Lisans Öğrencilerinin Lisans Eğitiminde Aldıkları Coğrafya İçerikli Derslere Yönelik Görüşleri

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 1, 38 - 53, 29.01.2019

Erol Sözen

https://doi.org/10.33206/mjss.473643

Cited By: 1

Öz

Yaşanılan mekanı anlamada oldukça
önemli olan coğrafya, sadece bir ders olmaktan öte öğrencilerin sevdiği ve ilgi
duyduğu bir alan olmalıdır. Bu çalışmanın amacı coğrafya içerikli ders alan
lisans öğrencilerin bu derslere yönelik tutumlarını ortaya koymaktır. Yapılan
bu araştırma tarama modeline göre yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu
2017-2018 eğitim-öğretim yılında üniversitelerde ve çeşitli bölümlerde lisans
düzeyinde öğrenim gören öğrencilerden random olarak seçilen 529 öğrenci
oluşturmaktadır. Araştırma için çeşitli üniversitelerde lisans düzeyinde
öğrenim gören öğrencilerin, coğrafya içerikli derslere yönelik tutumlarını ve
görüşlerini belirlemek ve çeşitli değişkenler açısından incelemek amacıyla bir
tutum ölçeği hazırlanmıştır. Bu ölçek Özgen ve diğ. (2009), Güven ve Uzman (2006),
Uzunöz (2011), Gümüş ve Özüpekçe (2013) tarafından geliştirilen tutum ölçekleri
incelenerek uyarlanmıştır. Öğrencilerin coğrafya içerikli derslerle ilişkin
görüşleri genellikle “kararsızım” ve “katılıyorum” düzeyinde gerçekleşmiştir.
Bu araştırmaya göre kız
öğrencilerin erkek öğrencilere kıyasla coğrafya dersine yönelik tutumları daha
olumlu çıkmıştır. 3. ve 4. sınıf lisans öğrencilerinin coğrafya derslerine
yönelik tutumları daha yüksek düzeyde çıkmıştır. Öğrencilerin tutum puanlarının mezuniyet alanlarına
göre anlamlı düzeyde farklılaşmamıştır ancak sayısal alan mezunu öğrencilerin
tutum ortalaması daha yüksek çıkmıştır. Öğrencilerin
tutum puanlarının okul türlerine göre anlamlı şekilde farklılaşmadığı ancak
Anadolu Lisesi mezunlarının tutum puanlarının daha yüksek çıktığı tespit
edilmiştir. Ayrıca öğrenci tutumlarının okunmakta olunan bölümlere göre anlamlı
düzeyde farklılaştığı ve bu farklılığın sınıf öğretmenliği bölümü öğrencileri
lehine olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya, coğrafya tutumu

Kaynakça

• Acar, Ö. ( 2003). İlköğretim Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersine İlişkin Tutumları ile Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Dönem Projesi, İzmir, D.E.Ü.
• Alım, M. (2008) Lise Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Yönelik Tutumları. Doğu Coğrafya Dergisi 19, 1302-7956. pp:25-32
• Arı, Y. (2003), Amerika Birleşik Devletlerinde Coğrafya Eğitimi Reformu: Türkiye İçin Dersler, Ankara: Türk Coğrafya Kurumu, Coğrafya Kurultayı Bildirileri.
• Arseven, A,D. (2001). “Alan Araştırma Yöntemi (İlkeler Teknikler Örnekler)” Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık
• Atalay, İ. (2007). Genel Coğrafya. Meta Basım Yayıncılık. İzmir.
• Aydın F., Coşkun M., Kara H. (2010) Ticaret Meslek Lisesi Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Yönelik Tutumları (Elbistan Örneği) Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1(2010) 183‐203
• Aydın, F., & Güngördü, E. (2015). Coğrafya Eğitiminde Özel Öğretim Yöntemleri. Ankara, Türkiye: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2018) Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi. Ankara.
• Büyüköztürk Ş., Çakmak E. K., Akgün E. A., Karadeniz Ş., Demirel F., (2018) Bilimsel Araştırma Yöntemleri. PegemA Yayıncılık. Ankara.
• Corbin, S.S. ( 1994 ). Lessons from the classroom. Male and Female High School Students Attitudes Towards And Achievements Social Studies, New York City Board of Education. P22
• Doganay, H., 1993, Coğrafya' da Metodoloji. M E B . Yay. Öğretmen Kitaplan Dizisi 187, Ankara .Doğanay, H. (2002), Coğrafya Öğretim Yöntemleri, 5. Baskı, Erzurum: Aktif Yayınevi.
• Doğanay H., Server R. (2016) Genel ve Fiziki Coğrafya. Pegem Akademi. Ankara
• Ekiz, D. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Elban, M. (2015) Ortaöğretim Öğrencilerinin Vatanseverlik Tutumları: Ankara İli Kazan İlçesi Örneği. The Journal of Academic Social Science Studies. Number: 35 , p. 451-462,
• Summer I.Gümüş N., Özüpekçe S. (2013) Bilgisayar Destekli Coğrafya Öğretimine Yönelik Bir Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 8/8 Summer, p. 665-677, Ankara-Turkey
• Güven B. ve Uzman E. (2006) Ortaöğretim Coğrafya Dersi Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Ekim Cilt:14 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi 527-236
• Haubrich, H. (2000) Guest editorial: Sustainable learning in geography for the 21st century. International Research in Geographical and Environmental Education 9 (4), 279–84.
• International Character on Geographical Education (1992) The Commission on Geographical Education of The International Geographical Union IGU CGE
• Karabağ, S, Şahin, S. (Ed.) (2007) Kuram ve Uygulamada Coğrafya Eğitimi (5. Bölüm) Ankara: Gazi Kitabevi.Karasar, N. (2016). Bilimsel İrade Algı Çerçevesi İle Bilimsel Araştırma Yöntemi Kavramlar İlkeler Teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kerski, J.J. (2001) A National Assesment of GIS in American High Schools International Research in Geographical and Environmental Education, 10 (1), 72-84.
• Kerski, J.J. (2003). “The implementation and effectiveness of geographic information systems technology and methods in secondary education”, Journal of Geography, 102(3),128–137.
• Özçağlar, A. (2003). Coğrafyaya Giriş. Ankara: Hilmi Usta Matbaası. Ankara.Özey ve İncekara (ed) (2010). Coğrafya Eğitiminde Kavram ve Değişimler. Pegem Akademi. Ankara.
• Özgen, N. (2009) Lise Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi: Siirt Örneği. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 29, Sayı 2 (2009) 421-440
• Özgen, N., Bindak R., Birel, F. K., (2009). Coğrafya Dersine Yönelik Bir Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 13, s: 58- 64
• Özkal, N ve Çetingöz, D. (2006). Cinsiyet, Sınıf Düzeyi ve Başarı Durumlarına Göre İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Tutumları. Çağdaş Eğitim Dergisi, 31(327):22-28
• Rawling E (2003). Connecting policy and practice: Research in geography education. Southwell: BERA.
• Sevilmiş (Kara) F. D. (2006). Lise Birinci Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Derslerine Yönelik Akademik Benlik ve Tutumları İle Başarıları Arasındaki İlişki (İzmir/Konak İlçesi Örneği) Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı Coğrafya Öğretmenliği Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi
• Sevimli, A. (2003).Farklı Programlar Uygulanan Ortaöğretim Kurumlarındaki Birinci Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Yönelik Tutumları ve Bunların Karşılaştırılması. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı Coğrafya Öğretmenliği Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi
• Sözen, E. (2011). Ortaöğretim 10. Sınıf Coğrafya Dersi Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Ankara, Türkiye: Doktora Tezi Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şahin, C. (1996).Ders Geçme ve Kredi Yönetmeliği Uygulayan Kurumlar İçin Coğrafya I. Ders Kitapları A.Ş. İstanbul.
• Şahin, C. (2001). Türkiye’de Coğrafya Öğretimi, Sorunlar- Çözüm Önerileri. Gündüz Yayıncılık, Ankara
• Şahin C. (2010). Ortaöğretim 9. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı, Ankara: Lider Yayınları
• Taş, H. İbrahim; (2002), ABD ve Türkiye’nin Öğretim Kurumlarındaki Coğrafya Öğretiminin Karşılaştırılması, İstanbul: Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı:6.
• Tümertekin E., Özgüç N., (2004) Beşeri Coğrafya İnsan Kültür Mekan. Çantay Kitabevi. İstanbul
• Uzunöz A. (2011) Coğrafya Dersine Yönelik Öğrenci Tutum Ölçeği Geliştirilmesi. e-Journal of New World Sciences Academy, Volume: 6, Number: 1 pp: 1264-1275