MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR İÇERİSİNDE MARKANIN ÖNEMİ ve TMS 38 KAPSAMINDA MUHASEBELEŞTİRME ESASLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 2, 389 - 414, 01.07.2022

Zehra Haberal

https://doi.org/10.29067/muvu.1074000

Cited By: 2

Öz

Ticari markalar, patentler ve şerefiye gibi maddi olmayan duran varlıkların nasıl değerleneceği ve muhasebeleştirileceği konusu, meslek örgütleri ve düzenleyici kuruluşlar tarafından uzun yıllardır tartışılan konular arasında yer almaktadır. Özellikle 1980’li yıllardan itibaren işletmelerin piyasa değerleri ile defter değerleri arasındaki farkın açılmaya başlamasıyla birlikte marka değerlemesi konusunun önemi artmaya başlamıştır. Marka değeri, bir işletmenin piyasadaki performansı ile ilişkilendirilebilen maddi olmayan duran varlıklar arasında yer almaktadır. Bu çalışmada, marka değerlemesi farklı açılardan ele alınmış ve kavram hakkında genel bir yaklaşım ortaya konmaya çalışılmıştır. TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar standardı kapsamında son düzenlemelere dayanan bu çalışma marka değerlemesi ve yöntemleri ile muhasebeleştirme esaslarını içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Marka, Marka Değeri, TMS 38 Muhasebe Standardı

THE IMPORTANCE OF BRAND IN INTANGIBLE ASSETS AND THE EVALUATION OF ITS ACCOUNTING PRINCIPLES WITHIN THE SCOPE OF IAS 38

Öz

The issue of how to value and account for intangible assets including trademarks, patents and betterment has been among the topics discussed by professional organizations and regulatory bodies for many years. Especially since the 1980s, the importance of the issue of brand valuation has started to increase along with an increase in the difference between market and book values of the business. Brand value takes place among the intangible assets that can be associated with the performance of a business in the market. In the present study, brand valuation was addressed from different perspectives, and it was attempted to reveal a general approach about the concept. This study, which is based on the latest regulations within the scope of IAS 38 Intangible Assets standard, includes brand valuation and methods used as well as accounting principles.

Anahtar Kelimeler

Brand, Brand Value, IAS 38 Accounting Standard

Kaynakça

• Aaker, D.A. (1990). Brand Extensions: The Good, the Bad, and the Ugly. Sloan Management Review. Vol. 31, no. 4, pp. 47-56
• Aaker D. A. (1992). The value of brand equity. Journal of Business Strategy, 13(3), 27–32.
• Abratt, R. Ve Bick, G. (2003). Valuing Brands and Brand Equity: Methods and Processes. Applied management and entrepreneurship journal, 8 (1), 21-39.
• Bamert, T. Ve Wehrli, H.P. (2005). Service quality as an important dimension of brand equity in Swiss services industries Managing Service Quality: An International Journal, Vol. 15 No. 2, pp. 132-141
• Bengü, H. (2009). Maddi Olmayan Duran Varlıklardan Marka Değerinin Ölçülmesi ve TMS 38 Göre Muhasebeleştirilerek Mali Tablolara Yansıtılması. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi (1), 63-77.
• Brand Finance. 2021. www.brandfinance.com, (Erişim Tarihi: 26.11.2021)
• Çıkrıkcı, M. ve Daştan, A. (2002). Entelektüel Sermayenin Temel Finansal Tablolar Aracılığıyla Sunulması. Bankacılar Dergisi (43), 18-32.
• Demirci, Ş.D. ve Arslan, Y. (2019). Markaların Muhasebeleştirilmesi Sorunsalı Üzerine Bir İnceleme: Marka Denkliğinin Rolü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 33, Sayı: 4
• Durgut, M. (2015). Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları Kapsamında Marka Değerinin Muhasebeleştirilmesi. KTÜ SBE Sosyal Bilimler Dergisi, 243-262
• Fırat, D. ve Badem, C. (2008). Marka Değerleme Yöntemleri ve Marka Değerinin Mali Tablolara Yansıtılması. MUFAD (38), 210-219.
• Farquhar, P. H. (1989). Managing Brand Equity. Marketing Research, 1 (September), pp 24-33.
• Haigh, D. (1999). Brand Valuation: Measuring and Leveraging your Brand, Prepared by David Haigh Chief Executive Brand Finance plc (UK), markenlexikon.com ( Erişim tarihi 05.01.2022)
• Huang, J. (2015). A Review of Brand Valuotion Method. Journal of Service Science and Management, Vol.8 No.71-76.
• Jones, R.I. (2005). Finding Sources of Brand Value; Developing a stakeholder model of brand equity. Journal of Brand Management, 13(1), pp. 10-32.
• Kapferer, J.N. (1998). Les marques, capital de l’entreprise. Creer et developper des marques fortes. Paris, Editions d’Organisation, 3rd edition.
• Kaya, Y. (2002). Marka Değerleme Metotları ve Bu Metotların Kullanımında Sermaye Piyasası Mevzuatı Açısından Çıkabilecek Sorunlar. Sermaye Piyasası Kurulu Denetleme Dairesi Yeterlilik Etüdü, İstanbul. https://www.spk.gov.tr/SiteApps/Yayin/YayinGoster/405
• Keller, K.L. (1993). Conceptualizing, Measuring, and Managing Customer-Based Brand Equity. Journal of Marketing, Vol.57 No:1 (January), 1-22
• KGK. (2016). Türkiye Muhasebe Standartları TMS 38- Maddi Olmayan Duran Varlıklar . https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/ DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2011Seti/TMS38.pdf (Erişim tarihi: 02.10.2021)
• Kotler, Philip (2000). Kotler ve Pazarlama: Pazar Yaratmak, Pazar Kazanmak ve Pazara Egemen Olmak, (çev: Ayşe Özyağcılar), Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Kotler, P.; Wong, V.; Saunders, J and Armstrong, G. (2005). Principles of Marketing. Essex: Pearson education limited. Fourh European edition. Prentice Hall, New York.
• Kotler, P. ve Keller, K. L. (2009). Marketing Management (4th Ed). Upper Saddle River, Nj: Pearson Prentice-Hall
• Legenchuk, S. ve Ocheredko, V. (2020). Internally Generated Intangıble Assets: Recognıtıon Crıterıa And Ways Of Accountıng Improvement. Vol. 2 no. (49) Zhytomyr Polytechnic State University, Ukraine
• Otonkue, A. D. O, Edu, B. E. & Ezak, E. (2009). Accounting For Brands: Contemporary Issues And Alternative Options. Department of Accountancy Cross River University of Technology Calabar. pp.2-7.
• Örten, R., Kaval, H. ve Karapınar, A. (2012). Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Özkan, M., ve Terzi, S. (2012). Finansal Raporlama Açısından Marka Değerinin Ölçümü ve Değerlendirilmesi. Öneri, 10 (38), 87-96.
• Ramirez, Y. (2010). Towards the convergence of accounting treatment for intangible assets. Universidad de Castilla-La Mancha (Spain) Intangible Capital, 6(2): 185-201
• Simon, C. J. and Sullivan, M. J. (1993). The Measurement and Determinants of Brand Equity: A Financial Approach. Marketing Science, Vol. 12, No. 1, pp. 28-52.
• Smith, G.V. (1997). Trademark Valuation. New York, Chichester et al. pp.38-44.
• Smith, Daniel C. and Park, C. Whan (1992). The Effects of Brand Extensions on Market Share and Advertising Efficiency. Journal of Marketing Research, 29 (August), pp. 296- 313.
• Stolowy, H. A. Haller ve V. Klockhaus. (1999). Accounting For Brands In IAS 38 of IASC (Intangible Assets) Compared With French And German Practices. Emerging Issues In International Accounting Conference, August 5-7
• Uluslararası Değerleme Standartları (IVS) Belgesi. (2022). 210 Maddi Olmayan Varlıklar Bölümü, 20,2, 20,3 ve 20.10.
• Vassileva, B. (2015). Dynamics of Global Brands Values: Concepts and Models. Nonlinear Daynamics for Marketing Decisions: Part 1, pp: 146. Bulgarian Academy of Sciences.
• Yılmaz, B. B. (2012). Marka Değerinin Bilançodaki Yeri ve Türkiye Muhasebe Standardı 38'e Göre Marka Muhasebesi. Maliye Finans Yazıları (97), 9- 36.
• Zimmerman, Jerold L. (2001). Conjectures regarding empirical managerial accounting research. Journal of Accounting and Economics, 32 (1), 411-427.
• 27.06.1995 Tarih ve 22326 Sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan 556 Sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=556&MevzuatTur=4&MevzuatTertip=5 (Erişim tarihi: 20.12.2021)
• https://www.ama.org/topics/branding/. (Erişim tarihi 24.11.2021) Amerikan Pazarlama Birliği (American Marketing Association)
• https://www-ifrs-org.translate.goog/issued-standards/list-of-standards/ias-38-intangible-assets/ (Erişim tarihi 05.01.2022)