Amaç: Bu çalışmada KOAH hastalarında dispnenin bilişsel duruma etkisini incelemek amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipte tasarlanan çalışmanın örneklemini 315 KOAH hastası
oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Medical Research Council Scale (MRCS)
ve Standardize Mini Mental değerlendirme testi (SMMT-E) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde;
yüzdelik, student t testi, tek yönlü varyans analizi, Pearson korelasyon testi, çoklu regresyon analizi ve
Tamhane T2 post-hoc testi kullanılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların yaş ortalaması 54.06 (11.41) yıldır. Hastaların %38’inin orta
düzeyde dispne (2.20±0.95) yaşadığı belirlenmiştir. Hastaların bilişsel durum puan ortalamalarının
düşük düzeyde (21.38±5.74) olduğu ve %58.7’sinde bilişsel durumda bozulma olduğu saptanmıştır.
Çoklu regresyon analizinde şiddetli dispne düzeyi, dispne yönetimindeki yetersizlik, dispneyi nefessizlik,
moral bozukluğu ve ölüm korkusu hissi ile ilişkilendirme, evde oksijen tüpü ve bibap kullanımının bilişsel
durumla ilişkili olduğu saptanmıştır. Hastaların bilişsel düzeyindeki varyansın %31’inin dispne ilişkili
bağımsız değişkenler tarafından açıklandığı saptanmıştır (R2 = 0.581; adjusted R2= 0. 311). Dispne
düzeyi ile bilişsel durum arasında negatif yönde, güçlü düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır (r=-0.705,
p=0.000).
Sonuç: KOAH hastalarında dispne düzeyinin bilişsel durumu etkilediği ve bu nedenle hastalara
dispnenin azaltılmasına yönelik önlemlerin alınması önerilmektedir
Aim: The aim of this study is to examine the effect of the dyspnea on cognitive status in patients with
chronic obstructive pulmonary diseases (COPD).
Material and Methods: The universe of this descriptive study consist of 315 COPD patients. Data were
collected with a Questionare, Medical Research Council Scale (MRCS) and Standardize Mini Mental
State Examination (SMMT-E). In the analyses of the data, descriptive statistics, independent t-test, oneway
analysis of variance and regression and Tamhane T2 analysis were employed.
Results: The mean age of the patients patricipating the study was 54.06 (11.41) years. 38% of the
patients were determined to experienced moderate dyspnea (2.20±0.95). The patients’ cognitive status
mean scores were found low (21.38±5.74) and 58.7% had cognitive impairment. It was determined
in multiple regression analysis that severe dyspnea level, inadequacy in dyspnea management,
associating dyspnea with breathlessness, feeling of low mood and fear of death, use of oxygen tube and
bipod at home were associated with cognitive status. Moreover, it was found that 31% of the variance in
the cognitive level of the patients was explained by the independent variables related to dyspnea (R2 =
0.581; adjusted R2= 0.311). It was found that there was a strong positive correlation between dyspnea
and cognition status (r=-0.705, p=0.000).
Conclusion: It was determined that dyspnea effects to SMMT-E and therefore it could be advised to
taking measures to reduce dyspnea COPD patients.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 28 Nisan 2023 |
Kabul Tarihi | 31 Mart 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 7 Sayı: 1 |
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin bilimsel yayım organıdır.
Ulusal ve uluslararası tüm kurum ve kişilere elektronik olarak ücretsiz ulaşmayı hedefleyen hakemli bir dergidir.
Dergi yılda üç kez olmak üzere Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında yayımlanır.
Derginin yayım dili Türkçe ve İngilizcedir.