SAĞLIKLA İLGİLİ FİZİKSEL UYGUNLUK KARNESİNDE YER ALAN EGZERSİZLERİN GÜVENİRLİK ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 50 Sayı: 229, 41 - 52, 04.02.2021

Süleyman Ulupınar , Serhat Özbay

Öz

“Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı 2018-2023” kapsamında Sağlık Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığı işbirliği ile 10-18 yaş arası tüm öğrenciler için ’sağlıkla ilgili fiziksel uygunluk karnesi’ adı altında bir uygulama başlatılmıştır. Uygulama için sık kullanılan ve kolay uygulanabilir egzersizler tercih edilmesine rağmen yapılan ölçümlerin güvenilir olması ulusal çapta bir veri sağladığı için oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı fiziksel uygunluk karnesinde yer alan egzersizlerin test-tekrar test güvenirliğini belirlemektir. Çalışmaya 9−12. sınıf seviyesinde öğrenim gören 305 (121 kız ve 184 erkek) öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Çalışma iki bölüm olarak tasarlanmıştır. Birinci bölümde 305 öğrencinin tamamına aynı araştırmacı tarafından birer hafta arayla fiziksel uygunluk karnesinde yer alan şınav, mekik ve esneklik (sağ ve sol) testleri iki kez uygulanmıştır. Ölçümlerin güvenirlik analizi sınıf-içi korelasyon katsayısı (SKK), tipik hata, varyasyon katsayısı ve minimum anlamlı değişim değerleri ile belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde 84 öğrenciye dört farklı araştırmacı tarafından aynı testler birer hafta arayla tekrar uygulanmış ve SKK kullanılarak güvenirlik analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda hem aynı araştırmacı tarafından yapılan iki ölçüm arasında (SKK > 0.97) hem de farklı araştırmacılar tarafından yapılan dört ölçüm arasında (SKK > 0.95) test-tekrar test güvenirliğinin yüksek olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak sağlıkla ilgili fiziksel uygunluk karnesi uygulama rehberinde yer alan yönergeler ve Eğitim Bilişim Ağı üzerindeki bilgilendirmeler doğrultusunda yapılan ölçümlerin güvenilir sonuçlar verdiği bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Test-tekrar test, Adolesan, Şınav, Mekik, Esneklik, Tipik hata

Kaynakça

• AKMAN, M., TUZUN, S., & UNALAN, P. C. (2012). Healthy eating patterns and physical activity status of adolescents. Nobel Medicus, 8(1), 24-29.
• AYD. (2013). İlköğretim Öğrencileri Fiziksel Aktivite Araştırması. Aktif Yaşam Derneği, www.aktifyasam.org.tr.
• AYDIN, E., MUSTAFA, B., & KIRKBIR, F. Physical Education Teachers Job Satisfaction and Burnout Levels of Investigation. The Journal of International Scientific Researches, 2(6), 60-67.
• BOUCHARD, C., BLAIR, S. N., & HASKELL, W. L. (2018). Physical activity and health: Human Kinetics.
• BRANCA, F., NIKOGOSIAN, H., & LOBSTEIN, T. (2007). The challenge of obesity in the WHO European Region and the strategies for response: summary: World Health Organization.
• BUCHHEIT, M. (2018). Magnitudes matter more than Beetroot Juice. Sport Perform. Sci. Rep, 15.
• BUZDAĞLI, Y., & AĞGÖN, E. (2018). Çocuklarda sporun fiziksel uygunluk üzerine etkisinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(3), 123-133.
• CEYLAN, H. İ., İREZ, G. B., & SAYGIN, Ö. (2014). Examining of the effects of aerobic dance and step dance exercises on some hematological parameters and blood lipids. Journal of Human Sciences, 11(2), 980-991.
• COŞKUN, A., & ÖZER, M. K. (2018). Comparison of physical activity levels of middle school and high school students. European Journal of Physical Education and Sport Science.
• COYNE, J. O., TRAN, T. T., SECOMB, J. L., LUNDGREN, L., FARLEY, O. R., NEWTON, R. U., & SHEPPARD, J. M. (2015). Reliability of pull up & dip maximal strength tests. J Aust Strength Cond, 23, 21-27.
• ÇELEBI, E., GÜNDOGDU, C., & KIZILKAYA, A. (2017). Determination of Healthy Lifestyle Behaviors of High School Students. Universal Journal of Educational Research, 5(8), 1279-1287.
• ÇELIK, A., & ŞAHIN, M. (2013). Spor ve çocuk gelişimi. The Journal of Academic Social Science Studies JASSS-International Journal of Social Science, 6(1), 467-478.
• DEMIRCI, N. (2017). Okul Dışı Sportif Etkinliklere Katılan 11-13 Yaşları Arasındaki Çocukların Okul İçi ve Okul Dışı Adım Sayılarının İncelenmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• ERVIN, R. B., FRYAR, C. D., WANG, C.-Y., MILLER, I. M., & OGDEN, C. L. (2014). Strength and body weight in US children and adolescents. Pediatrics, peds. 2014-0794.
• HAZAR, Z., TEKKURŞUN DEMIR, G., NAMLI, S., & TÜRKELI, A. (2017). Investigation of the relationship between digital game addiction and physical activity levels of secondary school students. Journal of Physical Education & Sports Science/Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(3).
• HOPKINS, W. G. (2000). Measures of reliability in sports medicine and science. Sports medicine, 30(1), 1-15.
• HOPKINS, W. G. (2004). How to interpret changes in an athletic performance test. Sportscience, 8(1), 1-7.
• HOPKINS, W. G. (2017). A spreadsheet for monitoring an individual’s changes and trend. Sportscience, 21(5-9), 10.
• HÜRMÜZ, K., & TEKIN, A. (2011). Beden eğitimi derslerinin çocuklarda seçilmiş motorik özellikler üzerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(Özel).
• KARAASLAN, M. M., & ÇELEBIOĞLU, A. (2018). Determination of healthy lifestyle behaviors of high school students. International Journal of Human Sciences, 15(2), 1355-1361.
• KAYA, M., SAYAN, A., BIRINCI, M., YILDIZ, M., & TÜRKMEN, K. (2014). The obesity prevalence of the students between the ages of 5-19 in Kütahya. Turkish journal of medical sciences, 44(1), 10-15.
• KLEIN, M., FRÖHLICH, M., & EMRICH, E. (2013). Motor performance and bodyweight of children and adolescents in Saarland–Status quo. European Journal of Sport Science, 13(3), 280-289.
• LOCKIE, R., DAWES, J., BALFANY, K., GONZALES, C., BEITZEL, M., DULLA, J., & ORR, R. (2018). Physical Fitness Characteristics That Relate to Work Sample Test Battery Performance in Law Enforcement Recruits. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(11), 2477.
• LUBANS, D. R., SMITH, J. J., HARRIES, S. K., BARNETT, L. M., & FAIGENBAUM, A. D. (2014). Development, test-retest reliability, and construct validity of the resistance training skills battery. The Journal of Strength & Conditioning Research, 28(5), 1373-1380.
• MCARTHUR, L. H., HOLBERT, D., & PENA, M. (2005). An exploration of the attitudinal and perceptual dimensions of body image among male and female adolescents from six Latin American cities. Adolescence, 40(160).
• MCCURDY, K., LANGFORD, G., JENKERSON, D., & DOSCHER, M. (2008). The validity and reliability of the 1RM bench press using chain-loaded resistance. The Journal of Strength & Conditioning Research, 22(3), 678-683.
• MEB. (2018). http://www.meb.gov.tr.
• MEB, & SB. (2017). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenleri İçin Sağlıkla İlgili Fiziksel Uygunluk Karnesi Uygulama Rehberi. Millî Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı.
• MELLOR, D., RICCIARDELLI, L. A., MCCABE, M. P., YEOW, J., & BT MAMAT, N. H. (2010). Psychosocial correlates of body image and body change behaviors among Malaysian adolescent boys and girls. Sex roles, 63(5-6), 386-398.
• MORAN, J., SANDERCOCK, G., RAMIREZ-CAMPILLO, R., CLARK, C. C., FERNANDES, J. F., & DRURY, B. (2018). A meta-analysis of resistance training in female youth: its effect on muscular strength, and shortcomings in the literature. Sports Medicine, 1-11.
• NASCIMENTO, M. A., RIBEIRO, A. S., DE SOUZA PADILHA, C., DA SILVA, D. R. P., MAYHEW, J. L., DO AMARAL CAMPOS FILHO, M. G., & CYRINO, E. S. (2017). Reliability and smallest worthwhile difference in 1RM tests according to previous resistance training experience in young women. Biology of Sport, 34(3), 279-285.
• ÖZBAY, S., & ULUPINAR, S. (2019). Üst Gövde Direnç Egzersizlerinde 1tm, 5tm ve 10tm Testlerinin Güvenirliği. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-7.
• ÖZGÜL, F., KANGALGIL, M., ÇALI, O., & YILDIZ, R. (2018). Fiziksel Etkinlik Karnesi Uygulamaları Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi.
• ÖZKARA, A. B., & ÖZBAY, S. (2019). Lise Düzeyindeki Sporcu Öğrencilerin Psikolojik Sağlamlıklarının İncelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 48(221), 207-214.
• REILLY, J. J., EL-HAMDOUCHI, A., DIOUF, A., MONYEKI, A., & SOMDA, S. A. (2018). Determining the worldwide prevalence of obesity. The Lancet, 391(10132), 1773-1774.
• SALLIS, J. F., CERIN, E., CONWAY, T. L., ADAMS, M. A., FRANK, L. D., PRATT, M., CAIN, K. L. (2016). Physical activity in relation to urban environments in 14 cities worldwide: a cross-sectional study. The Lancet, 387(10034), 2207-2217.
• TORRIJOS-NINO, C., MARTÍNEZ-VIZCAÍNO, V., PARDO-GUIJARRO, M. J., GARCÍA-PRIETO, J. C., ARIAS-PALENCIA, N. M., & SÁNCHEZ-LÓPEZ, M. (2014). Physical fitness, obesity, and academic achievement in schoolchildren. The Journal of pediatrics, 165(1), 104-109.
• WANG, R., HOFFMAN, J. R., SADRES, E., BARTOLOMEI, S., MUDDLE, T. W., FUKUDA, D. H., & STOUT, J. R. (2017). Evaluating upper-body strength and power from a single test: the ballistic push-up. The Journal of Strength & Conditioning Research, 31(5), 1338-1345.
• WAXMAN, A. (2004). WHO global strategy on diet, physical activity and health. Food and nutrition bulletin, 25(3), 292-302.
• WORTS, P. R., SCHATZ, P., & BURKHART, S. O. (2018). Test Performance and Test-Retest Reliability of the Vestibular/Ocular Motor Screening and King-Devick Test in Adolescent Athletes During a Competitive Sport Season. The American journal of sports medicine, 0363546518768750.