Farklı Orijinli Lif Kabağı Popülasyonlarının Verim ve Bazı Meyve Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 23 Sayı: 2, 300 - 305, 25.12.2018

Yaşar Akışcan , İsmail Yaman

Öz

Bu çalışma Samandağ/Hatay koşullarında,
farklı orijinli (Tayland, Singapur, Endonezya ve Vietnam) lif kabağı
popülasyonlarının verim, verim öğeleri ve bazı meyve özelliklerini belirlemek
amacıyla 2016 yılında çiftçi şartlarında yürütülmüştür. Çalışmada ilgili bölgelerden temin edilen ve Tayland-1,
Tayland-2, Singapur-1, Endonezya-1, Vietnam-1 ve Samandağ-1 olarak adlandırılan
6 lif kabağı popülasyonu materyal olarak kullanılmıştır. Çalışmaya
ilişkin deneme, Tesadüf Blokları Deneme Deseni uyarınca 3 tekerrürlü olarak
sıra arası ve sıra üzeri mesafe 4 metre olacak şekilde kurulmuştur. Deneme
parsellerindeki bitkiler deneme alanı üzerine kurulan 2 metre yüksekliğindeki
çardağa yönlendirilmiştir. Çalışmada materyal olarak kullanılan popülasyonlara
ilişkin olarak lif verimi, meyve uzunluğu, ortalama meyve çapı, meyve sayısı,
meyve ağırlığı, meyve başına tohum sayısı, 1000 tohum ağırlığı, meyve lif
oranı, meyve tohum oranı ve meyve kabuk oranı özellikleri incelenmiştir. İncelenen özelliklere ilişkin elde edilen veriler
SAS istatistik paket programı aracılığı ile Tesadüf Blokları Deneme Deseni
uyarınca varyans analizine (ANOVA) tabi tutulmuş ve ortalamalar arasında
istatistiksel olarak önemli farklılık belirlenen özellikler F testi uyarınca
irdelenerek DUNCAN testi vasıtası ile P<0.05 önem seviyesinde
gruplandırılmıştır. Çalışma sonucunda popülasyonlar arasında, lif verimi, meyve
uzunluğu, ortalama meyve çapı, meyve sayısı, meyve ağırlığı, meyve başına tohum
sayısı, meyve lif oranı ve meyve tohum oranı değerleri yönünden istatistiksel
açıdan P<0.01, 1000 tohum ağırlığı değerleri yönünden ise P<0.05
düzeyinde önemli farklılık olduğu
saptanmıştır. Çalışmada incelenen özelliklere ilişkin olarak elde edilen ortalama değerlerin, lif veriminde 55.02 g/bitki (Vietnam-1) ile 1730.88
g/bitki (Samandağ-1); meyve uzunluğunda 255.00 mm (Vietnam -1) ile 631.67 mm
(Singapur-1); ortalama meyve çapında 46.65 mm (Singapur-1) ile 95.51 mm
(Samandağ-1); meyve sayısında 4.43 adet/bitki (Vietnam-1) ile 36.53 adet/bitki
(Tayland-2); meyve ağırlığında 66.01 g (Vietnem-1) ile 191.64 g (Samandağ-1);
meyve başına tohum sayısında 253.33 (Tayland-1) ile 532.33 (Endonezya-1); meyve
lif oranında % 17.30 (Singapur-1) ile % 36.03 (Samandağ-1); meyve tohum
oranında % 21.49 (Samandağ-1) ile % 41.66 (Singapur-1); 1000 tohum ağırlığında 64.42 (Vietnam-1)
ile 110.35 (Tayland-2); meyve kabuk oranında ise % 40.15 (Tayland-2) ile %
49.18 (Tayland-1) arasında değişim gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Luffa cylindrica syn. aegyptiaca, lif verimi, meyve özellikleri

Kaynakça

• Anonim 2016. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Samandağ Meteoroloji İstasyonu, HATAY.
• Bailey L. H., 1989. The Garden of Gourds. Edn 2, Macmillan Heiser, pp. 16-45.
• Dutty B. and Roy R. P., 1990. Cytogenetics of the Old World species of Luffa. In; Bates, Biology and Utilization of the Cucurbitaceae. Cornell University Press, Ithaca, New York, pp: 134-140.
• Heiser C. B., Jr and Schilling E. E., 1990. The genus luffa: a problem in phytogeography. Biology and Unitilization of the Cucurbitaceae. Cornell University Press, Ithaca, New York, pp: 120-133.
• Herklots G. A. C., 1972. Vegetables in South-east Asia. George Allen & Unwin, London, UK,pp. 326-333.
• Indumathy R, Kumar SD, Pallavi K, Sashikala Devi G (2011). Antimicrobial activity of whole plant of Luffa cylindrica (Linn) against some common pathogenic micro-organisms. Int. J. Pharm. Sci. Drug Res. 3(1):29-31.
• Mazali I. O. and Alves O. L., 2005. Morphosynthesis: high fidelity inorganic replica of the fibrous network of loofa sponge (Luffa cylindrica), Anais da Academia Brasileira de Ciências, volume: 77(1) 25-31.
• Mert M., 2009. Lif Bitkileri, Nobel Akademik Yayınları, Ankara.
• Okusanya O. T., 1978. The effects of lıght and temperature on germination and growth of luffa aegyptiaca, Phsiologia Plantarum 44(4) 429-433.
• Partap S., Kumar A., Sharma N. K., Jha K. K., 2012. Luffa Cylindrica : An important medicinal plant -Scholars Research Library J. Nat. Prod. Plant Resour., 2 (1):127-134.
• Robinson R. W., and Decker-Walters D. S., 1997. Cucurbits. CAB International, Wallingford, UK, 226 pp.
• SAS Institute Inc. (1998). SAS/STAT User's Guide, Version 6. SAS Institute Inc., Cary, NC, USA.
• Yaman İ., 2017. Lif kabağında (Luffa cylindrica M. Roem) farklı azot dozlarının verim ve bazı tarımsal özellikler üzerine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. Yüksek lisans tezi, Hatay.