TÜRKİYE’DE SIĞINMACI ÇOCUKLARIN EĞİTİMİNE İLİŞKİN ENGELLERİN FENOMENOLOJİK YAKLAŞIMLA DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, TÜRKİYE’DE VE DÜNYADA GÖÇMEN EĞİTİMİ, 359 - 383, 22.12.2021

Ozan Selçuk , Bekir Güzel , Sema Buz

https://doi.org/10.37669/milliegitim.960459

Cited By: 3

Öz

Bu araştırma, 2011 yılından bu yana Türkiye’ye yönelik olarak gerçekleşen göç hareketleri sonucu ülkeye gelen sığınmacı çocukların eğitimine ilişkin ortaya çıkan engellerin keşfedilmesi amacıyla tasarlanmıştır. Araştırmada amaçlı örneklem yöntemi kullanılarak 15 sığınmacı ebeveyn ve göç alanında çalışan 17 meslek elemanıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerden elde edilen veriler, sığınmacı çocukların eğitimine ilişkin engeller odağında MAXQDA12 programı ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda; (1) Çocuk ve aile kaynaklı sorunlar, (2) Okul ortamından kaynaklanan engeller, (3) Sistemden kaynaklanan sorunlar, (4) Öğretmenlerden kaynaklı olduğu ifade edilen sorunlar (5) Eğitimde farklı gereksinimi olan sığınmacı çocukların karşılanmayan gereksinimleri olmak üzere beş tema ortaya çıkmıştır. Çalışmada bulgulardan hareketle, çocukların eğitim hakkına erişimlerinde karşılaştığı bu sorunlara yönelik olarak çocuklar, aileleri, öğretmenler ve okul yöneticilerini içeren eğitim sistemi içinde yer alan paydaşların iş birliğini arttırma ve gereksinimlerin karşılanarak çocukların eğitime erişimlerinin güçlendirilmesi konusunda çeşitli çözüm önerileri sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

göç, sığınmacı çocuklar, eğitim hakkı, fenomenolojik yaklaşım

Destekleyen Kurum

Erasmus+ Programı

Proje Numarası

2018-1-TR01-KA204-059635

Evaluating Asylum-Seeker Children’s Barriers to Education in Turkey Through Phenomenological Approach

Öz

This research was designed to explore the barriers to the education of asylum seeker children who came to Turkey due to migration movements since 2011. In the research, semi-structured interviews were conducted with 15 asylum-seeker parents and 17 professionals working in the migration field, using the purposeful sampling method. The data obtained from the interviews were analysed with the MAXQDA12 software to focus on barriers to the education of asylum-seeker children. As a result of the analysis, five themes emerged: (1) Child or familial problems, (2) School environment-related barriers, (3) Teacher-related problems, (4) Asylum seeker children with different needs in education, and (5) Unmet needs of asylum-seeker children with different educational needs. Based on the findings, solutions are offered on various issues such as increasing the cooperation of the stakeholders in the education system, which includes children, their families, teachers, and school administrators, and strengthening children's access to education by meeting their needs.

Anahtar Kelimeler

migration, asylum-seeker children, right to education, phenomenological approach

Proje Numarası

2018-1-TR01-KA204-059635

Kaynakça

• Ahlund A. ve Jonsson, R. 2016. Peruvian meatballs? Constructing the other in the performance of an inclusive school. Nordic Journal of Migration Research 6: 166–174. https://doi.org/10.1515/njmr-2016- 0021.
• Atasu-Topçuoğlu, R. (2012). Türkiye’de göçmen çocukların profili, sosyal politika ve sosyal hizmet önerileri hızlı değerlendirme araştırması. Uluslararası Göç Örgütü (International Organization of Migration), Cenevre.
• Aydın, H. ve Kaya, Y. (2017). The educational needs of and barriers faced by Syrian refugee students in Turkey: a qualitative case study, Intercultural Education, 28(5), 456-473.
• Bogdan, R., ve Biklen, S. K. (2003). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods (4th ed.). MA: Allyn and Bacon.
• Bourgonje, P. (2010). Education for Refugee and Asylum Seeking Children in OECD Countries: Case Studies From Australia, Spain, Sweden and the United Kingdom. 27.06.2021 tarihinde http://download.ei-ie.org/Docs/WebDepot/EIResearch_Paloma_Eng_final_med.pdf adresinden erişildi.
• Braun, V. ve Clarke, V. (2006). Using Thematic Analysis in Psychology, Qualitative Research in Psychology 3: 77–101.
• Brekke, J. P. (2004). While we are waiting: Uncertainty and empowerment among asylum-seekers in Sweden. Oslo: Institute for Social Research
• Brekke, J. P. (2010). Life on Hold: The Impact of Time on Young Asylum Seekers Waiting for a Decision. Diskurs Kindheits-und Jugendforschung/Discourse. Journal of Childhood and Adolescence Research, 5(2), 9-10.
• Candappa M, ve Igbinigie I. (2003). Everyday worlds of young refugees in London. Feminist Review, 73: 54– 65. https://doi.org/10.1057/palgrave.fr.9400074.
• Cassity, E., ve Gow, G. (2005). Making up for lost time: The experiences of Southern Sudanese young refugees in high school. Youth Studies Australia, 24(3), 51-55.
• Ceyhan, M. A. ve Koçbaş, D. (2011). Göç ve çok dillilik bağlamında okullarda okuryazarlık edinimi. LAS projesi Türkiye raporu, İstanbul. 27.06.2021 tarihinde https://www.uni-potsdam.de/fileadmin01/projects/daf/LAS_AyanCeyhan_Ko%C3%A7bas.pdf adresinden erişilmiştir.
• Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2018). Research methods in education (8th ed.). London: Routledge.
• Creswell, J. W. ve Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory into practice, 39(3), 124-130.
• Çelik, S. ve Kardaş İşler, N. (2020). Göç Mağduru Suriyeli Öğrencilerin COVID-19 Salgını Sürecindeki Öğrenme Deneyimleri. Milli Eğitim, 49 (1), 783-800.
• Dogutas, A. (2016). Tackling with Refugee Children’s Problems in Turkish Schools. Journal of Education and Training Studies, 4(8), 1-8.
• Doğan, A. (2020). Göçmen çocuk ve ergenlerin uyum sürecini etkileyen risk ve koruyucu faktörler, (içinde) Göçmen Çocuk ve Ergenler: Kültürleşme, Uyum ve Eğitim, (ed. Aysun Doğan ve Dilek Yelda Kağnıcı), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Doğan, A. ve Kağnıcı, D. Y. (ed.) (2020). Göçmen Çocuk ve Ergenler: Kültürleşme, Uyum ve Eğitim, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Erdoğan, M. (2019). Suriyeliler Barometresi 2019, Suriyelilerle Uyum İçerisinde Yaşamanın Çerçevesi. 29.06.2021 tarihinde https://www.unhcr.org/tr/wp-content/uploads/sites/14/2020/09/SB2019-TR-04092020.pdf adresinden erişilmiştir.
• Giner, C. (2007). The politics of childhood and asylum in the UK. Children and Society 21: 249–260. https://doi.org/10.1111/j.1099-0860.2007.00097.x
• Giorgi, A. (Ed.). (1985). Phenomenology and psychological research. Pittsburgh, PA: Duquesne University Press.
• Glaser, B.G. ve Strauss, A.L. (1967). The discovery of grounded theory. Chicago, IL: Aldine de Gruyter.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) (2021). İstatistikler, Geçici Koruma, 29.06.2021 tarihinde https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 adresinden erişilmiştir.
• Güzel, B. ve Şarlak, D. (2020). Dezavantajlı/Risk Altındaki Gruplar: Göçmen, Sığınmacı, Mülteci ve İnsan Ticareti Mağdurları, (içinde) Sosyal Hizmette Dezavantajlı / Risk Altındaki Gruplar (ed. Hüseyin Doğan), Ankara: Nika Yayınları.
• Husserl, E. (1970). The crisis of European sciences and transcendental phenomenology (D. Carr, Trans.). Evanston: Northwestern University Press.
• Karaman, H. B. ve Bulut, S. (2018). Göçmen çocuk ve ergenlerin eğitim engelleri, psikolojik sorunları ve çözüm önerileri üzerine bir araştırma. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 40(2), 393-412.
• Karlsson, S. (2019). They Cry, Cry, They Want to go to School: the Micro‐Politics of Asylum‐Seeking Children's Articulated Emotions and Belonging in Relation to the Swedish School. Children & Society, 33(5), 429-442.
• Kartal, B., ve Başçı, E. (2014). Türkiye’ye yönelik mülteci ve sığınmacı hareketleri, CBU Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 275-299. http://dx.doi.org/10.18026/cbusos.42910.
• Konak Mülteci Derneği (2021). Mülteci Çocukların Uzaktan Eğitime Erişimi. 30.06.2021 tarihinde https://www.stgm.org.tr/sites/default/files/2021-03/konak_multeci_dernegi_rapor.pdf adresinden erişildi. LeCompte, M. D., ve Goetz, J. P. (1982). Problems of reliability and validity in ethnographic research. Review of educational research, 52(1), 31-60.
• Lind J. (2016). The duality of children’s political agency in deportability. Politics 37: 288–301. https:// doi.org/10.1177/0263395716665391.
• McBrien, J. L. (2015). Serving the needs of at-risk refugee youth: A program evaluation. Journal of School Public Relations, 36(4), 444-459.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2016). Suriyeli Öğrencilerin Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonu Projesi Kapsamında Suriyeli Öğrencilere Türkçe Öğretecek Geçici Süreli Öğretmen Alımına İlişkin Duyuru. 20.06.2021 tarihinde MEB Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü: https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_11/04053531_geciciogretmenalimduyurusu.pdf adresinden alındı.
• Miller, J. (2009). Teaching Refugee Learners with Interrupted Education in Science: Vocabulary, Literacy and Pedagogy. International Journal of Science Education. 31(4), 571–592. doi:10.1080/09500690701744611.
• Monette, D.R., Sullivan T., ve De Jong, C.R. (1990). Applied Social Research. New York: Harcourt Broce Jovanovich, Inc.
• Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Neuman, W. L. (2012). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nicel ve nitel yaklaşımlar. (S Özge; Çev). İstanbul: Yayın Odası.
• Montgomery, E., ve Foldspang, A. (2008). Discrimination, mental problems and social adaptation in young refugees. European journal of public health, 18(2), 156-161.
• Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. California: Sage Publications Inc.
• Oikonomidoy, E. (2010). Zooming into the school narratives of refugee students. Multicultural Perspectives, 12(2), 74–80.
• Pinson, H., Arnot, M., ve Candappa, M. (2010). Education, asylum and the ‘non-citizen’ child: The politics of compassion and belonging. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Refugee Support Network (RSN) (2018). Education for Refugee and Asylum-Seeking Children: Access and Equality in England, Scotland and Wales. UNICEF UK.
• Rousseau, C., Mustafa, S., ve Beauregard, C. (2015). Emotional and behavioral difficulties and academic achievement in immigrant adolescents in special education. World Journal of Education, 5(5), 21–30. http:// doi.org/10.5430/wje.v5n5p21
• Silverman, D. (2015). Interpreting qualitative data. London: Sage Pabulications Inc..
• Svensson M, ve Eastmond M. 2013. Betwixt and between: hope and the meaning of school for asylum seeking children in Sweden. Nordic Journal of Migration Research 3: 162–170. https://doi.org/10. 2478/njmr-2013-0007.
• Türk Kızılay Toplum Merkezi (2020). Covid-19 Sürecinde Geçici ve Uluslararası Koruma Altındaki Çocukların Uzaktan Eğitime Erişimi Durum Analizi, 29.06.2021 tarihinde https://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/T%C3%BCrk%20K%C4%B1z%C4%B1lay_Uzaktan%20E%C4%9Fitime%20Eri%C5%9Fim%20Durum%20Analizi_May%C4%B1s%202020.pdf adresinden erişilmiştir.
• UNHCR (2020). Refugee children hard hit by coronavirus school closures, 219.09.2021 tarihinde https://www.unhcr.org/news/stories/2020/5/5eb94dd14/refugee-children-hard-hit-coronavirus-school-closures.html adresinden erişildi.
• UNICEF, (2015). Türkiye’deki Suriyeli Çocuklar, 20.06.2021 tarihinde http://unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/T%C3%BCrkiyedeki%20Suriyeli%20%C3%87ocuklar_Bilgi%20Notu%206%20Ekim%202015.pdf adresinden erişilmiştir.
• UNICEF (2019). UNICEF Türkiye Yıllık Raporu - 2019. 23/07/2021 tarihinde https://www.unicef.org/turkey/media/10451/file/UNICEF%202019%20Yıllık%20Faaliyet%20Raporu.pdf adresinden erişildi.
• van Manen, M. (1990). Researching lived experience. New York: SUNY Press.
• You, D., Lindt, N., Allen, R., Hansen, C., Beise, J. ve Blume, S. (2020). Migrant and displaced children in the age of COVID-19: How the pandemic is impacting them and what can we do to help. Migration, 10(2), 32-39.