Açıkhava Rekreasyon Kapsamında Milli Park Kullanım Engelleri

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 99 - 144, 30.06.2016

Güney Çetinkaya , Mustafa Yıldız , Mehmet Ali Özçelik

Öz

Bu çalışma, açıkhava rekreasyonu ve turizm etkinlikleri için önemli bir kaynak olan milli parkların kullanımlarına yönelik engellerin irdelenmesi amaçlı gerçekleştirilen bir literatür taramasıdır. Günümüzde; milli parklar, bilimsel ve estetik bakımdan, milli ve milletlerarası ender bulunan doğal ve kültürel kaynak değerleri korumanın yanı sıra turizm ve rekreasyon etkinliklerinin gerçekleştirildiği önemli yerler olarak kabul edilmektedir. Bu alanların etkin kullanılması, doğa koruma çalışmalarına katkı sağlarken aynı zamanda fiziksel, sosyal, kültürel, ekonomik ve çevresel anlamda olumlu etkiler yaratmaktadır. Dünya’daki gelişmiş milli park sistemleri incelendiğinde özellikle iç turizme ve rekreasyonel kullanıma yönelik talebin fazla olduğu ve yerel halkın bu alanlardan yüksek düzeyde yararlandığı görülmektedir. Yapılan literatür incelemesi sonucunda, milli parkların kullanımlarına yönelik engeller özelinde yapılmış olan çalışmaların sınırlı olduğu, yapılan çalışmaların da çoğunlukla, yapısal engeller çatısı altında ve etnik azınlıklar üzerine yoğunlaştığı görülmektdir. Bu kapsamda milli park kullanımlarına yönelik engellerin belirlenmesi için yapılacak çalışmaların arttırılması önerilmekte, engellerin belirlenmesiyle de sürdürülebilir milli park planlamalarına destek sağlanması öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Açıkhava Rekreasyonu, Bariyerler/Engeller, Kullanım, Milli Park

Kaynakça

• Akesen A. (1982). “Rekreasyonel Taşıma Kapasitesi ve Açıkhava Rekreasyonu Planlamasindaki Önemi”. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 32/1(1982) 216-223.
• Alexandris K. & Carroll B. (1997). “Demographic Differences in the Perception of Constraints on Recreational Sport Participation: Results from a Study in Greece”. Leisure Studies 16 (1997) 107-126.
• Anonim (2005). The Health and Social Benefits of Recreation: An Element of the California Outdoor Recreation Planning Program. California 2005.
• Boothy J., M. F. Tungatt & A. R. Townsend. (1981). “Ceasing Participation in Sports Activity: Reported Reasons and Their Implications”. Journal of Leisure Research 13 (1981) 1-14.
• Butler G. & Richardson S. (2015). “Barriers to Visiting South Africa's National Parks in the Postapartheid Era: Black South African Perspectives from Soweto”. Journal of Sustainable Tourism 23/1 (2015) 146-166.
• Caber M. & Albayrak T. (2006). “Testing the Hierarchical Leisure Constraints Model in Nature-Based Tourism in Turkey”. GEOTOUR (2006) 134-141.
• Çetinkaya G. (2008). Milli parklarin bir Rekreasyon Alanı Olarak Düzenlenmesi ve Yönetilmesi: Bir Model Önerisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya 2008.
• Cole D. N. (1989). “Recreation Ecology: What We Know, What Geographers can Contribute”. Professional Geographer 41/2 (1989) 143-148.
• Cordell H. K. (2008). “The Latest on Trends in Nature-Based Outdoor Recreation”. Forest History Today Spring (2008) 4-10.
• Covelli E. A., Burns R. C. & Graefe A. (2007). “Perceived Constraints by Non-Traditional Users on the Mt. Baker-Snoqualmie National Forest”. Eds. R. Burns & K. Robinson. Proceedings of the 2006 Northeastern Recreation Research Symposium. Newtown Square, PA (2007) 422-429.
• Crawford D. J. E. & Godbey G. (1991). A Hierarchical Model of Leisure Constraints. Journal of Leisure Sciences 13 (1991) 309-320.
• Crespo C. J., Smit E., Andersen R. E., Carter-Pokras O. & Ainsworth B. E. (2000). “Race/Ethnicity, Social Class and Their Relation to Physical Inactivity During Leisure Time: Results from the Third National Health And Nutrition Examination Survey, 1988-1994”. American Journal of Preventive Medicine 18 (2000) 46-53.
• Demir C. (2001). Milli Parklarda Turizm ve Rekreasyon Faaliyetlerinin Sürdürürülebilirliği: Türkiye'deki Milli Parklara Yönelik Bir Uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2001.
• Dilsaver L. M. (1994). America’s National Park System: The Critical Documents. USA 1994.
• Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi. (2015, Mayıs 19) Kaynak: http://www.milliparklar.gov.tr/mp/mp.pdf
• Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi. (2015, Mayıs 19) Kaynak: http://www.milliparklar.gov.tr/mp/hrt.htm
• Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi. (2016, Ocak 05) Kaynak: http://www.milliparklar.gov.tr/anasayfa/resimlihaber/15-09-15/M%C4%B0LL%C4%B0_PARKLA RA_Z%C4%B0YARET%C3%87%C4%B0_AKINI.aspx?sflang=tr.
• Doğaner S. (1985). Turizmde Doğanın Önemi ve Türkiye’de Doğayı Koruma Çalışmaları. Cilt:2, Sayı:2. İstanbul 1985.
• Eagles P. F. J. & McCool S. F. (2002). Tourism in National Parks and Protected Areas- Planning and Management. UK 2002.
• Eagles P. F. J. & McCool S. (2004). Tourism in National Parks and Protected Areas Planning and Management. UK 2004.
• Eagles P. F. J., McLean D. & Stabler M. J. (2000). “Estimating the Tourism Volume and Value in Parks and Protected Areas in Canada and the USA”. George Wright Forum 17/3 (2000) 62-82.
• Floyd M. F., Nicholas L., Lee I., Lee J. H. & Scott D. (2006). “Social Stratification in Recreational Fishing Participation Research and Policy Implications”. Leisure Sciences 28/4 (2006) 351-368.
• Ghimire R., Green G. T., Poudyal N. C. & Cordell H. K. (2014). “An Analysis of Perceived Constraints to Outdoor Recreaiton”. Journal of Park and Recreation Administration 32/4 (2014) 52-67.
• Green G. T., Bowker J. M., Wang X., Cordell H. K. & Johnson C. Y. (2012). “A National Study of Constraints to Participation in Outdoor Recreational Activities”. Ed. H. K. Cordell. Outdoor Recreation Trends And Futures. Asheville, NC (2012) 70-74.
• Hacıoğlu N., Gökdeniz A. & Dinç Y. (2003). Boş Zaman ve Rekreasyon Yönetimi Örnek Animasyon Uygulamaları. Ankara 2003.
• Haennel R. G & Lemire F. (2002). “Physical Activity to Prevent Cardiovascular Disease. How much is Enough?”. Canadian Family Physician 48 (2002) 65-71.
• Harrison G. & Erpelding M. (2012). Outdoor Progmram Administration: Principles and Practices. US 2012.