Topraksız kültürde yetiştirilen ‘Sabrina’ çilek çeşidinin kış mevsiminde kalite parametrelerindeki değişimler

Yıl 2022, Cilt: 27 Sayı: 1, 88 - 98, 08.04.2022

Ahmet Erhan Özdemir , Derya Kılıç , Özge Demirkeser , Fevci Çulha Zafer Karaşahin

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1031079

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Antakya’da (Hatay) topraksız kültürde yetiştirilen ‘Sabrina’ çilek çeşidinin kış sezonu süresince meyve kalitesindeki değişimlerin belirlenmesidir.

Yöntem ve Bulgular: Çalışmada materyal olarak, ‘Sabrina’ çilek çeşidi kullanılmıştır. Kış sezonu süresince meyve ağırlığı, meyve eni ve boyu, görünüş (1‒5), meyve rengi L* ve h° değerleri, meyve eti sertliği, meyve suyu pH değeri, suda çözünebilir toplam kuru madde miktarı (SÇKM), titre edilebilir asit miktarı (TEA), SÇKM/TEA oranı, tat (1‒9), toplam antioksidan kapasitesi, toplam antosiyanin, toplam fenolik madde, toplam flavanoid ve C vitamini (L-Askorbik asit) miktarları incelenmiştir.

Genel Yorum: Yetiştiricilik sırasında meyve et sertliğinin özellikle uzak pazarlara ürünün gönderilmesinde çok önemli olduğu ve sıcaklıkların artmasıyla meyve eti sertliğinde önemli azalmalar olabileceğine dikkat edilmelidir. Topraksız kültürde Hindistan cevizi kabukları ve liflerinden oluşan “Kokopit” ortamında yetiştirilen ‘Sabrina’ çilek çeşidinde 2. ve 3. derim dönemlerinde bitki besleme programının değiştirilmesi ve kalsiyum ağırlıklı bir besleme programı ile tüketici kabul edilebilirliği sağlanabilir.

Çalışmanın Önemi ve Etkisi: ‘Sabrina’ çilek çeşidinin kış sezonunda meyve kalitesindeki değişimlerin belirlenmesine yönelik olarak yürütülen bu çalışmadan elde edilen sonuçların ilgili sektöre, yöreye ve literatüre katkı sunabilecek potansiyele sahip olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Topraksız kültür, çilek, ‘Sabrina’, kokopit, kalite

Changes in quality parameters of the ‘Sabrina’ strawberry variety grown in soilless culture system during winter season

Öz

Aims: The aim of this study is to determine the changes in fruit quality during the winter season of ‘Sabrina' strawberry cultivar grown in soilless culture system in Antakya (Hatay) province.

Methods and Results: In this study, 'Sabrina' strawberry variety was used as material. Within the study, amount of some contents such as; fruit weight, width and length, appearance (1‒5), taste (1‒9), fruit color L* and h° values, fruit flesh firmness, juice pH values, total soluble solids (TSS) content, titratable acidity (TA) content, TSS/TA ratio, total antioxidant capacity, total anthocyanin, total phenolic solid, total flavonoid and Vitamin C (L-Ascorbic acid) were examined during winter season.

Conclusions: It should be noted that firmness of fruit flesh is an important matter in the case of shipping the product to distant markets, especially in hot temperature conditions when there is a significant decrease in fruit flesh firmness. ‘Sabrina’ strawberry variety grown in soilless culture conditions that includes “Cocopeat” which is consisting of coconut shells and fibers. Consumer acceptability can be increased by replacing some plant nutrients in the 2nd and 3rd harvest periods with a calcium-based nutrition program.

Significance and Impact of the Study: This study was carried out in order to determine the changes in fruit quality of ‘Sabrina' strawberry during the winter season, and It is expected that the results of the study would contribute to literature, and the relevant sector which is growing in the province.

Anahtar Kelimeler

Soilless culture, strawberry, ‘Sabrina’, cocopeat, quality

Kaynakça

• Abdulkasım P, Songchitsomboon S, Techagumpuch M, Balee N, Swatsitang P, Sungpuag N (2007) Antioxidant capacity, total phenolics and sugar content of selected Thai health beverages. Iternational Journal of Food Sciences and Nutrition 58 (1) 77‒85.
• Adak N (2009) Topraksız kültürde yetiştirilen çileklerin verim ve kalitesi üzerine değişik yetiştirme ortamlarının etkileri (Doktora tezi). Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Antalya, 232 s.
• Adak N, Pekmezci M (2012) Topraksız çilek yetiştiriciliğinde fide tipi ve yetiştirme ortamının meyve kalitesi üzerine etkileri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 49 (2) 135‒142.
• Adak N, Tetik N, Güneş E, Balkıç R, Gübbük H, Arslan Kulcan A (2016) Değişik yetiştirme sistemlerinin çilek (Fragaria × ananassa Duch.) meyvelerinin bazı fizikokimyasal özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 29 (2) 33‒38.
• Ağaoğlu YS, Gerçekçioğlu R (2013) Üzümsü meyveler. Tomurcukbağ Ltd. Şti. Eğitim Yayınları No: 1, Kalecik, Ankara, 654 s.
• Anonim (2020) Çilek fidesi çeşitleri (http://www.yaltir.com.tr/main. aspx?SId=13). (Erişim tarihi: 08 Haziran 2020).
• Balcı G, Demirsoy H (2008) Effect of organic and conventional growing systems with different mulching on yield and fruit quality in strawberry cvs. Sweet Charlie and Camarosa. Biological Agriculture & Horticulture 26 (2) 121‒129.
• Cantliffe DJ, Castellanos JZ, Paranjpe AV (2007) Yield and quality of greenhouse-grown strawberries as affected by nitrogen level in coco coir and pine bark media. Proc. Fla. State Hort. Soc. 120: 157–161.
• Cemeroğlu B (2010) Gıda Analizleri, Gıda Teknolojileri Derneği Yayınları, No: 34.
• Cordenunsi BR, Genovese MI, Nascimento JRO, Hassimotto NMA, Santos RJ, Lajolo FM (2005) Effects of temperature on the chemical composition and antioxidant activity of three strawberry cultivars. Food Chemistry 91: 113‒121.
• Demirsoy L, Mısır D, Adak N (2017) Topraksız tarımda çilek yetiştiriciliği. Anadolu J. of AARI 27 (1) 71‒80.
• Eltez RZ, Tüzel Y (2007) Merdiven tipi sistemde farklı topraksız tarım tekniklerinin sera çilek yetiştiriciliğinde verim ve kaliteye etkileri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 44 (1) 15‒27.
• Gasic K, Preece JE (2014) Register of new fruit and nut cultivars list 47. HortScience 49 (4) 396‒421.
• Giuggioli NR, Briano R, Alvariza P, Peano C (2018) Preliminary evaluation of day-neutral strawberry cultivars cultivated in Italy using a qualitative integrated approach. Horticultural Science (Prague) 45 (1) 29‒36.
• Giusti MM, Wrolstad RE (2001) Characterization and measurement of Antocyanins by UV-Visible Spectroscopy. Current Protocols in Food Analytical Chemistry F1.2.1 - F1.2.13.
• Görgüç A, Yıldırım A, Konuk Takma D, Erten ES, Yılmaz FM (2019) Aydın ilinde yetiştirilen ticari çilek çeşitlerinin fiziksel, kimyasal, biyoaktif ve aroma özellikleri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 23 (2) 131‒141.
• Gündüz K (2003) Bazı çilek çeşitlerinin amik ovası koşullarında açıkta ve yüksek tünel altında yetiştiriciliğinin verim, kalite ve erkencilik üzerine etkileri (Yüksek Lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Antakya 106 s.
• Gündüz K, Özdemir E (2012) Farklı yetiştirme yerlerinin bazı çilek genotiplerinin erkencilik indeksi, verim ve meyve kalite özellikleri üzerindeki etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 49 (1) 27‒36.
• Gündüz K, Özdemir E (2014) The effects of genotype and growing conditions on antioxidant capacity, phenolis compounds, organic acid and ındividual sugars of strawberry. Food Chemistry 155: 298‒303.
• Hakkinen SH, Törrönen AR (2000) Content of flavonols and selected phenolic acids in strawberries and vaccinium species: Influence of cultivar, cultivation site and technique. Food Research International 33: 517‒524.
• Klimczak I, Malecka M, Szlachta M, Gliszczyńska-Świglo A (2007) Effect of storage on the content of polyphenols, vitamin C and the antioxidant activity of orange juices. Journal of Food Composition and Analysis 20; 313–322.
• Laugale V, Bite A (2006) Fresh and processing quality of different strawberry cultivars for Latvia. Acta Horticulturae 708: 333–336.
• Lieten P (2008) Substrates as an alternative to mebr for strawberry fruit production in Northern Europa (http://www.europa.eu.int/comm/environment/ozone/conference/lisboa/strawberry/ 9.pdf). (Accessed: 12 Dec. 2020). Liu L, Ji ML, Chen M, Sun MY, Fu XL, Li L, Gao DS, Zhu CY (2016) The flavor and nutritional charateeristic of four strawberry varieties cultured in soilless system. Food Science & Nutrition 4 (6) 858‒868.
• Lopes da Silva F, Escribano-Bailon MT, Alonso JJP, Rivas-Gonzalo JC, Santos-Buelga C (2007) Anthocyanin pigments in strawberry. ScienceDirect LWT 40: 374‒382.
• McGuire RG (1992) Reporting of objective colour measurement. HortScience 27: 1254‒1255.
• Medina LJ, Peralbo A, Flores F (2003) Closed soilless growing system: A sustainable solution for strawberry crop in Huelva (Spain). Acta Hortic. 649: 213‒216.
• Mitcham EJ, Crisosto CH, Kader AA (1996) Strawberry: recommendations for maintaining postharvest quality (http://postharvest.ucdavis.edu/Commodity_Resources/Fact_Sheets/Datastores/ Fruit_English/?uid=58&ds=798). (Accessed: 21 May 2020).
• Özdemir E (1999) Çilek yetiştiriciliği. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü Yayın Dairesi Başkanlığı, Ankara, 17 s
• Paranjpe AV, Cantliffe DJ, Lamb EM, Stofella PJ, Powell CA (2003) Winter strawberry production in greenhouses using soilless substrates: an alternative to methyl bromide soil fumigation. Proceedings of the Florida State Horticultural Society 116: 98‒105.
• Pelayo-Zaldívar C, Ebeler SE, Kader AA (2005) Cultivar and harvest date effects on flavor and other quality attributes of California strawberries. Journal of Food Quality 28: 78‒97.
• Pozo-Insfran DD, Duncan CE, Yu KC, Talcott S, Chandler CK (2006) Polyphenolics, ascorbic acid, soluble solids concentrations of strawberry cultivars and selections grown in a winter annual hill production system. Journal American Society for Horticultural Science 131 (1) 89‒96.
• Šamec D, Maretić M, Lugarić M, Mešić A, Salopek-Sondi B, Duralija B (2016) Assesment of the differences in the physical, chemical and phytochemical properties of four strawberry cultivars using principal component analysis. Food Chemistry 194: 828‒834.
• Sarıdaş MA, Bircan M, Karaşahin Z, Kafkas E, Paydaş Kargı S (2019) Melezleme ıslahı ile seçilmiş çilek genotiplerinde bazı pomolojik özelliklerin aktif hasat sezonu boyunca değişimi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 29 (3) 506‒515.
• Schöpplein E, Kruger E, Rechner A, Hoberg E (2002) Analytical and sensory qualities of strawberry cultivars. Acta Horticulturae 567 (2) 805‒808.
• Stavang JA, Feritag S, Foito A, Verrall S, Heide OM, Stewart D, Sønsteby A (2015) Raspberry fruit quality changes during ripening and storage as assessed by colour, sensory evaluation and chemical analyses. Scientia Horticulturae 195: 216‒225.
• Rutkowski PK, Kruczynska DE, Zurawicz E (2006) Quality and shelf life of strawberry cultivars in Poland. Acta Horticulturae 708: 329–332.
• Tulipani S, Mezzetti B, Capocaso F, Bompadre S, Beekwilder J, Vos C, Çapanoğlu E, Bovy A, Battino M (2008) Antioxidants, phenolic compounds, and nutritional quality of different strawberry genotypes. Journal of Agricultural and Food Chemistry 56: 696‒704.
• TÜİK (2021) Bitkisel üretim istatistikleri (http://www.tuik.gov.tr). (Erişim Tarihi: 11 Mayıs 2021).
• Türemiş N, Ağaoğlu YS (2013) Çilek. Üzümsü Meyveler (Editör: YS Ağaoğlu, R Gerçekcioğlu). Tomurcukbağ Ltd. Şti. Eğitim Yayınları No: 1, Ankara, 55‒100.
• Voća S, Dobričević N, Dragović-Uzelac V, Duralija B, Družić J, Čmelik Z, Babojelić MS (2008) Fruit quality of new early ripening strawberry cultivars in Croatia. Food Technology and Biotechnology 46 (3) 292‒298.
• Wang SY, Lin HS (2000) Antioxidant activity in fruit and leaves of blackberry, rasberry, and strawberry varies with cultivar and developmental stage. Journal of Agricultural and Food Chemistry 48: 140‒146.
• Wang SY, Zheng W, Galeta G (2002) Cultural system affects fruit quality and antioxidant capacity in strawberries. Journal of Agricultural and Food Chemistry 50: 6534‒6542.
• Zhishen J, Mengcheng T, Jianming W (1999) The determination of flavonoid contents in mulberry and their scavenging effects on superoxide radicals. Food Chemistry 64: 555‒559.