Kurulduğu andan itibaren muhalif hareketlerle uğraşmak zorunda kalan Emevî hanedanlığı, son zamanlarında aile içi anlaşmazlıklarla da karşı karşıya kalmıştır. Emevîlerin son dönemlerinde, Velîd b. Yezîd’in (ö. 126/744) öldürülmesiyle birlikte yaşanan sıkıntılı ortamda halife olan İbrahim b. Velîd (ö. 132/750), icraat yapma imkânı bulamamış ve kısa süren hilâfet dönemini de muhaliflerle mücadele ederek geçirmiştir. Neticede Mervân b. Muhammed (ö. 132/750) ile başa çıkamamış ve yönetimi terk ederek Mervân’a biat etmek zorunda kalmıştır. Kimi Emevî halifeleri, tarihçiler tarafından fazlasıyla dikkat çekici bulunup dönemleri ayrıntılı şekilde ele alınırken kimileri ise yeteri kadar ilgi görmemiş ve haklarında sınırlı bilgilerle yetinilmiştir. İbrahim b. Velîd de bunlar arasında bulunmaktadır. Tarih kitapları, onun hem halifelik öncesi hem de halifelik sonrası hayatı hakkında detaylı ve net bilgi sunmamaktadır. Hatta kimileri onu halife olarak dahi görmemektedir. İbrahim b. Velîd döneminin iyi anlaşılması, Emevîler döneminin sağlıklı şekilde değerlendirilmesine de katkı sağlayacaktır. Bu makalede, onun hakkında kaynaklarda bulunan bilgiler derlenmeye, kapalı kalmış ve tartışma konusu olmuş bazı konular da aydınlatılmaya çalışılacaktır. Makalede, İbrahim b. Velîd döneminin tartışmalı konularına ağırlık verilecektir. Tarih kitaplarında onun hakkında verilen bilgilerin sınırlı ve farklı olması sebebiyle rivayetlerin değerlendirilmesi ve onlar üzerinde yorumlar yapılması gerekmektedir.
The Umayyad dynasty, which had to deal with opposing movements from the time it was established, has also faced domestic disputes in recent times. İbrahim b. Velîd, who was the caliph in the distressed environment where the killing of Velid b. Yezîd just took place, could not find an opportunity to perform any other duties then just fighting against the opponents. In the end, İbrahim b. Velîd was not able to overcome Marwan b. Muhammed and was forced to pledge allegiance to Muhammad after isolating himself. Some Umayyad caliphs have been highly regarded by historians and their periods have been elaborated in detail, while others have not been studied as much and very detailed information about them is given in the books. Ibrahim b. Velîd is in the latter group. The history books do not provide detailed and clear information about both his pre-caliphate and post-caliphate life. Some even do not see him as a caliph. A good understanding of İbrahim b. Velid's time will also contribute to the better evaluation of the Umayyads. In this article, it is will be tried to be clarified the sources of information about İbrahim and clarify some issues that have been untouched and also debated. In the article, the controversial issues of the İbrahim b. Velid period will be emphasized. Because the information given about him in the history books is limited and varies, it is necessary to evaluate the narrations and make comments on them.
Islamic History İbrahim b. Velîd Marwan b. Hakem Caliph Umayyad
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2018 |
Gönderilme Tarihi | 10 Mart 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 5 Sayı: 9 |
Aksaray Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi dergisi Mütefekkir, her yılın 15 Haziran ve 15 Aralık tarihlerinde olmak üzere basılı ve online olarak yayınlanan, uluslararası akademik ve hakemli bir dergidir.