Öz
Bu çalışma, okul öncesi öğretmenlerinin özel alan yeterlik ve öz yeterlik
düzeylerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, nicel ve nitel
tekniklerin birlikte yer aldığı karma yöntem kullanılmıştır. İki aşamalı olarak
veri toplanan araştırmanın ilk aşamasında, çalışma grubuna Gaziantep İl Milli
Eğitim Müdürlüğüne bağlı bağımsız anaokullarında görev yapan ve çalışmaya
katılmaya gönüllü olan 110 okul öncesi öğretmeni dâhil edilmiştir. Araştırmanın
nitel verilerinin toplandığı ikinci aşamasında ise, okul öncesi öğretmenlerin çalışmadan
elde ettikleri özel alan yeterlik ve öz yeterlik puanlarına göre belirlenen
ve yine çalışmaya katılmada istekli olan 10 öğretmen çalışma grubuna dâhil edilmiştir.
Araştırma verilerinin toplanmasında; “Genel Bilgi Formu”, “Okul Öncesi
Öğretmeni Özel Alan Yeterlik Formu” ve Tschannen-Moran ve Woolfolk Hoy tarafından
geliştirilerek Çapa ve arkadaşları tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Öğretmen
Öz Yeterlik Ölçeği” ve nitel veriler için araştırmacılar tarafından hazırlanan
yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde tek
yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson Korelasyon Katsayısı ve içerik analizi
kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre okul öncesi öğretmenlerin
özel alan yeterlikleri ve öz yeterlikleri arasında negatif ve anlamlı bir ilişki
olduğu, yaşları, meslekte geçirdikleri süre ve sınıflarındaki çocuk sayısı arttıkça
özel alan yeterlik düzeylerinin düştüğü, öz yeterlik düzeylerinin yükseldiği,
mezun olunan programların öğretmenlerin yeterlik düzeyleri üzerinde etkili bir
faktör olmadığı belirlenmiştir. Özel alan öz ve öz yeterlik konusunda alt ve üst
düzeyde yer alan öğretmenlerle yapılan görüşmelerde ise tüm alt temalarda öğretmenlerin
benzer uygulamalar gerçekleştirdikleri belirlenmiştir. Bulgular doğrultusunda
okul öncesi öğretmenlerinin özel alan ve öz yeterliklerine ilişkin daha
kapsamlı çalışmalar yapılarak gerekli eğitim desteğinin sunulması önerilmiştir.