Bir Antik Hint Kaynağında Erken Gebelik Konusu: Sushruta Samhita

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 51 - 64, 27.01.2023

Sebahat Atar , Ahmet Acıduman

https://doi.org/10.31020/mutftd.1170314

Öz

Amaç: Antik Hint tıbbının en önemli kitaplarından birisi olan Sushruta Samhita, döneminin en ünlü cerrah hekimi olan Sushruta tarafından yazılmıştır. MÖ 5. yüzyıldan önce yazıldığı kabul edilen Sushruta Samhita'da yer alan "erken gebelik" dönemine ait bilgilerin antik Yunan-Roma tıbbının önemli eserleri ile karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Sushruta Samhita, Purva-tantra ve Uttara-tantra olmak üzere iki bölüm olup Purva-tantra ise Sutrasthana, Nidana, Sarirasthanam, Chikitasathanam ve Kalpasthanam olmak üzere beş kitaptan oluşmuştur. Sushruta Samhita'nın İngilizce çevirisi ilk olarak 1907'de yapılmış olup 1911 tarihli İngilizce baskısı bu çalışmada kullanılmıştır. Sushruta Samhita’nın içinde bulunan kitaplardan biri olan Śárira Sthánam’ın III. bölümünde anlatılan "erken gebelik” konusu ele alınmış ve mevcut bilgiler Antik Yunan-Roma tıbbının önemli eserleri ile karşılaştırılmıştır. Bu çalışma 1 Şubat 2022 ile 1 Ağustos 2022 tarihleri arasında yapılmıştır.
Bulgular: Sushruta Samhita sade, öz ve anlaşılır bir dil ile yazılmıştır. İnceleme konusu olan metin üzerinde dinin yoğun etkisi olmayıp kitapta yer alan bilginin temelinde gözlem ve muhakemenin de önemli rol oynadığını düşündürmektedir. "Gebe kalmak için uygun dönem" gibi gözleme dayanan konularda Sushruta Samhita'da yer alan bilgilerin günümüz tıbbı ile daha uyumlu olduğu söylenebilir. Buna karşılık "fetüsün gelişimi" gibi gözlemin yanı sıra hayvan diseksiyonu gibi daha ileri incelemeye dayanması muhtemel bilgilerin antik Yunan-Roma tıbbında daha ileri düzeyde olduğu gözlenmiştir. Antik Yunan-Roma tıbbının aksine Sushruta Samhita'da en azından araştırmaya konu olan bölüm dikkate alındığında kadına karşı cinsiyetçi bir yaklaşımın bulunmadığı gözlenmiştir.
Sonuç: Günümüzde mevcut tıp ekolünün antik Yunan tıbbına dayandığı görüşü yaygın olmakla birlikte antik Hint tıbbında, en azından ele alınan konuda, gözlem ve muhakemeye dayanan ileri bir tıp pratiğinin olduğu görülmektedir. O nedenle, günümüz tıbbının temellerinin daha iyi anlaşılabilmesi için antik Hint tıbbı gibi diğer önemli tıp ekollerinin de derinlemesine incelenerek tıp biliminin gelişimine yaptıkları katkıların ortaya konulması önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sushruta Samhita, Antik Hint, Erken gebelik, Antik Yunan, Tıp tarihi, Ancient India, Early pregnancy, Ancient Greek, History of medicine

Early Pregnancy Subject in An Ancient Indian Source: Sushruta Samhita

Öz

Object: Sushruta Samhita, one of the most important books of ancient Indian medicine, was written by the most famous surgeon of his time, Sushruta. In this article, it is aimed that to compare the information about the "early pregnancy" period in Sushruta Samhita, which is accepted to be written before the 5th century BC, with the important works of ancient Greek-Roman medicine.
Method: Sushruta Samhita has two parts, Purva-tantra and Uttara-tantra and Purva-tantra consists of five books, namely Sutrasthana, Nidana, Sarirasthanam, Chikitasathanam and Kalpasthanam. The English translation of Sushruta Samhita was first made in 1907, and the 1911 English edition is used in this work. The subject of "early pregnancy” which takes part in the third section of Śárira Sthánam that is one of the books in Sushruta Samhita, was discussed and the available information is compared with the important works of ancient Greek-Roman medicine. This study was conducted between February 1, 2022 and August 1, 2022.
Results: Sushruta Samhita is written in a simple, concise and understandable language. Religion does not have an intense effect on the text under review, and it makes us think that observation and reasoning also play an important role in the basis of the information in the book. It can be said that the information in Sushruta Samhita is more compatible with today's medicine on observation-based subjects such as "appropriate period for conception". In contrast, information such as "development of the fetus" that is likely based on further investigation, such as animal dissection beside observation was more advanced in ancient Greek-Roman medicine. Contrary to ancient Greek-Roman medicine sexist approach was not observed in Sushruta Samhita, at least considering the chapter in which the study was conducted.
Conclusion: Although the view that modern medicine is based on ancient Greek medicine is widespread, it is seen that there is an advanced medical practice, based on observation and reasoning in ancient Indian medicine, at least related to topic of discussion. Therefore, in order to better understand the sources of modern medicine, beside ancient Greek medicine, it is important to examine the other medical schools such as ancient India, and reveal their contributions to the development of medical science.

Anahtar Kelimeler

Sushruta Samhita, Ancient India, Early pregnancy, Ancient Greek, History of medicine

Kaynakça

• 1. Loukas M, ve ark. Anatomy in ancient India: A focus on the Sushruta Samhita. J Anat 2010; 217(6): 646-650.
• 2. Prakash S. Founders of science in ancient India, New Delhi: The Research Institute of Ancient Scientific Studies. 1965.
• 3. Whipple AO. Thomas C. The story of wound healing and wound repair. Springfield. 1963.
• 4. Hauben DJ. Sushruta Samhita (Sushruta’s Collection) (800-600 B.C.?) Acta Chir Plast 1984;28:65-68.
• 5. Raju VK. Sushruta of Ancient India. Indian J Ophthalmol 2003;51:119-122.
• 6. Hoernle AFR. The Bower Manuscript. Facimile Leaves, Nagari Transcript, Romanised Transliteration and English Translation with Notes. Vol. I, New Delhi: Aditya Prakashan; 1987.
• 7. Rana RE, Arora BS. History of plastic surgery in India. J Postgrad Med 2002;48:6-78.
• 8. Hoernle AF. Studies in the medicine of ancient India. Oxford: Clarendon Press; 1907. p: 109.
• 9. Johnston-Saint P. An outline of the history of medicine in India. Indian Med Rec 1929;49:289.
• 10. Das S. Shusruta of India: pioneer in vesicolithotomy. Urology 1984;23(3):317-319.
• 11. Mukhopadhaya G. History of Indian Medicine. Calcutta: Calcutta University Press; 1929.
• 12. Bhishagratna, KL. An English translation of the Sushruta samhita: With a Full and Comprehensive Introduction, Additional Texts, Different Readings, Notes, Comparative Views, Index, Glossary and Plates. Calcutta, India. 1907.
• 13. Bhishagratna, KL. (Ed) An English Translation of the Sushruta Samhita. Vol II. Calcutta: Bahart Mihir Press; 1911
• 14. Hippocrates & Ellinger TU. Hippocrates on intercourse and pregnancy: an English translation of On Semen and On the Development of the Child. Schuman. 1952. pp: 21,26, 21-23, 26-27, 31-32, 42-45, 50-56, 56-59, 65, 72-73, 98-100, 102, 32, 56-59, 65.
• 15. Dasen V. Becoming Human: From the Embryo to the Newborn Child. The Oxford Handbook of Childhood and Education in the Classical World. New York: Oxford University Press. 2013. pp: 17, 18, 23.
• 16. Barnes J. (Ed). The Complete Works of Aristotle. New Jersey: Princeton University Press (sixth editing volume one and two); 1995. pp: 2468. p: 584a 36-40, 584b 1-11, 584b 15-20, 584b 20-25.
• 17. Balme DM. Human Is Generated by Human. In: The Human Embryo. Aristotle and the Arabic and European Traditions. Dunstan GR, editor. Exeter: University of Exeter Press; 1990. pp:20–31.
• 18. Dean-Jones L. Women’s Bodies in Classical Greek Science. Oxford: Oxford University Press; 1994. pp:176-199.
• 19. Bonnard, JB. Male and female bodies according to Ancient Greek physicians. Clio. Women, Gender, History. 2013;37:1-18. URL: http://journals.openedition.org/cliowgh/339; DOI: 10.4000/cliowgh.339. Erişim tarihi: 11Ağustos 2022.
• 20. Soranus' Gynecology. Translated with an introduction by Owsei Temkin, with the assistance of Nicolson J. Eastman, Ludwig Edelstein, and Alan F. Guttmacher. Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press; 1991. pp: 34-35, 39, 44, 45, 45-48, 58-59, 59-60, 37-38, 38, 44, 44-45.
• 21. Wharton LR, Henriksen E. Studies in ovulation the operative observations in periodic intermenstrual pain. JAMA 1936;107:1425-1432.
• 22. Bromberg YM, Bercovici B. Occult intermenstrual bleeding about the time of ovulation. Fertil Steril 1956;7:71-79.
• 23. Pliny Natural history with an English translation. Vol. II: Libri III—VII. By H. Rackham. London-Cambridge (Mass.) 1942. pp: 533, 535, 531, 533-535.
• 24. Petrucelli, RJ. Art and science. In: Lyons AS & Petrucelli RJ (eds) Medicine: an Illustrated History. New York: Abradale Press; 1987. pp: 398 – 419.
• 25. Tsafrir J, & Ohry A. Medical illustration: from caves to cyberspace. Health Information & Libraries Journal 2001;18(2):99-109.
• 26. Forbes TR. The prediction of sex: folklore and science. Proceedings of the American Philosophical Society 1959;103(4):537-544.
• 27. Reinhard, F. Gynäkologie und Geburtshilfe der altägyptischen Papyri. II. B. Kritik der Papyrus-Gynäkologie.(Schluß.). Archiv für Geschichte der Medizin 1917;H.3/4:124-161.
• 28. Hippokrates. Hippokrates Külliyatı. N. Nirven, çev. İstanbul: Pinhan Yayıncılık; 2018.
• 29. Hippokrates. Aforizmalar. 5. baskı. E. Çoraklı, çev. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları; 2020.
• 30. Jones WHS. Hippocrates. Volume IV. Loeb Classical Library. London: Harvard University Press; 1959. p: 169.
• 31. Yılmazcan D. Antik Yunan'da Oikos ve Kadın. Çankırı Karatekin Üniversitesi Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi 2020;8 (2):272-285.
• 32. İşbilen, EŞ, DİKYOL, DÇ. (2020). Antik Yunan dünyasında bir kadın olarak Sappho’nun yeri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2020; 66:147-161.
• 33. Croix, GDS. Antik Yunan dünyasında sınıf mücadelesi. Ç. Sümer, Çev. İstanbul: Yordam Kitap –Yayınevi Genel Dizisi; 2016. pp: 134-138.
• 34. Darga, M. Eski Anadolu’da kadın. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları; 2011. p: 278
• 35. Burckhardt, J. (2019). Yunanlar ve Yunan medeniyeti. İH. Yılmaz, Çev. İstanbul: Pinhan Yayıncılık; 2019. p: 287.
• 36. Grammaticos PC & Diamantis A. Useful known and unknown views of the father of modern medicine, Hippocrates and his teacher Democritus. Hell J Nucl Med 2008;11(1):2-4.
• 37. Yapijakis C. Hippocrates of Kos, the father of clinical medicine, and Asclepiades of Bithynia, the father of molecular medicine. in vivo 2009;23(4):507-514.
• 38. Pasipoularides A. Galenus, father of systematic medicine. An essay on the evolution of modern medicine and cardiology. International Journal of Cardiology 2014;172(1):47-58.
• 39. Kavak M. (2019). Antik Dönem Hint Tıp Anlayışı. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bilecik.
• 40. Kavak M. Hint Tıbbının İslam Tıbbına Etkileri: Tercümeler, Alıntılar, Sağlık Hizmeti ve Ticaret. VAKANÜVİS-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi. 2022;7(2):760-808.