Türkiye’de Köşe Yazılarında Açlık Grevi Tartışmaları / Hunger Strike Debates in Newspaper Columns in Turkey

Yıl 2013, Cilt: 37 Sayı: 3, 101 - 140, 24.09.2013

Nalan Ova

Öz

Bu çalışma, 12 Eylül 2012 tarihinde Türkiye’nin farklı cezaevlerinde bulunan mahkumlartarafından süresiz ve dönüşümsüz olarak başlatılan ve 18 Kasım 2012 tarihinde sonaeren açlık grevi eylemlerinin köşe yazılarında tartışılma biçiminin çözümlenmesineodaklanmaktadır. Anadilde eğitim, mahkemelerde anadilde savunma hakkı ve AbdullahÖcalan’a yönelik uygulanan tecridin kaldırılması talebi ile başlatılan açlık grevi eylemleri68 gün sürmüştür. Söz konusu taleplerin karşılanmasına yönelik başlatılan eylemler,gerek açlık grevi eyleminin kendisi gerekse de greve neden olan talepler nedeniylekamuoyunda yoğun bir biçimde tartışılmıştır. Nitekim söz konusu talepler aynı zamandaTürkiye’de son yıllarda sıkça gündeme gelen temel hak ve özgürlüklere ilişkin taleplerolması nedeniyle önemlidir. Çalışma kapsamında 12 Eylül-20 Kasım 2012 tarihlerinikapsayan yetmiş günlük süre boyunca Türkiye’de anaakım medyanın temsilcilerindenRadikal, Yeni Şafak ve Hürriyet gazetelerinde yer alan 143 adet köşe yazısı eleştirelsöylem çözümlemesi ile analiz edilmiştir. Söylem kuramları ve kuramların temelyaklaşımlarını merkeze alan eleştirel söylem çözümlemesi ile açlık grevlerinin tartışıldığıköşe yazılarında söylemsel eklemlenmeler boyunca anlamların sabitlenmesine yönelikyürütülen hegemonya mücadelesinin düzeyleri açığa çıkarılmaya çalışılmaktadır. Açlıkgrevi eylemi ve eylemde öne sürülen taleplerin söz konusu üç gazetede yer alan köşeyazılarında anlamlandırılma biçimi aynı zamanda Türkiye’de demokrasi ve temel hak veözgürlüklerin de nasıl ele alınıp tartışıldığını göstermesi açısından önemlidir. Bu bağlamdaçalışmanın temel amacı toplumsal ve siyasal bir mesele olarak açlık grevi eylemi vebu eyleme neden olan taleplerin köşe yazılarında tartışılma ve çerçevelendirilmebiçiminin Türkiye’de demokrasi, insan hakları ve temel hak özgürlüklerin tanınmasınave sağlanmasına yönelik herhangi açılım olanağı yaratıp yaratmadığının incelenmesidir.Çalışmada açlık grevlerinin tartışılmasına ilişkin yürütülen söylem mücadelesi temelolarak iki düzeye ayrıştırılarak incelenmiştir. Açlık grevinin meşru bir hak arama talebiolarak görülmediği mücadelenin ilk düzeyinde eylemlerin meşruiyetini sarsmayayönelik bir strateji olarak açlık grevinin anlamı, şiddet içeren bir eylem biçimi olaraksabitlenmeye çalışılmaktadır. Bu bağlamda mücadelenin bu ilk düzeyinde grevler,“devletin bekasını tehdit eden”, “ulusun birlik ve bütünlüğü sarsmaya çalışan” ve“hükümeti yıpratmaya dayalı” bir strateji olarak anlamlandırılmaktadır. Açlık grevieylemlerinin meşru bir hak arama talebi olarak nitelendirildiği mücadelenin ikincidüzeyinde ise, mücadelenin ilk düzeyinde öne çıkan anlamlandırmaların yerindenedilmeye çalışıldığı görülmektedir. Mücadelenin bu ikinci düzeyinde açlık grevi belirlitaleplerin karşılanmasına yönelik olarak başlatılan ve şiddet içermeyen siyasi bir eylembiçimi olarak işaretlenmektedir. Açlık grevlerini şiddet içeren bir eylem biçim olaraksabitlemeye çalışan anlamlandırmaların aksine mücadelenin bu düzeyinde grevler,“Kürt kimliğine yönelik temel hak ve özgürlükler” meselesi ekseninde tartışılmaktadır.

 

---

This article was initiated to provide a resolution of the form of action-orienteddiscussions of the columns about the hunger strike started by prisoners in differentprisons in Turkey, which started on 12th September 2012 and ended on 18th November2012 in Turkey. Mother-tongue education and the right to use the mother tongue incourts for the right to defense and the isolation of Abdullah Ocalan, were the reasonsfort he hunger strike to demand the removal of these took 68 days. Initiated actionsto meet these demands, both the hunger strike and the reasons that caused the strikewere intensively discussed in public. In fact these demands are very important due tothe fact that the discussions were a part of the Turkey’s recent agenda on fundamentalrights and freedoms. The reasons for the 70 days lasting strike from 12th September to20th November 2012 are subject to the critical discourse analysis of the 143 columnspublished in the mainstrean media newspapers Radikal, Hürriyet and Yeni Şafak. Thediscourse theories and theories centered on the basic approaches to critical discourseanalysis and the discursive articulations of hunger strikes in the columns discussed,tend to try to reveal the struggle levels for the hegemony of common understanding.The hunger strike and the action of these claims put forward in the three newspapersin the format of the columns, they’ve been addressed and discussed, puts an importantunderstanding of democracy and fundamental rights and freedoms in Turkey. Themain purpose of this study on a hunger strike as a matter of social and political action,supported by the columns requesting for debates, leads to show us if Turkey’s creationand analyzation of democracy, human rights and fundamental freedoms or the rightsof any initiative to ensure the recognition. The struggle for the study of discourse asthe basis for the discussion of hunger strikes were studyied in two different parts. Thefirst part of the struggle is that a hunger strike is not seen as a legitimate demand andas a strategy its legitimacy is undermined by trying to set the hunger strike as a formof violent action. In this context, the first level of the fight against strikes is indicatedas a strategy of “threatening the survival of the state”, “working to shake the nation’sunity and integrity,” and “to batter the government”. Hunger strike action qualifies as alegitimate demand for redress is the second level of the struggle, the struggle is to tryto over significations of the highlights of the first level. To meet the specific demands ofthe struggle for the second level of the hunger strike, it was initiated and marked as aform of non-violent political action. Contrary to struggle which indicates hunger strikesas a violent action, this level discusses the struggle to stabilize “the basic rights andfreedoms of the Kurdish identity” issue.

Anahtar Kelimeler

Söylem, açlık grevi, devlet, şiddet, Kürt hareketi, hak ve özgürlükler / Hunger strike, state, violence, Kürdish movement, rights and freedoms

Kaynakça

• Akkoç A (2012). Açlık Grevleri: Yeniden Ama Başkaca. www.birikimdergisi.com. Son erişim tarihi, 24.04.2013.
• Anderson P (2004). ‘To Lie Down to Death For Days’ The Turkish Hunger Strike, 2000200 Cultural Studies, 18(6), 816-846.
• Benjamin W (2010). Şiddetin Eleştirisi Üzerine. İçinde: A Çelebi (der.), Şiddetin Eleştirisi Üzerine, Çev. E Göztepe, İstanbul: Metis, 19-42.
• Berktay F (2000). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın. İstanbul: Metis.
• Bora T (1995). Milliyetçiliğin Kara Baharı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Caymaz B (2006). Türkiye’de Vatandaşlık Resmi İdeoloji ve Yansımaları. İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• Çelebi A (2010). Şiddete Karşı Siyaset Hakkı. İçinde: A Çelebi (der), Şiddetin Eleştirisi Üzerine. İstanbul: Metis, 255-312.
• Çiçek C (2010). Kürt Açılımından Milli Birlik ve Kardeşlik Projesine: Ovada Kürdi Siyaset Yapmanın Sınırları. Birikim, 250, 104-115.
• Duman Ö ve Göka E (2001). Travmatik Yaşantıların Bireysel ve Toplumsal Yansımaları”, Toplum Bilim, 90, 75-90.
• Dursun Ç (2007). Eleştirel Söylem Çözümlemesi. İçinde: A Cevizci, (yay. haz.) Felsefe Ansiklopedisi Cilt 5, İstanbul: Nobel, 335-344.
• Esendemir Ş (2001). İktidarın Bedeni Bedenin İktidarı. Tezkire, 19, 113-118.
• Fairclough N (1995). Critical Discourse Analysis. London: Longman.
• Fairclough N ve Wodak R (1997). Critical Discourse Analysis. İçinde: T van Dijk (der.), Discourse as Social İnteraction. London: SAGE, 258-284.
• Foucault M (2007). Cinselliğin Tarihi. Çev. H Tanrıöven, İstanbul: Ayrıntı.
• Feyzioğlu M (1993) Açlık Grevi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 43/1-4: 157-1
• Gramsci A (1997). Hapishane Defterleri. Çev. A Cemgil, İstanbul: Belge.
• İnceoğlu S (1999). Ölme Hakkı: Ötenazi. İstanbul: Ayrıntı.
• İnsel A (2005). Türkiye Toplumunun Bunalımı. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Laclau E ve Mouffe C (2008). Hegemonya ve Sosyalist Strateji: Radikal Demokratik Bir Politikaya Doğru. Çev: A Kardam, İstanbul: İletişim.
• Mouffe C (2003). Demokratik Paradoks. Çev. C Aşkın, Ankara: Epos.
• Laçiner Ö (1989). Açlık grevleri ve Tarihsel Hesaplaşma Cudi’den Cudaya Doğru. Birikim, 5, 3Lemke T (2013). Biyopolitika. Çev. U Özmakas, İstanbul: İletişim.
• Kadıoğlu A (2008). Türkiye’de Vatandaşlığın Anatomisi. İçinde: A Kadıoğlu (der.), Vatandaşlığın Dönüşümü, İstanbul: Metis, 168-184.
• Keyman F (1997). Kemalizm, Modernlik ve Gelenek: Türkiye’de “Demokratik Açılım Olasılığı. Toplum Bilim, 72, 84-99.
• Koçan G ve Öncü A (2006). From the Morality of Living to the Morality of Dying: Hunger
• Strikes in Turkish Prisons. Citizenship Studies, 10(3), 349-372. Kubilay Ç (2004). Türkiye’de Anadillere Yönelik Düzenlemeler ve Kamusal Alan: Anadil ve Resmi Dil Eşitlemesinin Kırılması. İletişim Araştırmaları, 2(2), 55-86.
• Oldfeld A (2008). Vatandaşlık Doğal Olmayan Bir Pratik mi?. İçinde: A Kadıoğlu (der.), Vatandaşlığın Dönüşümü: Üyelikten Haklara, İstanbul: Metis, 92-106.
• Özkaya E (2011). Yaşatmak Uğruna Ölmek: Bir Armağan İlişkisi Olarak Açlık Grevi –Türk
• Açlık Grevcileri Örneği. Toplum Bilim, 120, 79-90. Özmakas U (2012). Foucault: İktidardan Biyoiktidara. Cogito, 70-71, 53-81.
• Philips L, Jorgensen M (2002). Discourse Analysis as Theory and Method. London: SAGE
• Sancar M (2000). Devlet Aklı Kıskacında Hukuk Devleti. İstanbul: İletişim Yayınlar.
• Scalan S, Stoll L C, Lumm K (2008). Starving For Change: The Hunger Strike and Nonviolent Action, 1906-2004. İçinde: P Coy (der.), Research in Social Movements, Conflict and Change, Emerald, 275-324.
• Sevinç M (2002). Bir İnsan Hakları Sorunu Olarak: Açlık Grevleri. SBF Dergisi, 57, 1111
• Sevinç M (2008). Hunger Strike in Turkey. Human Rights Quaterly, 30(3), 655-679.
• Simanowitz S (2010). The Body Politic: The Endurıng Power Of The Hunger
• Strıke. Contemporary Review, 292 (1698).
• Sümer, B (2010) The Impact of Europeanisation on Policy-making in Turkey: Controversies, Uncertainities and Misfits in Broadcasting Policy (1999-2009), Ankara
• Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi Araştırma Dizisi, No:35, Ankara: ATAUM. Üstel F (2004). ‘Makbul Vatandaş’ın Peşinde. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yeğen M (1999). Devlet Söyleminde Kürt Sorunu. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yeğen M (2002). Yurttaşlık ve Türklük. Toplum ve Bilim, 93, 200-217.
• Yeğen M (2003). Türk Milliyetçiliği ve Kürt Sorunu. İçinde: T Bora (der.), Modern
• Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik, İstanbul: İletişim, 880-893. Yıdırım Y (2012). Açlık Grevleri ve Siyasetin Sonu. Birikim. Son erişim tarihi, 15.5.2013.
• Son Söz Yine Türkçe. http://gundem.milliyet.com.tr/son-soz-yine- Turkce/gundem/ gundemdetay/14.11.2012/1626598/default.htm. Son erişim tarihi, 24.4.2013.
• İncelenen Köşe Yazıları Albayrak Ö (2012). Bizim Vicdanımızı Vicdansızlar mı Ölçecek. Yeni Şafak, 2 Kasım.
• Albayrak Ö (2012). Bizim vicdanımızı vicdansızlar mı ölçecek?-2. Yeni Şafak, 9 Kasım.
• Akyol T (2012). Açlık grevi ve demokrasi. Hürriyet, 17 Kasım.
• Aksoy M (2012). Öcalan devreye ne zaman girecek. Yeni Şafak, 23 Ekim.
• Başaran E (2012). Kürtçe savunma büyük Türk hakimine emanet. Radikal, 15 Kasım.
• Bayer Y (2012). Ölüm Orucuna neden Hep ‘mahpus’takiler yatar? Hürriyet, 28 Ekim.
• Bayramoğlu A (2012). Oruç, Ölüm, Siyaset. Yeni Şafak, 1 Kasım.
• Can E (2012). Mahkumu Yaşat ki Devlet Yaşasın. Radikal, 24 Ekim.
• Çalışkan K (2012). BDP mi cenaze istiyor? Radikal, 30 Ekim.
• Çandar C (2012). Kurban bayramına siyasi Kurbanlar. Radikal 24 Ekim.
• Cengiz Orhan K (2012). Ölüm orucunu alkışlamak. Radikal, 29 Ekim.
• Danzikyan Y (2012). 67 günün ardından… Radikal, 19 Kasım.
• Doğan Y (2012). Devletin vicdanı var, ya örgütün? Yeni Şafak, 31 Ekim.
• Doğan Y (2012). Esad: “Bu laiklik savaşıdır”. Hürriyet, 20 Kasım.
• Hür A (2012). Lozan, Şark Islahat Planı ve Kürtçe. Radikal, 21 Ekim.
• Kaplan H (2012). Açlık grevi ve siyaset. Yeni Şafak, 26 Ekim.
• Kaplan H (2012). Açlık Grevi Hesapları. Yeni Şafak, 6 Kasım.
• Kaplan H (2012). Uzatılan el geri çevrilmemeli. Yeni Şafak, 7 Kasım.
• Küçük C (2012). İktidarı eleştirmenin dayanılmaz hafifliği!. Yeni Şafak, 28 Ekim.
• İnsel A (2012). Darbe korkusu ve istihbarat raporu siyaseti. Radikal, 30 Ekim.
• İnsel A (2012). Başbakan da İşi Tadında Bırakmalı. Radikal, 13 Kasım.
• Metiner M (2012). BDP’nin ulu önder fetişizmi. Yeni Şafak, 15 Kasım.
• Öğünç P (2012). Süresiz ve dönüşümsüz körlük. Radikal, 15 Ekim.
• Topuz A (2012). Açlık grevleri güzel söz değil, politik adım ister. Radikal, 25 Ekim.
• Topuz A (2012). Bozulan resmi dil değil, adalettir. Radikal, 16 Kasım.
• Tuna S (2012). Erdoğan karşıtı acayip bir ittifak. Yeni Şafak, 27 Ekim.
• Tuna S (2012). BDP ve CHP’ye bu gülleri kim veriyor?. Yeni Şafak, 12 Kasım.
• Tuna S (2012). İdam, Açlık Grevi ve Bisiklet. Yeni Şafak, 14 Kasım.
• Yıldırım E (2012). BDP’nin inisiyatif alma yeteneksizliği. Yeni Şafak, 4 Kasım.
• Yetkin M (2012). Erdoğan bindiği dalı kesiyor. Radikal, 30 Ekim.
• Yetkin M (2012). ABD Büyükelçisi: PKK terörizmi son bulmalı. Radikal, 1 Kasım.
• Yetkin M (2012) Erdoğan’ın ülkesi. Radikal, 27 Kasım.
• Çalışma Kapsamında Analize Tabi Tutulan Köşe Yazıları - Hürriyet Akyol T (2012). İki Konu. Hürriyet. 26 Ekim.
• Akyol T (2012). Cumhuriyet Kavgası. Hürriyet, 27 Ekim.
• Akyol T (2012). Hukuk ve Açlık. Hürriyet, 6 Kasım.
• Akyol T (2012). Açlık grevi ve Demokrasi. Hürriyet, 17 Kasım.
• Akyol T (2012). Çözüm İçin Küçük Bir Model. Hürriyet, 19 Kasım.
• Bayer Y (2012). Ölüm Orucuna Neden Hep ‘Mahpus’takiler Yatar?. Hürriyet, 28 Ekim.
• Doğan Y (2012). AKP’nin İncileri mi Dökülürdü?. Hürriyet, 30 Ekim.
• Doğan Y (2012). “Biz de Mustafa Kemal’in Askeriyiz”. Hürriyet, 31 Ekim.
• Doğan Y (2012). Bahçeli Zorlanıyor. Hürriyet, 3 Kasım.
• Doğan Y (2012). Esad: Bu laiklik Savaşıdır. Hürriyet, 20 Kasım.
• Ergin S (2012). Açlık Grevlerinde İnatlaşma Zamanı Değil. Hürriyet, 6 Kasım.
• Ergin S (2012). Açlık Grevlerinin Muhasebesi. Hürriyet, 20 Kasım.
• Hakan A (2012). Bir Vicdan Yazısı: Ölüm Oruçları. Hürriyet, 22 Ekim.
• Hakan A (2012). Ben de Oradaydım. Hürriyet, 1 Kasım.
• Hakan A (2012). Yaşar Kemal’e Açık Mektup. Hürriyet, 3 Kasım.
• Hakan A (2012). Kritik Sorular Kritik Cevaplar. Hürriyet, 4 Kasım.
• Hakan A (2012). Ali Ağaoğlu’nu İtici Yapan 7 Faktör. Hürriyet, 15 Kasım.
• Hakan A (2012). Soner’e Özgürlük. Hürriyet, 16 Kasım.
• Hakan A (2012). Abdullah Gül\Recep Tayyip Erdoğan Arasındaki Son Farklar. Hürriyet, 18 Kasım.
• Özdil Y (2012). Türkiye Sayın’la Gurur Duyuyor. Hürriyet, 20 Kasım.
• Özkök E (2012). Bunları Artık Kimse Yutmuyor. Hürriyet, 1 Kasım.
• Özkök E (2012). Çevremizdeki Uçkur Düşkünlerini Tanıyalım. Hürriyet, 16 Kasım. - Radikal
• Beki A (2012). BDP İsterse Ölümler Durur! Radikal, 25 Ekim.
• Beki A (2012). Ye, İç de Kürtçe konuş! Radikal, 6 Kasım.
• Beki A (2012). Böbrek Taşının Azizlikleri. Radikal, 14 Kasım.
• Beki A (2012). Ulusalcılık Elden Gidiyor. Radikal, 17 Kasım.
• Beki A (2012). Öcalan Kadar Olamadılar. Radikal, 20 Kasım.
• Başaran E (2012). Öcalan Duygusunu Anlamak. Radikal, 16 Ekim.
• Başaran E (2012). Ape Musa’nın Evlatları Açlıktadır. Radikal, 23 Ekim.
• Başaran E (2012). Öcalan Kimle Nasıl Görüşmek İstiyor? Radikal, 31 Ekim.
• Başaran E (2012). Kürtçe savunma büyük Türk Hâkimine Emanet. Radikal, 15 Kasım.
• Can E (2012). Vicdanlı İnsanlar Koalisyonu. Radikal, 20 Ekim.
• Can E (2012). Mahkûmu Yaşat Ki Devlet Yaşasın! Radikal, 24 Ekim.
• Can E (2012). Bayramda Isırılan Yasak Elma. Radikal, 25 Ekim.
• Can E (2012). PKK ile BDP Arasında Ne Fark Var? Radikal, 6 Kasım.
• Can E (2012). Başbakan’ı Kim, Nasıl İkna etti? Radikal, 7 Kasım.
• Can E (2012). Ben İkna Olmadım Ya Siz?. Radikal, 14 Kasım.
• Can E (2012). Öcalan’ın Mesajı/Öcalan’a Mesaj! Radikal, 20 Kasım.
• Cengiz Orhan K (2012). Affedersiniz Yezidi. Radikal, 22 Ekim.
• Cengiz Orhan K (2012). Ölüm Orucunu Alkışlamak. Radikal, 29 Ekim.
• Cengiz Orhan K (2012). İktidar Körlüğü. Radikal, 2 Kasım.
• Cengiz Orhan K (2012). Devletin Aklına Yağlı Urganı Düşürmek. Radikal, 16 Kasım.
• Cengiz Orhan K (2012). Açlık Grevinde Sorulmayan Sorular. Radikal, 19 Kasım.
• Çalışkan K (2012). Kaç Kürt Ölse Yeter? Radikal, 23 Ekim.
• Çalışkan K (2012). Bayram Yazısı Yazamıyorum, Anlatayım. Radikal, 26 Ekim.
• Çalışkan K (2012). BDP mi Cenaze İstiyor? Radikal, 30 Ekim.
• Çalışkan K (2012). Numan Kurtulmuş Ak Parti’den İstifa mı Etti?. 16 Kasım.
• Çalışkan K (2012). 10.000 Kişilik Açlık Grevi Şovu! Radikal, 6 Kasım.
• Çalışkan K (2012). Açlık Grevlerinin 4 Sonucu . Radikal, 20 Kasım.
• Çalışlar O (2012). Hükümet Temkinli, BDP Temkinli. Radikal, 20 Ekim.
• Çalışlar O (2012). Ölüm Oruçları ve Öcalan’a Tecrit. Radikal, 24 Ekim.
• Çalışlar O (2012). Ölüm Oruçları: CHP Yine Tekledi. Radikal, 26 Ekim.
• Çalışlar O (2012). Diyarbakır’dan Ankara’ya Ölüm Orucu Trafiği. Radikal, 27 Ekim.
• Çalışlar O (2012). Aydar: Mehmet Öcalan Sorumluluğu Üstlenemez. Radikal, 31 Ekim. Çalışlar O (2012). ‘Oğlum Dağdan İnse Benden Daha Az Ceza Alacak’. Radikal, 2 Kasım. Çalışlar O (2012). Öcalan Avukatlarıyla Görüşmek İstemiyor mu? Radikal, 7 Kasım.
• Çalışlar O (2012). Başbakan’ı Nasıl Değerlendirmeli? Radikal, 13 Kasım.
• Çalışlar O (2012). Açlık Grevi, Kürt Meselesine Dahildir. Radikal, 14 Kasım.
• Çalışlar O (2012). Talabani Yalan mı Söylüyor? Radikal, 17 Kasım.
• Çalışlar O (2012). Kürt Meselesinde Kopuştan Çözüme. Radikal, 21 Kasım.
• Çandar C (2012). Kurban Bayramı’na ‘Siyasi Kurbanlar’. Radikal, 24 Ekim.
• Çandar C (2012). Umut Var mı?. Radikal, 26 Ekim.
• Çandar C (2012). Boş Sözler, ‘timsah gözyaşları’. Radikal, 28 Ekim.
• Çandar C (2012). Koster Arızası’na Son Verme Zamanı. Radikal, 29 Ekim.
• Çandar C (2012). Ölüm Sınırında. Radikal, 31 Ekim.
• Çandar C (2012). Nusaybin’den Diyarbakır’a: ‘Sıfır Noktası’ndan ‘Merkez’e. Radikal, 5 Kasım.
• Çandar C (2012). Anahtar’ Cumhurbaşkanı’nda. Radikal, 3 Kasım.
• Çandar C (2012). ‘MHP İdeolojisi’ İktidarda mı? Radikal, 14 Kasım.
• Çandar C (2012). Açlık Grevlerinin Ardından. Radikal, 19 Kasım.
• Danzikyan Y (2012). Devran Dönüyor, O Kibir Değişmiyor. 22 Ekim.
• Danzikyan Y (2012). 67 Günün Ardından. Radikal, 19 Kasım.
• Erdem T (2012). Başbakan’dan Beklenen Bu mudur? Radikal, 12 Kasım.
• Hür A (2012). Lozan, Şark Islahat Planı ve Kürtçe. Radikal, 21 Ekim.
• İnsel A (2012). Darbe Korkusu ve İstihbarat Raporu Siyaseti. Radikal, 30 Ekim.
• İnsel A (2012). Başbakan da İşi Tadında Bırakmalı. Radikal, 13 Kasım.
• Mumcu Ö (2012). Yaklaşan Tren Kazası. Radikal, 29 Ekim.
• Mumcu Ö (2012). Aaa Hapiste Gazeteciler Varmış. Radikal, 1 Kasım.
• Mumcu Ö (2012). Erdoğan’ın Yürüyüşü. Radikal, 12 Kasım.
• Mumcu Ö (2012). Neden İdam?. Radikal, 15 Kasım.
• Mumcu Ö (2012). İyi Haber. Radikal, 19 Kasım.
• Öğünç P (2012). Süresiz ve Dönüşümsüz Körlük. Radikal, 15 Ekim.
• Öğünç P (2012). Sokaklar Gaz Bulutundan Görünmüyor mu? Radikal, 2 Kasım.
• Öğünç P (2012). Açlık Grevinin 42. Gününde Duruşmaya Çıkarıldı. Radikal, 12 Kasım.
• Öymen A (2012). Çankaya’daki Davet ve En Önemli Konusu. Radikal, 31 Ekim.
• Öymen A (2012). Bu Sese Kulak Verin. Radikal, 2 Kasım.
• Öymen A (2012). Gazetecilerin Davaları. Radikal, 16 Kasım.
• Özdemir C (2012). Açlık Grevinde 38. Gün ve Görünmezlik. Radikal, 19 Ekim.
• Özdemir C (2012). Açlık Oyunları. Radikal, 26 Ekim.
• Özdemir C (2012). R.T.C. Radikal, 28 Ekim 2012.
• Özdemir C (2012). Otosansürlü Bir Yazı. Radikal, 9 Kasım.
• Topuz A (2012). Açlık Grevleri Güzel Söz Değil, Politik Adım İster. Radikal, 25 Ekim.
• Topuz A (2012). Bozulan Resmi Dil Değil, Adalettir. Radikal, 16 Kasım.
• Vassaf G (2012). Açlık Grevindekiler. Radikal, 18 Kasım.
• Yetkin M (2012). Erdoğan’ın Ülkesi. Radikal, 27 Ekim.
• Yetkin M (2012). Erdoğan Bindiği Dalı Kesiyor. Radikal, 30 Ekim.
• Yetkin M (2012). ABD Büyükelçisi: PKK Terörizmi Son Bulmalı. Radikal, 1 Kasım.
• Yetkin M (2012). Bir Türkiye, Üç 10 Kasım. Radikal, 10 Kasım.
• Yetkin M (2012). İdam Cezası Erdoğan’ın Başkanlık Kozu Olabilir mi?. Radikal, 13 Kasım. Zeyrek D (2012). Köşk’ten Olumlu Mesaj. Radikal, 19 Ekim.
• Zeyrek D (2012). ‘Tecrit’te Yol Aranıyor. Radikal, 23 Ekim.
• Zeyrek D (2012). ‘Tecrit’ Kararını Devlet Verecek. Radikal, 24 Ekim.
• Zeyrek D (2012). Koster Arızası’na Son Verme Zamanı. Radikal, 29 Ekim.
• Zeyrek D (2012). Çözüm Çok Yakın. Radikal, 7 Kasım.
• Zeyrek D (2012). Diyalog İçin de Kapı Açıldı. Radikal, 19 Kasım. - Yeni Şafak
• Aksoy M (2012). Öcalan Devreye Ne Zaman Girecek. Yeni Şafak, 23 Ekim.
• Aksoy M (2012). Akıl Tutulması Örneği Olarak CHP. Yeni Şafak, 30 Ekim.
• Aksoy M (2012). AK Parti Karşıtlığı Gazete Satışını Arttırır Ama Oyları Arttırmaz. Yeni Şafak, 6 Kasım.
• Aksoy M (2012). Tarih Tersinden mi Akmaya Başladı? Yeni Şafak, 13 Kasım.
• Aksoy M (2012). Tuğluk: Yeni Sayfa Açıldı, Artık Yapıcı Muhalefet Yapmalıyız. Yeni Şafak, 20 Kasım.
• Aktay Y (2012). Bir Ölüm Orucunda da Apo’nun İdamı İstenirse? Yeni Şafak, 3 Kasım.
• Aktay Y (2012). Şekilden Gerekçelerle Açlık Grevleri. Yeni Şafak, 5 Kasım.
• Albayrak Ö (2012). Hem Pişkin, Hem Terbiyesizler! Yeni Şafak, 23 Ekim.
• Albayrak Ö (2012). Bizim Vicdanımızı, Vicdansızlar mı Ölçecek? Yeni Şafak, 2 Kasım.
• Albayrak Ö (2012). Bizim Vicdanımızı Vicdansızlar mı Ölçecek?-2. Yeni Şafak, 9 Kasım.
• Doğan Y (2012). Devletin Vicdanı Var, Ya Örgütün?. Yeni Şafak, 31 Ekim.
• Doğan Y (2012). Öcalan’la Görüşmeyi Engelleyen Kim? Yeni Şafak, 7 Kasım.
• Doğan Y (2012). Öcalan’a Rağmen Öcalan’cılık. Yeni Şafak, 14 Kasım.
• Metiner M (2012). İnsanımızı/İnsanlığımızı kurban Etmemek. Yeni Şafak, 25 Ekim.
• Metiner M (2012). Açlık Grevinin Mantığı. Yeni Şafak, 6 Kasım.
• Metiner M (2012). BDP’nin Ulu Önder Fetişizmi. Yeni Şafak, 15 Kasım.
• Metiner M (2012). Açlık Görevi Bitti, Sıra Silahların Bırakılmasında. Yeni Şafak, 20 Kasım.
• Selvi A (2012). Ölüm Oruçlarında, ‘Üçüncü Yol’ Formülü. Yeni Şafak, 8 Kasım.
• Selvi A (2012). Can Şehit. Yeni Şafak, 13 Kasım.
• Selvi A (2012). Kesire Öcalan Formülü. Yeni Şafak, 15 Kasım.
• Bayramoğlu A (2012). Oruç, Ölüm, Siyaset. Yeni Şafak, 1 Kasım.
• Bayramoğlu A (2012). Vebal. Yeni Şafak, 2 Kasım.
• Bayramoğlu A (2012). Meclisin Tüm Kürt Milletvekillerine. Yeni Şafak, 3 Kasım.
• Bayramoğlu A (2012). Savaş Zaiyatı. Yeni Şafak, 6 Kasım.
• Bayramoğlu A (2012). Eni Sonu Müzakere. Yeni Şafak, 20 Kasım.
• Bumin K (2012). Siyasi Talepler ‘açlık grevi’ ile Karşılanabilir mi? Yeni Şafak, 4 Kasım.
• Bumin K (2012). Hükümet ne Düşünüyor?. Yeni Şafak, 5 Kasım.
• Küçük C (2012). İktidarı Eleştirmenin Dayanılmaz Hafifliği! Yeni Şafak, 28 Ekim.
• Yıldırım E (2012). BDP’nin İnisiyatif Alma Yeteneksizliği. Yeni Şafak, 4 Kasım.
• Kaplan H (2012). Açlık Grevi ve Siyaset. Yeni Şafak, 26 Ekim.
• Kaplan H (2012). Açlık Grevi Hesapları. Yeni Şafak, 6 Kasım.
• Kaplan H (2012). Uzatılan El Geri Çevrilmemeli. Yeni Şafak, 7 Kasım.
• Kaplan H (2012). BDP’nin Açlık Grevi. Yeni Şafak, 12 Kasım.
• Kaplan H (2012). Öcalan Oyunları. Yeni Şafak, 14 Kasım.
• Özsoy O (2012). Siyasetçiler Son Aylarda Neden Gergin? Yeni Şafak, 1 Kasım.
• Tuna S (2012). Erdoğan Karşıtı Acayip Bir ittifak. Yeni Şafak, 27 Ekim.
• Tuna S (2012). Ya Kılıçdaroğlu da Açlık Grevi Yaparsa! Yeni Şafak, 5 Kasım.
• Tuna S (2012). BDP ve CHP’ye bu Gülleri Kim Veriyor? Yeni Şafak, 12 Kasım.
• Tuna S (2012). İdam, Açlık Grevi ve Bisiklet. Yeni Şafak, 14 Kasım.