Para Politikası Uygulamalarının Gelişmekte Olan Ülkelerin Ülke Kredi Riski Üzerindeki Yayılma Etkisi

Yıl 2022, Sayı: 95, 99 - 116, 25.07.2022

Fatma Dural Zekeriya Oğuz Seçme

https://doi.org/10.25095/mufad.1036868

Öz

Finansal serbestleşme ve uluslararası finansal entegrasyonla birlikte ülkelerin finansal piyasaları arasındaki
etkileşim artmıştır. Bu etkileşim neticesinde, dünyada para politikası kararları da gelişmiş ülke merkez bankalarının
kararları doğrultusunda şekillenmekte ve diğer ülkeler tarafından FED (Federal Rezerv- Merkez Bankaları Sistemi) ve ECB
(European Central Bank -Avrupa Merkez Bankası) kararları yakından takip edilmektedir. Bu çalışmada FED ve ECB
para politikası kararlarının gelişmekte olan ülke kredi temerrüt swapları üzerindeki etkisi araştırılmaktadır. Bu amaçla
politika faiz oranları ile birlikte küresel risk ve likidite göstergeleri, VIX ( (Volatility Index- Volatilite Endeksi) ve TED
Spread (Treasury-EuroDollar Spread) analize dahil edilmiştir. Çalışma 2005-2020 arası dönemde aylık verilerle GARCH
(Generalized AutoRegressive Conditional Heteroscedasticity-Genelleştirilmiş Otoregresif Koşullu Değişen Varyans) modeli
kullanılarak yapılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre gelişmekte olan ülke kategorisindeki Türkiye ve Polonya benzer sonuçlar
vermektedir. FED ve ECB faiz oranları ile “TED spread”deki bir şok etkisinin Türkiye ve Polonya kredi temerrüt swapları
(CDS) primlerini etkilediği gözlemlenmiştir. Bununla birlikte Rusya ve Güney Kore örneklerinde ise FED, ECB, TED spread
veya VIX endekslerinde meydana gelen herhangi bir değişikliğin bu ülkelerin CDS (Credit Default Swap- Kredi Temerrüt
Riski) primlerini etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kredi Temerrüt Swapları, Politika Faizi, Ülke Kredi Riski, Gelişmekte Olan Ülkeler

Kaynakça

• Aizenman, J., Binici, M., Hutchison, M. M. (2014). “The transmission of Federal Reserve tapering news to emerging financial markets “(No. w19980). National Bureau of Economic Research.
• Akel, Veli. (2011). Kriz Dönemlerinde Finansal Piyasalar Arasındaki Volatilite Yayılma Etkisi, Deyat Yayıncılık, Ankara, ISBN: 978-605-5437-57-2. Albu, L. L., Lupu, R., Călin, A. C., & Popovici, O. C. (2014). “The Effect of ECB's Quantitative Easing on Credit Default Swap Instruments in Central and Eastern Europe”. Procedia Economics and Finance, 8, 122-128.
• Arora, V., Cerisola, M. (2001). “How does US monetary policy influence sovereign spreads in emerging markets?”. IMF Staff papers, 48(3), 474-498. Bowman, David, Juan M. Londono, and Horacio Sapriza. "US unconventional monetary policy and transmission to emerging market economies." Journal of International Money and Finance 55 (2015): 27-59.
• Doshi, Hitesh, Kris Jacobs, and Virgilio Zurita. "Economic and financial determinants of credit risk premiums in the sovereign CDS market." The Review of Asset Pricing Studies 7.1 (2017): 43-80.
• Falagiarda, M., McQuade, P., & Tirpák, M. (2015). “Spillovers from the ECB's non-standard monetary policies on non-euro area EU countries: evidence from an event-study analysis “ (No. 1869). ECB working paper.
• Fender, I., Hayo, B., & Neuenkirch, M. (2011). “Daily CDS pricing in emerging markets before and during the global financial crisis “(No. 201139). Philipps-Universität Marburg, Faculty of Business Administration and Economics, Department of Economics (Volkswirtschaftliche Abteilung).
• Fender, I., Hayo, B., & Neuenkirch, M. (2012). “Daily pricing of emerging market sovereign CDS before and during the global financial crisis”. Journal of Banking & Finance, 36(10), 2786-2794.
• Köylüoğlu Burak, 2018,” VIX, TED Spread ve LIBOR-OIS Göstergelerinin Anlamı, 01/04/2018. https://www.stratejivefinans.com/vix-ted-spread-libor-ois-gostergelerinin-anlami/ (https://www.gcmyatirim.com.tr/egitim/makaleler/ecb-nedir-ecb-faiz-kararlarinin-etkileri).
• Liu, Y., Morley, B. (2012). Sovereign credit default swaps and the macroeconomy”. Applied Economics Letters, 19(2), 129-132.
• Longstaff, F. A., J., Pan, L. H., Pedersen and Singleton, K.J. (2011). “How Sovereign Is Sovereign Credit Risk?”. American Economic Journal, 3(2), ss.75-103.
• Öner Selma, İçellioğlu Cansu Şarkaya (2018). “ABD’nin Geleneksel Olmayan Para politikası Uygulamalarının Gelişmekte Olan Ülke Tahvil Piyasaları Üzerindeki Etkisi”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 32.4 (2018): 1171-1188.
• Remolona, E. M., Scatigna, M. ve Wu, E. (2008). “The Dynamic Pricing of Sovereign Risk in Emerging Markets: Fundamentals and Risk Aversion”. The Journal of Fixed Income 17(4), ss.57-71.
• Schmidth, A. (2005). Quantitative Finance for Physicists- An Introduction, Academic Press
• Serel, Alpaslan, Musa Bayır "FED’İN Uyguladığı Geleneksel Olmayan Para Politikası Uygulamalarının Türkiye Ekonomisinde Varlık Piyasalarına Etkisi." Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi 12.22 (2020): 228-248.
• Tekin, B. ve M. Hatipoğlu. 2017. “The Effects of VIX Index, Exchange Rate and Oil Prices on the BIST 100 Index: A Quantile Regression Approach”, ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 7(3).
• Tse, Y.K., Tsui, A.K.C. “A note on diagnosing multivariate conditional heteroscedasticity models”, Journal of time series analysis, Vol. 20, No. 6, 1999, pp. 679-691.
• Wang, W., Van Gelder, P. H. A. J., Vrijling, J. K., & Ma, J. (2005). “Testing and modelling autoregressive conditional heteroskedasticity of streamflow processes”. Nonlinear processes in Geophysics, 12(1), 55-66.
• Yılmaz Engin (2019). “Amerikan Merkez Bankası, Piyasa Faiz Oranını Nasıl Etkiliyor?” Latin Amerika Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi, Kasım 2019. Vergi Dünyası, Yıl 39, Sayı 459, Kasım 2019.
• Yüksel, A, ve A. Yüksel. 2017. "Avrupa Borç Krizi Döneminde Global Risk Faktörleri ve Ülke Kredi Temerrüt Takası Primi İlişkisi: 19 Ülke Örneği", Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17.