1. Kosova Karikatür Festivali’ndeki Karikatürlerin Göstergebilim Yöntemiyle İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 2, 752 - 767, 15.04.2025

Uğur Ünal , Coşkun Kala

https://doi.org/10.33206/mjss.1597501

Öz

Karikatür, bir durumu ve ya bir olayı alaycı bir şekilde ele alan çizimlere verilen genel isim olarak bilir. Karikatür her zaman komik olmak zorunda değildir, değinilen konuya göre düşündürücü, sorgulayıcı ve ya eleştirel de olabilmektedir. Bu bağlamda kriz durumlarında siyasi eleştiriler içermesi bakımından sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Bu çalışmada 2008 yılında bağımsızlığını ilan eden Kosova Cumhuriyetinde savaş sonrası dönemi ele alması için düzenlenen ve konusu “Merhaba Avrupa” olan 1. Kosova Karikatür Festivalindeki dereceye giren karikatürler semiyotik açıdan incelenmektedir. Yarışmada dereceye giren 3 karikatür ve özel ödül alan 6 karikatür incelemeye dâhil edilmiştir. Semiyotik inceleme yöntemi sözlü ve ya yazılı olmayan yani görsel verileri, işaret ve sembolleri amacıyla kullanılmaktadır. Karikatürlerin incelenmesinde sıklıkla kullanılan semiyotik inceleme yöntemi ile çizgilerin, sembollerin ve işaretlerin ardındaki anlamın ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. İncelenen karikatürlerin hepsinde karşılaşılan en belirgin eleştiri Avrupa Birliği’nin mülteci duruma karşı olan tutumu olmuştur. Bu anlamda karikatürler genel olarak Avrupa Birliği’nin siyasi tutumunu eleştiren bir bakış açısına sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Karikatür, Göstergebilim analizi, Kosova

Etik Beyan

“1.Kosova Karikatür Festivali’ndeki Karikatürlerin Göstergebilim Yöntemiyle İncelenmesi” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir.

A Semiotic Analysis of Cartoons in 1st the Kosovo Cartoon Festival

Öz

Cartoons are generally known as drawings that address a situation or event in a satirical manner. Cartoons are not always required to be humorous; depending on the subject, they can also be thought-provoking, inquisitive, or critical. In this context, cartoons are frequently used as a means of political critique, especially in times of crisis. This study conducts a semiotic analysis of the award-winning cartoons from the 1st Kosovo Cartoon Festival, held with the theme "Hello Europe" to reflect the post-war period in the Republic of Kosovo, which declared its independence in 2008. The analysis includes three cartoons that received awards and six that were granted special prizes. The semiotic analysis method is applied for visual data, signs, and symbols that are non-verbal or non-written. Through semiotic analysis, the study aims to uncover the underlying meanings behind lines, symbols, and signs used in the cartoons. The most prominent critique observed in all the cartoons analyzed is the European Union's stance on the refugee issue. In this sense, the cartoons generally adopt a critical perspective on the political position of the European Union.

Anahtar Kelimeler

Caricature, Semiotic analysis, Kosovo

Kaynakça

• Barthes, R. (2005). Göstergebilimsel Serüven. (M. Rıfat, & S. Rıfat, Çev.) İstanbul: YKY Yayınları.
• Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. (B. Vardar, & M. Rifat, Çev.) Ankara: Kültür Bakanlığı.
• Chiang, P.-Y., Liao, W.-H., & Li, T.-Y. (2004). Automatic Caricature Generetion By Analyzing Facial Features. Appear in Proceeding of 2004 Asia Conference on Computer Vision (ACCV2004), 1-6.
• Coulthard, M. (2002). Advances in Spoken Dİscourse Analysis. London and New York: Routledge.
• Derrin, D. ve Burrows, H. (2020). The Palgrave Handbook of Humour, History and Methodology. Switzerland: Macmillan.Holbo, J. (2016). Caricature and Comics. The Routledge Companion To Comics, 367- 379.
• Eco , U. (1976). A Theory of Semiotics. Bloomington: Indiana University Press.
• Goldman, M., & Hagen, M. (1978). The Forms of Caricature: Physiognomy and Political Bias. 5(1). Studies in Visual Communication, 30-36.
• Güzelşen, R. M. (2002). Gösterge Eleştirisi. İstanbul: Tavanarası Yayınları.
• Koestler, A. (1997). Mizah Yaratma Eylemi. İstanbul: Mizah Kültürü.
• Konrad, E. F. (1971). Ferdinand De Saussure Origin and Development of This Lingusitic Theory in Western Studies of Language. Berlin : Simon Fraser University.
• Shadiqi, A. (2014). Semiotic Analysis of South Park Cartoon Comedy Season I. Vivid Joutrnal Vol.3 No.1, 1-14.
• Peirce, C. S. (1958). The Collected Papers of Charles Sanders Peirce. Cambridge: HArvard University Press.
• Öngören, F. (1998). Türk Mizahı ve Hicvi. Ankara: Türkiye İş Banksı Kültür Yayınları.
• Perkins, D. (1975). A Defifinition of Caricature and Caricature and Recognition. Studies in Visual Comminications, 1-26.
• Saussure, F. (1985). Genel Dilbilim Dersleri. (B. Vardar, Çev.) Ankara: Birey ve Toplum.
• Yıldırım , Ş. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.