TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ SÜREÇ-TÜR ODAKLI YAZMA BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: VİGNETTE ÖRNEĞİ

Yıl 2023, , 1 - 16, 31.12.2023

Ali Göçer

https://doi.org/10.56677/mkuefder.1401842

Öz

Bu araştırmanın amacı, yazma eğitimi süreçlerinde kısa bir hikâye türü olan vignettenin kullanımına dikkat çekmek ve öğretmen adaylarının meslek öncesi eğitim süreçlerinde vignette türü metinleri üretebilme yeterliklerine yönelik genel bir görünüm vermektir. Bu amaç doğrultusunda öğretmen adaylarından vignette türü metinler üretmeleri için etkinlik tasarlanmış, bilgilendirme ve yönergelerle süreç işletilmiştir. Üretilen metinler vignette oluşturulurken dikkat edilmesi gereken ilkelere ve vignette türünün özelliklerine uygunluğu açılarından incelenmiştir. İnceleme sonucunda üretilen metinlerin genel olarak vignette oluşturulurken dikkat edilmesi gereken ilkeler doğrultusunda oluşturulmuş olduğu ve vignette türünün özelliklerini taşıdığı görülmüştür. Ancak incelenen metinlerin vignette oluşturulurken metni kritik bir noktada kasıtlı olarak eksik bırakma ile ilgili “içerik ve anlatımın anlamı okurun zihninde tamamlanacak şekilde yapılandırılması” ilkesini ve "vignette türünün özelliklerine uygunluğu açısından dikkat edilmesi gerekenler" ölçütünü genel olarak yeterli seviyede karşılamadığı da görülmüştür. Araştırma sonunda okullarda gerçekleştirilen yazma çalışmaları sırasında vignettenin bir metin türü olarak tercih edilmesine, vignette türünün öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal gelişimlerinin seyrinin belirlenmesi amacıyla bir ölçme değerlendirme aracı olarak kullanılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkçe eğitimi, yazma becerisi, tür odaklı yazma, vignette

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi, ayrıca bu çalışmanın 25-28 Eylül 2023 tarihlerinde Kosova Piriştine’de düzenlenen 18. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı’nda sunulan sözlü bildiri metnimi temel alınarak geliştirdiğimi beyan ederim.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Akbaş, E. (2020). Yabancı dil eğitiminde yazma eğitimi yaklaşımlarının gözden geçirilmesi ve yazma becerisinin diğer becerilerle ilişkilendirilmesi. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(30), 3038-3082.
• Aydın, E. (2022). Türkçe öğretmenlerinin yazma eğitimi uygulamalarında karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 12-26.
• Barter, C. and Renold, E. (1999). The use of vignettes in qualitative research. Social Research Update, Vol. 25. [31.03.2023 tarihinde http://sru.soc.surrey.ac.uk/SRU25.html adresinden erişilmiştir.]
• Göçer, A. (2005). İlköğretim II. kademe Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı, Erzurum.
• Göçer, A. (2018). Türkçe eğitiminde ölçme ve değerlendirme (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Göçer, A. (2022). Yazma uğraşı-yazma eğitimi (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Göçer, A. ve Kurt, A. (2022). Yazma eğitiminde süreç-tür odaklı yazma yaklaşımının kullanımı. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 335-360.
• Gökçe, B. (2015). Metin ve metin türlerinin eğitimde kullanımı (ss. 13-27), Etkinliklerle hafta hafta yazılı anlatım (Editörler: İşçan, A. ve Baskın S.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Güneş, F. (2013). Türkçede metin öğretimi yerine metinle öğrenme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı), 6(11), 603-637.
• Jeffries, C. and Maeder, D. W. (2004-2005). Using vignettes to build and assess teacher understanding of instructional strategies. The Professional Educator, 26(1-2), 17-28.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi (22. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kavcar, C. (2002). Yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kavcar, C.; Oğuzkan, A. F. ve Aksoy, Ö. (2007). Yazılı ve sözlü anlatım (6. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kaya, Z. ve Kaya, O. N. (2013). Öğretmen eğitiminde vignette tekniği ve uygulamaları. Eğitim ve Bilim, 38(168), 129-142.
• Özdemir, O. (2019). Yazma eğitiminde süreç, tür ve süreç-tür temelli yaklaşımların kullanımları. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(1), 545-573.
• Tiryaki, E. N. ve Bilgili, S. (2020). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarının tür odaklı yazma yaklaşımı bağlamında karşılaştırılması. Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Yeni Yönelimler, 2, 79-100.
• Toprak S. ve Yasar, E. (2022) The use of listening skills with vignette in teaching Turkish as a foreign language: example C1. Cumhuriyet International Journal Of Education, 11(1), 206-218.
• Wilks, T. (2004). The use of vignettes in qualitative research into social work values. Qualitative Social Work, 3(1), 78-87.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.