Kayseri Folklorunda Hayvanlarla İlgili İnanışlar Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2013, Lokman Hekim Journal 2013; Supplement, 58 - 58, 01.09.2013

Rahşan Özen , Erhan Yüksel

Öz

İnanışlar, halk kültürünün en önemli öğelerinden olup toplumların sosyal ve kültürel yapısını büyük ölçüde yansıtırlar. Veteriner hekimliği folklorunun ana çalışma konularını oluşturan hayvanlara ve hayvancılığa ait uygulamalar halk inanışları içerisinde önemli bir yer tuttuğundan, bu alanda yapılacak çalışmalar toplumların sosyo-kültürel yapısının tanınması ve tanımlanması açısından vazgeçilmez niteliktedir. Çalışmada, Anadolu’nun en eski yerleşim alanlarından biri olan Kayseri’de, hayvanlarla ilgili halk inanışların derlenmesi ve bu inanışların kökenlerine ulaşılması amaçlandı. Bu amaçla Kayseri ve çevresinde yaşayan 50 kişiyle yüz yüze görüşme yapıldı. Elde edilen bulgular “içerik analizi” yöntemiyle değerlendirildi. Verilerin analizi sonucunda, kötü ruhların, hayvan biçimine girerek, eski evlerin mahzenlerinde ev sahiplerine göründüğü; keçi veya dana derisinden yapılan deflerin duvara asılarak o eve kötü ruhların girmesinin engellenilmesine çalışıldığı; yılan öldürülüp yakıldığında mutlaka yağmur yağmaya başladığı; Akkaraman sürüsüne birkaç adet kara koyun bırakılmasının nazara karşı koruma sağladığı şeklinde bulgulara ulaşıldı. Sonuç olarak, Kayseri folklorunda sözlü kaynaklardan derlenen hayvanlarla ilgili inanışların kökenlerinde hem Orta Asya’nın hem de Anadolu’nun inanç ve kültür yapısının izlerinin bulunduğu görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Kayseri, Folklor, Hayvan inanışları

An Assessment of Folk Beliefs on Animals in Kayseri Province

Öz

This study was aimed at the compilation of folk beliefs in Kayseri province, one of the oldest settlement areas of Anatolia. It was also sought to discover the origin of the beliefs maintained in this area. For this purpose, 50 persons residing in Kayseri province and its vicinity were interviewed in person. The findings obtained were assessed using the “content analysis” method.Data analysis demonstrated that the folk believed in evil spirits assuming the form of animal body and appearing to the house owner in the cellar of old houses; the prevention of the entry of evil spirits into a house by hanging tambourines made of goat or calf skin on the walls of the house; the occurrence of rainfall when a snake is killed and burnt; and the inclusion of a few black sheep into a flock of Akkaraman sheep ensuring protection against the evil eye

Anahtar Kelimeler

Kayseri, Folklore, Beliefs on animals