Mimaride Geçicilik Kavramının Sergileme Yapıları Üzerinden Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 857 - 877, 31.12.2021

Betül Gök , Onur Erman

https://doi.org/10.26835/my.945044

Öz

Bu çalışma, kamusal alanda örnekleri sıklıkla görülmeye başlanan geçici yapıları odağına almaktadır. Yaşamının belli bir süre devam edip sonlanacağını bilen insanoğlu zamana karşı koyma gayreti içerisinde, varlığını temsil edecek kalıcı bir eser bırakma mücadelesindedir. Kalıcılığı ifade etmede mimari daima bir araç olmuştur. Zamanın ilerleyişi ile toplumlarının tüketim odaklı olması, teknolojik gelişmeler, ihtiyaçların farklılaşması, yaşam biçiminin değişmesi gibi sebepler insanoğlunu yaşantıda geçici unsurlara doğru yöneltmiştir. Bu değişimin bir yansımasının yaşantının yansıması olan mimaride görülmemesi mümkün değildir. Hızlı yaşam biçimi, yaşantının çeşitlenmesi, değişimin artmasına böylelikle stabil olanın yerine hareketli ve değişebilen mekânların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu durumun en iyi gözlenebildiği örnekler genellikle kamusal alanlarda kısa süreli kullanımlar için tasarlanan geçici yapı türleridir. Çalışmada geçici yapılar pavilyon örnekleriyle değerlendirmeye alınarak, bu yapıların gelişimi ve değişimi tespit edilerek, mimari özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. 1900-2020 yılları arasında inşa edilmiş pavilyon örnekleri periyodlara ayrılarak, biçimsel, işlevsel, strüktürel, bağlam ve malzeme özellikleri bakımından değerlendirilmiş ve sonuçlara ulaşılmıştır. Ulaşılan sonuçlar geçici yapıların kullanımının ve bağlamının zaman içinde değiştiğini, yakın dönem örneklerinin çoklu kullanıma sahip olduğunu ve kamusal alanı bağlam edindiğini göstermektedir. Ek olarak biçimsel, strüktürel ve malzeme bakımından ise geçici yapıların dönemin öncü uygulamalarına sahip olduğu görülmüştür. Bu bakımdan geçici yapılar mimarlık pratiğinin laboratuvarı olarak kabul edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Zaman, Geçicilik, Geçici Mimarlık, Mimari Mekân, Sergileme Yapıları

Evaluation of Ephemerality Concept in Architecture Through Pavilions

Öz

This study focuses on examples of the temporary structures that have been frequently seen in the public space recently. Human beings, who know that their life will continue and end for a certain period of time, is in the struggle for existence against nature and other living things in an effort to resist time. All these efforts are the reason of the desire of the human beings to leave a permanent object that will represent their existence. Architecture has always been a tool to express the desire of the human being to be permanent. The advancement of time, technological developments, the differentiation of needs and the change in lifestyle created the consumption-oriented societies that have led human beings to temporary elements in life. It is not possible that a reflection of this change is unavailable in architecture, which is a reflection of life. The fast-moving way of life, the diversification of lifestyle, the increase in change, cause the emergence of active and rapidly changed spaces instead of stable and fixed ones. The best example of this statement is temporary structures which were designed for short-term use in public spaces.In this context, temporary structures were evaluated by means of pavilion samples in the study. The development and variation of these structures were defined and their architectural features were determined. Pavilion samples built between the years of 1900 and 2020 were divided into periods and evaluated in terms of formal, functional, structural, contextual and material properties and the results were obtained. The results show that the use and context of temporary structures has changed over time, that recent examples have multiple uses and take the public space into context. In addition to these, it has been observed that the temporary buildings had pioneering practices in terms of form, structure and material of the period they were built. In this respect, temporary structures can be regarded as the laboratory of architectural practice.

Anahtar Kelimeler

Time, Ephemerality, Ephemeral Architecture, Architectural Design, Pavilion

Kaynakça

• Kaynaklar
• Aksoy, Özgönül. Biçimlendirme. Karadeniz Teknik Üniversitesi, İnşaat Ve Mimarlık Fakültesi Yayınları, Trabzon. 1977.
• Aksakal, Orçun. "Zaman Kavramı, Avrupa Seramik Masa ve Şömine Saatleri (18.Yüzyıl Başı- 19.Yüzyıl)", Sanat ve Tasarım Dergisi, 7 (1), 2011, s. 111-122
• Altun, Didem. Dünya fuarlarının/expoların mimari değerlendirmesi: Türk pavyonları, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2003.
• Arun, Turhan, Geçici Mimari Yapılarda Grafik Ögelerin Kullanımı, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. 2012.
• Bancı, Selda, Turkish Pavilion In The Brussels Expo ’58: A Study On Architectural Modernization In Turkey During The 1950s, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek lisans tezi. Ankara. 2009.
• Brawne, Michael, Architectural Thought: the design process and the expectant eye, Architectural Press. Oxford, 2003.
• Cebriloğlu, Orhan, “21. Yüzyılda Sanatçının Kalıcı Olma Düşüncesine Karşı Ortaya Koyduğu Tavır”, İdil Dergisi, 21 (5), 2016, s. 373-388.
• Charleson, Andrew, Structure as Architecture 'A source book for architects and structural engineers', 1. B., New York: Routledge, 2006.
• Chappel, Brian, Ephemeral Archıtecture: Towards A Definition (E-Kitap), 2004. https://fdocuments.net/document/ephemeral-architecture-569fe12db0ec1.html
• Chabrowe, Barbara, “On the Significance of Temporary Architecture”, The Burlington Magazine. 856 (116), 1973, s. 384–391.
• Conway, Hazel; Roenisch, Rowan, Understanding Architecture an Introduction to Architecture and Architec-tural History, Routledge, London, 1994.
• Crosby, Theo, “Design and Purpose in World Exhibitions”, Journal of the Royal Society of Arts, 116(5139), 1968, s. 239-257. Erişim adresi: http://www.jstor.org/stable/41370073
• Erman, Onur; Yılmaz, Nur, “Mimari Tasarımda Konsept ve Bağlam İlişkisi Üzerine”, Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, (10), 2017, s. 96-115.
• Güzer, Abdi, “Mimarlıkta Gerçekle Taklidin Sınırları”, Mimarlık Dergisi. 333, 2007, Erişim adresi; http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=51&RecID=1254
• İzgi, Utarit, Mimarlıkta süreç: kavramlar-ilişkiler, Yapı-Endüstri Merkezi, İstanbul, 1999.
• Jodidio, Philip, Temporary Architecture Now. 1.B., Taschen, Cologne, 2011.
• Kavurmacıoğlu, Özgür, Arıdağ, Levent, “Strüktür Tasarımında Geometri ve Matematiksel Model İlişki”, Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 2(6), 2013, s. 59-76.
• Kan Ülkü, Gözde, “Mimarlık ve Sanat İşbirliği: Brüksel EXPO’58 Türkiye Pavyonu”, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (5), 2019, s. 497-516.
• Naegele, Daniel, “Building Books: Le Courbusier's "Word-Image" Pavilions, an Architecture of Representation”, Architecture Conference Proceedings and Presentations, 4, 2004, s. 458-464.
• Robinson, Joel, “Introducing Pavilions: Big Worlds Under Little Tents”, Open Arts Journal. 2, 2014, s. 1-22.
• Salvan, George, Architectural Theory of Design, 3. B., JMC Press, INC, Quezon City, 1999.
• Sdegno Aberto; Ranon Roberto; Bernal Pedro; Masserano Silvia; Cochelli Paola, “Reloading Le Corbusier’s Architectures with New Technologies for Advanced Visualization of Cultural Heritage” New Activities for Cultural Heritage Proceedings of the International Conference HeritageBot 2017, Ed.: Ceccarelli, Marco; Cigola, Michela; Recinto, Giuseppe, Springer, İtalya, 2017, s. 166-173.
• Taşkın, Aytaç, Kolonun Mimari Tasarımda Rolünün Değerlendirilmesi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2019.
• Toffler, Alvin, Gelecek Korkusu ‘Şok’, 1. B., Çev.: (Selami Sargut), Altın Kitaplar Basımevi, İstanbul, 1974.
• Udovicki-Selb Danilo, The Elusıve Faces of Modernıty: The Inventıon of the Parıs 1937 Exhibition and the Temps Nouveaux Pavilion, MIT Dept. of Urban Studies and Planning, Doktora Tezi, Massachusetts, 1995.
• Yıldırım, Erdem, Foto-Mekân, Foto-Hikâye, Foto-Duvar: Le Corbusier Mimarliği ve Onun Fotografik Temsili, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2009.
• İnternet Kaynakları
• URL-1: What is the meaning of The Scream?. Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:04. https://www.bbc.com/culture/article/20160303-what-is-the-meaning-of-the-scream
• URL-2: Desert paintbrush (Castilleja chromosa) Butler Ruins, Blanding, Utah. Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:11. https://thesouloftheearth.com/castilleja-beautiful-vampires/
• URL-3: Three Mayfly on Crested Dogstail, Luminar bug photographer of the year, Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:22. https://www.photocrowd.com/photographer-community/15114/
• URL-4: Eyfel Kulesi, Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:25. https://www.arkitektuel.com/eyfel-kulesi/
• URL-5: The Temple of Ancient Virtue, Buckinghamshire. Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:25. https://www.nationaltrust.org.uk/stowe/profiles/william-kent---profile
• URL-6: National Stadium, Beijing, Arquitectura Viva 118-119: 82-101, Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:26. https://arquitecturaviva.com/works/estadio-nacional-en-pekin-6
• URL-7: AD Classics: Gwathmey Residence and Studio / Charles Gwathmey, Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:33. https://www.archdaily.com/60778/ad-classics-gwathemy-residence-and-studio-charles-gwathmey
• URL-8: Guggenheim Museum Bilbao. Bilbao. Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:39. https://unsplash.com/s/photos/guggenheim-museum-bilbao
• URL-9: Exterior of the Solomon R. Guggenheim Museum. New York, NY. Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:51. https://www.guggenheim.org/the-frank-lloyd-wright-building/timeline
• URL-10: Yalın, Fonksiyonel ve İlhamını Köklerinden Alan Yapıların Mimarı: Nevzat Sayın, Erişim tarihi: 28.05.2021, 10:55. https://www.oggusto.com/dekorasyon/yalin-fonksiyonel-ve-ilhamini-koklerinden-alan-yapilarin-mimari-nevzat-sayin
• URL-11: Pavillon de l'Esprit Nouveau, Paris, France, 1924. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:00. http://www.fondationlecorbusier.fr/corbuweb/morpheus.aspx?sysId=11&sysLanguage=en-en&sysParentId=11&sysParentName=home&clearQuery=1
• URL-12: L’Esprit Nouveau Pavilion. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:03. https://en.wikiarquitectura.com/building/lesprit-nouveau-pavilion/#
• URL-13: Montreal Biosphère of 1967 / Buckminster Fuller. Montreal, Kanada. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:04. https://archeyes.com/montreal-biosphere-1967-buckminster-fuller/
• URL-14: Montreal Biosphere / Buckminster Fuller. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:07. https://www.archdaily.com/572135/ad-classics-montreal-biosphere-buckminster-fuller?ad_source=search&ad_medium=search_result_projects
• URL-15: Jeodezik kubbelerin dikkat çeken örneği: Biyosfer Montreal, Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:10. https://www.gzt.com/arkitekt/jeodezik-kubbelerin-dikkat-ceken-ornegi-biyosfer-montreal-3567756
• URL-16: IBM Travelling Pavillion. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:10. https://mjobrienarchitect.com/Piano_IBM.pdf URL-17: IBM Travelling Pavillion. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:17. https://mjobrienarchitect.com/Piano_IBM.pdf
• URL-18: Renzo Piano Building Workshop Selected Projects: Part 3. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:19. https://archleague.org/article/renzo-piano-building-workshop-selected-projects-part-3/
• URL-19: Cardiff Bay Visitor's Centre. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:22. https://all.design/willalsop/cardiffbay
• URL-20: Cardiff Bay Visitors Centre. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:22. https://www.architen.com/projects/cardiff-bay-visitors-centre/
• URL-21: Cardiff Bay Visitors Centre. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:23. https://www.ajbuildingslibrary.co.uk/projects/display/id/1258
• URL-22. The Kitchen Monument (dismantled). Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:27. https://raumlabor.net/tempelhof-workshop/
• URL-23: Küchenmonument. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:28. https://www.detail.de/artikel/kuechenmonument-1005/
• URL-24: Das Küchenmonument. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:29. https://raumlabor.net/kuchenmonument/
• URL-22: Serpentine Pavilion 2015. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:29. https://archello.com/project/serpentine-pavilion-2015
• URL- 26: Serpentine Pavilion 2015 by selgascano. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:37. https://www.serpentinegalleries.org/whats-on/serpentine-pavilion-2015-designed-selgascano/
• URL- 27: Selgascano's 2015 serpentine pavilion re-opens in los Angeles. Erişim tarihi: 28.05.2021, 11:37. https://www.designboom.com/architecture/selgascano-2015-serpentine-pavilion-second-home-los-angeles-04-24-2019/