Behiç Ak’ın Çocuk Romanlarında Çocuk Psikolojisi

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 2, 396 - 412, 22.04.2024

Erhan Akın , Nergiz Vural

https://doi.org/10.33206/mjss.1288945

Öz

Çocuk edebiyatı ile ilgili yapılan çalışmalar incelendiğinde eserlerin, ağırlıklı olarak çocuk edebiyatı ilkelerine uygunluğu açısından ele alındığı görülmüştür.. Ancak çocuk edebiyatı eserleri, eserlerin içeriğinin ve işleniş biçiminin çocukların psikolojisine uygunluğu açısından ele alınmamıştır. Bu amaçla, çalışmada günümüzün bilinen yazarlarından Behiç Ak’ın çocuk romanlarından tarihsel olarak belirlenmiş ilk üç romanı olan “Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği, Postayla Gelen Deniz Kabuğu, Eve Giden Küçük Tren” eserleri çocuk psikolojisi açısından incelenmiştir. Çalışmada çocuk psikolojisini etkileyen unsurları bulmak amaçlandığından eser incelemesi yapılmış, bu nedenle nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Verilen eserler çocuk psikolojisini etkileyen faktörler açısından incelendiğinde yazarın, eserlerinin merkezine çocuğu yerleştirdiği, çocuğa değer verdiği ve çocuk psikolojisini olumsuz etkileyen unsurları eleştirdiği sonucuna varılmıştır. Eserlerindeki çocuk karakterlerin etkilendiği çevresel ya da bireysel faktörler çocuk psikolojisinin de doğruladığı sonuçlara ulaşmıştır. Çocuğun psikolojisinin toplumu ve tüm insanlığı etkileyebildiğini bilen yazar, çocuğa nasıl davranılması gerektiğini eserlerinde işleyerek sağlıklı bir toplum oluşturma yolunda sağlam adımlar atmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Edebiyatı, Çocuk Psikolojisi, Behiç Ak, Çocuk Psikolojisini Etkileyen Faktörler

Etik Beyan

“Behiç Ak’ın Çocuk Romanlarında Çocuk Psikolojisi” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir.

Destekleyen Kurum

Siirt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı

Child Psychology in Behiç Ak’s Children’s Novels

Öz

When the studies on children's literature are examined, it is seen that the works are mainly handled in terms of their compliance with the principles of children's literature. However, the works of children's literature have not been examined in terms of the suitability of the content and processing of the works to the psychology of children. For this purpose, in this study, the first three novels written by one of today's well-known writers Behiç Ak, which are historically determined from children's novels, "Long live Brotherhood of the Letter Ç”, “The Seashell Coming in the Mail” and “The Little Train Going Home" were analyzed in terms of child psychology. Since the aim of the study was to find out the factors affecting child psychology, the works were examined, and for this reason, document analysis method, which is considered to be one of the qualitative research methods, was used. When the given works were examined in terms of the factors affecting child psychology, it was concluded that the author placed the child at the center of his works, valued the child and criticized the factors that negatively affected child psychology. The environmental or individual factors that the child characters in his works are affected by have reached the results confirmed by child psychology. The author, who knows that the psychology of the child can affect the society and all humanity, has taken firm steps towards creating a healthy society by addressing how the child should be treated in his works.

Anahtar Kelimeler

Children, Child Psychology, Behiç Ak, Factors Affecting Child Psychology

Kaynakça

• Ak, B. (2022a). Eve giden küçük tren (18. Baskı). İstanbul: Günışığı Kitaplığı.
• Ak, B. (2022b). Postayla gelen deniz kabuğu (47. Baskı). İstanbul: Günışığı Kitaplığı.
• Ak, B. (2022c). Yaşasın ç harfi kardeşliği (53. Baskı). İstanbul: Günışığı Kitaplığı.
• Aydın, E. (2009). Edebiyat-sosyoloji ilişkisinde sosyolojik kaynak ve ölçütler. Journal of Turkish Studies, 4(1), 357-370. doi: 10.7827/TurkishStudies.548
• Bertan, M., Haznedaroğlu, D., Yurdakök, K. ve Doğan Güçiz, B. (2009). Ülkemizde erken çocukluk gelişimine ilişkin yapılan çalışmaların derlenmesi (2000-2007). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 52(1). 1-8. Erişim adresi: https://www.cshd.org.tr/abstract.php?id=322
• Çeviker, G. (2016). Çocuk psikolojisi nedir? Doğru yaklaşım nasıldır? Çocuk psikoloğu kimdir, Erişim adresi: https://www.tavsiyeediyorum.com/makale_16044.htm Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
• Dilidüzgün, S. (1996). Çağdaş çocuk edebiyatı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Furtuna, F. (2015). Psikanalitik edebiyat kuramı ve “kimlik” romanı. Akademik Kaynak, 3(5), 15-22. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/akad/issue/51897/675916
• Gönen, M. ve Veziroğlu, M. (Edt.) (2017). Çocuk edebiyatının genel hedefleri. (1-13). Ankara: Eğiten Kitap.
• Gürel, Z., Temizyürek, F. ve Şahbaz, N. K. (2007). Çocuk edebiyatı. Ankara: Öncü Kitap.
• Karabulut, M. (2019). Psikanalitik edebiyat kuramı bağlamında Edip Cansever'in şiirleri üzerine bir inceleme. Edebi Eleştiri Dergisi (Eleştiri Kuramları Özel Sayısı), 192-220. doi: 10.31465/eeder.665039
• Karacan, E. (2000). Çocuklarda dil gelişimini etkileyen faktörler. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 9(7). 1-8. Erişim adresi: https://www.ttb.org.tr/STED/sted0700/6.html
• Karadeniz, E. ve Özdemir, M. (2018). Behiç Ak'ın çocuk kitaplarında medya ve sosyal medya eleştirisi. Sakarya University Journal of Education, 8(4), 250-264. doi: 10.19126/suje.460792
• Nur Çini, Y. (2019). Teknoloji bağımlılığının sebepleri üzerine bir roman analizi: “Postayla Gelen Deniz Kabuğu”. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 6, 754-775. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/atdd/issue/46797/587785
• Sever, S. (2015). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayıncılık.
• Şirin, M. R. (2016). Edebiyat ve çocuk edebiyatının amacı ve işlevi. Türk Dili Dergisi, 10(780), 12-31. Erişim adresi: https://tdk.gov.tr/wp- content/uploads/2016/11/3_Mustafa%20Ruhi%20%C5%9E%C4%B0R%C4%B0N%20_%20Edebiyat%20ve%20%C3 %87ocuk%20Edebiyat%C4%B1%20Edebiyat%C4%B1n%20Amac%C4%B1%20ve%20%C4%B0%C5%9Flevi.pdf
• Tufaner, Ç. (2015). Cengiz Aytmatov’un eserlerinde çocuk psikolojisi (Yüksek Lisans Tezi). Ardahan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ardahan.
• Yavuzer, H. (2014). Çocuk psikolojisi (37. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.