SEYAHAT ACENTELERİNİN TURİST REHBERLERİNİ SEÇME VE İŞE ALMA SÜRECİNDEKİ EĞİLİMLERİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2012, Cilt: 9 Sayı: 20, 213 - 238, 10.12.2013

Özlem Köroğlu , Bilge Merter

Öz

Seyahat acentelerinin turist rehberlerini seçme ve işe alma sürecindeki eğilimlerinin belirlenmesi ve doğru rehberi işe almanın etkileri konusundaki tutumlarının ölçülmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Elde edilen kuramsal bilgilere dayanarak anket formu geliştirilmiş ve verilerin elde edilmesi için anket tekniği kullanılmıştır. Bu araştırmanın evrenini İstanbul il sınırları içerisinde faaliyet gösteren seyahat acenteleri oluşturmaktadır ve araştırma sonunda toplam 96 adet anket değerlendirilmeye alınmıştır. Araştırmada, rehberlerin işe başvurusunda referans yolunu tercih ettikleri, seyahat acentelerinin da rehberleri işe alırken işletmede çalışanların ve tanıdıkların tavsiyelerini dikkate aldıkları ve rehber seçiminde sektör deneyimine ve iletişim becerisine önem verdikleri ortaya çıkmıştır. Seyahat acentelerinin işgören seçim sürecinde en fazla aday ile görüşmeyi tercih ettikleri ve adayın geçmiş deneyimlerine ilişkin referans araştırması yaptıkları belirlenmiştir. İşgören seçimi sonrasında ise rehberin açık bir şekilde iş tanımlamasının yapıldığı ve belirli dönemlerde rehberin performansının değerlendirildiği ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte seyahat acentelerinin, doğru rehberi işe almanın en fazla müşterileri ve işletmeyi etkilediği yönünde tutum geliştirdikleri saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Seyahat Acenteleri, Turist Rehberleri, İşgören Bulma, İşgören Seçme, İşe Alma

Kaynakça

• Ahipaşaoğlu, H. S. (2006). Turizmde Rehberlik. II. Basım. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Akbaba, A. ve Günlü, E. (2011). “Otel İşletmelerinde İşgören Bulma, Seçme ve Eğitim Sürecinin Stratejik İnsan Kaynakları Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi: Beş Yıldızlı Otellerde Bir Araştırma”. Selçuk Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 16 (22), 199-229.
• Akova, O., Sarıışık, M. ve Akbaba, A. (2007). “Seyahat Acentalarında İşgören Bulma ve İşgören Seçme Yöntemlerine Yönelik Bir Araştırma”. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Aralık (2007): 275-296.
• Altay, H. ve Akgül, V. (2010). “Seyahat Acenteleri Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyi: Hatay Örneği”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (14), 87-112.
• Ap, J. ve Kevin, K. F. W. (2001). “Case Study on Tour Guiding: Professionalism, Issues and Problems”. Tourism Management, 22 (5), 551-563.
• Avcıkurt, C. (2009). Turizm Sosyolojisi: Genel ve Yapısal Yaklaşım. 3. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Bakan, İ., Eyitmiş, A. M. ve Demir, B. (2011). “Tekstil İşletmelerinde Yönetici Adayları İçin Performans Değerleme Sisteminin Kurulmasına Yönelik Bir Çalışma”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (16), 1-32.
• Batman, O., Yıldırgan, R. ve Demirtaş, N. (2000). Turist Rehberliği. Adapazarı: Değişim Yayınları.
• Benli, A. ve Şahin, L. (2004). “İnsan Kaynakları Yönetiminde İşgören Bulma ve Seçme: Çınar Otel Uygulaması”. Bilgi, 8, 113-124.
• Cohen, E. H., Ifergan, M. ve Cohen, E. (2002). “A New Paradigm in Guiding-The Matric as a Role Model”. Annals of Tourism Research, 29 (4), 919-932.
• Çavdar, H. ve Çavdar, M. (2010). “İşletmelerde İşgören Bulma ve Seçme Aşamaları”. Journal of Naval Science and Engineering, 6 (1), 79-93.
• Demirkol, Ş. ve Ekmekçi, İ. (2005). “Paket Turların Sürdürülebilirliğinde Turist Rehberlerine Etik Bir Bakış”. IV. Geleneksel Turizm Paneli (22 Nisan 2005) Bildirileri, Sakarya: Sakarya Üniversitesi İ.İ.B.F. Turizm İşletmeciliği Bölümü s. 59-83.
• Genç, Ö. (1992). “Rehberlik Eğitimine Eleştirel Bir Yaklaşım”. Turizm Eğitimi Konferansı–Workshop (09-11 Aralık 1992) Bildirileri, Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitim Genel Müdürlüğü, s. 215-217.
• Gümüş, Ş., Arı, M. ve Bakırtaş, H. (2010). “Otel İşletmelerinde Personel Seçimi: Bursa İlinde Bir Uygulama”. Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu (21-22 Ekim 2010) Bildirileri, Düzce.
• Güzel, Ö. (2007). Türkiye İmajının Geliştirilmesinde Profesyonel Turist Rehberlerinin Rolü (Alman Turistler Üzerine Bir Araştırma). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İnce, M. (2005). “Değişim Olgusu ve Örgütlerde İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Fonksiyonları”. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 320-339.
• Karaçal, İ. ve Demirtaş, N. (2002). “4702 Sayılı Yasa Uygulamalarının Turizm Rehberliği Eğitimine Etkisi”. Turizm Eğitimi Konferansı–Workshop (11-13 Aralık 2002) Bildirileri, Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitim Genel Müdürlüğü, s. 173-184.
• Öğüt, A., Akgemci, T. ve Demirsel, M. T. (2004). “Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi Bağlamında Örgütlerde İşgören Motivasyonu Süreci”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 277-290.
• Örücü, E. (2002). “Turizm İşletmelerinde Orta ve Üst Kademe Yöneticilerin İşgören Seçme ve Değerlendirme Sürecindeki Eğilimleri: Marmaris ve Çevresindeki Üç Yıldızlı İşletmeler Örneği”. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 17 (2), 119-132.
• Özdemir, E. ve Akpınar, A. T. (2002). “Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi, Çerçevesinde Alanya'daki Otel ve Tatil Köylerinde İnsan Kaynakları Profili”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2), 85-105.
• Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği (25.11.2005 Tarihli ve 26004 Sayılı).
• Sabuncuoğlu, Z. ve Tokol, T. (2009). İşletme. 7. Baskı, Furkan Ofset: Bursa.
• Sabuncuoğlu, Z. (2009). İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulama Örnekleriyle. 4. Baskı, Furkan Ofset: Bursa.
• Silah, M. (2005). “İşletmelerde Personel Seçme ve İşe Yerleştirmede Psikoteknik Bir Uygulama Örneği: Giyim Sanayi Konfeksiyon Atölyelerinde Çalışacakların Seçiminde From Lege Testi Uygulaması”. Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6 (1), 177-192.
• Tütüncü, Ö., Tarlan, D. ve Mamyrkulov, N. (2003). “Seyahat Acentalarında Çalışanların İşe Alma Sürecini Algılamaları ve İzmir İli Örneği”. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (1), 113-140.
• Uzgören, N. ve E. Uzgören. (2007). Dumlupınar Üniversitesi Lisans Öğrencilerinin Memnuniyetini Etkileyen Bireysel Özelliklerin İstatistiksel Analizi -Hipotez Testi, Ki-Kare Testi ve Doğrusal Olasılık Modeli-. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 173-192.
• Ünal, Ş. (2006). İnsan Kaynaklarında Tedarik Eğilimleri ve İzmir İli Seyahat Acenteleri Uygulaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• www.tursab.org.tr., (Erişim Tarihi: 14.11.2011).
• Zengin, B., Batman, O. ve Yıldırgan, R. (2004). “Seyahat Acentelerinin Turist Rehberlerinden Beklentilerine Yönelik Bir Araştırma”. I. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, (15-16 Nisan) Bildirileri, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi, s.366-376.
• Zhang, H. ve Q. Ivy C. (2004). “Application of Importance-Performance Model in Tour Guides' Performance: Evidence From Mainland Chinese Outbound Visitors in Hong Kong”. Tourism Management, 25 (1), 81-91.