Sınıf Öğretmenlerinin 21. Yüzyıl Becerilerine Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 52 Sayı: 1 - K-12 BECERİ EĞİTİMİNDE TÜRKİYE PERSPEKTİFİ: KURAM VE UYGULAMA, 701 - 736, 25.12.2023

Musa Çalışır , Makbule Arslan , Hatice Özaslan

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1309350

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerilerine yönelik sahip oldukları algıların metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarılmasıdır. Bu araştırma nitel bir araştırma olup çalışma grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Samsun ilinde görev yapmakta olan 52 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak sınıf öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerilerine yönelik metaforik algılarını belirlemek için geliştirilmiş form kullanılmıştır. Veriler toplanırken sınıf öğretmenlerinden 21. yüzyıl becerilerini neye benzettiklerini ifade etmeleri ve bu ifadelerin gerekçelerini belirtmeleri istenmiştir. Veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Katılımcı sınıf öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerilerine yönelik toplam 41 kavramsal tema içerisinde 464 metafor oluşturdukları görülmüştür. Katılımcı öğretmenler en çok yaşam ve mesleki beceriler beceri alanına en az ise okuryazarlık beceriler beceri alanına yönelik metafor oluşturdukları gözlenmiştir. Her bir beceriye yönelik oluşturulan kavramsal temalar ve metaforlar tablolaştırılarak bulgular bölümünde sunulmuştur. Katılımcı sınıf öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerilerine yönelik algılarının genel olarak beceri tanımlarına uyduğu ve alanyazın ile parallelik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

sınıf öğretmenleri, 21. yüzyıl becerileri, metafor

Kaynakça

• Acar Çiftçi, Y., ve Aydın, H. (2014). Türkiye’de çokkültürlü eğitimin gerekliliği üzerine bir çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0(33), 197-218. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sufesosbil/issue/75231/1234364
• ALA (1989). Presidential committee on information literacy: Final report. ALA. http://www.ala.org/acrl/publications/whitepapers/presidential#importance
• Altınpulluk, H., ve Yıldırım, Y. (2021). 2010-2019 yılları arasında yayınlanan 21. yüzyıl becerileri araştırmalarının incelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 11(1), 438–461. https://doi.org/10.18039/ajesi.734426
• Altun, A. (2011). Unesco’nun medya okuryazarlığı eğitimi faaliyetlerine toplu bir bakış. Milli Eğitim, 41(191), 86-107. https://dergipark.org.tr/en/pub/milliegitim/issue/36191/406892
• Anagün, Ş. S., Atalay, N., Kılıç, Z., ve Yaşar, S. (2016). Öğretmen adaylarına yönelik 21. yüzyıl becerileri yeterlilik algıları ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 160–175. https://doi.org/10.9779/PUJE768
• Arslan, A. (2020). Öğretmen adayları perspektifinden pandemi öncesi ve sonrası öğrencilere kazandırılması gereken 21. yüzyıl becerilerinin belirlenmesi. Milli Eğitim, 49(1), 553-571. https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/58895/779446
• Aslan, D. C. (2019). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin eleştirel düşünme düzeylerine yönelik algılarının belirlenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erciyes.
• Aslan, N., ve Arslan Cansever, B. (2009). Eğitimde yaratıcılığın kullanımına ilişkin öğretmen tutumları. TÜBAV Bilim Dergisi, 2(3). https://dergipark.org.tr/en/pub/tubav/issue/21516/614979
• Aşkın Tekkol, İ. (2020). İlkokulda beceri öğretimi üzerine. Kaymakçı, S., Bozdemir Yüzbaşıoğlu, H. (Edt.), İlkokulda Beceri Öğretimi içinde (s 1-12). Pegem Akademi.
• Aydın, A. (2019). İngilizce öğretmen adaylarının görüşleri çerçevesinde öğretmen eğitiminde 21.yüzyıl becerilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aydın, F. ve Silik, Y. (2018). Teknoloji okuryazarlığı: tarihsel bir betimleme. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 107-126. http://ihead.aksaray.edu.tr/tr/pub/issue/37860/437219
• Bacanak, A., Karamustafaoğlu, O., ve Köse, S. (2003). Yeni bir bakış: eğitimde teknoloji okuryazarlığı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(14), 191-196. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pauefd/issue/11129/133104
• Balyer, A. (2016). Öğretmen liderler: öğretmen algıları üzerine nitel bir araştırma. İlköğretim Online, 15(2). https://doi.org/10.17051/io.2016.81764
• Baki, Y. (2022). Öğrenmenin geleceği: 21. yüzyıl becerileri perspektifiyle Türkçe dersi öğretim programları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 11(4), 1717–1742. https://dergipark.org.tr/en/pub/teke/issue/73952/1221139
• Özmutlu, E., ve Ergan, S. N. (2022). 21. yüzyıl becerileri ve öğretimine yönelik öğretmen adayı görüşlerinin incelenmesi. Öğretmen Eğitimi ve Öğretim, 3(2), 81-105. https://doi.org/10.55661/jnate.1082299
• Belet Boyacı, Ş. D. ve Güner Özer, M. (2019). Öğrenmenin geleceği: 21. yüzyıl becerileri perspektifiyle Türkçe dersi öğretim programları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 9(2), 708–738. https://doi.org/10.18039/ajesi.578170
• Bülbül, Y. ve Dolanbay, H. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının medya okuryazarı kavramına yönelik metaforik algıları. International Journal of Field Education, 5(2), 152-164. https://doi.org/10.32570/ijofe.642706
• Cemaloğlu, N., Arslangilay, A. S., Üstündağ, M. T., ve Bilasa, P. (2019). Meslek lisesi öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerileri özyeterlik algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 845–874. https://doi.org/10.29299/kefad.2019.20.02.010
• Cevizci, A. (2015). Felsefeye giriş. Say Yayıncılık.
• Çakmak, E. E. (2019). Öğretmenlerin medya okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. The Journal of Limitless Education and Research, 4(3), 300-316. https://doi.org/10.29250/sead.626507 Çelebi, M., ve Sevinç, Ş. (2019, 26-27 Nisan). Öğretmenlerin 21. yüzyıl becerilerine ilişkin yeterlik algılarının ve bu becerileri kullanım düzeylerinin belirlenmesi [Tam metin bildiri]. 6. Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Kongresi, Gaziantep.
• Çınar, O., Hatunoğlu, A., ve Hatunoğlu, Y. (2009). Öğretmenlerin problem çözme becerileri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 215-226. https://dergipark.org.tr/en/pub/erziefd/issue/6001/80029
• Çiftçi, S., Sağlam, A., ve Yayla, A. (2021). 21. yüzyıl becerileri bağlamında öğrenci, öğretmen ve eğitim ortamları. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 24, 718–734. https://doi.org/10.29000/rumelide.995863
• Çoban, Ö., Bozkurt, S., ve Kan, A. (2019). Eğitim yöneticisi 21. yy. Becerileri ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(3), 1059–1071. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2572
• Çuhadaroğlu, A. (2013). Bilişsel esnekliğin yordayıcıları. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 2(1), 86-101. http://cije.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/4274/57599
• Dede, C. (2009). Comparing frameworks for “21st century skills”. http://sttechnology.pbworks.com/f/Dede_(2010)_Comparing%20Frameworks%20for%2021st%20Century%20Skills.pdf
• Dede, C. (2010). Comparing frameworks for 21st century skills. In J. A. Bellanca and R. S. Brandt (Eds.), In 21st century skills: Rethinking how students learn (51-76). Solution Tree Press.
• Deveci, İ. ve Çepni, S. (2014). Fen bilimleri öğretmen eğitiminde girişimcilik. Journal of Turkish Science Education, 11(2), 161-188. https://doi.org/10.12973/tused.10114a
• Düzgüner, T. T., Karabulut, H., ve Kariper, İ. A. (2022). 21. yüzyıl becerileri ile ilgili yapılmış olan çalışmaların incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 179–199. https://dergipark.org.tr/en/pub/kusbd/issue/68301/986758
• Educational Technology Standards (ISTE). (2016). ISTE Standards: Students. https://www.iste.org/standards/iste-standards-for-students
• Tok, E. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının yaratıcılık kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education (IJTASE), 4(2). http://www.ijtase.net/index.php/ijtase/article/view/222/255
• enGauge. (2003). 21st Century Skills: Literacy in the Digital Age. Institute of Education Sciences (IES) https://web.archive.org/web/20160403032258/http://pict.sdsu.edu/engauge21st.pdf
• Erdoğan, D., ve Eker, C. (2020). Türkçe öğretmen adaylarının 21. yy becerileri ile yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 118–148. https://dergipark.org.tr/en/pub/kebd/issue/67224/1049186
• Erten, P. (2020). Öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerileri yeterlilik algıları ve bu becerilerin kazandırılmasına yönelik görüşleri. Millî Eğitim, 49(227), 33–64. https://dergipark.org.tr/en/pub/milliegitim/issue/56322/778233
• Gökçe, E. (2000). Yirmi birinci yüzyılın öğretmeni. Çağdaş Eğitim Dergisi, 270, 21-26.
• Gökdere, E. (2013). Öğretmen beklentilerinin yönetimi. 21. yüzyılda Eğitim ve Toplum, 2(5), 179-183. https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitimvetoplum/issue/5128/69925
• Güneş, F. (2012). Bologna süreci ile yükseköğretimde öngörülen beceri ve yetkinlikler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1, 1–9. https://doi.org/10.5961/jhes.2012.026
• Kalemkuş, F., ve Bulut Özek, M. (2021). 21. yüzyıl becerileri konusunda araştırma eğilimleri: 2000-2020 (Ocak Ayı). MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 878–900. https://doi.org/10.33206/mjss.774848
• Karataş, A. (2008). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Kartal, O. Y. (2013). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri ile aktif vatandaşlık bağlamında toplum yaşamına katılma düzeyleri arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Kay, K., ve Greenhill, V. (2011). Twenty-first century students need 21st century skills. In G. Wan and M. G. Dianne (Eds.), In Bringing Schools Into The 21st Century (ss. 41–65). Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-007-0268-4_3
• Koç Akran, S., Acıdemir, M., ve Uludağ, Ş. (2018). Üniversite öğrencilerinin iletişim kavramına yönelik metaforik algıları. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 69-82.
• Kozikoğlu, İ., ve Altunova, N. (2018). Öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerilerine ilişkin öz-yeterlik algılarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerini yordama gücü. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3, 522–531. https://doi.org/10.5961/jhes.2018.293
• Kozikoğlu, İ., ve Özcanlı, N. (2020). Öğretmenlerin 21. yüzyıl öğreten becerileri ile mesleğe adanmışlıkları arasındaki ilişki. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(1), 270–290. https://doi.org/10.30703/cije.579925
• Kurt, A. A. (2012). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeyleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(1), 104- 119. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ajesi/issue/1526/18738
• MEB (1973, Haziran 14). Milli Eğitim Temel Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf
• MEB (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. https://oygm.meb.gov.tr/dosyalar/StPrg/Ogretmenlik_Meslegi_Genel_Yeterlikleri.pdf
• National Commission on Excellence in Education (1983). A nation at risk: the imperative for -educational reform. https://web.archive.org/web/20011122122744/http://www.ed.gov/pubs/NatAtRisk/risk.html
• Nazlı, S. (2019). Kapsamlı gelişimsel rehberlik programı. Anı Yayıncılık.
• OECD (2005). Competency framework. https://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf Özdemir Özden, D., Karakuş Tayşi, E., Kılıç Şahin, H., Demir Kaya, S., ve Özge Bayram, F. (2018). Öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerilerine yönelik yeterlik algıları: Kütahya örneği. Turkish Studies, 13(27), 1163–1184. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.14298
• Özdemir, M., ve Dil, K. (2013). Teachers’ Attitudes toward Multicultural Education: Case of Çankırı Province. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 46(2), 215-232. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001302
• Partnership for 21st Century Skills (P21) (2019a). Framework for 21st century learning. https://static.battelleforkids.org/documents/p21/P21_Framework_Brief.pdf
• Partnership for 21st Century Skills (P21) (2019b). Framework for 21st century learning definitions. https://static.battelleforkids.org/documents/p21/P21_Framework_DefinitionsBFK.pdf
• Ramsey, P. G. (2004). Teaching and learning in a diverse world: multicultural education for young children (early childhood education series). Teacher Collage Press.
• Rotherham, A. J., ve Willingham, D. T. (2010). “21st-century” skills: Not new, but a worthy challenge. American Educator, 34(1), 17–20. https://eric.ed.gov/?id=ej889143
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55(55), 459-496. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10342/126702
• Safa, B., ve Arabacıoğlu, T. (2021). Sınıf öğretmenlerinin eğitim teknolojileri kullanım düzeylerinin bireysel yenilikçilik özellikleri açısından incelenmesi. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 40(1), 369-386. https://dergipark.org.tr/en/pub/omuefd/issue/62535/686056
• Sancer, E., Buğu, E., Yavuz, M., Karaca, M., Bayar, S., ve Taşlak, A. E. (2023). Öğretmenlerin teknoloji okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies, 9(26), 21-34. https://socratesjournal.org/index.php/pub/article/view/225
• Secretary’s Commission on Achieving Necessary Skills (SCANS) (1991). SCANS Report. http://www.academicinnovations.com/report.html
• Selçuk, G. (2020). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının 21. yüzyıl becerilerine yönelik metaforik algıları. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(4), 184–208. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.819188
• Silik, Y., ve Aydın, F. (2021). Dijital okuryazarlık ve teknoloji okuryazarlığı: karşılaştırmalı bir inceleme. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(4), 17-34. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.907788
• Sumardi, L., Rohman, A., ve Wahyudiati, D. (2020). Does the teaching and learning process in primary schools correspond to the characteristics of the 21st century learning?. International Journal of Instruction, 13(3), 357–370. https://eric.ed.gov/?id=EJ1259424
• Şenel, T., ve Aslan, O. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının bilim ve bilim insanı kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 76-95
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB). (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmalarımız üzerine….. https://saraykent.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/05164224_TanYtYm_KitapYY.pdf
• Taştekin, E., Bozkurt Yükçü, Ş., İzoğlu, A., Güngör, İ., Işık Uslu, A. E. ve Demircioğlu, H. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin çokkültürlü eğitime yönelik tutumlarının ve algılarının incelenmesi. Hacettepe Journal of Educational Research, 2(1). https://dergipark.org.tr/tr/pub/huner/issue/24605/260464
• Tekin, M. (2021). Covid 19 pandemi sürecinde sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerisine yönelik metaforik algıları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Tunagür, M., ve Aydın, E. (2021). Türkçe öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerilerini kullanım yeterlikleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(4), 1562–1580. https://doi.org/10.30703/cije.877013
• Tutkun, T. (2013). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyi ile aktif vatandaşlık bileşenlerinden temsili demokrasiye, protesto ve sosyal değişime katılım düzeyi arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Tuzcuoğlu, N., ve Hastürk, G. (2022). Kırsal alanda görev yapmakta olan sınıf öğretmenlerinin teknolojik okuryazarlıklarının incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2022 (19), 303-319. https://doi.org/10.46778/goputeb.1084315
• Tümkaya S., ve Aybek B. (2008). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin sosyo-demografik özellikler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2(17), 13-24. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/4379/60056
• Uyar, A., ve Çiçek, B. (2021). Farklı branşlardaki öğretmenlerin 21.yüzyıl becerileri. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 1-11. https://doi.org/10.21733/ibad.822410
• Voogt, J., ve Pareja Roblin, N. (2010). 21st century skills: Discussion paper. http://opite.pbworks.com/w/file/fetch/61995295/White%20Paper%2021stCS_Final_ENG_def2.pdf
• Yalçın, S. (2018). 21. yüzyıl becerileri ve bu becerilerin ölçülmesinde kullanılan araçlar ve yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(1), 183–201. https://doi.org/10.30964/auebfd.405860
• Yaylacı, A. F. (2013). Öğretmenlerin kendilerini geliştirmelerine ilişkin yaklaşım sorunu. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(ÖYGE Özel Sayısı), 25-40. https://dergipark.org.tr/tr/pub/usaksosbil/issue/21642/232633
• Yazgan, A. D. (2013). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri ile aktif vatandaşlığa ilişkin demokratik değer düzeyleri arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
• Yıldırım, Ş. (2017). Türkçe ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin medya okuryazarlığı eğitimi ile ilgili becerileri ve görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Yılmaz, K. (2021). Öğretmen görüşlerine göre okul müdürlerinin 21. yüzyıl becerileri [Yayımlanmamış doktora tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• YÖK (2018). Programların güncelleme gerekçeleri, getirdiği yenilikler ve uygulama esasları. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans Programlari/AA_Sunus_%20Onsoz_Uygulama_Yonergesi.pdf