Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar ile Türkiye’den Kanıtlar

Yıl 2023, Sayı: 100, 87 - 104, 19.10.2023

Onur Şeyranlıoğlu

https://doi.org/10.25095/mufad.1329075

Öz

Bu araştırmanın amacı, 1965-2021 dönemine ait yıllık veriler ile Türkiye’de finansal gelişmenin kamunun vergi gelir performansı üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Araştırmada, KPSS (1992) ve Fourier KPSS durağanlık testleri, uzun dönem ilişkilerin tespitinde Fourier Shin eşbütünleşme testi, eşbütünleşik seriler arasındaki katsayı tahmini DOLS tahmincisi kullanılmıştır. Kurulan her iki modelde finansal gelişme göstergeleri ile vergi geliri arasında uzun dönemli ilişki tespit edilmiştir. DOLS bulgularına göre, M2 para arzı/GSYİH ve bankalar tarafından özel sektöre açılan yurt içi krediler/GSYİH’de meydana gelen %1’lik artışların vergi geliri/GSYİH oranını sırası ile %0.5819 ve %0.3241 oranlarında arttırdığı görülmüştür. Sonuçlar, finansal gelişimde sağlanan iyileşmelerin vergi gelirlerini yükselttiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, kamunun vergi gelir performansı üzerinde parasal genişleme bankacılık kredileri kanalından daha fazla etkilidir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Gelişme Vergi Gelirleri Fourier KPSS Fourier Shin Eşbütünleşme DOLS.

Kaynakça

  • Ajide, F. M. - Bankefa, O. I. (2017), “Does Financial System Influence Tax Revenue? The Case of Nigeria”, African Journal of Economic Review, 5 (3), pp.15-33.
  • Akçay, S.- Sağbaş, İ. - Demirtaş, G. (2016), “Financial Deve lopment and Tax Revenue Nexus in Turkey”, Journal of Economics, 4 (1), pp.103-108.
  • Akram, N. (2016), “Financial Sector Activities Affect Tax Revenue in Pakistan?”, The Lahore Journal of Economics, 21(2), pp.153-169.
  • Atgür, M. - Altay, N. O. (2015), “Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004- 2013)”, Yönetim ve Ekonomi, 22 (2), ss.521-533.
  • Barut, A.- Torusdağ, M. - Bardakçı, H. (2020), ”Finansal Gelişme Ekonomik Büyüme ve Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Örneği”, Vergi Sorunları Dergisi, 387, ss.94-103.
  • Bayar, Y. - Karamelikli, H. (2017), “Financial Development and Tax Revenues in Turkey: A Non-Linear Cointegration Analysis”, The European Journal of Applied Economics, 14(2), pp.31-42.
  • Bayar, Y.- Şaşmaz, M. Ü. - Öztürk, Ö. F. (2017), “Finansal Gelişme ve Vergi Gelirleri: OECD Ülkeleri Örneği”, Eurasian Business & Economics Journal, 12, ss.51-63.
  • Becker, R.- Enders, W. - Lee, J. (2006), “A Stationarity Test in the Presence of An Unknown Number of Smooth Breaks”, Journal of Time Series Analysis, 27 (3), pp.381-409.
  • Begum, L. (2007), “A Panel Study on Tax Effort and Tax Buoyancy with Special Reference to Bangladesh”, Policy Analysis Unit (PAU) Research Department Bangladesh Bank, Working Paper Series, No: 0715.
  • Ebi, B. O. (2018), “Financial Sector Development and Tax Revenue in Nigeria”, International Journal of Economics, Commerce and Management, 6 (6), pp.93- 109.
  • Efeoğlu, R. (2021), “Finansal Gelişmenin Vergi Gelirleri Üzerine Etkisi: Geçiş Ekonomileri Örneği”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), ss.312-325.
  • Gilbert, S. - Ilievski, B. (2016), “Banks, Development, and Tax”, The Quarterly Review of Economics and Finance, 61 (C), pp.1-39.
  • Gnangnon, S. K. (2019), “Financial Development and Tax Revenue in Developing Countries: Investigating The International Trade and Economic Growth Channels”, ZBW–Leibniz Information Centre for Economics, Kiel, Hamburg, Working Paper.
  • Göçer, İ. - Elmas, B. (2013), “Genişletilmiş Marshall-Lerner Koşulu Çerçevesinde Reel Döviz Kuru Değişimlerinin Türkiye'nin Dış Ticaret Performansına Etkileri: Çoklu Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 7 (1), ss.137-157.
  • Hepsağ, A. (2022), “Ekonometrik Zaman Serileri Analizlerinde Güncel Yöntemler”, İstanbul: Der Yayınları.
  • Ilievski, B. (2012), “Tax Revenue and Financial Development: Theory and Evidence”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Graduate School Southern Illinois UniversityCarbondale, Carbondale.
  • Ilievski, B. (2015), “Stock Markets and Tax Revenue”, Journal of Applied Finance & Banking, 5 (3), pp.1-16.
  • Karaş, G. (2023), “Finansal Gelişmenin Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisi: G7 Ülkeleri Örneği”, Mali Çözüm Dergisi, 32, ss.131-154.
  • King, R. G. - Levine, R. (1993), “Finance and Growth: Schumpeter Might Be Right”, The Quarterly Journal of Economics, 108 (3), pp.717-737.
  • Kwiatkowski, D., Phillips, P. C., Schmidt, P- Shin, Y. (1992), “Testing the Null Hypothesis of Stationarity Against the Alternative of A Unit Root: How Sure Are We That Economic Time Series Have A Unit Root?”, Journal of Econometrics, 54 (1-3), pp.159-178.
  • Levine, R. (2005), “Finance and Growth: Theory and Evidence”, National Bureau of Economic Research NBER Working Paper Series, Working Paper, No: 10766.
  • Loganathan, N.- Ahmad, N. - Subramaniam, T. (2020), “The Dynamic Effects of Growth, Financial Development and Trade Openness on Tax Revenue in Malaysia”, International Journal of Business and Society, 21 (1), pp.42-62.
  • Loganathan, N.- Ismail, S.- Streimikiene, D.- Hassan, A. A. G.- Zavadskas, E.K - Mardani, A. (2017), “Tax Reform, Inflation, Financial Development and Economic Growth in Malaysia”, Romanian Journal of Economic Forecasting, 20 (4), pp.152-165.
  • Lompo, A. A. B. (2021), “How Financial Sector Development Improve Tax Revenue Mobilization for Developing Countries?”, CERDI, Études et Documents, n°24.
  • Lynch, D. (1996), “Measuring Financial Sector Development: A Study of Selected Asia-Pacific Countries”, The Developing Economies, 34(1), pp.3-33.
  • Nnyanzi, J. B.- Bbale, J. M. - Sendi, R. (2018), “Financial Development and Tax Revenue: How Catalytic Are Political Development and Corruption?”, International Journal of Economics and Finance, 10 (8), pp.92-104.
  • OECD (2023), OECD Data Tax Revenue, https://data.oecd.org/tax/tax-revenue.htm, (01.07.2023).
  • Oğul, B. (2022), “Türkiye’de Finansal Gelişmenin Vergi Gelirleri Üzerine Etkisinin Zaman Serisi Analizleri ile İncelenmesi”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (2), ss.967-979.
  • Oz-Yalaman, G. (2019), “Financial Inclusion and Tax Revenue”, Central Bank Review (CBR), 19 (3), pp.107-113.
  • Pata, U. K. - Ela, M. (2020), “Türkiye’de Finansal Gelişmenin Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkileri: Fourier Eşbütünleşme ve Nedensellik Testleri”, Mali Çözüm Dergisi, 30 (158), ss.171-188.
  • Perron, P. (1989), “The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis”, Econometrica, 57 (6), pp.1361-1401.
  • Sağdıç, E. N. - Yıldız, F. (2021), “Küreselleşme Sürecinde Finansal Gelişmişliğin Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği (1986-2018)”, The Journal of International Scientific Researches, 6 (2), ss.108-122.
  • Sağdıç, E. N. (2019), “Vergi Gelirlerini Belirleyen Faktörlerin Bölgesel Analizi: Türkiye Örneği”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (60), ss.155-178.
  • Shin, Y. (1994), “A Residual-Based Test of the Null of Cointegration Against the Alternative of No Cointegration”, Econometric Theory, 10 (1), pp.91-115.
  • Svirydzenka, K. (2016), “Introducing A New Broad-Based Index of Financial Development”, International Money Fund, Working Paper, WP/16/5.
  • Şahin, S. (2020), “Türkiye’de Finansal Derinleşme ve Vergi Gelirleri İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”, Business & Management Studies: An International Journal, 8 (1), ss.688-710.
  • Taha, R.- Colombage, S. R. N.- Maslyuk, S. - Nanthakumar, L. (2013), “Does Financial System Activity Affect Tax Revenue in Malaysia? Bounds Testing and Causality Approach”, Journal of Asian Economics, 24, pp.147–157.
  • Taha, R.- Šliogerienė, J.- Loganathan, N.- Jokšienė, I. - Shahbaz, M. - Mardani, A. (2018), “The Nexus Between Tax Reformation, Financial Development and Economic Recovery: The Case of Malaysia”, Technological and Economic Development of Economy, 24 (3), pp.1258–1279.
  • Topuz, S. H. (2021), “Gelişmekte Olan Ülkelerde Finansal Gelişmenin Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisi”, Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 7 (1), ss.7-15.
  • Tsaurai, K. (2020), “Tax Revenue and Financial Development in Emerging Markets”, Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 24 (5), pp.1-10.
  • Tsong, C. C.- Lee, C. F.- Tsai, L. J. - Hu, T. C. (2016), “The Fourier Approximation and Testing for the Null of Cointegration”, Empirical Economics, 51 (3), pp.1085-1113.
  • World Bank (2023), DataBank World Development Indicators, https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators ( 01.07.2023).
  • Yalçın, H. (2021), “Vergi İncelemesi ve Vergi İnceleme Teknikleri”, İstanbul: HSY Yayıncılık ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.
Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İşletme
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Onur Şeyranlıoğlu 0000-0002-1105-4034

Yayımlanma Tarihi 19 Ekim 2023
Gönderilme Tarihi 18 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Sayı: 100

Kaynak Göster

APA Şeyranlıoğlu, O. (2023). Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar ile Türkiye’den Kanıtlar. The Journal of Accounting and Finance(100), 87-104. https://doi.org/10.25095/mufad.1329075
AMA Şeyranlıoğlu O. Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar ile Türkiye’den Kanıtlar. The Journal of Accounting and Finance. Ekim 2023;(100):87-104. doi:10.25095/mufad.1329075
Chicago Şeyranlıoğlu, Onur. “Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar Ile Türkiye’den Kanıtlar”. The Journal of Accounting and Finance, sy. 100 (Ekim 2023): 87-104. https://doi.org/10.25095/mufad.1329075.
EndNote Şeyranlıoğlu O (01 Ekim 2023) Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar ile Türkiye’den Kanıtlar. The Journal of Accounting and Finance 100 87–104.
IEEE O. Şeyranlıoğlu, “Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar ile Türkiye’den Kanıtlar”, The Journal of Accounting and Finance, sy. 100, ss. 87–104, Ekim 2023, doi: 10.25095/mufad.1329075.
ISNAD Şeyranlıoğlu, Onur. “Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar Ile Türkiye’den Kanıtlar”. The Journal of Accounting and Finance 100 (Ekim 2023), 87-104. https://doi.org/10.25095/mufad.1329075.
JAMA Şeyranlıoğlu O. Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar ile Türkiye’den Kanıtlar. The Journal of Accounting and Finance. 2023;:87–104.
MLA Şeyranlıoğlu, Onur. “Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar Ile Türkiye’den Kanıtlar”. The Journal of Accounting and Finance, sy. 100, 2023, ss. 87-104, doi:10.25095/mufad.1329075.
Vancouver Şeyranlıoğlu O. Finansal Gelişimin Vergi Gelirlerine Etkisi: Fourier Yaklaşımlar ile Türkiye’den Kanıtlar. The Journal of Accounting and Finance. 2023(100):87-104.