Analysis of Self Esteem and Coping Levels of Stress of University Students

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 411 - 422, 27.01.2020

Selahattin Avşaroğlu , Asem İdayeva

https://doi.org/10.33206/mjss.549840

Cited By: 4

Öz

The study is aimed at regression analysis of self-esteem and coping with stress attitudes of university students. The study group consists of students, who studied in different faculties of Kyrgyz-Turkish Manas University and Osh State University in 2017-2018 academic years. 303 students were selected by random sampling method. “Self-esteem scale”, developed by Arıcak (1999) and “Attitude of coping with stress inventory”, developed by Ozbay (1997) were used for data collection. The research was conducted in accordance with the relational screening model, a sub-type of the general survey model. Correlation and regression analysis were used for data analysis. In the study, self-esteem was found to be positively correlated with such stress-coping dimensions like acceptance-cognitive restructuring, active planning and religious asylum, while negative correlation was found between self-esteem and stress-coping dimensions like avoidance-isolation (biochemical), avoidance-isolation (emotional-actual) and seeking external aid. It was found that coping with stress attitudes are strongly predicted by self-esteem sub-dimensions (self-value, self-confidence, depressive affect, self-sufficiency and achievement and productivity).

Anahtar Kelimeler

Self, Self Esteem, Stress, Coping with Stress, Stress Management

Üniversite Öğrencilerinin Benlik Saygılarının Stresle Başaçıkma Tutumlarını Yordama Gücü

Öz

Bu araştırmanın
amacı, üniversite öğrencilerinin benlik saygılarının stresle başaçıkma tutumlarını
yordama gücünü incelemektir. Araştırma grubunu, 2017-2018 eğitim-öğretim
yılında Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ve Oş Devlet Üniversitesi’nin
farklı fakültelerinde öğrenim görmekte olan öğrenciler oluşturmuştur. Araştırma,
tesadüfî eleman örnekleme yöntemi ile seçilen toplam 303 öğrenciden oluşmuştur.
Verilerin toplanmasında, Arıcak
(1999) tarafından geliştirilmiş olan ‘Benlik Saygısı Ölçeği’ ve Özbay (1997)
tarafından geliştirilmiş olan ‘Stresle Başaçıkma Tutumları Envanteri’
kullanılmıştır. Araştırma, genel tarama modelinin bir alt türü olan ilişkisel
tarama modeline uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde korelâsyon
ve regresyon analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre benlik
saygısının stresle başa çıkmada bilişsel yeniden yapılandırma, aktif planlama
ve dine sığınma ile pozitif yönlü anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu
görülmüştür. Buna karşılık, stresle başaçıkmanın kaçma biyo-kimyasal, kaçınma
duygusal eylemsel ve dış yardım arama alt boyutları, benlik saygısı ile negatif
yönlü anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu saptanmıştır. Benlik saygısı toplam alt
boyutlarının (benlik değeri, öz-güven, depresif duygulanım, kendine yetme,
başarma ve üretkenlik) stresle başaçıkma tutumlarını güçlü bir şekilde
yordadığı bulunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Benlik, Benlik Saygısı, Stres, Stresle Başaçıkma

Kaynakça

• Arıcak, O. T. (1999). Grupla psikolojik danışma yoluyla benlik saygısı ve mesleki benlik saygısının geliştirilmesi (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Avşaroğlu, S. (2007). Üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme ve stresle başaçıkma stillerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Aydın, C. ve Cavuş, S. (2017). Kuşadası konaklama işletmelerinde çalışanların örgütsel stres ve tükenmişlik düzeyleri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(5), 79-95.
• Aydın, İ. (2016). İş yaşamında stres (4.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Aydın, Ö. (2011). Yaşamı sürdürmede dinî inancın rolü (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Baltaş, Z. (2010). Verimli iş hayatının sırrı: Stres (4. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Baltaş, Z. Ve Baltaş, A. (2000). Stres ve başaçıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bektaş, M. ve Karagöz, Ş. (2017). Stresle başaçıkma tarzlarının yalnızlığa etkisi: meslek yüksekokulu öğrencileri üzerinde bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,9(21), 342-355. doi:10.20875/makusobed.316905
• Braham, B. J. (1998). Stres yönetimi. Ateş altında sakin kalabilmek (Çev: V. G. Diker). İstanbul: Hayat Yayınları.
• Caspi, A., Roberts, B. W. ve Shiner, R. L. (2005). Personality development: Stability and change. Annual Review of Psychology, 56, 453-584.
• Cüceloğlu, D. (1994). İnsan ve davranışı: Psikolojinin temel kavramları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çam, O. ve Altınköprü, H. (2013). Üniversite öğrencilerinde müziğin ruhsal duruma ve stresle başaçıkma tarzları üzerine etkisi. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi,2, 262-272.
• Folkman, S. ve Lazarus, R. S. (1988) Coping as a mediator of emotion. Journal of Personality and Social Psychology, 54(3), 466-475.
• Hamarta, E., Arslan, C., Saygın, Y. ve Özyeşil, Z. (2009). Benlik saygısı ve akılcı olmayan inançlar bakımından üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkma yaklaşımlarının analizi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 25-42.
• Hancıoğlu, Y. (2017). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları stres düzeyleri ile stresle başaçıkma tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1), 130-149. doi: http://dx.doi.org/10.11611/yead.270449
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2012). Benlik, aile ve insan gelişimi, kültürel psikoloji (3.Baskı). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Kavas, E. (2013). Dini tutum-stresle başaçıkma ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37(1), 143-168.
• LeSergent, M.Ch.ve Haney, C. (2005). Rural hospital nurse’s stressors and coping strategies: A Survey International Journal of Nursing Studies, 42, 315-324.
• Madenoğlu, C. (2010). Eğitim örgütü yöneticilerinin örgütsel stres kaynakları ve stresle başaçıkma tarzlarının benlik saygısı düzeyleriyle olan ilişkisi (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Mark, G. ve Smith, A. P. (2012). Effects of occupational stress, job characteristics, coping and attributional style on the mental health and job satisfaction of university employees. Journal Anxiety, Stress & Coping an International Journal, 25(1), 63-78. doi: 10.1080/10615806.2010.548088
• McCrae, R. R. ve Costa, P. T. Jr., (2008). The five-factor theory of personality. Handbook of personality: Theory and research. New York: Guilford Press.
• Orth, U., Robins, R.W., Meier, L.L. ve Conger, R.D. (2016). Refining the vulnerability model of low self-esteem and depression: Disentangling the effects of genuine self-esteem and narcissism. Journal of Personality and Social Psychology, 110(1), 133-149.
• Özbay, Y. ve Şahin, B. (1997). Stresle başaçıkma tutumları envanteri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması.IV. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara, 1-3 Eylül.
• Palermiti. A. L., Servidio, R., Bartolo, M. G. ve Costabile, A. (2017). Cyberbullying and self-esteem: An Italian study. Computers in Human Behavior, 69, 136-141.
• Parmaksız, İ. (2011). Öğretmen adaylarının benlik saygısı düzeylerine göre iyimserlik ve stresle başaçıkma tutumlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Parmaksız, İ. ve Avşaroğlu, S. (2012). Öğretmen adaylarının benlik saygısı düzeylerine göre iyimserlik ve stresle başaçıkma stillerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 11(2), 543-555.
• Ptacek, J. T., Smith, R. E.veZanas, J. (1992) Gender, appraisal and coping: A longitudinal analysis. Journal of Personality, 60(4), 747-770.
• Robins, R. W., Tracy, J. L., Trzesniewski, K., Potter, J. ve Gosling, S. D. (2001). Personality correlates of self-esteem. Journal of Research in Personality, 35, 463-482.
• Savcı, M. ve Aysan, F. (2014). Üniversite öğrencilerinde algılanan stres düzeyi ile stresle başaçıkma stratejileri arasındaki ilişki. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 44-56.
• Soysal, A. (2009). İş yaşamında stres. Çimento İşveren Dergisi, Mayıs 2009, 17-40.
• Tagay, Ö., Çalışandemir, F. ve Ünüvar, P. (2018). Genç yetişkinlerin algılanan stres düzeyleri ile akılcı olmayan inançları ve benlik saygıları arasındaki ilişki. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 7, 167-175.
• Waldron, J. C., Scarpa, A. ve Kim-Spoon, J. (2018). Religiosity and interpersonal problems explain individual differences in self esteem among young adults with child maltreatment experiences. Child Abuse & Neglect, 80, 277-284.
• Yörükoğlu, A. (1993). Gençlik çağı ruh sağlığı ve ruhsal sorunlar(8.Baskı). İstanbul: Özgür Yayınları.