Harezmi Eğitim Modelinin Problem Çözme Becerisinin Geliştirilmesine Etkisi

Yıl 2023, , 437 - 456, 25.12.2023

Ahmet Tokmak

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1309222

Öz

Günümüzün değişen ihtiyaçları doğrultusunda bireyin toplum hayatında ihtiyaç duyduğu becerilerin her geçen gün çeşitlendiği söylenebilir. Ortaya çıkan bu ihtiyaçlar ise değişen öğretim programları, öğretim materyalleri ve farklı eğitim modelleri ile karşılanmaya çalışılmaktadır. Türkiye’de son yıllarda yaygınlaştırılan Harezmi Eğitim Modeli de bu sürecin bir sonucu olarak değerlendirilebilir. Bu araştırmada ülkemizde disiplinlerarası bir şekilde öğrencilerin farklı beceri türlerine sahip olmasına katkı sağlayacak şekilde dizayn edilmiş Harezmi Eğitim Modeli uygulama süreçlerinin öğrencilerin problem durumlarına yönelik değerlendirmelerine etkisi araştırılmıştır. Çalışma grubu İstanbul’ da bir devlet okulunda öğrenim gören 18 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın uygulama sürecine ise Türkçe, Fen, Matematik, Teknoloji ve Tasarım ile Sosyal Bilgiler branşlarından 5 öğretmen dahil olmuştur. Araştırma nitel yöntem ilkeleri doğrultusunda tanımlayıcı durum çalışması deseni ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış, elde edilen verilerin analizi içerik analizi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında 8 haftalık uygulama sürecinde 8 etkinlik gerçekleştirilmiştir. Uygulama süreci sonunda öğrencilerin olumlu yönde değişim yaşadığı belirlenmiştir. Problem durumlarını yok sayma, görmezden gelme gibi değerlendirmelerde bulunan öğrencilerin süreç sonunda problem durumlarıyla yüzleşmeyi çözüm yolları üzerine çaba harcamanın önemini ifade eden cümleler kurdukları belirlenmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda Harezmi eğitim modeli uygulamalarının yaygınlaştırılması, öğrencilerin problem çözme becerilerinin geliştirilmesine katkı sağlayacak alternatif eğitim modelleri tasarlanmasına yönelik önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Harezmi Eğitim Modeli, problem çözme becerisi, problem durumu

Kaynakça

• Aktamış, H., ve Hiğde, E. (2023). Araştırma-sorgulamaya ve argümantasyona dayalı öğretimin argümantasyon, araştırma-sorgulama ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (59), 160-175. https://doi.org/10.9779/pauefd.1073144
• Ata Doğan, S., ve Akman, B. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik etkinliklerinde iç ve dış mekân kullanımına ilişkin görüşleri ve uygulamaları. Milli Eğitim Dergisi, 52 (238), 621-654. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1108799
• Aytaçlı, B. (2012). Durum çalışmasına ayrıntılı bir bakış. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (1), 1-9.
• Başıbüyük, A., ve Pala, Ş. M. (2023). Hayat bilgisi, sosyal bilgiler ve coğrafya dersi öğretim programları kazanımlarının afet eğitimi açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2), 184-197. https://doi.org/10.17556/erziefd.1063242
• Ceylan, Ö., Öğten, M., Tüfekçi, V., ve Özsevimli Yurttaş, M. (2020). Öğrencilerin Harezmi eğitim modeline yönelik metaforik algılarının belirlenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 49 (225), 227-251.
• Çavdar, Ö. Ü. O. (2023). Eğitimde eleştirel düşünme. Eğitimde güncel yaklaşımlar-2, 9. Efeakademi Yayınları.
• Çetinkaya Özdemir, E., ve Kurnaz, E. (2022). Birleştirilmiş sınıfta eğitim gören öğrencilerin problem çözme becerilerinin geliştirilmesi: etkileşimli kitap okuma etkinliği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (3), 2658-2701.
• Çimşir, S., Dünya Polat, R., Çaça, Ş., ve Kocaman, H. (2022). İlkokul 3. sınıf öğrencilerinin ve velilerinin Hârezmî eğitim modeli’ne ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Edebiyat Dilbilim Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 1 (1), 131-144.
• Demirtaş, A. O., Saracaloğlu, A. S. (2023). Sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımında akademik eğilimler (2008-2021). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (66), 234-259. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1068197
• Gül, M. & Çeliköz, N. (2023). Farklı değişkenlerin öğrencilerin düşünme süreçlerine yansımaları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 1-20. https://doi.org/10.33437/ksusbd.1223023
• Güllaç, E. T. (2023). Eğitim Fakülteleri Lisans Programlarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Öğretim Elemanlarının Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 13(1), 559-575.
• Güneş, F. (2012). Öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirme. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 32, 127-146
• Koçoğlu, E. (2018). Türkiye’de pilot uygulama sürecinde olan Harezmi eğitim modelinin alan uzmanlarının görüşleri doğrultusunda analizi. Turkish Studies Educational Sciences, 13 (19), 1187-1200. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.14050
• Metin, O. ve Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (Özel Sayı 2), 273-294. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227356
• Millî Eğitim Bakanlığı (2018). “Harezmi eğitim modeli” zihinden makineye bilgisayar bilimleri ve disiplinlerarası eğitim: 1. pilot uygulama süreci raporu. İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü. https://harezmi.meb.gov.tr/assets/uploads/dokumanlar/9af32ea3e94c33275e52f7e7da48d6c4.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı (2021a). Hârezmî eğitim modeli öğretmen kılavuzu. Geçmişten günümüze hârezmî eğitim modeli. https://harezmi.meb.gov.tr/egitim/
• Millî Eğitim Bakanlığı (2021b). Hârezmî eğitim modeli öğretmen kılavuzu. Problem çözme yönteminin aşamaları- hayatın içinden sorun (HİS). https://harezmi.meb.gov.tr/egitim/
• Möngü, B. (2023). Eleştirel pedagojiye yönelik eleştirel bir okuma: eğitim bir özgürleşme aracı olabilir mi? FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, (35), 313-330.
• Salihoğlu, M., ve Yayla, A. (2023). Hizmet içi eğitimlerin öğretmen niteliğine olan etkisinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 134-153.
• Seçer, T. (2021). Harezmi eğitim modelini uygulayan öğretmenlerin model hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Şahin, Ç. (2004). Problem çözme becerisinin temel felsefesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 0 (10).
• Tokmak, A. (2022). Harezmi eğitim modelinin sosyal bilgiler dersinde uygulanması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Tokmak, A., Yılmaz, A., ve Şeker, M. (2023). Using an alternative model in social studies course: harezmi education model. Sakarya University Journal of Education, 13 (2), 286-325. https://doi.org/10.19126/suje.1268001
• Tokmak, A., Yilmaz, A., and Seker, M. (2022). The effect of harezmi education model on the computational thinking skills of secondary school students. Education Quarterly Reviews, Vol.5 Special Issue 2: Current Education Research in Turkey, 526-541. https://doi.org/10.31014/aior.1993.05.04.641
• Yurdaöz, E., Özer, Ö., Doğan, O., Gürsun, Y., Özsarı, E. D., Beyaztaş-Oskay, T., and Güler, Y. (2023). Investigation of primary and secondary school students' attitudes towards science festivals in terms of different variables (İstanbul case). Journal of Current Researches on Social Sciences, 13(2), 271-282.