ÜSTÜN YETENEKLİ VE ORTALAMA BAŞARI DÜZEYİNDE OLAN ÖĞRENCİLERİN OKUDUĞUNU ANLAMA DÜZEYLERİ VE OKUDUĞUNU ANLAMA STRATEJİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2018, ÜSTÜN-ÖZEL YETENEKLİLERİN EĞİTİMİ, 269 - 290, 07.11.2018

Özlem Özlem Mısırlı Taşdemir E. Rüya Özmen

Öz

Bu çalışma, üstün yetenekli ve ortalama başarı düzeyinde olan öğrencilerin okuduğunu anlama düzeyleri ve kullandıkları üstbilişsel okuduğunu

anlama stratejilerini karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Araştırma karşılaştırmalı ilişkisel tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Araştırma grubu; Yasemin Karakaya Bilim ve Sanat Merkezi’nde destek eğitime devam eden ve üstün yetenekli olarak tanılanan 5. sınıf düzeyinde öğrencilerle ile Ankara ili Çankaya ve Etimesgut merkez ilçelerinde bulunan ortaokullarda 5. sınıfa devam etmekte olan ortalama başarı düzeyinde olan öğrenciler arasından belirlenmiştir. Araştırmada öğrencilerin okuduğunu anlama düzeyi “Okuduğunu Anlama Başarı Testi” (Kuşdemir-Kayıran, 2007), üstbilişsel okuma stratejileri ise “Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri” (Öztürk, 2012) kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları üstün yetenekli öğrencilerin okuduğunu anlama düzeyinin ortalama başarı düzeyinde olan öğrencilerin okuduğunu anlama düzeyinden yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca ortalama başarı düzeyinde olan öğrencilerin okuduğunu anlama ve okuma stratejileri farkındalık düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu, üstün yetenekli öğrenciler için ise anlamlı bir ilişkinin olmadığını görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Üstün Yeteneklilik, Okuduğunu Anlama, Okuduğunu Anlama Stratejileri

Kaynakça

• ABILOCK, (1999). “Librarians and gifted readers”, Knowledge Quest, 27(3), 30-35.
• BABACAN, T. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Üstbilişsel Okuma Stratejileri ile Çoklu Zekâ Alanları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas.
• Özlem Mısırlı Taşdemir / E. Rüya Özmen 288 Millî Eğitim Sayı 1 Özel Sayı/2018
• BAŞARAN, M. (2013). “4. Sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuma stratejilerini kullanma durumları ve bu stratejilerle okuduğunu anlama arasındaki ilişki”, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 (8), 225-240.
• BAYDIK, B. (2011). “Okuma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Üstbilişsel Okuma Stratejilerini Kullanımı ve Öğretmenlerinin Okuduğunu Anlama Öğretim Uygulamalarının İncelenmesi”, Eğitim ve Bilim, 36 (162), 301-319.
• BERKOWITZ, E. (2004). High Achieving and Underachieving Gifted Middle School Students’ Metacognitive Strategies in Reading Comprehension, Fordham University, (Unpublished Doctoral Thesis), New York.
• BERKOWİTZ, E., ve CICCHELLI, T. (2004). “Metacognitive Strategy Use in Reading of Gifted High Achieving and Gifted Underachieving Middle School Students in New York City”, Education and Urban Society, 37 (1), 37-57.
• BEYDOĞAN, H. Ö. (2010). “Okuma ve Anlamayı Etkileyen Stratejiler”. Milli Eğitim Dergisi, 185, 8-20.
• CARR, M., ve ALEXANDER, J. (1996). “Where Gifted Children Do and Do nor Excel on Metacognitive Tasks”, Roeper Review, 18 (3), 212- 218.
• CATRON, R. M., ve WINGENBACH, N. (1986). “Developing the potential of the gifted reader”. Theory into Practice, XXV (2), 134-140.
• CHAN, L. K. S. (1996). “Motivational Orientations and Metacognitive Abilities of Intellectually Gifted Students”, Gifted Child Quarterly, 40(4), 184-193.
• CHENG, P. (1993). “Metacognition and Giftedness: The State of Relationship”, Gifted Child Quarterly, 37(3), 105-112.
• ÇAKIROĞLU, A., ve ATAMAN, A. (2008). “Üstbilişsel Strateji Öğretiminin Okuduğunu Anlama Başarı Düzeyi Düşük Öğrencilerde Erişi Artırımına Etkisi”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1-13.
• CRAMOND, B. (2004). “Reading Instruction for the Gifted”, Illinois Reading Council Journal, 32(4), 31-36.
• DERMITZAKI, I., ANDREOU, G. ve PARASKEVA, V. (2008). “High and Low Reading Comprehension Achievers’ Strategic Behaviours and Their Relation to Performance in a Reading Comprehension Situation”, Reading Psychology, 29, 471-492.
• DOĞANAY-BİLGİ, A., ve GÜZEL-ÖZMEN, R. (2010). Okuma öğretimi. İ. H. Diken (Ed.), İlköğretimde Kaynaştırma (sf. 361-401). Ankara: Pegem Yayınevi.
• DRETZKE, B. J., ve KENISTON, A. H. (1989). The Relation between College Students’ Reading Strategies, Attitudes, and Course Performance, The annual meeting of the midwestern psychological association, 4-6 May, Chicago.
• EPÇAÇAN, C. (2009). “Okuduğunu Anlama Stratejilerine Genel Bir Bakış, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 208-223.
• Üstün Yetenekli ve Ortalama Başarı Düzeyinde Olan Öğrencilerin Okuduğunu... Millî Eğitim Sayı 1 Özel Sayı/2018 289
• FEHRENBACH, C. R. (1991). “Gifted/Average Readers: Do They Use the Same Reading Strategies?” Gifted Child Quarterly, 35 (3), 125-127.
• GAULTNEY, J. F. (1998). “Differences in benefit from strategy use: What’s good form ay not be so good”, Journal for the Education of the Gifted, 21, 160-178.
• GÜLDENOĞLU, B. (2008). “Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilerde Okuduğunu Anlama Becerilerinin Desteklenmesi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(2), 51-63.
• GÜNGÖR, A. (2005). “Altıncı, Yedinci ve Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Stratejilerini Kullanma Düzeyleri”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 101-108.
• GÜRSES, R. (1996). “Okuma ve Anlama Üzerine”, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurulu Bülteni, 28 (9), 98-103.
• GÜZEL-ÖZMEN, R. (2000). Okuma Becerisi. Ayşegül Ataman (Ed), Konu Alanı Türkçe Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu 1-8 içinde (s. 17-60). İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• http://www.eric.edu.gov, “Improving reading comprehension through application and transfer of reading strategies “, Nicole Pesa & Sarah Somers, 17 Mayıs 2018.
• http://www.pisa.meb.gov.tr, “Pisa 2015 Ulusal Raporu”, 17 Mayıs 2018.
• hhtp://www.orgm.meb.gov.tr, “Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi”, 18.09.2015.
• JACOBS, J. E., ve PARIS, S. G. (1987). “Children’s Metacognition about Reading: Issue in Definition, Measurument and Instruction”, Educational Psychologist, 22 (3&4), 255-278.
• KARASAR, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Türkçe Dersine İlişkin Tutum ve Okuduğunu Anlamaya Yönelik Akademik Başarı Üzerindeki Etkisi, Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adana.
• MOKHTARİ, K. ve REICHARD, C. A. (2002). “Assessing Students’ Metacognitive Awareness of Reading Strategies”, Journal of Educational Psychology, 94 (2), 249-259.
• ÖZTÜRK, E. (2012). “Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanterinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, İlköğretim Online, 11 (2), 292-305.
• PARIS S. G. ve JACOBS, J. E. (1984). “The Benefits of Informed Instruction for Children’s Reading Awareness and Comprehension Skills”, Child Development, 55, 2083-2093.
• PRESSLEY, M., ve GASKINS, I. W. (2006). “Metacognitively Compotent Reading Comprehension in Constructively Response Reading: How Can Such Reading Be Developed in Students”, Metacognition Learning, 1, 99-113.
• RENZULLI, J. S. (1990). “A Practical System for Identifiying Gifted and Talented Students”, Early Child Development and Care, 63 (1), 9-18.
• Özlem Mısırlı Taşdemir / E. Rüya Özmen 290 Millî Eğitim Sayı 1 Özel Sayı/2018
• ROESCHL-HEILS, A., SCHNEDER, W. ve KRAANYENOORD, C. E. (2003). “Reading, Metacognition and Motivation: A Follow-Up Study of Germany Students in Grades 7 and 8”,
• European Journal of Psychology of Education, 18(1), 75-86.
• SCHRAW, G. ve GRAHAM, T. (1997). “Helping Gifted Students Develop Metaconitive Awareness”, Roeper Review, 20 (1), 4-9.
• TARABAN, R., KERR, M. ve RYNEARSON, K. (2004). “Analytic and Pragmatic Factors in College Students’ Metacognitive Reading Strategies”, Reading Psychology, 25, 67-85.
• WİNGENBACH, N. G. (1982). “Gifted Readers: Comprehension strategies and metacognition”. D244237.
• WİNGENBACH, N. ve CATRON, R. M. (1986). “Developing the Potantial of Gifted Readers, Theory into Practice, 25(2), 134-140.
• VOSSLAMBER, A. (2002). “Gifted Readers: Who are they, and How can They be Served in the Classroom”, Gifted Child Today, 25(2), 14-20.
• YILMAZ, M. (2008). “Türkçede Okuduğunu Anlama Becerilerini Geliştirme Yolları”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 131-139.