AKADEMİK ÖZGÜRLÜĞÜN SINIRI ÜZERİNE SORULAR

Yıl 2013, Cilt: 9 Sayı: 35, 239 - 261, 15.03.2013

Veysel Dinler

Öz

“Ya aslanım senin hiç işin, gücün yok mu? Yaz da mimlen! Doktora bitirme aşamasındasın, önce bir yerlere gel, unvanlarını al, sonra yaz…” ve diğer dost tavsiyeleri, aslında bu alanda yazmanın gerekliliğini ve önemliliğini hissettirmektedir insana.
Bilimsel özgürlük birbiriyle doğrudan bağlantılı, hatta iç içe olan iki temel özgürlük alanı; üniversite özerkliği ve akademik özgürlüğü içerir. Biz bu kısa yazıda, üniversitelerin kurumsal olarak özerk olması gerekliliğine değinecek olmakla birlikte, esas olarak, bireysel bir hak ve bilimsel ilerlemenin asıl unsuru olan, bilimsel çalışma yapabilme özgürlüğüne, başka bir tabirle “akademik özgürlük”e yer vereceğiz. Yazımız Türkiye’de akademik özgürlükle ilgili bir fotoğraflamadır. Çektiğimiz bu fotoğrafı genel hatlarıyla izah etmek istiyoruz. İzah edebildiğimize inandığımız yerleri kendi dilimizle anlatacağız, izah etmekte güçlük çektiğimiz karelerle ilgili sorular soracağız ve bizden daha yetkin olup, izahat güçlüğü çekmeyenlerin bu soruları cevaplamasını bekleyerek “Akademide sorun ne?” sorusuna, akademik özgürlük bakımından bir yanıt bulmaya çalışacağız. Bu yönüyle kısa yazımız, bir sorunu cevaplandırarak sonlandırmayı değil, bu konuda bir tartışmalara katkı oluşturmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

akademi, akademik eğitim, akademik sorun, akademik özgürlük

Kaynakça

• AKTAN, Coşkun Can. “Akademik Özerklik”, http://www.canaktan.org/egitim/uni versite-reform/aka-ozerklik.htm.
• BÜKEN, Nüket Örnek. “Türkiye örneğinde akademik dünya ve akademik etik”, Hacettepe Tıp Dergisi, S. 37, 2006.
• ERGÜN, Reyda. “Akademik Özgürlük”, Güncel Hukuk Dergisi, S. 107, (Kasım 2012): 10-11.
• GÖKER, Emrah. “’Rızk Kapısı Olarak Bilim’ Çağında Karakter Çürümesi”, Birgün, (9 Ocak 2011).
• GÜVENÇ, Bozkurt. “Akademik Özgürlük Sorunu”, Cumhuriyet Kitap, (2 Ekim 2011).
• http://ismailbesikcivakfi.org/
• http://web.tbmm.gov.tr/gelenkagitlar/metinler/157565.pdf.
• Hürriyet, “‘İnkılap Tarihi’ne YÖK'ten sıkı takip”, (24 Aylül 1998).
• Hürriyet, “Üniversitede porno tez ilişik kestirdi”, (3 Ocak 2011).
• Hürriyet, “Dini ‘Roman’ Anketi”, (19 Aralık 2012).
• Hürriyet, “Lezbiyen ilişki içerikli soruya soruşturma”, (22 Aralık 2012).
• Kocaoğlu, Serhat Sinan. “Hâkim ve Savcıların Niteliğinin Artırılması”, Yargı Re-formu Sempozyumu, Adalet Bakanlığı, 2-3 Nisan 2012 Ankara. (sözel bild-iri).
• Milliyet, “Sen misin Darwin’i kapak yapan!”, (1 Mart 2009).
• Milliyet, “Üniversitede ‘mobing’ davası”, (30 Mart 2011).
• Milliyet, “Mobbing davasında hukuk dekanının cezası onandı”, 30 Mayıs 2011.
• ÖRTLEK, Muhammet. “Mobbing nedir?”, Radikal-2, (16 Mart 2008).
• PEKACAR, Çetin. “Büyük Harfli Kısaltmalarda /K/ Harfinin Okunuşu” Uluslararası 5. Türk Dili Kurultayı, (20-26 Eylül 2004), Ankara. (http://w3.gazi.edu.tr/~pekacar/ bildiri_kisalt.htm)
• ROSOVSKY, Henry. Üniversite Bir Dekan Anlatıyor, (çev. Süreyya Ersoy), Ankara: TÜBİTAK, 1996 7. baskı.
• SEZER, Yasin ve Bilgin, Hüseyin. “Sözlü Sınavların Yargısal Denetimi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 86, 2009.
• STANDEN, Ahthony. Bilim Kutsal Bir İnektir, (çev. Burçak Dağıstanlı), İstanbul: Şule Yayınları, 1997, 2 baskı.
• Star, “UAK doçentlik vermedi unvanı mahkemeyle aldı”, (11 Mart 2008).
• ŞENEL, Alâeddin (ed.). Bilim ve Bilimsel Yöntem, İstanbul: Bilim ve Gelecek Kita-plığı, 2012.
• ŞENEL, Alâeddin. Siyasal Düşünceler Tarihi, Ankara: Bilim ve Sanat, 1996, 6. baskı.
• TEKİNSOY, M. Ayhan ve MISIR, Mustafa Bayram. “Öğretim Üyeliğine Atanma Sü-recinin Başlangıcı, Ek Koşullar ve Jüri Raporları”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6 (1), 2012.
• Türkiye Manşet, “Fakültede ateizim rüzgarı”, (13 Ocak 2012).
• Türkiye Manşet, “Oya Hanım ne iş?”, (3 Mayıs 2012).
• Türkiye Manşet, “Mediha Oya, oyuncu çıktı!”, (8 Ağustos 2012).
• YILDIRIM, Ergün. “Akademik özgürlük ve üniversitelerin demokratikleşmesi”, Ye-nişafak, (1 Temmuz 2012).