Bir Aşk Söyleminden Parçalar Işığında Türk Hikayelerine Kısa Bir Bakış

Yıl 2023, Özel Sayı - Klasikten Moderne Aşk Mefhumu, 1 - 13, 19.03.2023

Serdal Kara

https://doi.org/10.19059/mukaddime.1233461

Öz

Çalışmamız Roland Barthes’in “Bir Aşk Söyleminden Parçalar” adlı metni temelinde Türk hikayelerinin kısa bir değerlendirmesidir. Barthes’in rastlantısal ve düzenli okumalar tekniği kullanılarak yapılan incelemede toplam yirmi yedi başlık tespit edilmiş olup bu başlıklar alfabetik sıra ile sıralanmıştır. İncelemeye konu olan hikayelerden elde edilen örnekler ilgili başlık altında verilmiştir.
Barthes gerek diyaloglarda gerekse de metinlerle ilgili okumalarda yeni bir bakış ve söylem geliştirmektedir. Betimlemeden ziyade öykünüşü esas alan Barthes çözümleme yönteminden uzaklaşarak söylemin öne çıkmasını sağlamaktadır. Aşıkta gelişigüzel görülen dil soluklarını “beti” kavramı ile adlandıran Barthes, âşık olan öznede betilerin durağanlıktan ziyade devinim halinde söylemde yer aldığını belirtmektedir.
Çalışmamız “Giriş, Türk Hikayeleri ve Aşk Söylemi ve Sonuç” başlıklarından oluşmaktadır. Giriş bölümünde Roland Barthes’in aşk söylemi üzerine geliştirdiği tanım ve bu tanıma bağlı olarak genel yaklaşımları ve değerlendirmeleri yer almaktadır. Türk Hikayeleri ve Aşk Söylemi başlığı altında ise Modern Türk hikayeciliği öncesi var olan manzum ve mensur metinlerden ve Modern Türk hikayeciliğine geçiş sürecinden kısaca söz edilmektedir. Bu süreç içinde genel okuyucu kitlesinin yeni türe uyum sürecine de kısaca değinildikten sonra incelemeye konu olan eserlerden hareketle tespit edilen örnek cümlelerin yer aldığı başlıklara yer verilmiştir.
Sonuç bölümünde ise araştırma sonucu elde edilen bulgulara bağlı olarak genel bir değerlendirme yapılmakta ve bu değerlendirmeye bağlı olarak çeşitli çıkarımlara yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aşk, Bir Aşk Söyleminden Parçalar, beti, söylem, devinim

Kaynakça

• Ahmet Mithat Efendi. (2001). Letaif-i Rivayat. İstanbul: Çağrı Yayınları.Akyüz, K. (1979). Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri. Ankara: AnkaraÜniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları.Ali, S. (2004). Değirmen. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Ali, S. (2008). Kağnı/Ses/Esirler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Ali, S. (2014). Sırça Köşk. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Ali, S. (2018): Yeni Dünya. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Barthes, R. (2022). Bir Aşk Söyleminden Parçalar. İstanbul: Metis Yayınları.Mungan, M. (2012). Aşkın Cep Defteri. İstanbul: Metis Yayınları.Müftüoğlu, A. H. (2012). Çağlayanlar. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.Rauf, M. (2007). Seçme Hikâyeler. İstanbul: Özgür Yayınları.Tanpınar, A. H. (1988). 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Çağlayan Kitabevi.