Kolektif Bellekteki Değişkenleriyle İzmit’te Kamusal Mekân Algısı

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 1, 89 - 103, 30.06.2017

Özden Erol

https://doi.org/10.26835/my.273432

Cited By: 2

Öz

Bu
çalışmada Cumhuriyet’in kamusal yapılarının/ alanlarının bellekteki
değişkenlerini ortaya koyarken algıdaki sonucu saptanmak istenir. Çünkü birçok
Cumhuriyet Kenti’nin algılanışında, kuruluşundan bugüne değişen olgularının
olduğu ve artık bir risk faktörü taşıdığı düşünülmektedir. Buradan yola çıkarak
belleği hatırlamak ve unutmak üzerinden ayrıştırmak yerine, doğal fiziksel
yollarla, düşünsel veya yapay kurgularla oluşan çeşitli bellek değişkenleri ve
dinamikleri tespit edilmektedir. Ortaya çıkan tespitlerin yazarın kişisel
yorumları olduğu düşünülmemesi için ilk olarak bellek ve algı kavramı
tariflenmekte ve bu durumun toplumsal oluşu kanıtlanmaktadır. Toplumsal
belleğin kent içindeki izini sürmek için belirlenen konu aralığı kamusal
mekânlar/ alanlar olmaktadır. Sinir sistemimize etki eden bellek fenomenlerinin
algımızı meydana getirerek öznelleştirdiği sonucuna vararak, çalışma yere bağlı
ve yerele ait kararlara, İzmit’te yaşamış, bu kenti deneyimlemiş kişilere yer
veren kaynaklarla yönlendirilmektedir. Kentle ilgili yerel gazeteler,
başbakanlık arşivleri, anı kitapları, belediye meclis kararları taranmakta ve belirlenen
zamanın içinde değişen mimari algı, geçmişten gelen verilerle ortaya konmaya
çalışılmakta ve tüm kaynaklar Cumhuriyet’in kuruluşundan itibaren
incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kolektif Bellek, Algı, Kamusal Mekan

Public Space Perception in Izmit With its Versions in Collective Memory

Öz

In this study, while
presenting the versions of the public buildings/spaces of the Republic in
memory, it is wanted to determine the result in perception. Because in
perception of the many Republic Cities, it is thought that there have been
changing facts since the foundation and has a risk factor now. Starting from
this, instead of separating the memory from remembering and forgetting, through
natural physical ways, various memory versions and dynamics created with
intellectual or artificial fictions are confirmed. Firstly, memory and
perception concept is defined not to think the appearing determinations as the
personal comments of the author and the situation’s social being is proved.
Defined subject range to follow the track of social memory in the city are
public spaces/areas. By having the result that memory phenomenon affecting our
neural system creates and subjectifies our perception, the study is pointed to
the sources which includes the decisions connected to the place and about the
local, the people who lived in İzmit and experienced the city. Local
newspapers, archives of prime ministry, memoir books, town council decisions
have been searched and the architectural perception changed in the defined time
is tried to be presented through the data from the past and all resources have
been inspected since the foundation of the Republic

Anahtar Kelimeler

Collective Memory, Perception, Public Space, İzmit

Kaynakça

• Alois Riegl, Modern Anıt Kültü, Daimon Yayınları, İstanbul 2015.
• Aru, Kemal Ahmet, “İzmit Şehri İmar Planı”, Arkitekt Dergisi, N: 9-12, 1953, s: 211-212.
• Assmann, Jan, Kültürel Bellek Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2003.
• Batur, Afife, 1925- 1950 Döneminde Türkiye Mimarlığı, 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul 1998.
• Bergson, Henri, Madde ve Bellek, Dost Kitabevi, Ankara 2007.
• Benjamin, Walter, Pasajlar, Yapı Kredi Yayınları, 11. Baskı, İstanbul 2014.
• Bermann, Marshall, Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor, İletişim Yayınları, 16. Baskı, İstanbul 2013.
• Binici, Özden Senem, İzmit'te 1936-1966 Yılları Arasındaki Yapı Üretiminin Kentin Gelişimine Etkileri, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli 2012.
• Boym, Svetlana, Nostaljinin Geleceği, Metis Yayınları, İstanbul 2009.