YENİLENMİŞ BLOOM TAKSONOMİSİNE GÖRE VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER BAŞARI TESTİ GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 12, 161 - 183, 31.12.2023

Başak Akar , İsmet Güneş , İbrahim Yıldırım

https://doi.org/10.56677/mkuefder.1369107

Öz

Araştırmanın amacı, Fen Bilimleri dersinin 6.sınıf öğretim programına ilişkin “Vücudumuzdaki Sistemler” ünitesiyle ilgili başarı testi geliştirmektir. Bu amaçla belirlenen kazanımlara uygun olarak geliştirilen 50 soruluk madde havuzu oluşturulmuştur. Ön deneme sonrası Fen Bilimleri, Biyoloji, Ölçme-Değerlendirme ve Türkçe eğitiminde uzman görüşlerine başvurularak soru sayısı 26‘ya indirilmiştir. Bu test 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Güneydoğunun bir ilinin merkez iki ilçesinde eğitimine devam eden 157, 6.sınıf öğrencilere uygulanmıştır. Geçerliği-güvenirliği incelenen başarı testinin kapsam geçerliği için belirtke tablosu hazırlanmıştır. Öğrencilerin test sorularına verdikleri cevaplar doğrultusunda madde analizi yapılmıştır. Her madde için ayrı ayrı ayırt edicilik-madde güçlük indeksleri hesaplanmıştır. Madde analizi sonucunda 26 sorudan oluşan “Vücudumuzdaki Sistemler” ünitesi başarı testi oluşturulmuştur. TAP programı kullanılarak testin ortalama güçlüğü 0,493, orta güçlükte olduğu ayırt ediciliklerin ortalaması 0,527 olduğu ve KR20 güvenirlik değerinin 0,85 olduğu tespit edilmiştir. Eşdeğer yarılar toplam güvenirlik değeri ise 0,83‘tür. Test yapısının geçerliliğinin kanıtı, açımlayıcı faktör analiziyle(AFA) sağlanarak faktör analizi sonucunda FACTOR programının tek faktörlü yapı önerdiğini, tek faktörlü yapının toplam varyansın %5'inin açıklandığı gözlenmiştir. Geçerlilik çalışmalarına ilaveten test maddelerinin cinsiyet yanlılığı analizleri yapılarak maddelerin DMF değerleri Mantel-Haenszel(MH) teknikleri kullanılarak belirlenmiştir. Yanlılık analizi sonucunda tüm maddelerin düşük DMF değerinde olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlarla fen bilimleri derslerinde kullanılabilecek geçerli-güvenilir olan bir başarı testi geliştirildiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Başarı testi, Fen Bilimleri, Vücudumuzdaki Sistemler, Geçerlik, Güvenirlik

Etik Beyan

Çalışma etik ihlaline dayanmamaktadır. Araştırmacıların Katkısı Bu çalışmada; B. AKAR, bilimsel yayın araştırması, veri analizi, makalenin oluşturulması; İ. GÜNEŞ çalışmanın uygulanması ve veri toplama İ. YILDIRIM, çalışma tasarımı, veri analizi ve makalenin genel kontrolünün yapılarak koordine çalışmalarında katkı sağlamışlardır. Çıkar Çatışması Yazarlar tarafından herhangi bir çıkar çatışması beyan edilmemiştir.

Destekleyen Kurum

Gaziantep Üniversitesi

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Açıkgöz, M., & Karslı, F. (2015). Alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımları kullanılarak iş ve enerji konusunda geliştirilen başarı testinin geçerlilik ve güvenirlik analizi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-25 https://doi.org/10.17539/aej.71851
• Agresti, A. (1984). Analysis of ordinal categorical data. New York: John Wiley & Sons Anastasi, A., & Urbina, S. (1997). Psychological testing (7th ed.). New York: Macmillan Pub.Co.Inc.
• Aybek, E. C., Yaşar, M., & Kartal, S. (2021). Öğretmen Yapımı Bir Testteki Maddelerin Değişen Madde Fonksiyonu Bağlamında İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (52), 281-300. https://doi.org/10.9779/pauefd.825631
• Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S., & Bıçak, B. (2012). Geleneksel tamamlayıcı ölçme değerlendirme teknikleri (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Bartlett, M. S. (1950). Tests of significance in factor analysis. British Journal of Psychology, Statistical Section, 3, 77-85. Bilim Dergisi, Cilt 35, Sayı 156.
• Bekdemir, M., Selim, Y. (2008). Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi ve Cebir Öğrenme Alanı Örneğinde Uygulaması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 185-196. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/67433
• Bümen, N. T. (2010). Program geliştirmede bir dönüm noktası: Yenilenmiş Bloom taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31(142). http://213.14.10.181/index.php/EB/article/view/837/189
• Bolat, A., & Karamustafaoğlu, S. (2019). Vücudumuzdaki sistemler ünitesi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 131-159. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/773031
• Büyüköztürk, Ş. (2021). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (29. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Crocker, L., & Algina, J. (1986). Introduction to classical and modern test theory. New York: Holt. Rinehart and Winston.
• Çetinkaya, M., & Erol, T. A. Ş. (2016). Vücudumuzda Sistemler Ünitesine Yönelik Üç Aşamali Kavram Tani Testi Geliştirilmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(15), 317-330. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/273724
• Dinçer L., Yıldırım İ. (2022), Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Başarı Testi Geliştirme Çalışması: 5. Sınıf “Hello” Ünitesi Örneği. Internetional Journal of Language Academy.
• Erkuş, A., Sünbül, Ö., Sünbül, S., Yormaz, S. & Aşiret, S. (2017). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme-II (2 bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Gök, B., Kelecioğlu, H. & Doğan, N. (2010). Değişen madde fonksiyonunu belirlemede Mantel–Haenszel ve lojistik regresyon tekniklerinin karşılaştırılması, Eğitim ve Bilim Dergisi, Cilt 35, Sayı 156 http://eb.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/19
• Gömleksiz, M., & Erkan, S. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (2. Baskı). Ankara:Nobel Yayın Dağıtım.
• Gönen, S., Kocakaya, S., & Kocakaya, F. (2011). Dinamik konusunda geçerliliği ve güvenilirliği sağlanmış bir başarı testi geliştirme çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 40-57. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/146252
• Haladyna, T. M. (1997). Writing test items to evaluate higher order thinking. London: Allyn & Bacon.
• Hasançebi, B., Terzi, Y., & Küçük, Z. (2020). Madde güçlük indeksi ve madde ayırt edicilik indeksine dayalı çeldirici analizi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10(1), 224-240.
• Ergül, D. (2022, Eylül). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme. Ankara Üniversitesi. https://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=9575.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (24. baskı). Ankara: Nobel Yayınevi
• Kargın, P. D., Gül, Ş. (2021). Development of an achievement test for sixth grade body systems and health unit, Ihlara Journal of Educational Research, 6(1), 1–26. https://dx.doi.org/10.47479/ihead.729412
• Keçeci, G., Yıldırım, P., & Kırbağ Zengin, F. (2019). Sistemler akademik başarı testi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi (UEAD), 3(1), 96-114. https://doi.org/10.32960/uead.514188
• Kızkapan, O., & Bektaş, O. (2018). Fen eğitiminde başarı testi geliştirilmesi: Hücre bölünmesi ve kalıtım örneği. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-18. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/499076
• Magnusson, D. (1968). Test theory. Massachusetts. Addison-Wesley.
• MEB (2018), Fen Bilimleri DersiÖğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4,5,6,7 ve 8. Sınıflar), Ankara.
• Ogan Bekiroğlu, F. (2004). Ne kadar Başarılı?, Klasik ve Alternatif Ölçme- Değerlendirme Yöntemleri ve Fizikte Uygulamalar (1. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tabachnick, F. & Fidell, L. (2007) Using Multivariate Statistics (Fifth Edition). California State University/Northridge. Pearson Education.
• Türkdoğan, A. , Şahin, S. M. & Baki, A. (2011). Süreç Değerlendirmesinde Elde Edilen Kavram Yanılgılarının Test Geliştirme Çalışmasında Kullanılması . Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (37) , 78-92 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6151/82615
• Yildirim, İ., & Demir, S. (2016). Oyunlaştırma temelli Öğretim İlke ve Yöntemleri dersi öğretim programı hakkında öğrenci görüşleri. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 2(6), 85-102.
• Yıldız, S., Keçeci, G., & Kırbağ-Zengin, F. (2019). Dengeli beslenme akademik başarı testi: geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 848-868. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/887524