TOPLUMSAL DEĞİŞME, YETİŞKİN EĞİTİMİ VE SOSYOLOJİ

Yıl 2021, Cilt: 50 Sayı: 230, 835 - 856, 04.05.2021

Mehmet Güven Avcı , Elif Kıran

https://doi.org/10.37669/milliegitim.875688

Öz

Yetişkin eğitimi, örgün eğitimden farklı öğrenme, öğretme ve program içeriklerine sahip bir eğitim türü olarak günümüzde önem kazanmıştır. Yetişkin eğitimi içerik ve programları ile tarihsel süreç içerisinde incelendiğinde dönemsel ekonomik, sosyal ve politik koşullar tarafından biçimlendirildiği görülmektedir. Zamana göre değişen içerik ve programlar, toplumlar arasında da toplumların kendi koşulları ve ihtiyaçları doğrultusunda, farklılaşmaktadır. Eğitim ile toplum arasındaki bağın ötesinde yetişkin eğitimin toplumsal koşullara göre hızlı bir şekilde içerik değiştirmesi, yetişkin eğitimini sosyolojik olarak ele almayı zorunlu kılmaktadır. Yetişkin eğitim programları ve eğitim içerikleri toplumsal değişmeyi ve dönemlere göre öncelikli ekonomik ve sosyal ihtiyaçları izlemek adına önemli veriler sunmaktadır. Diğer taraftan yetişkin eğitiminin planlanmasının, programlarının, hedef kitlesinin ve eğitim içeriklerinin ekonomik, toplumsal ve siyasal koşullar tarafından belirlenmesi yetişkin eğitimi ile sosyoloji arasındaki bağı güçlendirmektedir. Özellikle eğitim içerikleri, hedef kitle ve eğitimlerin planlanmasında sosyolojinin imkânlarının kullanılması yetişkin eğitiminin etkisini güçlendirecektir. Bu çalışma yetişkin eğitiminin tarihsel sürecine sosyolojik olarak bakmayı ve sosyolojinin mevcut imkânlarının yetişkin eğitimine sağlayabileceği katkıyı tartışmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yetişkin eğitimi, toplum, toplumsal değişme, sosyoloji

Kaynakça

• AVCI, Mehmet Güven ve KIRAN, Elif (2020). “Türkiye’deki Planlı Kalkınmanın Eğitim Kurumu Olarak Halk Eğitimi Merkezleri”, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, C 40, S 2, ss. 863-887.
• BÉLANGER, Paul. ve BLAİS, Madeleine (1995). World Perspectives in Adult Education Research. Report of the International Seminar. Adult Education and Development, S 45, ss. 5-22.
• BERGER, Peter (2018). Sosyolojiye Çağrı: Hümanist Bir Perspektif. İletişim Yayınları, İstanbul.
• https://www.britannica.com/topic/adult-education, "Adult education", Encyclopedia Britannica, 3 Oct. 2013, Britannica, The Editors of Encyclopaedia, 29 Kasım 2020.
• Brookfield, S. “A Critical Definition of Adult Education”, Adult Education Quarterly, 1985, C 36, S 1, ss. 44-49.
• BULUT, Yücel (2009). “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Pozitivizm, Terakki ve Batılılaşma Meselelerine Dair”. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, C 3, S 19, ss. 151-166.
• ÇAVDAR, Tevfik (1983). “Halkevleri”, İçinde Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi C 4 içinde, ss. 877-884, İletişim Yayınları, İstanbul. CHF. (1932). Halkevleri Talimatnamesi. Hâkimiyeti Milliye Matbaası, Ankara.
• GÜLLÜPINAR, Fuat ve GÖKALP, Emre (2014). “Neoliberal Zamanın Ruhu, Yaşam Boyu Öğrenme ve İstihdam İlişkileri: Yaşam Boyu Öğrenme Politikaları’nın Eleştirel Bir Analizi”. Mülkiye Dergisi, C 38, S 2, ss. 67-92.
• JARVİS, Peter (2005). Adult Education and The State: Towards A Politics of Adult Education, London, Taylor / Francis.
• JARVİS, Peter (2004). Adult Education and Life Long Learning: Theory and Practice, London, RoutledgeFalmer.
• KAWANOBE, Satoshi (1994). “Lifelong Learning in Japan”, International Review of Education / Internationale Zeitschrift für Erziehungswissenschaft / Revue Internationale de l'Education, C 40, S 6, ss. 485-493.
• KNOWLES, Macolm S (1980). The Modern Practice of Adult Education: From Pedagogy to Andragogy, Cambridge, New York.
• MEB. (1973). Halk Eğitimi Yıllığı 1960-1970. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara.
• MEB. (2010). Milli Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği. Milli Eğitim Bakanlığı. Erişim adresi: http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/936.pdf (Erişim tarihi: 20.11.2020)
• MEB. (2014). Türkiye Hayat Boyu Öğrenme Strateji Ve Eylem Planı 2014-2018. Milli Eğitim Bakanlığı. Erişim adresi: http://hbogm.meb.gov.tr//meb_iys_dosyalar/2015_04/20025555_hbostratejibelgesi_2014_2018.pdf (Erişim tarihi: 20.11.2020)
• MEB. (2018). Milli Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği. Milli Eğitim Bakanlığı. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=24507&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5 (Erişim tarihi: 20.11.2020)
• OKÇABOL, Rıfat. (2006). Halk Eğitimi (Yetişkin Eğitimi). Ütopya Yayınevi, Ankara.
• ŞİMŞEK, Sefa (2002). Bir İdeolojik Seferberlik Deneyimi Halkevleri 1932-1951. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
• TÜRKOĞLU, Ömer (1996). “Halkevlerinin Kuruluş Amaçları, Örgütsel Yapısı ve Bazı Uygulamaları”, Kebikeç, S 3, ss. 97-106.
• (Yazarı Yok) (1954) “British Adult Education”, Adult Education, C 5, S 1, ss. 11-16. doi:10.1177/074171365400500104
• UNESCO (2020). Erişim tarihi: 20.09.2020. Erişim adresi: https://uil.unesco.org/adult-education/confintea/seventh-international-conference-adult-education-confintea-vii
• UNESCO (2020). International Conferences on Adult Education. Erişim adresi: https://uil.unesco.org/adult-education/confintea (Erişim tarihi: 20.09.2020)
• UNESCO (2017). UNESCO 39. Genel Konferans Kararları. Erişim adresi: http://www.unesco.org.tr/Pages/544/210 (Erişim tarihi: 20.09.2020)
• UNESCO (2000). Herkes İçin Eğitim (EFA) Küresel İzleme Raporu. Erişim adresi: http://www.unesco.org.tr/Pages/13/47/Herkes-i%C3%A7in-E%C4%9Fitim-(EFA) (Erişim tarihi: 22.09.2020)
• UNESCO (2010). International Conference on Adult Education, 6th, Belém do Pará, Brazil, 2009. Erişim adresi: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000187790 (Erişim tarihi: 22.09.2020)
• UNESCO (1997). International Conference on Adult Education; 5th; Hamburg, Germany; 1997: final report. Erişim adresi: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000110364 (Erişim tarihi: 22.09.2020)
• UNESCO (1985). International Conference on Adult Education, 4th, Paris, Final Report. Erişim adresi: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000066114 (Erişim tarihi: 22.09.2020)
• UNESCO (1972). Third International Conference on Adult Education, Tokyo, 25 July-7 August 1972: final report. Erişim adresi: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000001761 (Erişim tarihi: 12.10.2020)
• UNESCO (1963). Second World Conference on Adult Education. Erişim adresi: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000064542 (Erişim tarihi: 12.10.2020)
• UNESCO (1949). Summary report of the International Conference on Adult Education, Elsinore, Denmark, 19-25 June 1949. Erişim adresi: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000071263 (Erişim tarihi: 20.09.2020)
• Walters, Shirley (2000). Globalization, Adult Education, and Development. (Ed.: N. P. Stromquist ve K. Monkman), Globalization and Education: Integration and Contestation across Cultures içinde, ss. 197-219, Rowman & Littlefield Publishers, Maryland.