Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye’de Üstün/Özel Yetenekliler Eğitiminde Öğretmen Yetiştirme Politikalarının Değerlendirilmesi: Bir Doküman İncelemesi Çalışması

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 397 - 420, 01.11.2022
https://doi.org/10.21666/muefd.1030652

Öz

Bu araştırmanın amacı, uluslararası ve ulusal politika belgelerinin ışığında
ülkemizdeki üstün/özel yetenekliler eğitiminde öğretmen yetiştirme politikalarını
değerlendirmektir. Çalışma, nitel araştırma olarak biçimlendirilmiş olup veri
toplama aracı olarak ulusal politika belgeleri kullanılmıştır. Veriler doküman
analizi yöntemiyle toplanmıştır. Eğitim politikası, üstün/özel yetenekliler
eğitimi, üstün/özel yetenekliler öğretmen yetiştirme, seçimleri ve bu
öğretmenlerin mesleki gelişimleri bağlamında belgeler analiz edilmiştir. Genel
olarak politika belgelerinde son dönemlerde üstün/özel yetenekliler eğitimine
daha fazla yer verildiği göze çarpmaktadır. Alınan kararların çoğunun
uygulamaya geçirilemediği görülmektedir. Öğretmenlerin hizmet öncesinde
üstün/özel yetenekliler eğitimiyle ilgili yeterli eğitimi almadıkları, üstün/özel
yeteneklilerle ilgili eğitimlerin çoğunlukla BİLSEM öğretmenlerine yönelik
olduğu ve örgün eğitim kurumlarındaki öğretmenlerin eğitim ihtiyaçlarının göz
ardı edildiği, hizmet içi eğitimlerin yetersiz olduğu, öğretmenlerin bu alanda
eğitim ihtiyaçlarının olduğu anlaşılmaktadır. Ülkemizde üstün/özel yetenekliler
eğitimi alanındaki öğretmen yetiştirme, seçme ve mesleki gelişimlerine yönelik
politikalarda olumlu adımlar atılsa da henüz istikrarlı bir politikanın
oluşturulamadığı anlaşılmaktadır. Çalışmada elde edilen bulgular ve sonuçlara
göre çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Kaynakça

  • Abide, Ö.F. (2020). Türkiye’de öğretmen yetiştirme politikalarının öğretmen yetiştirme programlarına ve istihdamına yansımaları (sınıf öğretmenliği örneği)[Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Akkanat, H. (2004). Üstün veya özel yetenekliler. M. R. Şirin, A. Kulaksızoğlu ve A. E. Bilgili (Edt.), Üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı. Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Aksoy, Ö. (2014). Üstün zekâlı ve normal öğrencilerin akademik öz yeterliklerinin karşılaştırılması. Journal of Gifted Education and Creativity, 1(1), 1-6.
  • Akyıldız, S., Yurtbakan, E., & Tok, R. (2019). 2023 Eğitim vizyon belgesinde yer alan öğretmenlerin mesleki gelişimleri ile ilgili politikaların öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 827-852.
  • Altınışık, Ş. (2021). Türkiye ve Polonya özel eğitim politikalarının karşılaştırmalı bir incelemesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Altun, T., & Vural, S. (2012). Bilim ve sanat merkezinde (BİLSEM) görev yapan öğretmen ve yöneticilerin mesleki gelişim ve okul gelişimine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (42), 152-177.
  • Ata, S., Duran, Ç., & Metin, E. N. (2020). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli çocukların eğitimine yönelik tutumlarının belirlenmesi (Ağrı ili örneği). H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 7(2), 159-171. doi: 10.21020/husbfd.568228
  • Ataman, A. (2005). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitim. A. Ataman (Ed.), Özel eğitime giriş içinde. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
  • Avcu, Y.E., & Er, K.O. (2017). Education of gifted and talented individuals in Germany, the Netherlands, Sweden and Turkey: An investigation of education policies and its implementations. International Online Journal of Educational Sciences, 9(4), 1154-1170.
  • Avrupa Birliği Bakanlığı (2014). Eğitim ve öğretim 2020 bilgi notu. https://www.ab.gov.tr/files/SBYPB/Egitim%20ve%20Kultur/web_egitim_ve_ogretim_2020__3_.pdf
  • Avrupa Konseyi, Parlamento Meclisi (1994). Recommendation 1248: Education for Gifted Children. http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-EN.asp?fileid=15282&lang=en
  • Ayvacı, H.Ş. ve Bebek, G. (2019). Türkiye’de üstün zekâlılar ve özel yetenekliler konusunda yürütülmüş tezlerin tematik incelenmesine yönelik bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45, 267-292.
  • Beckerdite, K. B. (2017). Gifted education in the commonwealth of Virginia: A qualitative exploratory study of how gifted education coordinators make sense of and implement gifted education policy [Unpublished doctoral dissertation]. The George Washington University, The Graduate School of Education and Human Development, Washington D.C.
  • Bilgiç, N. (2017). Üstün zekâlı ve yetenekli bireylerin eğitimi politikalarına yönelik nitel bir çalışma (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Özel Eğitim Anabilim Dalı, Ankara.
  • Bilgiç, N., & Ataman, A. (2020). Evaluation of the National Education Council’s decisions regarding the education of gifted and talented students. Talent, 10(1), 62-78. https://doi.org/10.46893/talent.758443.
  • BİLSEM (2021). BİLSEM Öğretmen Seçme ve Atama Kılavuzu. https://orgm.meb.gov.tr/www/2021-yili-bilsem-ogretmen-secme-ve-atama-kilavuzuyayimlandi/icerik/1560
  • BİLSEM Yönergesi. (2016). MEB Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/07031350_bilsem_yonergesi.pdf
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
  • Brown, E., Avery, L., Van Tassel‐Baska, J., Worley II, B.B., & Stambaugh, T. (2006). A five‐ state analysis of gifted education policies. Roeper Review, 29(1),11-23.
  • Chan, D. W. (2001) Characteristics and competencies of teachers of gifted learners: The Hong Kong teacher perspective. Roeper Review, 23(4), 197-202. doi: 10.1080/02783190109554098
  • Chessman, A. M. (2010). Teacher attitudes and effective teaching practices for gifted students at stage 6 [Unpublished doctoral Dissertation]. The University of New South Wales, Wales.
  • Choe, H. S. (2016). Critical reflection on teacher training programs in Korean Gifted and talented education. Turkish Journal of Giftedness and Education, 6(1), 35-43.
  • Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory (3rd ed.). Sage Publications, Inc. https://doi.org/10.4135/9781452230153
  • Cropley, A., & McLeod, J. (1986). Preparing teachers of the gifted. International Review of Education, 32(2), 125-136.
  • Çalışıcı, B. (2019). 2006-2018 yılları arasında Türkiye’de öğretmen yetiştirme politikalarına ilişkin bir değerlendirme [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çeli̇kten, Y. (2018). Üstün yetenekli çocuklar ve yönetim. Turkish Journal of Educational Studies, 5(1), 1-15.
  • Çitil, M. (2018). Türkiye’de üstün yeteneklilerin eğitimi politikalarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 220, 143-172.
  • Çitil, M., Karakoç, T. & Küçüközyiğit, M. S. (2018). Özel eğitim lisans dersinin öğretmen adaylarının bilgi düzeylerine ve engellilere yönelik tutumlarına etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2), 815-833.
  • Dağlıoğlu, H. E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmen yeterlikleri ve özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 186.
  • Dockery, D.W. (2017). Addressing underrepresentation in gifted educatıon: A historical case study of policy and practice in one school district [Unpublished doctoral dissertation]. College of William & Mary, the Faculty of the School of Education, Virginia.
  • DPT (1962). Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Birinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma- Plan%C4%B1-1963-1967%E2%80%8B.pdf
  • DPT (1967). İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/%C4%B0kinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1968-1972%E2%80%8B.pdf.
  • DPT (1972). Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977). https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/%C3%9C%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1973-1977%E2%80%8B.pdf.
  • DPT (1978). Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983). https://sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/10/Dorduncu_Bes_Yillik_Kalkinma_Plani-1979-1 983.pdf.
  • DPT (1984). Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Be%C5%9Finci Be%C5%9FY%C4%B1ll%C4%B1kKalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1985-1989.pdf.
  • DPT (1989). Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994). https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/Alt%C4%B1nc%C4%B1Be%C5%9FY%C4%B1lll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1990-1994%E2%80%8B.pdf.
  • DPT (1995). Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Yedinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma- Plan%C4%B1-1996-2000%E2%80%8B.pdf.
  • DPT (2000). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005). https://www.sbb.gov.tr/wp- content/uploads/2018/11/Sekizinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2001-2005.pdf.
  • DPT (2006). Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2007-2013). https://www.sbb.gov.tr/wp- content/uploads/2018/11/Dokuzuncu-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2007-2013%E2%80%8B.pdf.
  • ECHA (2020). European Council for High Ability. https://www.echa.info/
  • Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun (1929). T.C. Resmi Gazete (1169, 8 Nisan 1929).
  • Eriş, B. (2015). Her çocuk üstün yeteneklidir. (7. Baskı). Alfa.
  • Eurydice European Unit. (2006, June). Specific educational measures to promote all forms of giftedness at school in Europe (Working Document).
  • Fischer, C., & Müller, K. (2014). Gifted education and talent support in Germany. Center for Educational Policy Studies Journal, 4(3), 31-54.
  • Fraser-Seeto, K. T., Howard, S. J., & Woodcock, S. (2015). An ınvestigation of teachers’ awareness and willingness to engage with a self-directed professional development package on gifted and talented education. Australian Journal of Teacher Education, 40(1), 1-14.
  • Gallagher, J. J. (2003). Issues and challenges in the education of gifted students. In N. Colangelo & G. A. Davis (Eds.), Handbook of gifted education (3rd ed.). Pearson Education.
  • Gökdere, M., & Çepni, S. (2005). Üstün yeteneklilerin fen öğretmenlerine yönelik hazırlanan bir hizmet içi eğitimin çalışmasının öğrenme ortamına yansımaları. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4 (4), 204-217.
  • Güçin, G. (2014). Türkiye’de üstün yetenekliler ve üstün zekâlılar alanında yapılmış akademik çalışmaların çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Güzel Sanatlarda Fevkalâde İstidat Gösteren Çocukların Devlet Tarafından Yetiştirilmesi Hakkında Kanun (1956). T. C. Resmi Gazete (9327, 8 Haziran 1956).
  • Hakimiyet Gazetesi (2021, 2 Nisan). HKÜ, MEB ile işbirliği yapacak. http://www.hakimiyetgazetesi.com/haber/hku-meb-ile-is-birligi-yapacak--haberi-31599.html
  • Hard, N., Lee, P., & Dockett, S. (2018). Mapping the policy landscape of australian early childhood education policy through document analysis. Australasian Journal of Early Childhood, 43(2), 4-13. https://doi.org/10.23965/AJEC.43.2.01
  • HP (2014). T.C. 62. Hükümet Programı. https://www.memurlar.net/common/news/documents/481857/hprogram.pdf
  • HP (2015). T.C. 64. Hükümet Programı. https://www.aa.com.tr/uploads/TempUserFiles/64.hukumet_programi.pdf
  • İdi̇n, Ş., & Kayhan, N. (2016). Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’de ilköğretim döneminde üstün zekâlı-yetenekli öğrenciler için özel eğitim uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 17-31.
  • Kadıoğlu Ateş, H., & Mazı, M.G. (2017). Türkiye’de üstün yetenekliler eğitimi ile ilgili yapılan lisansüstü tezlere genel bir bakış. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 4(3), 33-57.
  • Kardeş, S., Akman, B., & Yazıcı, D. N. (2018). Üstün yetenekliler alanında yapılmış tezlerin analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science],11(3), 411-430.
  • Kılıç, V.C. (2015). Türkiye’de üstün ve özel yetenekli çocuklara yönelik bir eğitim politikası oluşturulamaması sorunu üzerine bir değerlendirme. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 4(12), 145-154.
  • Kirk, J., Miller, M. L., & Miller, M. L. (1986). Reliability and validity in qualitative research. SAGE.
  • Kontaş, H., Yağcı, E. (2016). BİLSEM öğretmenlerinin program geliştirme ihtiyaçlarına ilişkin geliştirilen programın etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 902-923.
  • Köy Enstitüleri Kanunu (1940). T.C. Resmi Gazete (4491, 22 Nisan 1940).
  • Levent, F. (2011). Üstün yeteneklilerin eğitimine yönelik görüş ve politikaların incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • MEB (2007). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/2593_0.html.
  • MEB (2013). Üstün Yetenekli Bireyler Strateji ve Uygulama Planı 2013 – 2017. Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
  • MEB (2014). Okulöncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=19942&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
  • MEB (2015). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı 2015-2019 Stratejik Planı. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_09/10052958_10.09.2015sp17.15imzasz.pdf
  • MEB (2015b). Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. T.C. Resmi Gazete (29329, 17 Nisan 2015). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=20694&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5.
  • MEB (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
  • MEB (2017b). Öğretmen Strateji Belgesi 2017-2023. Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
  • MEB (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf
  • MEB (2019). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/11/Stratejik-Plan-2019-2023.pdf
  • MEB (2020). Özel yetenekli bireylerin eğitimi stratejisi ve uygulama kılavuzu. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2013_11/25034903_zelyeteneklibireylerineitimistratejiveuygulamaklavuzu.pdf
  • MEB (2020b, 31 Aralık). Genel Müdürlüğümüz ile Gazi Üniversitesi arasında protokol imzalandı. https://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-ile-gazi-universitesi-arasinda-protokol-imzalandi/icerik/1551.
  • MEB (2020c, 16 Ekim). Bilim ve Sanat Merkezleri güçleniyor.
  • MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği (2016). Eğitim ve öğretim etkinlikleri. https://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_11/03111224_ooky.pdf
  • Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
  • Milli Eğitim Şurası (1988). XII. Milli Eğitim Şurası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_10/02113522_12_sura.pdf
  • Milli Eğitim Şurası (2006). XVII. Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_10/02113631_17_sura.pdf
  • Milli Eğitim Şurası (2010). XVIII. Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_10/02113646_18_sura.pdf
  • Milli Eğitim Temel Kanunu (1973). Türk Milli Eğitiminin Temel İlkeleri. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf
  • Mönks, F.J., & Pflüger, R. (2005). Gifted Education in 21 European countries: Inventory and perspective. Radboud University, Nijmegen.
  • Mwamba, M. E. (2020). A mixed-method analysis of gifted and talented policies and practices on the under- representation of Blacks, Hispanics, and English language learners in gifted and talented programs in major suburban districts in Texas public schools [Unpublished doctoral dissertation]. Texas Wesleyan University, The Faculty of the School of Education, Texas.
  • Nelson, K. C.,& Prindel, N. (1992). Gifted teacher competencies: Ratings by rural principals and teachers compared. Joumal for the Education of the Gifted, 15(4), 357-369.
  • Nevo, B., & Rachmel, S. (2009). Education of gifted children: A general roadmap and the case of Israel. R. Leikin, A. Berman & B. Koichu (Eds.). Creativity in mathematics and the education of gifted students (pp. 243–251).
  • Ozga, J. (2000). Policy research in educational settings—Contested terrain. Open University Press.
  • ÖRGM (2020). Özel Yetenekli Bireylerin Eğitimi ve Strateji Uygulama Kılavuzu. Özel Eğitim ve Rehberlik Genel Müdürlüğü.
  • Özbay, Y. (2019). Üstün yetenekli çocuklar ve aileleri. T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı.
  • Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (1997). 6.6.1997 tarihli 573 Sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/10111011_ozel_egitim_kanun_hukmunda_kararnae.pdf
  • Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2006).T.C. Resmi Gazete (26194, 31 Mayıs 2006). https://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/mevzuat/Ozel_Egitim_Hizmetleri_Yonetmeligi_son.pdf
  • Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2018). T. C. Resmi Gazete (30471, 7 Temmuz 2018). http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1963.pdf
  • Özmen, F., & Kömürlü, F. (2013). Türkiye’de üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin eğitimine ilişkin politika ve uygulamalar. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 35-56.
  • Reid, E., & Horváthová, B. (2016). Teacher training programs for gifted education with focus on sustainability. Journal of Teacher Education for Sustainability, 18(2), 66-74.
  • Sak, U. (2010). Üstün zekâlılar (özellikleri, tanılanmaları eğitimleri). Maya Akademi.
  • Sak, U., Ayas, M. B., Sezerel, B. B., Öpengin, E., Özdemir, N. N. & Gürbüz, Ş. D. (2015). Türkiye’de üstün yeteneklilerin eğitiminin eleştirel bir değerlendirmesi. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, (2), 110-132.
  • Stuart, T., & Beste, A. (2008). Farklı olduğumu biliyordum “üstün yeteneklileri anlayabilmek”. Armağan Gönenli (Çev.). Kök Yayıncılık.
  • Swanson, J.D. (2007). Policy and practice: A case study of gifted education policy implementation. Journal for the Education of the Gifted, 31( 2), 131–164.
  • Şenol, C. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programlarına ilişkin öğretmen görüşleri (BİLSEM örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • TBMM (2012). Üstün yetenekli çocukların keşfi, eğitimleriyle ilgili sorunların tespiti ve ülkemizin gelişimine katkı sağlayacak etkin istihdamlarının sağlanması amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu raporu. https://acikerisim.tbmm.gov.tr/handle/11543/129.
  • T.C. Anayasası (1982). Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2709.pdf
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Onuncu-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2014 2018.pdf.
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (2019). On birinci Kalkınma Planı 2019-2023. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf.
  • Toprakçı, E., & Bakır, D. (2019). Eğitim alanı açısından 10. kalkınma planı, 2018 yılı programı ve MEB stratejik planının uyumluluğunun incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(222), 103-126.
  • Tortop, H. S., & Kunt, K. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin üstün yeteneklilerin eğitimine ilişkin tutumlarının incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 5(2), 441-451.
  • Tortop, H. S. (2014). Öğretmenler için üstün yetenekliler eğitimine ilişkin tutum ölçeği Türkiye için uyarlama çalışmasının yeniden gözden geçirilmesi. Üstün Yetenekliler Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi (UYAD), 2(2), 63-71.
  • Uğur, V. (2021, 10 Ağustos). Üstün zekâlılar öğretmenliği karmaşası. https://www.bilimsenligi.com/ustunzekalilar-ogretmenligi-karmasasi.html/
  • VanTassel-Baska, J. (2018). American policy in gifted education. Gifted Child Today, 41(2), 98-103.
  • Weaver-Hightower, M. (2014). A mixed methods approach for identifying influence on public policy. Journal of Mixed Methods Research, 8(2), 115–138.
  • Weber, R. P. (1990). Basic content analysis (2nd ed). Newbury Park.
  • Whitton, D. (2006). The training of teachers of gifted students in universities in Australia. Gifted Education International, 21, 190-200.
  • Woods, J. W. (2004). The characteristics of successful and effective teachers of the gifted [Unpublished doctoral dissertation]. University of Tennessee, Knoxville.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (16.Baskı). Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar.
  • Yılmaz Bodur, Z., & Er, K. O. (2019). Singapur ve Türkiye’de üstün yetenekli bireylerin eğitiminin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13 (2), 1166-1185. Doi: 10.17522/balikesirnef.633470.
  • Yin, R. K. (1994). Case study research: Design and methods (2nd ed.). Sage.
  • YÖK (2021, 15 Ağustos). Özel eğitim öğretmenliği lisans programı https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans Programlari/Ozel_Egitim_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf
  • Yuen, M. (2004). Expected competencies of teachers of gifted Learners: Perspectives from Chinese teachers and students. Gifted and Talented International, 19(1), 7-14.

Evaluation of Gifted Education Teacher Training Policies in Turkey: A Document Analysis Study

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 397 - 420, 01.11.2022
https://doi.org/10.21666/muefd.1030652

Öz

The aim of this research is to evaluate the gifted education teacher training
policies in our country in the light of international and national policy
documents. The study was designed as a qualitative research and national
policy documents were used as data collection tool. Data were collected by
document analysis method. The documents were analysed in the context of
education policy, gifted education, gifted teacher training, their selection and
professional development of these teachers. It is striking that the education of
gifted people has been given more place in the policy documents in recent
years. It is seen that most of the decisions taken have not been implemented. It
is understood that the teachers haven’t received adequate training on gifted
education before the service, the trainings on the gifted were mostly for
BİLSEM teachers, the training needs of the teachers in formal education
institutions were ignored, the in-service training was insufficient, and the
teachers had a training need in this area. Although positive steps have been
taken in the policies of teacher training, selection and professional development
in the field of gifted education in our country, it is understood that a stable
policy has not yet been established.

Kaynakça

  • Abide, Ö.F. (2020). Türkiye’de öğretmen yetiştirme politikalarının öğretmen yetiştirme programlarına ve istihdamına yansımaları (sınıf öğretmenliği örneği)[Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Akkanat, H. (2004). Üstün veya özel yetenekliler. M. R. Şirin, A. Kulaksızoğlu ve A. E. Bilgili (Edt.), Üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı. Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Aksoy, Ö. (2014). Üstün zekâlı ve normal öğrencilerin akademik öz yeterliklerinin karşılaştırılması. Journal of Gifted Education and Creativity, 1(1), 1-6.
  • Akyıldız, S., Yurtbakan, E., & Tok, R. (2019). 2023 Eğitim vizyon belgesinde yer alan öğretmenlerin mesleki gelişimleri ile ilgili politikaların öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 827-852.
  • Altınışık, Ş. (2021). Türkiye ve Polonya özel eğitim politikalarının karşılaştırmalı bir incelemesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Altun, T., & Vural, S. (2012). Bilim ve sanat merkezinde (BİLSEM) görev yapan öğretmen ve yöneticilerin mesleki gelişim ve okul gelişimine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (42), 152-177.
  • Ata, S., Duran, Ç., & Metin, E. N. (2020). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli çocukların eğitimine yönelik tutumlarının belirlenmesi (Ağrı ili örneği). H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 7(2), 159-171. doi: 10.21020/husbfd.568228
  • Ataman, A. (2005). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitim. A. Ataman (Ed.), Özel eğitime giriş içinde. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
  • Avcu, Y.E., & Er, K.O. (2017). Education of gifted and talented individuals in Germany, the Netherlands, Sweden and Turkey: An investigation of education policies and its implementations. International Online Journal of Educational Sciences, 9(4), 1154-1170.
  • Avrupa Birliği Bakanlığı (2014). Eğitim ve öğretim 2020 bilgi notu. https://www.ab.gov.tr/files/SBYPB/Egitim%20ve%20Kultur/web_egitim_ve_ogretim_2020__3_.pdf
  • Avrupa Konseyi, Parlamento Meclisi (1994). Recommendation 1248: Education for Gifted Children. http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-EN.asp?fileid=15282&lang=en
  • Ayvacı, H.Ş. ve Bebek, G. (2019). Türkiye’de üstün zekâlılar ve özel yetenekliler konusunda yürütülmüş tezlerin tematik incelenmesine yönelik bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45, 267-292.
  • Beckerdite, K. B. (2017). Gifted education in the commonwealth of Virginia: A qualitative exploratory study of how gifted education coordinators make sense of and implement gifted education policy [Unpublished doctoral dissertation]. The George Washington University, The Graduate School of Education and Human Development, Washington D.C.
  • Bilgiç, N. (2017). Üstün zekâlı ve yetenekli bireylerin eğitimi politikalarına yönelik nitel bir çalışma (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Özel Eğitim Anabilim Dalı, Ankara.
  • Bilgiç, N., & Ataman, A. (2020). Evaluation of the National Education Council’s decisions regarding the education of gifted and talented students. Talent, 10(1), 62-78. https://doi.org/10.46893/talent.758443.
  • BİLSEM (2021). BİLSEM Öğretmen Seçme ve Atama Kılavuzu. https://orgm.meb.gov.tr/www/2021-yili-bilsem-ogretmen-secme-ve-atama-kilavuzuyayimlandi/icerik/1560
  • BİLSEM Yönergesi. (2016). MEB Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/07031350_bilsem_yonergesi.pdf
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
  • Brown, E., Avery, L., Van Tassel‐Baska, J., Worley II, B.B., & Stambaugh, T. (2006). A five‐ state analysis of gifted education policies. Roeper Review, 29(1),11-23.
  • Chan, D. W. (2001) Characteristics and competencies of teachers of gifted learners: The Hong Kong teacher perspective. Roeper Review, 23(4), 197-202. doi: 10.1080/02783190109554098
  • Chessman, A. M. (2010). Teacher attitudes and effective teaching practices for gifted students at stage 6 [Unpublished doctoral Dissertation]. The University of New South Wales, Wales.
  • Choe, H. S. (2016). Critical reflection on teacher training programs in Korean Gifted and talented education. Turkish Journal of Giftedness and Education, 6(1), 35-43.
  • Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory (3rd ed.). Sage Publications, Inc. https://doi.org/10.4135/9781452230153
  • Cropley, A., & McLeod, J. (1986). Preparing teachers of the gifted. International Review of Education, 32(2), 125-136.
  • Çalışıcı, B. (2019). 2006-2018 yılları arasında Türkiye’de öğretmen yetiştirme politikalarına ilişkin bir değerlendirme [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çeli̇kten, Y. (2018). Üstün yetenekli çocuklar ve yönetim. Turkish Journal of Educational Studies, 5(1), 1-15.
  • Çitil, M. (2018). Türkiye’de üstün yeteneklilerin eğitimi politikalarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 220, 143-172.
  • Çitil, M., Karakoç, T. & Küçüközyiğit, M. S. (2018). Özel eğitim lisans dersinin öğretmen adaylarının bilgi düzeylerine ve engellilere yönelik tutumlarına etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2), 815-833.
  • Dağlıoğlu, H. E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmen yeterlikleri ve özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 186.
  • Dockery, D.W. (2017). Addressing underrepresentation in gifted educatıon: A historical case study of policy and practice in one school district [Unpublished doctoral dissertation]. College of William & Mary, the Faculty of the School of Education, Virginia.
  • DPT (1962). Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Birinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma- Plan%C4%B1-1963-1967%E2%80%8B.pdf
  • DPT (1967). İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/%C4%B0kinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1968-1972%E2%80%8B.pdf.
  • DPT (1972). Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977). https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/%C3%9C%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1973-1977%E2%80%8B.pdf.
  • DPT (1978). Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983). https://sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/10/Dorduncu_Bes_Yillik_Kalkinma_Plani-1979-1 983.pdf.
  • DPT (1984). Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Be%C5%9Finci Be%C5%9FY%C4%B1ll%C4%B1kKalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1985-1989.pdf.
  • DPT (1989). Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994). https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/Alt%C4%B1nc%C4%B1Be%C5%9FY%C4%B1lll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1990-1994%E2%80%8B.pdf.
  • DPT (1995). Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Yedinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma- Plan%C4%B1-1996-2000%E2%80%8B.pdf.
  • DPT (2000). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005). https://www.sbb.gov.tr/wp- content/uploads/2018/11/Sekizinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2001-2005.pdf.
  • DPT (2006). Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2007-2013). https://www.sbb.gov.tr/wp- content/uploads/2018/11/Dokuzuncu-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2007-2013%E2%80%8B.pdf.
  • ECHA (2020). European Council for High Ability. https://www.echa.info/
  • Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun (1929). T.C. Resmi Gazete (1169, 8 Nisan 1929).
  • Eriş, B. (2015). Her çocuk üstün yeteneklidir. (7. Baskı). Alfa.
  • Eurydice European Unit. (2006, June). Specific educational measures to promote all forms of giftedness at school in Europe (Working Document).
  • Fischer, C., & Müller, K. (2014). Gifted education and talent support in Germany. Center for Educational Policy Studies Journal, 4(3), 31-54.
  • Fraser-Seeto, K. T., Howard, S. J., & Woodcock, S. (2015). An ınvestigation of teachers’ awareness and willingness to engage with a self-directed professional development package on gifted and talented education. Australian Journal of Teacher Education, 40(1), 1-14.
  • Gallagher, J. J. (2003). Issues and challenges in the education of gifted students. In N. Colangelo & G. A. Davis (Eds.), Handbook of gifted education (3rd ed.). Pearson Education.
  • Gökdere, M., & Çepni, S. (2005). Üstün yeteneklilerin fen öğretmenlerine yönelik hazırlanan bir hizmet içi eğitimin çalışmasının öğrenme ortamına yansımaları. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4 (4), 204-217.
  • Güçin, G. (2014). Türkiye’de üstün yetenekliler ve üstün zekâlılar alanında yapılmış akademik çalışmaların çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Güzel Sanatlarda Fevkalâde İstidat Gösteren Çocukların Devlet Tarafından Yetiştirilmesi Hakkında Kanun (1956). T. C. Resmi Gazete (9327, 8 Haziran 1956).
  • Hakimiyet Gazetesi (2021, 2 Nisan). HKÜ, MEB ile işbirliği yapacak. http://www.hakimiyetgazetesi.com/haber/hku-meb-ile-is-birligi-yapacak--haberi-31599.html
  • Hard, N., Lee, P., & Dockett, S. (2018). Mapping the policy landscape of australian early childhood education policy through document analysis. Australasian Journal of Early Childhood, 43(2), 4-13. https://doi.org/10.23965/AJEC.43.2.01
  • HP (2014). T.C. 62. Hükümet Programı. https://www.memurlar.net/common/news/documents/481857/hprogram.pdf
  • HP (2015). T.C. 64. Hükümet Programı. https://www.aa.com.tr/uploads/TempUserFiles/64.hukumet_programi.pdf
  • İdi̇n, Ş., & Kayhan, N. (2016). Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’de ilköğretim döneminde üstün zekâlı-yetenekli öğrenciler için özel eğitim uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 17-31.
  • Kadıoğlu Ateş, H., & Mazı, M.G. (2017). Türkiye’de üstün yetenekliler eğitimi ile ilgili yapılan lisansüstü tezlere genel bir bakış. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 4(3), 33-57.
  • Kardeş, S., Akman, B., & Yazıcı, D. N. (2018). Üstün yetenekliler alanında yapılmış tezlerin analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science],11(3), 411-430.
  • Kılıç, V.C. (2015). Türkiye’de üstün ve özel yetenekli çocuklara yönelik bir eğitim politikası oluşturulamaması sorunu üzerine bir değerlendirme. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 4(12), 145-154.
  • Kirk, J., Miller, M. L., & Miller, M. L. (1986). Reliability and validity in qualitative research. SAGE.
  • Kontaş, H., Yağcı, E. (2016). BİLSEM öğretmenlerinin program geliştirme ihtiyaçlarına ilişkin geliştirilen programın etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 902-923.
  • Köy Enstitüleri Kanunu (1940). T.C. Resmi Gazete (4491, 22 Nisan 1940).
  • Levent, F. (2011). Üstün yeteneklilerin eğitimine yönelik görüş ve politikaların incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • MEB (2007). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/2593_0.html.
  • MEB (2013). Üstün Yetenekli Bireyler Strateji ve Uygulama Planı 2013 – 2017. Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
  • MEB (2014). Okulöncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=19942&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
  • MEB (2015). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı 2015-2019 Stratejik Planı. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_09/10052958_10.09.2015sp17.15imzasz.pdf
  • MEB (2015b). Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. T.C. Resmi Gazete (29329, 17 Nisan 2015). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=20694&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5.
  • MEB (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
  • MEB (2017b). Öğretmen Strateji Belgesi 2017-2023. Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
  • MEB (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf
  • MEB (2019). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/11/Stratejik-Plan-2019-2023.pdf
  • MEB (2020). Özel yetenekli bireylerin eğitimi stratejisi ve uygulama kılavuzu. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2013_11/25034903_zelyeteneklibireylerineitimistratejiveuygulamaklavuzu.pdf
  • MEB (2020b, 31 Aralık). Genel Müdürlüğümüz ile Gazi Üniversitesi arasında protokol imzalandı. https://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-ile-gazi-universitesi-arasinda-protokol-imzalandi/icerik/1551.
  • MEB (2020c, 16 Ekim). Bilim ve Sanat Merkezleri güçleniyor.
  • MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği (2016). Eğitim ve öğretim etkinlikleri. https://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_11/03111224_ooky.pdf
  • Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
  • Milli Eğitim Şurası (1988). XII. Milli Eğitim Şurası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_10/02113522_12_sura.pdf
  • Milli Eğitim Şurası (2006). XVII. Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_10/02113631_17_sura.pdf
  • Milli Eğitim Şurası (2010). XVIII. Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_10/02113646_18_sura.pdf
  • Milli Eğitim Temel Kanunu (1973). Türk Milli Eğitiminin Temel İlkeleri. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf
  • Mönks, F.J., & Pflüger, R. (2005). Gifted Education in 21 European countries: Inventory and perspective. Radboud University, Nijmegen.
  • Mwamba, M. E. (2020). A mixed-method analysis of gifted and talented policies and practices on the under- representation of Blacks, Hispanics, and English language learners in gifted and talented programs in major suburban districts in Texas public schools [Unpublished doctoral dissertation]. Texas Wesleyan University, The Faculty of the School of Education, Texas.
  • Nelson, K. C.,& Prindel, N. (1992). Gifted teacher competencies: Ratings by rural principals and teachers compared. Joumal for the Education of the Gifted, 15(4), 357-369.
  • Nevo, B., & Rachmel, S. (2009). Education of gifted children: A general roadmap and the case of Israel. R. Leikin, A. Berman & B. Koichu (Eds.). Creativity in mathematics and the education of gifted students (pp. 243–251).
  • Ozga, J. (2000). Policy research in educational settings—Contested terrain. Open University Press.
  • ÖRGM (2020). Özel Yetenekli Bireylerin Eğitimi ve Strateji Uygulama Kılavuzu. Özel Eğitim ve Rehberlik Genel Müdürlüğü.
  • Özbay, Y. (2019). Üstün yetenekli çocuklar ve aileleri. T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı.
  • Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (1997). 6.6.1997 tarihli 573 Sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/10111011_ozel_egitim_kanun_hukmunda_kararnae.pdf
  • Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2006).T.C. Resmi Gazete (26194, 31 Mayıs 2006). https://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/mevzuat/Ozel_Egitim_Hizmetleri_Yonetmeligi_son.pdf
  • Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2018). T. C. Resmi Gazete (30471, 7 Temmuz 2018). http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1963.pdf
  • Özmen, F., & Kömürlü, F. (2013). Türkiye’de üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin eğitimine ilişkin politika ve uygulamalar. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 35-56.
  • Reid, E., & Horváthová, B. (2016). Teacher training programs for gifted education with focus on sustainability. Journal of Teacher Education for Sustainability, 18(2), 66-74.
  • Sak, U. (2010). Üstün zekâlılar (özellikleri, tanılanmaları eğitimleri). Maya Akademi.
  • Sak, U., Ayas, M. B., Sezerel, B. B., Öpengin, E., Özdemir, N. N. & Gürbüz, Ş. D. (2015). Türkiye’de üstün yeteneklilerin eğitiminin eleştirel bir değerlendirmesi. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, (2), 110-132.
  • Stuart, T., & Beste, A. (2008). Farklı olduğumu biliyordum “üstün yeteneklileri anlayabilmek”. Armağan Gönenli (Çev.). Kök Yayıncılık.
  • Swanson, J.D. (2007). Policy and practice: A case study of gifted education policy implementation. Journal for the Education of the Gifted, 31( 2), 131–164.
  • Şenol, C. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programlarına ilişkin öğretmen görüşleri (BİLSEM örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • TBMM (2012). Üstün yetenekli çocukların keşfi, eğitimleriyle ilgili sorunların tespiti ve ülkemizin gelişimine katkı sağlayacak etkin istihdamlarının sağlanması amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu raporu. https://acikerisim.tbmm.gov.tr/handle/11543/129.
  • T.C. Anayasası (1982). Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2709.pdf
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Onuncu-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2014 2018.pdf.
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (2019). On birinci Kalkınma Planı 2019-2023. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf.
  • Toprakçı, E., & Bakır, D. (2019). Eğitim alanı açısından 10. kalkınma planı, 2018 yılı programı ve MEB stratejik planının uyumluluğunun incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(222), 103-126.
  • Tortop, H. S., & Kunt, K. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin üstün yeteneklilerin eğitimine ilişkin tutumlarının incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 5(2), 441-451.
  • Tortop, H. S. (2014). Öğretmenler için üstün yetenekliler eğitimine ilişkin tutum ölçeği Türkiye için uyarlama çalışmasının yeniden gözden geçirilmesi. Üstün Yetenekliler Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi (UYAD), 2(2), 63-71.
  • Uğur, V. (2021, 10 Ağustos). Üstün zekâlılar öğretmenliği karmaşası. https://www.bilimsenligi.com/ustunzekalilar-ogretmenligi-karmasasi.html/
  • VanTassel-Baska, J. (2018). American policy in gifted education. Gifted Child Today, 41(2), 98-103.
  • Weaver-Hightower, M. (2014). A mixed methods approach for identifying influence on public policy. Journal of Mixed Methods Research, 8(2), 115–138.
  • Weber, R. P. (1990). Basic content analysis (2nd ed). Newbury Park.
  • Whitton, D. (2006). The training of teachers of gifted students in universities in Australia. Gifted Education International, 21, 190-200.
  • Woods, J. W. (2004). The characteristics of successful and effective teachers of the gifted [Unpublished doctoral dissertation]. University of Tennessee, Knoxville.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (16.Baskı). Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar.
  • Yılmaz Bodur, Z., & Er, K. O. (2019). Singapur ve Türkiye’de üstün yetenekli bireylerin eğitiminin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13 (2), 1166-1185. Doi: 10.17522/balikesirnef.633470.
  • Yin, R. K. (1994). Case study research: Design and methods (2nd ed.). Sage.
  • YÖK (2021, 15 Ağustos). Özel eğitim öğretmenliği lisans programı https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans Programlari/Ozel_Egitim_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf
  • Yuen, M. (2004). Expected competencies of teachers of gifted Learners: Perspectives from Chinese teachers and students. Gifted and Talented International, 19(1), 7-14.
Toplam 114 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Özel Eğitim ve Engelli Eğitimi
Bölüm Makaleler - Articles
Yazarlar

Sevda Kır 0000-0002-6517-9983

Murat Özdemir 0000-0002-1166-6831

Yayımlanma Tarihi 1 Kasım 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 9 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Kır, S., & Özdemir, M. (2022). Türkiye’de Üstün/Özel Yetenekliler Eğitiminde Öğretmen Yetiştirme Politikalarının Değerlendirilmesi: Bir Doküman İncelemesi Çalışması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 397-420. https://doi.org/10.21666/muefd.1030652