Küresel Ticarette Lojistik Üslerin Önemi ve Türkiye/The Importance of Logistics CentersiIn Global Trade And Turkey

Yıl 2009, Cilt: 6 Sayı: 11, 69 - 84, 24.01.2014

Mehmet Kara , Lütfü Tayfur Hamit Basık

Öz

Bu çalışma, Türkiye'nin lojistik üs olma performansını ele almaktadır. Küresel ticarette bir ülkenin lojistik üs olabilmesi; coğrafik, fiziki ve kurumsal altyapısının güçlü olmasını gerektirmektedir. Lojistik hizmetler, ticaretin küreselleşmesine paralel olarak, uluslararası pazarlarda rekabet avantajı elde etmenin önemli bir aracı haline gelmiştir. Lojistik hizmetlerdeki yüksek performans, özellikle gelişmekte olan ülkelerin küresel ticareti kontrol etmeleri ve küreselleşmenin getirilerinden pay almaları için ayrı bir öneme sahiptir.

Küresel ticarette lojistik, gerek uygulamada gerekse teorik olarak oldukça yeni bir alandır. Özellikle lojistik konusunun Türkiye açısından değerlendirildiği bilimsel çalışmalar oldukça sınırlıdır. Türkiye'nin lojistik üs olma potansiyeli, başta Dünya Bankası olmak üzere konu ile ilgili kısıtlı ikincil veriler kullanılarak değerlendirilmiştir.

Türkiye'nin, İpek Yolu güzergahında bulunması, kıtaları birleştirmesi, üç tarafı denizlerle çevrili olması gibi coğrafik özellikleri, lojistik bir üs olmasına yetememektedir. Başta, kombine taşımacılık, bilgi teknolojileri gibi fiziki alt yapı alanlarında ve yine yasal, finansal ve yönetsel gibi kurumsal alanlarda iyileştirmeler yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Lojistik performans, lojistik üs, Türkiye, küresel ticaret

Abstract

This study examines Turkey's performance as being logistics center. In global trade, being a  logistics center for a country requires strength geographic, physical and institutional infrastructure. Logistics services, parallel to global trade, have become an important tool in having competitive advantage in international markets. Furthermore, high performance in logistics services are especially important for developing countries to control global trade and to get share from benefits of globalization.

Logistics in global trade is a new subject both in theory and practice. Especially the studies which evaluates the logistics from Turkey's  viewpoint are higly limited. Turkey's potential for being logistics center has been evaluated by using limited secondary data, especially using the data of World Bank. Turkey's geographical characterics as having Silk Road, combining the continents, being surrounded by the seas are not enough to become logistics center. Some improvements should be made  primarily in physical conditions as  intermodel transportation, information technologies and also in institutional areas as legal, financial and managerial conditions.

Key Words : Logistic performance, logistic center, Turkey, global trade

Anahtar Kelimeler

Lojistik performans, lojistik üs, Türkiye, küresel ticaret

Kaynakça

• Bozkurt, R. (2008). “Lojistik Üs Olabilmenin Bedelleri Vardır.” http://www.utikad.org.tr/haberler/haber_oku.asp?haber=197200 (ET: 25.12.2008)
• Çancı, M., M. Erdal. (2003). “Lojistik Yönetimi”. Freight Forwarder El Kitabı 1, İstanbul: Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD).
• Çancı, M. (2006a). “Lojistik Merkez Olabilir miyiz?”. Dünya Gazetesi, 30 Mart.
• www.tumgazeteler.com/?a=1422296 (Erişim Tarihi: 03.04.2008).
• Çancı, M. (2006b). “Lojistikte Ezber Bozuluyor.” 13 Kasım, www.lojistikhaber.com/news.asp?news_id=706 (Erişim Tarihi: 30.03.2008)
• Dinçşahin, T. (2008). “UND: Taşımacılar Kota Uygulanan 10 Ülkede Dava Açmaya Hazırlanıyor.” Referans Gazetesi, Söyleşi, 30.01.2008. http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=89275&HTP_KOD=6 (Erişim Tarihi: 20.02.2008).
• Erdal, M. (2004). “Dünya Ticaretinin Kalbi Lojistik Üsler.” Perşembe Rotası Deniz Ticareti ve Lojistik Gazetesi, Dünya Gazetesi Eki, Sayı: 7338, 8 Temmuz.
• Erdal, M. (2005). “Küresel Lojistik Kavramı ve Lojistik Üsler.” www.tedarikzinciri.org/UserFiles/File/Lojistik%20Yonetimi/Lojistik.doc (Erişim Tarihi: 09.01.2009).
• İGEME, (2005). Lojistik, T.C. Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, www.igeme.gov.tr (Erişim Tarihi: 07.04.2005).
• Hisarcıklıoğlu, M. R. (2008). “Zaman Reaktif Değil, Proaktif Olma Zamanıdır.” Ekonomik Forum, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yayın Organı, Ekim 2008.
• Juhel, M. H.. (l999). “The Role of Lojistics in Stimulating Economic Development.”, China Logistics Seminar, Kasım 28-29, Beijing, China, www.worldbank.org/transport/ports/trf_docs/ls_china.pdf (Erişim Tarihi: 10.11.2007)
• Kara, M., M. Duruel, L. Tayfur ve H. Demirer. (2007). “Hatay İli İhracatçılarının Taşımacılıktan Kaynaklanan Sorunları ve Çözüm Önerileri.” Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, (1).
• Kayalar, T. (2007). Taşımacılık ve Lojistik. İstanbul:Dünya Gazetesi Yayınları.
• Kaynak, M.. (2004). “Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Bağlamında Avrasya Ulaştırma Koridorlarında Bölgesel Rekabet ve Türkiye”. Türkiye İktisat Kongresi, İktisadi Sektörlerde Gelişme Stratejileri, Cilt 5.
• Mete, H., (2003). 2. Lojistik Konferansı. Ankara: Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD), ,
• Onur, G., Bektaş, B. (2004). Dünya Hizmet Ticaretinde Gelişmeler ve Türkiye Açısından Yarattığı Fırsatlar. İGEME'den Bakış Dergisi, 8, (27).
• www.igeme.gov.tr/tur/bakis/sayi%2027/bakis2720.htm (erişim: 10. 02. 2008)
• Tanyaş, M. (2006). Türkiye Lojistik Sektörü İçin Strateji ve Çözüm Önerileri, Konferans, Atılım Üniversitesi, Şubat 19. http://ankaraem.atilim.edu.tr/sunum/mehmettanyas.ppt (Erişim Tarihi: 03.04.2008)
• Tanyaş, M., (2007). 5.Uluslararası Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi, İstanbul: Söyleşi, http://www.marslogistics.com/logilife/Dergi/Sayi20/dosya.asp (Erişim Tarihi: 25.03.2008)
• UND-Uluslararası Nakliyeciler Derneği, (2008a), Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Sektörü 2007 Yılı Raporu, İstanbul.
• Uluslararası Nakliyeciler Derneği-UND. (2008b). Tarihi İpek Yolu'nun Yeniden Canlandırılması ve Uluslararası Lojistik. http://www.und.org.tr/lojistik/TURKIYE_IPEKYOLU_US.doc (Erişim Tarihi: 26.12.2008)
• World Bank. (2007). Connecting to Compete - Trade Logistics in the Global Economy, Washington: International Trade Department.
• Yıldıztekin, A. (2003, 10 Nisan). “Taşımacılık Sektörünü Ölçmemiz Gerekiyor”. Dünya Gazetesi.