SINIF ÖĞRETMENLERİNİN MOTİVASYONLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2017, Cilt: 14 Sayı: 37, 0 - 0, 01.03.2017

Cennet Göloğlu Demir , Engin Demir , Yavuz Bolat

Öz

Bu araştırmanın amacı
sınıf öğretmenlerinin mesleki motivasyonları ile kişilik özellikleri arasındaki
ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmaya 2014–2015 eğitim öğretim yılında,
İstanbul İli Küçükçekmece İlçesinde bulunan ilkokullarda çalışan ve
rastlantısal yolla seçilen toplam 204 sınıf öğretmeni katılmıştır. Tarama
modelinde olan bu çalışmada veri toplama araçları olarak, Öztürk ve Uzunkol
(2013) tarafından geliştirilen “İlkokul Öğretmeni Motivasyon Ölçeği” ile Bacanlı,
İlhan ve Aslan (2009) tarafından geliştirilen “Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi”
kullanılmıştır. Bu veri toplama araçları ile toplanan verilere Mann Whitney U
Testi,
Kruskal
Wallis Testi ve Spearman Testleri uygulanmıştır.

Araştırmadan elde edilen veriler incelendiğinde öğretmenlerin genel motivasyonlarının
yüksek olduğu fakat öğretmenlik mesleğini özümsemedikleri, öğretmenlerin
kişilik özellikleri bakımından duygusal denge içerisinde oldukları, dışa dönüklük,
deneyime açıklık, yumuşak başlılık ve sorumluluk kişilik özelliklerine sahip
oldukları ortaya çıkmıştır. Araştırmaya katılan kadın öğretmenlerin genel
motivasyonlarının erkek öğretmenlerden daha yüksek olduğu görülmekle birlikte öğretmenlerin
cinsiyet değişkenine göre kişilik özelliklerinin farklılaşmadığı sonucuna
varılmıştır. 20 yıl ve üstü deneyime sahip öğretmenlerin genel
motivasyonlarının diğer çalışma deneyimine sahip öğretmenlerden daha yüksek
olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin
motivasyonları ile kişilik özellikleri arasında düşük düzeyde pozitif ve
negatif yönlü ilişkiler tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmenleri, kişilik, motivasyon.

Kaynakça

• Aksoy, H. (2006). Örgüt ikliminin motivasyon üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Argon, T. İsmetoğlu, M. & İşeri, B. (2014). İlkokullarda sanatsal denetim ve öğretmen motivasyonu üzerine öğretmen görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 286-296.
• Bacanlı, H., İlhan, T. & Aslan S. (2009). Beş faktör kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: sıfatlara dayalı kişilik testi (SDKT), Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 261-279.
• Barutçugil, İ. (2002). Organizasyonlarda duyguların yönetimi. Birinci Baskı. İstanbul: Kariyer Yayıncılık
• Basım, N., H., Çetin, F. & Tabak, A. (2009). Beş faktör kişilik özelliklerinin kişilerarası çatışma çözme yaklaşımlarıyla ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24 (63), 20-34.
• Bennel, P. (2004). Teacher motivation and incentives in sub-saharan africa and asia. http://www.eldis.org/vfile/upload/1/document/0708/doc15160.pdf adresinden 27.09.2013 tarihinde alınmıştır.
• Büyükses, L. (2010). Öğretmenin iş ortamındaki motivasyonunu etkileyen etmenler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Çelebi, N. & Uğurlu, B. (2014). Resmi liselerde çalışan öğretmenlerin kişilik özelliklerinin demografik değişkenlere göre incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (18), 537-569.
• Deniz, N. (2008). İlköğretimde çalışan sınıf öğretmenlerinin kişilik özellikleri ile iş tatminleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Sultanbeyli İlçesi Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Deniz, Ü. & Kesicioğlu, S. O. (2013). Okul öncesi öğretmen adaylarının kişilik özelliklerinin bazı değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13 (2), 1-13.
• Eroğlu, F. (2000). Davranış Bilimleri. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Eroğlu, S. (2007). Toplam kalite yönetimi uygulanan orta öğretim kurumlarında öğretmenlerin örgütsel adanmışlık ve motivasyon düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Everett, G. B. (1988). A study of the relationship between principal’s leadership style and the level of motivation of the teaching staff. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Tennessee State University Graduate School, Tennessee.