Marie-Hélène Sauner-Leroy ile Söyleşi

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1 - Yemek Kültürleri, 218 - 226, 19.07.2023

Şengül İnce , Erhan Akarçay

https://doi.org/10.17572/mj2023.1.218226

Öz

Yemek antropolojisi, sosyal antropolojinin bir bölümü diyebiliriz. Sosyal antropoloji zaten çok değişik bir alan, çok fazla bilinmeyen bir alan. İnsanların bir kültürün içinde hem düşünce tarzlarını hem de davranışlarını araştıran ve karşılaştırmaya çalışan çok geniş bir alan diyebiliriz. Bu alanın içinde yemek antropolojisi de var. Genellikle sosyolojiden mezun olanlar veya doğrudan sosyal antropologlar devam ediyor sosyal antropolojiye. Kültürü araştıran bir alan olduğu için de diğer sosyal bilimlerle de ilişkilenmesi gerekir. Bu yüzden felsefenin, sosyolojinin, tarihin ve psikolojinin kullandığı teorik çerçeveyi ödünç alır. Yemek antropolojisi bu çok büyük alanın içinde insanların davranışlarını, kültürlerini, düşünce tarzlarını yemekten yola çıkarak incelemeye çalışıyor. Yemek bu anlamda çok önemli bir alan sunuyor. Her antropolog kendi seçtiği özel öğeyi savunacak doğal olarak ve ben de öyle bir şey yapacağım. Marcel Mauss’un fait social total (bütünsel sosyal olgu) kavramsallaştırmasına yemek çok uygun, zira bütünsel sosyal olguya dair birçok yönü var yemeğin. İlk olarak biyolojik bir yönü var; insanların her gün hatta günde birkaç kere yemek yemesi gerekir, insanın hayatından yemeği çıkarması mümkün değildir. Kısmen çıkarılabilir ama genel olarak çıkartılamaz ve yemek bir gündelik rutindir. Dolayısıyla yemeğin biyolojik açıdan önemi çok fazla ve en yalın haliyle bir ihtiyaç. İkinci olarak yemek, kültürel bir olgudur. Bir kültüre bağlı çünkü ister istemez yedikleriniz. Sosyal antropologların ortaya çıkardığı şey, dünyada bağlı olduğunuz kültürden farklı yemeklerin yapıldığı ve farklı gıdaların tüketildiğidir. Bu yemekler ve gıdaların seçilmesi, biyolojik bir tercih ya da zorunluluk değildir. Bu yiyecek tercihleri daha çok kültürel ve bağlı olduğunuz grubun düşünce tarzlarına göre belirlenmiştir. Mesela Çin'de çok fazla köpek yendiği veya dünyanın başka bir coğrafyasında böcek yendiği biliniyor ama Avrupa'da genellikle ve Türkiye'de böcek ve köpek yenilmiyor.

Anahtar Kelimeler

yemek antropolojisi, antropoloji, yemek kültürleri

Interview with Marie-Hélène Sauner-Leroy

Öz

We can say that the anthropology of food is a part of social anthropology. Social anthropology is already a very different field, a very unknown field. We can say that it is a very broad field that investigates and compares both the way of thinking and the behavior of people within a culture. There is also food anthropology within this field. Generally, graduates of sociology or direct social anthropologists continue their studies in social anthropology. Since it is a field that studies culture, it needs to be related to other social sciences. Therefore, it borrows the theoretical frameworks of philosophy, sociology, history and psychology. Food anthropology tries to examine people's behaviors, cultures and ways of thinking through food in this very large field. Food offers a very important field in this sense. Naturally, each anthropologist will defend the specific element of his or her choice, and I will do something like that. Food fits Marcel Mauss's conceptualization of fait social total, because food has many aspects of a total social phenomenon. First of all, there is a biological aspect; people need to eat every day, even several times a day, it is not possible to eliminate food from one's life. It can be partially removed, but not in general, and food is a daily routine. Therefore, food is very important from a biological point of view and it is a need in its simplest form. Secondly, food is a cultural phenomenon. It is tied to a culture because inevitably what you eat. What social anthropologists have found out is that different dishes are made and different foods are consumed around the world than the culture you belong to. The choice of these dishes and foods is not a biological choice or necessity. These food choices are more cultural and determined by the way of thinking of the group you belong to. For example, it is known that a lot of dogs are eaten in China or insects are eaten in another part of the world, but insects and dogs are generally not eaten in Europe and Turkey.

Anahtar Kelimeler

anthropology of food, anthropology, food cultures

Kaynakça

• ----------