Öğretmen Adaylarının Okul Müdürüne İlişkin Meteforik Algıları/Metephoric Perceptions Of Teacher Candidates For School Managers

Yıl 2015, Cilt: 12 Sayı: 31, 279 - 295, 20.10.2015

Necati Çobanoğlu , Serkan Gökalp

Öz

Özet

Bu araştırma ile öğretmen adaylarının beraber çalışacakları okul müdürleri hakkındaki metaforik algılarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaçla nitel bir araştırma olarak düzenlenmiştir. Çalışma için iki sorudan oluşan bir görüşme formu düzenlenmiştir. Bu sorular: “1- Okul müdürünü canlı veya cansız bir varlığa, bir nesneye ya da herhangi bir şeye benzetmeniz istense mecazi olarak neye benzetirsiniz?  2- Bu benzetmenizin nedenlerini, açıklar mısınız?” dır. Bu araştırmanın verileri 2013-2014 eğitim öğretim yılında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 4. sınıf öğrencilerinden toplanmıştır. Araştırma içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Öğretmen adaylarının okul müdürünü en çok “Baba, Aslan Anne, Diktatör, Çoban” metaforları ile ifade etmişlerdir. Analiz sonucunda öğretmen adaylarının okul müdürlerini en çok “Yöneticilik, Liderlik, Güç, Olumsuzluk ve Koruma” yönleri ile tanımlamışlardır. Okul müdürlerini Teknik bilgilere sahip bir yönetici, Grubunu etkileyebilen bir lider, yasal yetkilerinden dolayı güç unsuru olan birisi olarak tanımlamışlardır. Genel sonuç olarak öğretmen adaylarının müdürler ile ilgili düşünceleri %90 oranında olumlu olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Okul Müdürü, Metafor, Öğretmen.

Abstract

The research paper aims to uncover metaphoric perceptions of teacher candidates for school managers they will work together. A qualitative research was carried out for this purpose. An  interview form including two questions was prepared for the study. The questions are the following ones : "1- If you were asked to liken a school manager  to a living or non-living thing metaphorically, what would it be?" "2- Could you please explain your reasons?" The data of the research was collected from the fourth class students  studying in Recep Tayyip Erdoğan University, Education Faculty in 2013-2014 academic year. The data was analyzed by content analysis technique. Teacher candidates mostly associated school managers with the metaphors of " father, mother, lion, dictator, shepherd." As a result of the research, it was found out that teacher candidates mostly described school managers by taking "managing, leadership, power, negativity and protection" aspects into consideration. They described school principals as managers having tecnical knowledge, leaders affecting groups, power element having legitimate authority. As a consequence, it was found out that  the point of view of teacher candidates on school managers is %90 positive.

Key Words: School Manager, Metaphor, Teacher.

Anahtar Kelimeler

Okul Müdürü, Metafor, Öğretmen Adayı

Kaynakça

• Kaynakça
• Altun, S. A., Apaydın, Ç. (2013). Kız ve erkek öğretmen adaylarının “Eğitim” kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 19 (3), 329-354.
• Arslan, M. M., Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açsından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi. 172, 100-109.
• Browne-Ferrigno, T. (2003). Becoming a principal: Role conception, initial socialization, role-identity transformation, purposeful. Educational Administration Quarterly 2003, 39, 468-503.
• Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin “müdür” kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim. 33 (147), 3-13.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21, 269-283.
• Deant-Read, C. H., & Szokolszky, A. (1993). Where do metaphors come from? Metaphor and Symbolic Activity. 8(3), 227-242.
• Dönmez, Ö. (2008). Türk eğitim sisteminde kullanılan yönetici metaforları. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(3), 607 -629.
• Ekiz, D., Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “Öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 21 (2), 439-458.
• Eraslan, L. (2011). Sosyolojik metaforlar. Akademik bakış dergisi. Kasım- Aralık, 27, 1-22.
• Günbayı, İ. (2011). Principals’ perceptions on school management: A case study with metaphorical analysis. İnternational online journal of educational sciences. 3(2), 541-561.
• Koçak, O. (2011). Okul müdürlerinin; öğrencilik, öğretmenlik ve müdürlük dönemlerindeki okul yöneticiliğine ilişkin meteforik algıları. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Levine, P. M. (2005). Metaphors and images of classrooms. Kapa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
• Morgan, G. (1997). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor, (Çeviren: Gündüz Bulut), İstanbul: Mess Yayınları.
• Özdemir, S., Karadağ, N. (2012). Okul müdürlerinin bakışı ile okula ilişkin metaforlar. 7. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi (24-26 Mayıs 2012) Malatya. Bildiri No: 233.
• Sabun, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 55, 459-496.
• Senemoğlu, N. (2004). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulmaya. Ankara: Gazi Yayınevi.
• Tahaoğlu, F., Gedikoğlu, T. (2009). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik rolleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 15 (58), 274-298.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
• Tekin, A; Yılmaz, S. (2012). İlk ve orta öğretim kurumu öğretmenlerinin teftişe ilişkin metaforik algıları. İnternational Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education. 1 (4).
• Töremen, F., Döş, İ. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin müfettişlik kavramına yönelik metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 9 (4), 1973-2012.
• Turhan, M., Yaraş, Z. (2013). Öğretmen ve öğrencilerin öğretmen, disiplin, müdür, sınıf kuralları, ödül ve ceza kavramlarına ilişkin metafor algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 23 (1), 129-145.
• Yalçın, M., Erginer, A. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi. 1(2),.229-256.
• Yalçın, M. (2011). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tokat.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldırım N., Uğur, M. (2011). Öğrencilerin algısından okul müdürü imgelerinin karikatürize ifadeleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 19 (2), 409-426.