Üniversite Öğrencilerinde Yaşam Doyumunun Yordayıcısı Olarak Kişilerarası Yeterlik

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 534 - 544, 01.11.2021

Halime Eker , İbrahim Taş

https://doi.org/10.21666/muefd.837514

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunun yordayıcısı olarak kişilerarası yeterliği incelemektir. Araştırmanın bir diğer amacı ise, her iki değişkenin cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmektir. Araştırma grubunu 156’sı (%43.9) erkek, 215’i (%56.1) kadın olmak üzere 355 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcıların yaşları 18-26 arasında olup yaş ortalamaları 20.23’tür. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Kişilerarası İlişkiler Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada öncelikle değişkenlerin parametrik testlerin varsayımlarını karşılayıp karşılamadığı test edilmiştir. Varsayımların karşılandığı tespit edildikten sonra analizlere geçilmiştir. Veriler t testi, korelasyon ve basit doğrusal regresyon ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kişilerarası yeterlik ile yaşam doyumu arasında orta düzeyde ve pozitif ilişki tespit edilmiştir. Kişilerarası yeterlik ile yaşam doyumunun cinsiyete göre anlamlı şekilde farklılaştığı ve her iki değişken düzeyinin kadınlarda daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, kişilerarası yeterliğin yaşam doyumunun anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar literatür ışığında tartışılmış ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kişilerarası yeterlik, yaşam doyumu, cinsiyet, regresyon

Interpersonal Competence as a Predictor of Life Satisfaction among University Students

Öz

The purpose of this research is to examine interpersonal competence as a predictor of life satisfaction among university students. Another purpose of the study is to determine whether the two variables differ according to gender. The research group consists of 355 university students, 156 of whom (43.9%) are male and 215 of whom (56.1%) are female. The ages of the participants are between 18-26 and their average age is 20.23. Personal Information Form, Interpersonal Competence Scale and Satisfaction with Life Scale were used as data collection tools. In the research, it was first tested whether the variables meet the assumptions of parametric tests. After it was determined that the assumptions were met, the analyzes were started. The data was analyzed by t-test, correlation and simple linear regression. According to the results of the study, a moderate level and positive relationship was found between interpersonal competence and life satisfaction. It was determined that interpersonal competence and life satisfaction differed significantly according to gender, and both variable levels were higher in women. In addition, interpersonal competence was found to be a significant predictor of life satisfaction. The results obtained from the research were discussed in the light of the literature and suggestions were made to the researchers.

Anahtar Kelimeler

Interpersonal competence, life satisfaction, gender, regression

Kaynakça

• Adamczyk, K. & Segrin, C. (2016). The mediating role of romantic desolation and dating anxiety in the association between interpersonal competence and life satisfaction among polish young adults. Journal of Adult Development, 23, 1-10. DOI: 10.1007/s10804-015-9216-3
• Altay, B. & Avcı, İ. (2009). Huzurevinde yaşayan yaşlılarda öz bakım gücü ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Dicle Tıp Dergisi, 36(4), 275-282. https://www.researchgate.net/profile/Ilknur_Aydin_Avci2/publication/40423187 adresinden 04.12.2020 tarihinde alınmıştır.
• Ang, R. P. & Jiaqing, O. (2012). Association between caregiving, meaning in life, and life satisfaction beyond 50 in an Asian sample: Age as a moderator. Social Indicators Research, 108(3), 525-534. https://link.springer.com/article/10.1007/s11205-011-9891-9 adrresinden 04.12.2020 tarihinde alınmıştır.
• Bartle-Haring, S. & Sabatelli, R. M. (1997). Emotional reactivity toward parents and interpersonal competence: Differences across gender and type of relationship. Journal of Youth and Adolescence, 26(4), 399-413. https://link.springer.com/article/10.1023/A:1024577204356 adresinden 02.12.2020 tarihinde alınmıştır.
• Baytemir, K. (2016). Kişilerarası yeterlik ölçeğinin üniversite öğrencileri üzerinde geçerlik ve güvenirlik çalışması. VI. Uluslararası Canik Sempozyumu. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Sempozyomu - HEDEFE DOĞRU içinde (355-362). Samsun: Türkiye, 5-7 Mayıs 2016.
• Baytemir, K., Karaşar, B. & Öğülmüş, S. (2017). Ebeveyne bağlanma ve sosyal onay ihtiyacının kişilerarası yeterliği yordayıcılığı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 949-960. DOI:10.17860/mersinefd.305546
• Bingöl, O. (2014). Toplumsal cinsiyet olgusu ve Türkiye’de kadınlık. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(Özel Sayı 1), 108-114. http://earsiv.kmu.edu.tr adresinden 01.11.2020 tarihinde alınmıştır.
• Buhrmester, D., Furman, W., Wittenberg, M. T. & Reis, H. T. (1988). Five domains of interpersonal competence in peer relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 55(6), 991-1008.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cheung, F. & Lucas, R. E. (2014). Assessing the validity of single-item life satisfaction measures: Results from three large samples. Quality of Life Research, 23(10), 2809-2818. DOI: 10.1007/s11136-014-0726-4
• Chow, C. M., Ruhl, H. & Buhrmester, D. (2013). The mediating role of interpersonal competence between adolescents' empathy and friendship quality: A dyadic approach. Journal of Adolescence, 36(1), 191-200. DOI: 10.1016/j.adolescence.2012.10.004
• Cooley, E. L., Van Buren, A. & Cole, S. P. (2010). Attachment styles, social skills, and depression in college women. Journal of College Counseling, 13, 50-62. DOI: 10.1002/j.2161-1882.2010.tb00047.x
• Çilli, A. Ş., Kaya, N., Bodur, S., Özkan, İ. & Kucur, R. (2004). Ev kadınlarında ve çalışan evli kadınlarda psikolojik belirtilerin karşılaştırılması. Genel Tıp Dergisi, 14(1), 1-5. http://geneltip.org/upload/sayi/39/GTD-00279.pdf adresinden 15.10.2020 tarihinde alınmıştır.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve Lisrel. Ankara: PegemAkademi.
• Demir, M., Jaafar, B., Bilyk, N. & Ariff, M. R. M. (2012). Social skills, friendship and happiness: A cross-cultural investigation. The Journal of Social Psychology, 152 (3), 379-385. DOI:10.1080/00224545.2011.591451
• Demir, R. & Murat, M. (2017). Öğretmen adaylarının mutluluk, iyimserlik, yaşam anlamı ve yaşam doyumlarının incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 347-378. DOI: 10.26466/opus.347656
• Diener, E. & Suh, E. M. (2000). Measuring subjective well-being to copmare the quality of life of culteres. In E. Diener ve E. M. Suh (Eds), Culture and subjective well-being (pp. 3-12). The Mıt Press.
• Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J. & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of personality assessment, 49(1), 71-75.
• Dost, M. T. (2007). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22), 132-143.
• Durak, M., Senol-Durak, E. & Gencoz, T. (2010). Psychometrik properties of the satisfiction with life scale among Turkish university students, correctional officers and elderly adults. Social Indicators Research, 99(3), 413-429. DOI:10.1007/s11205-010-9589-4
• Durmuş, B., Yurtkoru, S. & Çinko, M. (2011). Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi (4. bs.). Beta Yayınevi: İstanbul.
• Eberhart, N. K. & Hammen, C. L. (2006). Interpersonal predictors of onset of depression during the transition to adulthood. Personal Relationships, 13, 195-206. DOI: 10.1111/j.1475-6811.2006.00113.x
• Esen, B. & Çelikkaleli, Ö. (2016). Üniversite öğrencilerinin sosyal yetkinlik düzeyleri ile sürekli öfke ve öfke ifade biçimlerinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 29(3), 37-46.
• Giromini, L., de Campora, G., Brusadelli, E., D’Onofrio, E., Zennaro, A., Zavattini, G. C. & Lang, M. (2016). Validity and reliability of the interpersonal competence questionnaire: Empirical evidence from an Italian study. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 38, 113-123. DOI: 10.1007/s10862-015-9499-5
• Gülcan, A. & Bal, P. N. (2014). Genç yetişkinlerde iyimserliğin mutluluk ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 2(1 Özel Sayı), 41-52. https://search.proquest.com/openview/ adresinden 12.10.2020 tarihinde alınmıştır.
• Gündoğar, D., Gül, S. S., Uskun, E., Demirci, S. & Keçeci, D. (2007). Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordayan etkenlerin incelenmesi. Klinik Psikiyatri, 10(1), 14-27. https://www.journalagent.com/kpd/pdfs/KPD_10_1_14_27.pdf adresinden 02.09.2020 tarihinde alınmıştır.
• Hırlak, B., Taşlıyan, M. & Sezer, B. (2017). İyimserlik ve yaşam doyumu arasındaki ilişki, demografik özellikler bağlamında algı farklılıkları: Bir alan araştırması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 95-115.
• Judge, J. & Arora, A. K. (2017). A study of impact of emotional intelligence and psychological well being on life satisfaction among adolescents. International Journal of Advanced Educational Research, 2(6), 301-305.
• Kayış, A. (2014). Güvenirlik analizi. Ş Kalaycı (ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (s. 403-419). (6. Baskı). Ankara: Asil Yayıncılık.
• Kermen, U, Tosun, N. İ. & Doğan, U. (2016). Yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluşun yordayıcısı olarak sosyal kaygı. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(2), 20-29. https://www.researchgate.net/profile/Ugur_Dogan3/publication/306012763 adresinden 10.10.2020 tarihinde alınmıştır.
• Kim, B. & Jeong, J. (2017). Dynamics of adolescents’ life satisfaction and effects of class rank percentile: Evidence from Korean panel data. Journal of Economic Psychology, 59, 8-28. DOI: 10.1016/j.joep.2017.01.002
• Kim, C., Min, K. W., Yune, S. K., Choi, H. & Gong, E. H. (2008). Employees’ perceptions of interpersonal competence: The case of South Korea. Asia Pacific Education Review, 9(2), 221-232. https://link.springer.com/article/10.1007%252FBF03026501 adresinden ulaşılmıştır.
• Kim, M. (2001). Exploring sources of life meaning among Koreans. (Master thesis). Trinity Western University, Langley, BC, Canada.
• Koivumaa-Honkanen, H., Kaprio, J., Honkanen, R., Viinamäki, H. & Koskenvuo, M. (2004). Life and depression in 15 years follow up of healthy adults. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 39, 994-999. DOI:10.1007/s00127-004-0833-6
• Küçüksille E. (2014). Çoklu doğrusal regresyon modeli. Ş Kalaycı (Ed), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (s. 47-66) içinde. Ankara: Asil Yayıncılık.
• Larson, J. J., Whitton, S. W., Hauser, S. T. & Allen, J. P. (2007). Being close and being social: Peer ratings of distinct aspects of young adult social competence. Journal of Personality Assessment, 89(2), 136-148. DOI: 10.1080/00223890701468501
• Lewis, C. A., Dorahy, M. J. & Schumaker, J. F. (1999). Depression and life satisfaction among Northern Irish adults. The Journal of Social Psychology, 139(4), 533-535. https://www.researchgate.net/profile/Christopher_Lewis3/publication/ adresinden 04.12.2020 tarihinde alınmıştır.
• Morsünbül, Ü. (2013). Benlik kurgularının ergenlerin yaşam doyumu ve depresyon düzeylerine olan etkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 16, 18-26. https://www.researchgate.net/profile/Umit_Morsunbul/publication adresinden 03.12.2020 tarihinde alınmıştır.
• Myers, D. G. & Diener, E. (1995). Who is happy?. Psychological Science, 6(1), 10-19. DOI: 10.1111/j.1467-9280.1995.tb00298.x
• Özgür, G., Gümüş, A. B. & Durdu, B. (2010). Evde ve yurtta kalan üniversite öğrencilerinde yaşam doyumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1(1), 25-32. https://jag.journalagent.com/phd/pdfs/PHD_1_1_25_32.pdf adresinden 14.10.2020 tarihinde alınmıştır.
• Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam doyumları ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel, (1), 311-326. http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/297-published.pdf adresinden 12.12.2019 tarihinde alınmıştır.
• Sahl, J. C., Cohen, L. H. & Dasch, K. B. (2009). Hostility, interpersonal competence, and daily dependent stress: A daily model of stress generation. Cognitive Therapy and Research, 33, 199-210. DOI: 10.1007/s10608-007-9175-5
• Segrin, C. (2000). Social skills deficits Assistiated with depression. Clinical psychology Review, 20(3), 379-403. DOI: 10.1016/S0272-7358(98)00104-4
• Shin, D. C. & Johnson, D. M. (1978). Avowed happiness as an overall assessment of the quality of life. Social Indicators Research, 5(4), 475-492. https://www.jstor.org/ adresinden 04.12.2020 tarihinde alınmıştır.
• Spitzberg, W. R. & Cupach, B. H. (1989). Handbook of interpersonal competence research. New York: Springer-Verlag
• Straits-Tröster, K. A., Patterson, T. L., Semple, S. J., Temoshok, L., Roth, P. G., McCutchan, J. A. & Grant, I. (1994). The relationship between loneliness, interpersonal competence, and immunologic status in HIV-infected men. Psychology and Health, 9(3), 205-219. DOI: 10.1080/08870449408407481
• Suldo, S. & Huebner, S. (2006). Is extremely high life satisfaction during adolescence advantageous?. Social Indicators Research, 78, 179-203. DOI: 10.1007/s11205-005-8208-2
• Telef, B. B. (2011). Öğretmenlerin öz-yeterlikleri, iş doyumları, yaşam doyumları ve tükenmişliklerinin incelenmesi. İlkogretim Online, 10(1), 91-108. http://ilkogretim-online.org.tr/index.php/io adresinden 04.12.2020 tarihinde alınmıştır.
• Traş, Z., Yakıcı, H. B. & Baltacı, U. B. (2020). Interpersonal competence and life satisfaction as the predictor of rumination about an interpersonal offense. European Journal of Education Studies, 7(7), 166-189. DOI:10.46827/ejes.v7i7.3162
• Türkseven, E., Öner, C., Çetin, H. & Şimşek, E. E. (2020). Yaşlı bireylerde algılanan sosyal destek ile yaşam doyumu ilişkisi: Bir saha çalışması. Eurasian Journal of Family Medicine, 9(1), 51-6. DOI:10.33880/ejfm.2020090107
• Ürün, D. Ö. & Şafak Öztürk, C. (2019). Yetişkin bireylerde sosyal görünüş kaygısı ile sosyal kaygı, benlik saygısı ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiler. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 37-45.
• Waters, E. & Sroufe, L. A. (1983). Social competence as a developmental construct. Developmental Review, 3, 79-97.
• Yakıcı, E. & Traş, Z. (2018). Life satisfaction and loneliness as predictive variables in psychological resilience levels of emerging adults. Research on Education and Psychology, 2(2), 176-184.
• Yavuz, M. (2018). Kaynaştırma sınıflarında çalışan öğretmenlerin kişilerarası öz-yeterlik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2057-2067.
• Yıkılmaz, M. & Güdül, M. D. (2015). Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumu, yaşamda anlam ve bilinçli farkındalık arasındaki ilişkiler. Ege Eğitim Dergisi, 16(2), 297-315.
• Yıldırım, H. & Işık, K. (2017). Çalışmayan evli kadınların sosyal destek düzeyleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişki ve etkileyen faktörler. Konuralp Tip Dergisi, 9(2). DOI: 10.18521/ktd.292788
• Yıldırım, T. (2017). Üniversite öğrencilerinde benlik saygısı ile algılanan sosyal destek ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Yorgancı, A. E. & Bozgeyikli, H. (2016). Sınıf öğretmenlerinin kişilerarası öz yeterlilik algılarıyla örgütsel güven algılarının incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(10), 47-79.
• Yüksel, G. (1997). Sosyal beceri eğitiminin üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeyine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.