ANA METAL SANAYİ ALT SEKTÖRLERİNİN FİNANSAL PERFORMANSLARININ AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 10, 01.04.2019

Kemal Eyüboğlu , Yaşar Bayraktar

https://doi.org/10.32951/mufider.443508

Cited By: 4

Öz

Sanayinin en büyük sektörleri arasında yer alan ana
metal sektörünün varlığını sürdürebilmesi ve rekabet gücünü arttırabilmesi
finansal performansına bağlıdır. Bu bağlamda ele alınan çalışmanın amacı,
2014-2016 dönemi için ana metal sanayinde yer alan alt sektörlerin finansal
performansları açısından likidite, finansal yapı, aktivite ve karlılık
oranlarını dikkate alarak finansal performanslarını analiz etmektir. Çalışmada,
ana metal sanayinde yer alan alt sektörlerin performansları Analitik Hiyerarşi
Proses (AHP) ve TOPSIS yöntemleri ile finansal performansları analiz
edilmiştir. Bu bağlamda öncelikle AHP yöntemi kullanılarak kriterlerin
ağırlıkları belirlenmiş, ardından TOPSIS yöntemi ile sektörlerin finansal
performans puanları hesaplanmış ve sıralanmıştır. Yapılan analiz sonucunda her
yıl için en başarılı sektörün çeliğin ilk işlenmesinde elde edilen diğer
ürünlerin imalatı sektörü olduğu belirlenmiştir.  

Anahtar Kelimeler

TOPSIS, Finansal Performans, Ana Metal Sanayi

EVALUATION OF FINANCIAL PERFORMANCES IN TERMS OF SUB-SECTORS OF BASIC METAL INDUSTRY WITH AHP AND TOPSIS METHODS

Öz

The basic metal sector which is one of the largest sectors of the industry depends on its financial performance to sustain its existence and to increase its competitive power. The purpose of the study is to analyze the financial performance of the sub-sectors in the basic metal industry for the period 2014-2016, considering the liquidity, financial structure, activity and profitability ratios. In the study, financial performances were analyzed with the Analytical Hierarchy Process (AHP) and Technique for Order Preference to Ideal Solution (TOPSIS) methods. In this context, firstly weights of criteria are determined by using AHP method and then financial performance scores of sectors are calculated and ranked by TOPSIS method. As a result of the analysis, it has been determined that the most successful sector for each year is the manufacturing sector of the other products obtained at the first processing of the steel.     

Anahtar Kelimeler

AHP, TOPSIS, Financial Performance, Basic Metal Industry

Kaynakça

• Akbulut, R. ve Rençber, Ö. F. (2015). BIST’te İmalat Sektöründeki İşletmelerin Finansal Performansları Üzerine Bir Araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 65, s. 118-136.
• Alsu, E. ve Taşdemir, A. (2017). Finansal Performansın TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi İle Belirlenmesi: Dokuma, Giyim Eşyası ve Deri Sanayi İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama, Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 2(4), s. 221-236.
• Aytekin, S. ve Sakarya, Ş. (2013). BIST’de İşlem Gören Gıda İşletmelerinin TOPSIS Yöntemi ile Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 21, s. 30-47.
• Eyüboğlu, K. (2016). Comparison Financial Performances of Developing Countries' Banking Sectors with TOPSIS Method, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14, s. 220-236.
• https://www.atbank.com.tr/documents/ANA%20METAL%20SANAYI%20SEKTORU_EYLUL%202017.PDF., 12.03.2018.
• Hwang, C.L. ve Yoon, K., (1981). ‘Multiple Attributes Decision-Making Methods and Applications’, Springer, Berlin Heidelberg.
• Karadeniz, E., Koşan, L., Günay, F., Beyazgül, M. (2017). Türk İmalat Sektöründe Finansal Performansın Gri İlişkisel Analiz Yöntemi İle İncelenmesi: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İmalat Alt Sektör Bilançolarında Bir Araştırma. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi (MUVU)/Journal of Accounting & Taxation Studies (JATS), 10(2).
• Karaoğlan, S. ve Sahin, S. (2018). BIST XKMYA İşletmelerinin Finansal Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Ölçümü ve Yöntemlerin Karşılaştırılması, Ege Academic Review, 18(1), s. 63-80.
• Kuruüzüm, A. ve Atsan, N. (2001). Analitik Hiyerarşi Yöntemi ve İşletmecilik Alanındaki Uygulamaları, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), s. 83-105.
• Ömürbek, N. ve Mercan, Y. (2014). İmalat Alt Sektörlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS ve ELECTRE Yöntemleri ile Değerlendirilmesi, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1), s. 237-266.
• Özdağoğlu, A., Gümüş, Y., Özdağoğlu, G. ve Gümüş, G. K. (2017). Evaluating Financial Performance with Grey Relational Analysis: An Application of Manufacturing Companies Listed on Borsa İstanbul, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 73, s. 289-312.
• Saaty, T. L. (1980). The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resources Allocation. New York: McGraw, 281.
• Sungur, O. ve Maden, S. I. (2016). TR61 Bölgesi (Antalya, Isparta, Burdur) İmalat Sanayi Sektörlerinin PROMETHEE Yöntemi ile Sıralanması, Ege Akademik Bakış, 16(4), s 641-645.
• Şit, A, Ekşi, İ. H. ve Hacıevliyagil, N. (2017). BIST’te Ana Metal Sanayi Endeksinde Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performans Ölçümü: 2011-2015 Dönemi, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(17), s. 83-91.
• TÜİK, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=76&locale=tr, 14.03.2018.
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, http://www3.tcmb.gov.tr/sektor/2017/menu.php, 24.02.2018
• Uygurtürk, H. ve Korkmaz, T. (2012). Finansal Performansın TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi ile Belirlenmesi: Ana Metal Sanayi İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), s. 95-115.
• Yanık, L. ve Eren, T. (2017). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Otomotiv İmalat Sektörü Firmalarının Finansal Performanslarının AHP, TOPSIS, ELECTRE ve VIKOR Yöntemleri ile Analizi. Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), s.165-188.