Fen Bilimleri Dersinde Beceri Eğitimi İçin Disiplinlerarası İlişkilendirme

Yıl 2023, Cilt: 52 Sayı: 1 - K-12 BECERİ EĞİTİMİNDE TÜRKİYE PERSPEKTİFİ: KURAM VE UYGULAMA, 513 - 536, 25.12.2023

Elif Bakar

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1309008

Öz

Diğer derslerde olduğu gibi fen bilimleri dersinde de beceri eğitimi önemli bir konudur. Diğer taraftan disiplinlerarası yaklaşımla fen eğitiminin, konuların öğrenilmesini kolaylaştırdığına yönelik çalışmalar bulunmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada ilkokul 3. sınıf düzeyinde fen bilimleri dersi öğretim programı ve bu sınıf düzeyindeki diğer derslerin öğretim programları incelenmiştir. Beden eğitimi ve oyun, görsel sanatlar, hayat bilgisi, İngilizce, matematik, müzik, Türkçe derslerinin kazanımlarıyla fen bilimleri dersinin kazanımlarının ilişkili olup olmadığına bakılmıştır. Bu ilişkilendirme sırasında programlardaki ortak beceriler esas alınmıştır. Doküman analizi yapılarak gerçekleştirilen çalışmada genel olarak şu sonuçlara ulaşılmıştır: Beceri eğitimine her dersin öğretim programında yer verilmiştir. Gözlem yapma, tasarım, veriyi kullanma, analitik düşünme, girişimcilik, iletişim, karar verme, iş birliği, yaratıcılık, problem çözme, strateji geliştirme, ürün oluşturma, yenilikçi düşünme becerileri ortak beceriler arasında yer almaktadır. Fen bilimleri dersi öğretim programındaki kazanımların diğer derslerin kazanımlarıyla ilişkilendirilmesinin mümkün olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

müfredat, fen eğitimi, beceri eğitimi, disiplinlerarası ilişkilendirme

Kaynakça

• Akça, Z., ve Beşoluk, Ş. (2023). Fen bilimleri öğretmenlerinin disiplinlerarası yaklaşımlara ve STEM’e yönelik algıları. Trakya Eğitim Dergisi, 13(1), 141-159. https://doi.org/10.24315/tred.1015343
• Anagün, Ş. S. (2018). Teachers’ perceptions about the relationship between 21st century skills and managing constructivist learning environments. International Journal of Instruction, 11(4), 825-840. https://doi.org/10.12973/iji.2018.11452a
• ATC21S. (2010). Assessment & teaching of 21st century skills. https://www.cisco.com/c/dam/en_us/about/citizenship/socio-economic/docs/ATC21S_Exec_Summary.pdf
• Aytar, A. (2016). Disiplinlerarası fen öğretiminin 7. sınıf öğrencilerinin sürdürülebilir kalkınma konusundaki gelişimlerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Başıbüyük, A., ve Pala, Ş. M. (2023). Hayat bilgisi, sosyal bilgiler ve coğrafya dersi öğretim programlarının afet eğitimi açısından incelenmesi. Erzincan University Journal of Faculty Education. https://doi.org/10.17556/erziefd.1063242
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel F. (2022). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Cengizhan S., ve Balcı, S. (2022) Evaluation of students’, teacher’s, parents’ views on interdisciplinary preschool education teaching on science practices. Cumhuriyet International Journal of Education, 11(1), 164-176. https://doi.org/10.30703/cije.975249
• Chalkiadaki, A. (2018). A systematic literature review of 21st century skills and competencies in primary education. International Journal of Instruction, 11(3), 1-16. https://doi.org/10.12973/iji.2018.1131a
• Cura, G., ve Ercan Yalman, F. (2019). Fen bilimleri öğretmen adaylarının disiplinlerarası yaklaşıma dayalı öğretimi kullanma düzeylerinin incelenmesi. Online Fen Eğitimi Dergisi, 4(2), 131-153.
• Deveci, İ., ve Aydız, M. (2021). Fen bilimleri öğretmenlerinin öğretim programındaki yaşam becerilerinin kazandırılmasına ilişkin görüşleri. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 164-186. https://doi.org/10.24315/tred.693345
• GPE. (2020). 21st century skills: What potential role for the global partnership for education? A landscape review. Global Partnership for Education.
• Helmane, I., ve Briška, I. (2017). What is developing integrated or interdisciplinary or multidisciplinary or transdisciplinary education in school? Signum Temporis; 9(1), 7–15. https://doi.org/10.1515/sigtem-2017-0010
• İnci, S., ve Kaya, V. H. (2022). Eğitimde multidisipliner, disiplinlerarası ve transdisipliner kavramları. Millî Eğitim Dergisi, 51(235), 2757-2772. https://doi.org/10.37669 milliegitim.905241
• Jones, C. (2009) Interdisciplinary approach-advantages, disadvantages, and the future benefits of interdisciplinary studies. ESSAI, 7(26), 76-81.
• Joynes, C., Rossignoli, S., ve Fenyiwa Amonoo-Kuofi, E. (2019). 21st century skills: evidence of issues in definition, demand and delivery for development contexts. (K4D Helpdesk Report). Brighton, UK: Institute of Development Studies. https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/handle/20.500.12413/14674 adresinden 17.05.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Kızılay, E., ve Saylan Kırmızıgül, A. (2019). Disiplinler arasındaki ilişkiye dair fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(1), 1-9.
• Korkmaz, H. ve Konukaldı, I. (2015). İlköğretim fen ve teknoloji eğitiminde disiplinlerarası tematik öğretim yaklaşımının öğrencilerin öğrenme ürünleri üzerine etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 1-22.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018a). Beden eğitimi ve oyun dersi öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=443
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018b). Fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018c). Görsel sanatlar dersi öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=358
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018ç). Hayat bilgisi dersi öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=326
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018d). İngilizce dersi öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=327
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018e). Matematik dersi öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=329 Millî Eğitim Bakanlığı. (2018f). Müzik dersi öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=357 Millî Eğitim Bakanlığı. (2018g). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=663
• Miller, T.R, Baird, T.D., Littlefield, C.M., Kofinas, G., Chapin, F.S., and Redman, C.L. (2008). Epistemological pluralism: reorganizing interdisciplinary research. Ecology and Society, 13(2), 46. [online] URL: http://www.ecologyandsociety.org/vol13/iss2/art46/
• OECD. (2018). The future of education and skills: Education 2030. https://www.oecd.org/education/2030/E2030%20Position%20Paper%20(05.04.2018).pdf
• Partnership for 21st Century Skills. (2009). Curriculum and instruction: A 21st century skills implementation guide. https://eric.ed.gov/?id=ED519422
• Şahin, F., Göcük, A., ve Sevgi, Y. (2018). Fizik, kimya, biyoloji ve fen bilgisi öğretmen adaylarının disiplinlerarası ilişki kurma düzeylerinin incelenmesi: kan basıncı. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 6(1), 73-95.
• Ürey, M., ve Çepni, S. (2014). Fen temelli ve disiplinlerarası okul bahçesi programının öğrencilerin fen ve teknoloji dersine yönelik tutumları üzerine etkisinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 537-548. https://doi.org/10.7822/omuefd.33.2.14
• Van Laar, E., Van Deursen, A. J. A. M., Van Dijk, J. A. G. M., ve De Haan, J. (2020). Determinants of 21st century skills and 21st century digital skills for workers: a systematic literature review. SAGE Open, 10(1). 1-14. https://doi.org/10.1177/2158244019900176
• Voogt, J., ve Roblin, N. P. (2010). 21 st century skills. discussion paper. University of Twente. https://www.voced.edu.au/content/ngv:56611 Erişim Tarihi: 8 Ekim 2021
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yurttaş, A., Erdaş Kartal, E., ve Çağlar, A. (2020). Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin disiplinlerarası yaklaşımın temel eğitimde kullanımına yönelik görüşleri. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 226-243. https://doi.org/10.21733/ibad.731825