Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygıları İle Aile Katılım Çalışmalarına Yönelik Öz Yeterlilik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Yıl 2020,
Cilt: 9 Sayı: 4, 2205 - 2215, 13.10.2020
Zeynep Apaydın Demirci
,
Emel Arslan
Öz
Bu araştırmada okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine
yönelik mesleki kaygıları ile aile katılım çalışmalarına yönelik öz yeterlilik inançları
arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu
2018- 2019 yılında eğitim-öğretim gören Necmettin Erbakan Üniversitesi okul
öncesi öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmada ilişkisel tarama yöntemi
kullanılmıştır. Araştırmada, Ateş ve Kalburan’ın (2016) geliştirdiği “Okul
Öncesi Öğretmen Adaylarının Aile Katılım Etkinliklerine İlişkin Öz-Yeterlik
İnanç Ölçeği” ile Köklükaya ve Yıldırım’ın (2016) geliştirdiği ”Öğretmenlik
Mesleğine Yönelik Kaygı Ölçeği” ve araştırmacılar tarafından oluşturulan
Kişisel bilgi Formu ile veriler toplanmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda,
okul öncesi öğretmen adaylarının mesleğe ilişkin kaygı puan ortalamalarının
“katılmıyorum” düzeyinde ve aile katılımı çalışmalarına yönelik öz-yeterlilik inanç
puan ortalamalarının ise “yeterli hissediyorum” düzeyinde olduğu
belirlenmiştir. Aynı zamanda öğrencilerin mesleğe yönelik kaygı düzeyleri ile
aile katılım etkinliklerine ilişkin öz-yeterlik inançları arasında negatif
yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca cinsiyet,
yaş ve mezun olunan lise değişkenleri açısından bu beceriler anlamlı farklılık
göstermezken öğretim kademesi değişkeninin, öğrencilerin mesleğe yönelik kaygı
düzeyi arasında anlamlı farklılık gösterdiği bulunmuştur.
Kaynakça
- Ateş, Ö. & Cevher-Kalburan, N. (2016). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Aile Katılım Çalışmalarına Yönelik Öz-Yeterlik İnançlarının İncelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 55 (5): 62-88.
- Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman and Company.
- Cabı, E. & Yalçınalp, S. (2013). Öğretmen Adaylarına Yönelik Mesleki Kaygı Ölçeği (MKÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44: 85-96.
- Çamlıbel-Çakmak, Ö. (2010). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Aile Katılımı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 20: 1-17.Çapri, B. & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen Adaylarının Öğretmenliğe İlişkin Tutum ve Mesleki Yeterlik İnançlarının Cinsiyet, Program ve Fakültelerine Göre İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: 9 Sayı: 15: 33–53.
- Cömert, D. & Güleç, H. (2004). Okulöncesi Eğitim Kurumlarında Aile Katılımının Önemi: Öğretmen- Aile - Çocuk ve Kurum. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 1: 131-145.
- Demirtaş, H. Cömert, M. & Özer, N. (2011). Öğretmen Adaylarının Öz-yeterlik İnançları ve Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Eğitim ve Bilim Dergisi, Cilt 36, Sayı 159: 96-111.
- Deniz, S. & Tican, C. (2017). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Öz-Yeterlik İnançları İle Mesleki Kaygılarına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (4), 1838-1859.
- Doğan, T. & Çoban, A. E. (2009). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları ile Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, Cilt 34, Sayı 153: 157-168.
- Dolapçı, S. & Yıldız-Demirtaş, V. (2016). Öğretmen Adaylarının Öz-yeterlilik Algıları ve Kaynaştırma Eğitimine Bakış Açıları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt: 07, Sayı: 13: 141 – 160.
- Dursun, S. & Karagün, E. (2012). Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi: Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Son Sınıf Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24: 93 – 112.
- EDUTOPİA, (2000). Parental involvement reaps big benefits. San Rafael, CA: George Lucas Educational Foundation.
- Ekinci, N. (2015). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Yaklaşımları ve Öğretmen Öz-yeterlik İnançları Arasındaki İlişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1): 62-76.
- Ekinci-Vural, D. & Hamurcu, H. (2008). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Fen Öğretimi Dersine Yönelik Öz-yeterlik İnançları ve Görüşleri. İlköğretim Online Dergi, 7(2), 456-467.
- Ekinci-Vural, D. & Kocabaş, A. (2016). Okul Öncesi Eğitim ve Aile Katılımı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:15, Sayı:59: 1174-1185.Gerçek, M. (2018). Mesleki Kaygı & Kariyer Uyumluluğu Arasındaki İlişkiler: Öğretmen Adayları Açısından Bir İnceleme. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 20, Sayı 2: 297-312.
- Gonzalez-DeHass, A. R., Willems, P. P. & Doan Holbein, M. F. (2005). Examining the relationship between parental involvement and student motivation. Educational Psychology Review,17(2), 99–123.
- Gömleksiz, M. N. & Serhatlıoğlu, B. (2013). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öz-yeterlik İnançlarına İlişkin Görüşleri. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8, 7:201-221.
- Gümrükçü-Bilgici, B. & Deniz, Ü. (2016a). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygılarının Bazı Demografik Özelliklere Göre İncelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 5 (1): 53 – 70.
- Gümrükçü-Bilgici, B. & Deniz, Ü. (2016b). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Gelecek Kaygılarının İncelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:24, No:5: 2353-2372.
- Jianfang, L. (2008). A Comparison of Teacher Candidates and First-year Teachers by Gender and Licensure Level, in Terms of Their Perceptions of Preparation Program Quality, Efficacy Beliefs, and Concerns about Teaching. http://rave.ohiolink.edu/etdc/view?acc_num=osu1225902746. ErişimTarihi: 28.06.2019.
- Kafkas, M. E., Açak, M., Çoban, B. & Karademir, T. (2010). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik Algıları İle Mesleki Kaygıları Arasındaki İlişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 11, Sayı. 2, 93–111.
- Kahraman, Ü. & Çelik, K. (2019). Eğitim Fakültesi Formasyon Öğrencilerinin Öz-yeterlik İnançları İle Mesleki Kaygıları Arasındaki İlişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45: 353-375.
- KALAYCI, Ş. (Ed.) (2008), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
- Kalemoğlu-Varol, Y., Erbaş, M. K & Ünlü, H. (2014). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarını Yordama Gücü. Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, 12 (2), 113-123.
- Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (26.baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kesgin, E. (2006). Kesgin, E. (2006). Okul Öncesi Eğitim Öğretmenlerinin Öz Yeterlilik Düzeyleri İle Problem Çözme Yaklaşımlarını Kullanma Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, (Denizli İli Örneği). Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
- Köklükaya, A. & Güven-Yıldırım, N. E. (2016). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Kaygı Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9, 43: 1454-1462.
- Marso, Ronald N. & Pigge, Fred L. (1990). Relationships between Prospective Teachers' Personality Attributes and Changes in Concerns about Teaching during Training. Annual Meeting of the Mid-Western Educational Research Association Chicago, IL, October 17-20.
- Ogelman, H. (2014). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Aile Katılımı Çalışmaları: Denizli İli Örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7,17: 259-284.
- Özen, F. (2018). Okul Öncesi Öğretmenleri Aile Katılım Çalışmalarına Yönelik Öz-Yeterlik İnançlarının İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tezsiz Yüksek Lisans Dönem Projesi, Denizli.
- Randi, J. (2004). Teachers as self-regulated learners. Teachers College Record, 106(9), 1825-1853.
- Taşkın, Ç. Ş. & Hacıömeroğlu, G. (2010). Öğretmen Öz-yeterlik İnanç Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öz-yeterlik İnançları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27,10: 63-75.
- Türkdoğan, S. C. (2014). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Tercih Etmelerinde Etkili Olan Faktörlere Göre Mesleki Kaygıları. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
- Uygun, K., Avaroğulları, M & Oran, M. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,, 11, 21, 417-436.
- Uysal, B. (2018). Örgütsel Adalet Üzerinde Yansızlık İlkesinin Etkisini Belirlemeye Yönelik Özel Hastanelerde Yapılan Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
- Ünüvar, P. (2010). Aile Katılımı Çalışmalarına Yönelik Ebeveyn ve Öğretmen Görüşlerinin Karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (3): 719-730.
- Yaşar-Ekici, F. (2017a). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarındaki Aile Katılım Çalışmalarına Katılan ve Katılmayan Ailelerin Çocuklarının Sosyal Beceri ve Problem Davranışları Arasındaki İlişki. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 10, Sayı 1, 543-561.
- Yaşar-Ekici, F. (2017b). Okul Öncesi Öğretmen Adayları ile Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Öğretmenliğe Yönelik Öz Yeterlik İnançlarının Karşılaştırılması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Yıl 10, Sayı 1: 543-561.
- Yenice, N. (2012). Öğretmen Adaylarının Öz -Yeterlik Düzeyleri ile Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:11 Sayı:39: 36-58.
- Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Öz-yeterlik Algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:12 Sayı:45, 88-104.