Ahlâk ve Demokrasi

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 19, 277 - 285, 15.06.2023

Emile Boutroux Çevirmen: Osman Zahid Çifçi

https://doi.org/10.30523/mutefekkir.1312496

Öz

Ahlak nedir? Sokrates buna kendine hâkim olma ve kendini yönetme sanatı diyordu. Öğrettiği tek temel erdem egemenlikti (éyKpâTela): kendi üzerinde egemenlik. Demokrasi de halkın kendi kendini yönetmesi anlamına gelir; halkın halk tarafından yönetilmesi. Sonuç olarak, demokrasi ahlaki düşüncenin siyasete açık bir şekilde uygulanması değil midir? Demokratik yönetim ve ahlaka dayalı yönetim tek ve aynı şey gibi görünmektedir. Tarihsel gerçeklik etimolojiye dayanan bu çıkarımı doğruluyor mu? Gözümüze çarpan ilk şey, demokrasi olarak adlandırılan yönetimlerin aşırı çeşitliliğidir. Demokrasi kavramının iki unsuru iki kavramdan oluşur: halk ve hükümet. Bunların her birine çok farklı yorumlar getirilmiştir. Genel olarak konuşacak olursak, hükümet kelimesinin üç anlamını ayırt edebiliriz. İlkine göre, yönetmek mutlak otoriteyi kullanmaktır. Yönetici, kelimenin tam anlamıyla, bu egemenliğe atfedilen köken veya temel ne olursa olsun, egemenliği elinde tutar. Tüm haklara sahiptir ve eylemlerinden dolayı yönettiklerine karşı hiçbir şekilde sorumlu değildir. İkincisine göre, hükümet temelini yönetenler ve yönetilenler arasında açık ya da zımni bir sözleşmeden alır. Bu sözleşme, hükümetin yer alması gereken genel koşulları belirleyen ve her iki taraf için de eşit derecede bağlayıcı olan bir anayasa ile ifade edilir. Üçüncüsüne göre, herhangi bir sözleşmeden bağımsız olarak hükümet, ulusu temsil ederken, insan toplumlarının ve bireylerin doğasında var olduğu kabul edilen ve dolayısıyla devredilemez ve tüm kurumlardan üstün olan bazı hakları tanımalı ve bunlara saygı göstermelidir.

Anahtar Kelimeler

Ahlâk, Demokrasi, Yönetim

Morality and Democracy

Öz