BÜTÇE AÇIĞI VE ENFLASYON ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE İÇİN AMPİRİK BİR ANALİZ

Yıl 2016, Cilt: 38 Sayı: 2, 167 - 189, 25.12.2016

Evren İpek Sevda Akar

https://doi.org/10.14780/muiibd.281393

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmada bütçe açıklarının enflasyonist etkileri Türkiye ekonomisinin 2004:1–2015:2 dönemine

ilişkin üçer aylık verilerle ampirik olarak incelenmiştir. Ampirik analizler sınır testi, ARDL analizi, Toda-

Yamamoto nedensellik analizi ve Etki Tepki Fonksiyonları yöntemleri çerçevesinde gerçekleştirilmiştir.

Sınır testi sonuçları bütçe açığı ile enflasyon arasında uzun dönemli eşbütünleşme ilişkisi olduğuna

işaret etmektedir. ARDL analizinden elde edilen sonuçlara göre bütçe açığındaki artış hem uzun

dönemde hem de kısa dönemde enflasyonu istatistiki olarak anlamlı şekilde artırmaktadır. Nedensellik

analizi sonuçları ise bütçe açığı ile enflasyon arasında iki yönlü nedensellik ilişkisi olduğunu ortaya

koymaktadır. Etki Tepki analizinden elde edilen sonuçlara göre ise enflasyon, bütçe açığındaki bir şok

karşısında yaklaşık iki çeyrek dönem istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönde tepki vermektedir.

Anahtar Kelimeler

Bütçe Açığı, Enflasyon, Türkiye

Kaynakça

• ABDİOĞLU, Zehra ve TERZİ, Harun, “Enflasyon ve Bütçe Açıkları İlişkisi: Tanzi ve Patinkin Etkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(2), 2009, s. 195–211.
• AKÇAY, Selçuk, “Causality Relationship Between Total R&D Investment and Economic Growth: Evidence From United States”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 2011, s.79-92.
• AKÇORAOĞLU, Alparslan ve YURDAKUL, Funda, “Siyasal Ekonomi Açısından Büyüme, Enflasyon ve Bütçe Açıkları: Türkiye Üzerine Bir Uygulama”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Sayı: 59–1, ss. 1–25.
• AKKAYA, Yıldız ve GÜRKAYNAK, Refet, “Cari Açık, Bütçe Dengesi, Finansal İstikrar ve Para Politikası: Heyecanlı Bir Dönemin İzi”, İktisat İşletme ve Finans, 27(315), 2012, 93–119.
• ALTINTAŞ, Halil, ÇETİNKAYA, Hakan ve TABAN, Sami, “Türkiye’de Bütçe Açığı, Parasal Büyüme ve Enflasyon Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi: 1992–2006”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:8, Sayı:2, 2008, ss.185–208.
• ANAYOCHUKWU, Ozurumba Benedict, “Fiscal Deficits And Inflation In Nigeria: The Causality Approach”, International Journal Of Scientific & Technology Research, Vol. 1, Issue: 8, September 2012, ss. 6–12.
• ANFOFUM, Alexander Abraham, YAHAYA, Adabenege Onipe ve SULEMAN, Tauhid, “Empirical Investigation of Fiscal Deficits and Inflation in Nigeria”, European Journal of Business and Management, Vol.7, No. 9, 2015, ss.236–243.
• BARIŞIK, Salih ve KESİKOĞLU, Ferdi, “Türkiye’de Bütçe Açıklarının Temel Makroekonomik Değişkenler Üzerine Etkisi (1987–2003 VAR, Etki-Tepki Analizi, Varyans Ayrıştırması),” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61–4, 2006, ss. 59–82.
• BASSETTO, Marco ve BUTTERS, R. Andrew, “What is the Relationship Between Large Deficits and Inflation in Industrialized Countries?”, Federal Reserve Bank of Chicago, Economic Perspectives, 3Q/2010, ss. 83–100.
• BAŞAR, Selim, AKSU, Hayati, TEMURLENK, M. Sinan ve POLAT Özgür, “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (1), 2009, s.301-314.
• BULUT, Cihan ve CANPOLAT, Yavuz Burak, “Türkiye Ekonomisi’nde Artan Kamu Açıklarının Enflasyon, Faiz Oranı ve Döviz Kuru Üzerindeki Etkileri”, Journal of Qafqaz University, Fall 2003, Number 12, ss.13–28.
• BWIRE, Thomas ve NAMPEWO Dorothy, “Fiscal Deficits Financing: Implications for Monetary Policy Formulation in Uganda”, Journal of Applied Finance & Banking, Vol. 4, No. 2, 2014, ss. 125–138.
• CATAO, Luis ve TERRONES, Marco, “Fiscal Deficits and Inflation: A New Look at the Emerging Market Evidence”, IMF Workin Paper, WP/01/74, 2001, ss. 1–32.
• ÇOBAN, Hilmi, “Ekonomik Koordinasyon Bağlamında Enflasyon Hedeflemesi ve Mali Disiplin İlişkisi: Türkiye Örneği”, Sosyoekonomi, Vol. 23(26), 2015, ss. 215–228.
• DEVAPRIYA, Tharaka Niroshan K.P.N., ve ICHIHASHI, Masaru, “How Does the Budget Deficit Affect Inflation in Sri Lanka”, IDEC Discussion Paper, 2012, ss. 1–38.
• DOCKERY, Everton, EZEABASILI, Vincent N., ve HERBERT, Wilson E., “On The Relationship Between Fiscal Deficits and Inflation: Econometric Evidence for Nigeria”, Economics and Finance Review, Vol. 2(7), September, 2012, ss. 17 – 30.
• DOĞRU, Bülent ve ŞENTÜRK, Suat Hayri, “Latin Amerika Ülkelerinde Bütçe Açığı ve Enflasyon Arasındaki Eş Bütünleşme İlişkisinin Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 41, Ocak-Haziran 2013, ss. 89–109.
• DOĞRU, Bülent, “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Bütçe Açığı ve Enflasyon Arasında Nedensellik İlişkisi Var mıdır? 1978–2002 Dönemi Türkiye Örneği”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Nisan 2014, 9(1), ss.113–129.
• EKANAYAKE, Hemantha K.J., “The Link Between Fiscal Deficit and Inflation: Do Public Sector Wages Matter?”, ASARC Working Paper, 2012/14, ss. 1–34.
• ERKAM, Serkan ve ÇETİNKAYA, Murat, “Budget Deficits and Inflation: Evidence From Turkey”, The Macrotheme Review, 3(8), Fall 2014, ss. 12–22.
• EWING Bradley T., RIGGS, Kent ve EWING, Keith L.,”Time Series Analysis of a Predator-prey System: Application of VAR and Generalized Impulse Response Function”, Ecological Economics, 60, 2007, s.605-612.
• GUJARATI, Damodar N., Basic Econometrics, Mc Graw Hill, 1995, 3. Baskı.
• HABİBULLAH, Muzafar Shah, CHEAH, Chee-Kok ve BAHAROM, A. H., “Budget Deficits and Inflation in Thirteen Asian Developing Countries”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 2, No. 9, May 2011, ss.192–204.
• INAM, Uduakobong, “Budget Deficit And Inflation In Nigeria: An Empirical Analysis (1970–2010)”, Journal of Economics and Sustainable Development, Vol.5, No.2, 2014, ss.26–32.
• ISHAQ, Tahira ve MOHSIN, Hassan M., “Deficits and Inflation; Are Monetary and Financial Institutions Worthy to Consider or Not?”, Borsa Istanbul Review, 15–3, 2015, ss.180–191.
• KESBİÇ, Yenal, BALDEMİR, Ercan ve BAKIMLI Esat, “Bütçe Açıkları İle Parasal Büyüme ve Enflasyon Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Bir Model Denemesi”, Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt: 11, Sayı:2, 2004, ss. 27–39.
• KESHIDEH, Marjan Daman ve SADEGHI, Saba, “The Effect of Inflation Uncertainty on Budget Deficit: Evidence from Iran”, Journal of Economics and Sustainable Development, Vol.6, No.14, 2015, ss. 175–182.
• KESKİN, Nagehan, “Finansal Serbestleşme Sürecinde Uluslararası Sermaye Hareketleri ve Makroekonomik Etkileri: Türkiye Örneği”, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008, (Yayınlanmamış Doktora Tezi)
• KHUMALO, John, “Budget Deficit-Inflation Nexus in South Africa: VAR Analysis”, Mediterranean Journal of Social Sciences, MCSER Publishing, Vol. 4, No. 14, November 2013, ss. 725–734.
• KOYUNCU, Fatma Turan, “Causality Network between Budget Deficit, Money Supply and Inflation: An Application to Turkey”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 5, No. 10 (1); September 2014, ss. 225- 235.
• LIN, Hsin-Yi ve CHU, Hao-Pang, “Are Fiscal Deficits Inflationary?”, Journal of International Money and Finance, Vol. 32, 2013, ss. 214–233.
• MAKOCHEKANWA, Albert, “The Impact of A Budget Deficit on Inflation in Zimbabwe”, Munich Personal RePEc Archive, MPRA Paper, No. 24227, 2008, ss.1–23.
• METIN, Kıvılcım, “The Relationship Between Inflation and the Budget Deficit in Turkey”, Journal of Business & Economic Statistics, Vol. 16, No. 4, Oct., 1998, ss. 412–422.
• NARAYAN, Paresh K. ve SMYTH, Russell, “What Determines Migration Flows From Low-Income To High- Income Countries? An Empirical Investigation Of Fiji-US Migration 1972-2001”, Contemporary Economic Policy, 24(2), 2006, s.332-342.
• NEYAPTI, Bilin, “Budget Deficits and Inflation: The Roles of Central Bank Independence and Financial Market Development”, Contemporary Economic Policy, Vol.21, No.4, October 2003, ss. 458–475.
• OKTAYER, Asuman, “Türkiye’de Bütçe Açığı, Para Arzı ve Enflasyon İlişkisi”, Maliye Dergisi, Sayı: 158, Ocak-Haziran 2010, ss 431–447.
• PAZARLIOĞLU, M. Vedat ve GÜLAY, Emrah, “Net Portföy Yatırımları ile Reel Faiz Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği-1992:I - 2005:IV”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 2007, s.201-221.
• PELESAI, Audu, Nathan ve THANKGOD, Apere Oyinpreye, “Budget Deficit and Inflation among ECOWAS Countries: An Econometric Modeling”, Public Policy and Administration Research, Vol.3, No.10, 2013, ss. 12–21.
• PESARAN, M. Hashem, SHIN, Yongcheol ve SMITH, Richard J., “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 2001, s.289-326
• SAMIMI, Ahmad Jafari ve JAMSHIDBAYGI, Sajad, “Budget Deficit and Inflation: A Sensitivity Analysis to Inflation and Money Supply in Iran”, Middle-East Journal of Scientific Research, 8 (1), 2011, ss. 257–260.
• SAYSOMBATH, Phouthanouphet ve KYOPHILAVONG, Phouphet, “An Examination of the Causal Relationship between Budget Deficit and Inflation: a Case Study of Lao PDR”, Journal of Social and Development Sciences, Vol. 5, No. 2, Jun 2014, ss. 43–49.
• SHAHBAZ, Muhammad, SHABBIR, Muhammad S. ve BUTT, M. Sabihuddin, “Does Military Spending Explode External Debt in Pakistan?”, Defence and Peace Economics, DOI: 10.1080/10242694.2012.724878, 2013, s. 2-24.
• ŞAHİNOĞLU, Tuba, ÖZDEN, Kenan, BAŞAR, Selim ve AKSU, Hayati, “Türkiye’de Enflasyon Oluşumu: ARDL Yaklaşımı”, Sosyoekonomi, Ocak-Haziran, 2010–1, ss. 27–46.
• ŞENGÜL, Seda ve TUNCER, İsmail, “Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme: 1960–2000”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 21(242), 2006, s. 69–80.
• TEKİN-KORU, Ayça ve ÖZMEN, Erdal, “Budget Deficits, Money Growth and Inflation: the Turkish Evidence”, Applied Economics, 2003, 35:5, ss. 591–596.
• TIWARI, Aviral Kumar, BOLAT, Süleyman ve KOÇBULUT, Özgür, “Revisit the Budget Deficits and Inflation: Evidence from Time and Frequency Domain Analyses”, Theoretical Economics Letters, Vol. 5, 2015, ss.357–369.
• TIWARI, Aviral Kumar, TIWARI A.P. ve PANDEY, Bharti, “Fiscal Deficit and Inflation: What Causes What? The Case of India”, Journal of International Business and Economy, Vol. 13 (1), 2012, ss.57–81.
• TODA, Y. Hiro ve YAMAMOTO, Taku,“Statistical Inference in Vector Auto Regressions with Possibly Integrated Process”, Journal of Econometrics, 66, 1995, s. 225–250.
• VIEIRA, Carlos, “Are Fiscal Deficits Inflationary? Evidence for the EU”, Economic Research Paper, No.00/7, Nisan 2000, ss.1–17.
• YAMAK Rahmi ve KORKMAZ, Abdurrahman, “Reel Döviz Kuru ve Dış Ticaret İlişkisi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 2, 2005, 11–29.