Arap Baharı Sonrası Avrupa Birliği'nin Yeni Komşuluk Politikasi

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 2, 79 - 102, 29.11.2018

Zelal Başak Kızılkan

https://doi.org/10.19059/mukaddime.376376

Cited By: 2

Öz

Özet

Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da 2010 yılında ortaya
çıkan halk isyan dalgaları, AB’nin Güney Akdeniz ülkeleriyle ilişkilerini
komşuluk politikası bağlamında yeniden düzenlemesine neden olmuştur. Arap
Baharı olarak da adlandırılan bu dönüşümün temelinde Orta Doğu halklarının
baskıcı ve otoriter rejimler karşında sosyal, iktisadi ve siyasi hak talepleri
yatmaktaydı. Ancak söz konusu rejimlere karşı yürütülen toplumsal hareketler
sonuçları itibariyle sadece Orta Doğu ülkeleri ile değil, AB ile de yakından
ilgilidir. Süregelen iç savaşlar ve güç boşlukları Avrupa’da güvensizliğin ve
istikrarsızlığın kaynağı olmuş, AB’nin mücadele ettiği düzensiz ve yasadışı
göç, iltica, insan kaçakçılığı, radikalizm ve terörizm gibi sorunlar bizatihi
AB projesini tehdit eder boyutlara ulaşmıştır. Üye devletler Akdeniz
komşularına yönelik ulusal düzeyde yeni politikalar oluşturmaya çabalarken, AB
düzeyinde değişimin ivmesini ve sonuçlarını yönlendirebilecek ulus-üstü düzeyde
yeterli bir komşuluk politikasının üretilip üretilmediğiyse oldukça tartışmalı
bir konudur. Bu bağlamda, bu çalışmanın temel amacı, AB’nin Arap Baharından
sonra oluşturulan komşuluk politikasının temel unsurlarının neler olduğunu
ortaya koymak ve böylece ’yeni’ komşuluk politikasının fırsat ve
sınırlılıklarını tartışmaktır.

Anahtar Kelimeler

AB, Arap Baharı, Yeni Komşuluk Politikası

Kaynakça

• Arfitt, T. (1997). Europe’s Mediterranean Designs: An Analysis of the Euromed Relationship with Special Reference to Egypt. Third World Quarterly, 18(5), 865-881.
• Balfour, R., & Rotta, A. (2005). Beyond Enlargement. The European Neighbourhood Policy and its Tools. The International Spectator, 40(1), 7-20.
• Bicchi, F. (2009a). The Euro-Mediterranean Dialogue: Prospects for an Area of Prosperity and Security. Foundation for European Progressive Studies, Milano, İtaly
• Bicchi, F. (2011b). The Union for the Mediterranean, or the Changing Context of Euro-Mediterranean Relations. Mediterranean Politics, 16(1), 3-19.
• Cadier, D. (2013). Is the European Neighborhood Policy a Substitute for Enlargement? LSE, London.
• Calleya, S. (2004). The Euro-Med Partnership and Sub-Regionalism: A Case of Region Building. California.
• European Commission, (1994). Communication from the Commission to the Council and the European Parliament: Strengthening the Mediterranean Policy of the European Union: Establishing a Euro-Mediterranean Partnership, Brussels.
• European Commission, (1995). Barcelona declaration adopted at the Euro-Mediterranean Conference - 27-28/11/95. Brussels
• European Commission, 2003). Communication from the Commission to the Council and the European Parliament. Wider Europe-Neighborhood: A New Framework for Relations with our Eastern and Southern Neighbors, Brussels
• European Commission (2013). Communication from the Commission: European Neighbourhood Policy, Brussels.
• European Commission, (2014). Regulation (EU) No 232/2014 of the European Parliament and of the Council of 11 March 2014 establishing a European Neighbourhood Instrument, Brussels.
• Del. Sarto, R. A., & Schumacher, T. (2005). From EMP to ENP: What is at Stake with the European Neighbourhood Policy Towards the Southern Mediterranean European Foreign Affairs Review, 10(10), 17-18.
• Ganzle, S. (2007). The European Neighborhood Policy (ENP): Extending Governance beyond Borders? Montreal.
• Johansson-Nogués, E. (2011). The UfM's Institutional Structure: Making Inroads towards ‘Co-Ownership’? Mediterranean Politics, 16(1), 21-38.
• Kahraman, S. (2005). The European Neighbourhood Policy: The European Union's New Engagement towards wider Europe Perceptions, Winter 2005, 1-28.
• Kahraman, S. (2006). The European Neighbourhood Policy: A Critical Assessment Ankara Review of European Studies, 5(3), 13.
• Khader, B. (2013). The European Union and the Arab World: from the Rome Treaty to the Arab Spring, Barcelona.
• Knoops, V. (2011). Euro-Mediterranean Relations and the Arab Spring, Background Brief, Singapore.
• Kurtbağ, Ö. (2003). Avrupa-Akdeniz Ortaklığı: Barcelona Süreci, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 3(1).
• Leigh, M. (2011). Europe's Response to the Arab Spring, Foreign Policy Program Washington.
• Panos, K. (1984). Global Mediterreaan Policy Implications in View of the New EEC Enlargement, Journal of Agricultural Economics, 35(3).
• Richard G. Whitman, S. W. (2010). Much Ado About Nothing? The European Neighbourhood Policy in Context, New York: Palgrave
• Sasse, G. (2009). The European Neighbourhood Policy and Conflict Management: A Comparison of Moldova and the Caucasus. Ethno-politics, 8(3-4), 369-386.
• Silander, D., & Nilsson, M. (2013). Democratization without enlargement? The European Neighbourhood Policy on post-communist transitions. Contemporary Politics, 19(4), 441-458.
• Smith, K. (2005). The Outsiders: The European Neighbourhood Policy. International Affairs, 757-773.
• Süel, A. (2008). From the Euro-Mediterranean Partnership to the Union for the Mediterranean. Perceptions, Winter.
• Usul, A. R. (2008). Avrupa Birliiği'nin Demokrasi Siyasi Şartlığında Çekme-İtme Dengesi ve bu Dengenin Bozulması. Uluslararası İlişkiler Akademik Dergi, 5(3), 105-125.
• Uzun, E. (2003-2004). Avrupa Birliği'nin Akdeniz Politikası ve Barselona Süreci Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2).
• Walace, W. (2003). Looking after the Neighbourhood: Responsibilities for the EU-25, Brussels.
• Woff, S., & Rodt, P. A. (2010). The European Neighbourhood Policy in Perspective: Context, Implementation and Impact. In R. Withman & S. Wolf (Eds.), Lessons from the Balkans: The ENP as a Possible Conflict Management Tool. London: Palgrave Macmillan.
• Yigit, D. (2008). Avrupa Birlği'nin Akdeniz Politikasının Gelişimi. (Phd), Ankara University, Turkey.