İslam Sanatının Müzelerde Öğretilmesi ve Uygulamaları

Yıl 2022, Sayı: 25, 178 - 197, 31.05.2022

Tuğba Diri Apaydın

https://doi.org/10.56074/msgsusbd.1123822

Öz

İslam sanatı, günümüzde pek çok müzenin koleksiyonunda kendine önemli yer edinmiştir. Ardı ardına açılan yeni galeriler ya da yenileme projeleriyle çehresini değiştiren müzeler, Müslüman olsun ya da olmasın, ilgililerine İslam kültürüne ait sanatın tanıtılmasında etkin rol oynamaktadır. İngiltere’de ise Londra merkezli Victoria ve Albert Müzesi bu politikayı sürdüren müzelerin başında gelmektedir. Yaklaşık 2,5 milyon adet esere ev sahipliği yapan müzede seramik, ahşap, kumaş, mücevher, mobilya, el yazmaları gibi eserler sergilenmektedir. İslam dönemine ait eserler ise Jameel Gallery’de sergilenmektedir. Galerideki eserler, İslamî süslemenin temel unsurlarını ön plana çıkartacak şekilde düzenlenmiştir.
1950’lerden sonra müzecilik çalışmalarının merkezine yerleşen eğitim konusu, günümüzde pek çok müze ve okul tarafından benimsenmiş ve kalıcı hâle gelmiştir. Müzelerin ziyaretçiler ile arasında bağ kurmasını sağlayan müze eğitimi programları, İngiltere müzelerinde özellikle de çocuklar için başarılı bir şekilde uygulanmaktadır.
Makalede, Jameel Gallery’deki indeki İslam eserlerinin 5-18 yaş arasındaki öğrencilere anlatılmasında kullanılan etkinlikler üzerinde durulmuştur. Bu etkinlikler esnasında öğrenciler, İslam kültürünün etkisiyle üretilen eserleri, eserlerin süsleme programlarını, İslam mimarisini ve İslamiyet’in temel kıstaslarını öğrenmektedir

Anahtar Kelimeler

Müzede Eğitim, Eğitim Yöntemleri, İslam Sanatı, İngiltere Müzeleri, Victoria ve Albert Müzesi

Kaynakça

• Buyurgan, S. (2017). Verimli bir müze ziyaretini nasıl gerçekleştirebiliriz?. Milli Eğitim, 214, ss. 323-324.
• Cocks, A.S. (1980). The Victoria and Albert Museum: the making of the collection. Londra: Windward Press.
• Erbay, N.Ö. (2017). Müzeler ve engelli ziyaretçilere yönelik eğitim projeleri. Milli Eğitim, 214, ss.345-358.
• Grabar, O. (2013). The role of the museum in the study and knowledge of islamic art. Junod,B. Khalil, G. Weber, S. ve Wolf, G (Ed.). In Islamic art and the museum: Approaches to art and archaeology of the muslim world in the twenty first. (pp.17-27). Londra: Saqi Books.
• Haward, L. (1918). Educational value of museums and formation of local war museums. Sheffield: W. Wesley & Son.
• Hooper-Greenhill,E. (1999). Müze ve galeri eğitimi (B. Onur, Çev.). Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
• Junod, B., Khalil, G., Weber, S. ve Wolf, G. (2013). Islamic art and the museum: Islamic art and the museum: approaches to art and archaeology of the muslim world in the twenty first, Londra: Saqi Books.
• Karadeniz, C. ve Çıldır, Z. (2014). İngiltere’de müze eğitimi, Londra’dan izlenimler. Ankara: Kalem Kitap Yayınları.
• Lewis, G. (1989). For instruction and recreation: a centenary history of the museums association.Londra: Quiller Press.
• Olofsson, U. K. (1979). Museum and Children. Paris: UNESCO.
• Smiythe, J. E., (1966). The educational role of the museums and field centres in England from 1884. (Unpublished master dissertation). İngiltere: Sheffield University.
• Stanley, T ve Crill, R. (2006). The making of the Jameel Gallery of ıslamic art. Londra: Victoria and Albert Museum Press.
• Stanley, T. (2013). New islamic galleries. The Burlington Magazine, 155, pp. 396-401.
• Tezcan Akmehmet, K. (2012). Müze eğitimi: okul programları. N. Ertürk, H. Uralman (Ed.), Müzebilimin ABC’si içinde (ss. 195-208). İstanbul: Ege Yayınları.
• Yeşilyurt, H., Kırlar, B. ve Lale, C. (2014). Müzelerin sessiz ve karanlık dünyası: “Herkes için müzeler” mümkün mü?. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 2, ss.1-19.
• Yousuf, N. (2016). Gallery interpretation. Stanley, T., Crill, R (Ed.). In The Making of the Jameel Gallery, (pp.124-139). Londra: Victoria and Albert Museum Press,