ERGENLERDE SOSYAL MEDYA KULLANIMI, YALNIZLIK VE YAŞAM DOYUMU ARASINDAKİ YORDAYICI İLİŞKİLER

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 57 - 70, 14.06.2019

Zeynep Türkel Bülent Dilmaç

Öz

Araştırmamın
amacı ergenlerin sosyal medya kullanımı, yalnızlık ve yaşam doyumları arasında
yordayıcı ilişkiyi ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmada genel tarama
modelinin bir alt türü olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu,
2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında Kocaeli Başiskele ilçesinde iki farklı Anadolu
Lisesi’nde ve farklı sınıf düzeylerinde okuyan öğrencilerden örnekleme ile
seçim yapılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin 348’ si kız, 252’si
erkektir. Araştırmaya toplam 600 öğrenci katılmıştır. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak “Yaşam Doyumu Ölçeği”, “Ucla Yalnızlık
Envanteri”, “Sosyal Medya Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada Yapısal
Eşitlik Modellemesi Analizi yapılmıştır. Ayrıca toplanan verilerin yüzde ve
frekans hesapları “SPSS 18” paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Ergenlerin yalnızlık düzeyleri ile
sosyal medya kullanımı arasındaki yordayıcı ilişkiye bakıldığında, pozitif
yönlü doğrusal bir ilişki olduğu görülmüştür. Ergenlerin, yalnızlık düzeyleri
ile yaşam doyumları düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiye bakıldığında,
negatif yönü doğrusal bir ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yalnızlık, Yaşam Doyumu, Sosyal Medya

THE RELATIONSHIP RELATIONS BETWEEN SOCIAL MEDIA USE IN ADOLESCENTS, LONELINESS AND LIFE SATISFACTION

Öz

The aim of my research is to reveal the predictive relationship among adolescents' social media usage, loneliness and life satisfaction. Relational scanning model, which is a sub-type of general scanning model, is used in the study. The study group of the research is selected, through the appropriate sampling method, from the adolescents who study at different grades and in two different Anatolian Highvschools in Başiskele district of Kocaeli in the 2017-2018 academic year. The study group consists of 348 female and 252 male students. 600students participated in the study. In this study "Life Satisfaction Scale", "Ucla Loneliness Inventory" and "Social Media Attitude Scale" are used as data collecting device.  Structural Equation Modeling Analysis is conducted in the study. In addition, percentage and frequency calculations of the collected data are implemented through "SPSS18"packed programme. When the predictive relationships between adolescents loneliness levels and social media usage are examined, it is indicated that there is a positive directional relationship. When the predictive relationships of adolescents between the level of loneliness and life satisfaction are examined, it is indicated that there is a negative directional relationship.

Anahtar Kelimeler

Loneliness, Life Satisfaction, Social Media

Kaynakça

• Amato, P. R. (1987). Family processes in one-parent, stepparent, and intact families: Th e child’s point of view. Journal of Marriage and the Family, 49, 327-337
• Amato, P. R., & Keith, B. (1991). Parental divorce and the weil-being of children: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 110(1), 26-46.
• Baştemur, Y. (2006). İş Tatmini İle Yaşam Tatmini Arasındaki İlişkiler: Kayseri Emniyet Müdürlüğünde Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Baudrillard, J. (2006). Amerika. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bear, G., G., Manning, M. A. ve Izard, C. E. (2003). Responsible behavior: The importance of social cognition and emotion. School Psychology Quarterly, 18(2), 140-157.
• Ceyhan, E. (2010). Problemli İnternet Kullanım Düzeyi Üzerinde Kimlik Statüsünün, İnternet Kullanım Amacının ve Cinsiyetin Yordayıcılığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1323-1355
• Chow, H. P. H. (2005). Life satisfaction among university students in a Canadian Prairie City: A multivariate Analysis. Social Indicators Research, 70, 139-150.
• Clarke, B.H., (2009). Early adolescents’ use of social networking sites to maintain friendship and explore identity: Implications for policy. Policy & Internet, 1(1), 55-59
• Çam, Z., Artar, M.(2014). Muş Alparslan Üniversitesi̇ Sosyal Bilimler Dergisi. Ergenlikte Yaşam Doyumu: Okul türleri Bağlamında Bir İnceleme, 2 (1).
• Çelik, E. (2013). Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Yılmazlık Özelliklerinin Duygusal Dışavurum Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 221-236
• Çivitçi, A. (2009). İlköğretim öğrencilerinde yaşam doyumu: Bazı kişisel ve ailesel özelliklerin rolü. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XXII (1), 29-52.
• Diener, E., Lucas, R. (1999). Personality, and subjective well-being. In D. Kahneman, E. Diener, & N. Schwarz (Eds.), Well-being: The foundations of hedonic psychology (pp. 213-229). New York: Russell Sage Foundation
• Doğan, T. (2006), Üniversite öğrencilerinin sosyal zeka düzeylerinin depresyon ve bazı değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
• Erözkan, A. (2004). Lise öğrencilerinin bağlanma stilleri ve yalnızlık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 155-175.
• Gilman, R. & Huebner, E. S. (2006). Characteristics of adolescents who report very high life satisfaction.Journal of Youth and Adolescence, 35, 293-301
• Hazar, M. (2011). Sosyal medya bağımlılığı - bir alan çalışması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 32, 151-175.
• Healy, J. M., Malley, J. E., & Stewart, A. J. (1990). Children and their fathers after parental separation. American Journal of Orthopsychiatry, 60, 531-543.
• Huebner, E.S., Antaramian. S., Hills. K., Lewis. A. & Saha. R. (2010). “Stability and predictive validity of the BMSLSS”. Child Indicators Research, 4, 161-168.
• İşlek, M. S. (2012). ’’Sosyal Medyanın Tüketici Davranışlarına Etkileri: Türkiye’deki Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kara, T. ve Özgen, E. (2012). Sosyal Medya Akademi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Karal, H., ve Kokoç, M. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amaçlarını Belirlemeye Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1(3). 251-263.
• Köseoğlu, Ö. (2012). “Sosyal Ağ Sitesi Kullanıcılarının Motivasyonları: Facebook Üzerine Bir Araştırma” Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi, s.58-81.
• Kulaksızoğlu, A. (2009). Ergenlik Psikolojisi. (11. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi
• Myers, D. G. (2000). The funds, friends, and faith of happy people. American Psychologist, 55, 56–67.
• Oğurlu, Ü., Yavuz, F., Öpengin, E., Yalın, S. H. (2016). Üstün Zekâlı Ergenlerde Yalnızlık ve Yaşam Doyumu İlişkisi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 161-184.
• Özdemir, S. (2014). Sosyal Medyanın Örgüt İçi İletişimdeki Rolü, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Öztürk, Ö. , Odabaşıoğlu, G., Eraslan, D., Genç, Y. ve Kalyoncu, Ö. A. (2007). İnternet bağımlılığı: kliniği ve tedavisi. Bağımlılık Dergisi, 8 (1), 36-41.
• Öztürk, S. (2006). Anne-Babası Boşanmış 9–13 Yaslarındaki Çocuklar İle Aynı Yas Grubundaki Anne-Babası Boşanmamış Çocukların Benlik Saygısı Ve Kaygı Düzeyleri İlişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Park, N. (2005). Life satisfaction among Korean children and youth a developmental perspective. School Psychology International, 26(2), 209-223.
• Pavot, W., & Diener, E. (1993). Review of the satisfaction with life scale. Psychological Assessment, 5(2), 164-172.
• Santrock, L. (2012). Ergenlik. (Çev. D. M. Siyez). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Schumacker, R. E. & Lomax, R. G. (2004). A Beginner’s Guide to Structural
• Sheldon, K. M. ve King, L. (2001). Positive psychology. American Psychologist, (56)3, 216-263
• Sistek-Chandler, C. (2012). Connecting the digital dots with social media and Web 2.0 technologies, Journal of Research in Innovative Teaching, 78-87
• Skelton, A. (2012) Social Demographics: Who’s Using Today’s Biggest Networks
• Süpçeler, B. (2016). Ergenlik Döneminde Algılanan Sosyal Destek İle Yaşam Doyumu Ve Özgüven İlişkisi. Yakın Doğu Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
• Stansbury, M. (2011). Ten ways schools are using social media effectively. eSchool News. [Available online at: http://www.eschoolnews.com/2011/10/21/ten-ways-schools-are-using-social-media-effectively/3/], Retrieved on June 06, 2013.
• Üstün, B. (1990). Ergenlik Dönemi Ve Aile İlişkileri, Türk Hemşireler Dergisi 3, 29-30.
• Vural, Z.B.A. ve Bat, M. (2010). “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma” Journal of Yasar University, 20(5), 3348‐3382
• Yalçın, G. (2015). Sosyal Medyanın Yoğun Kullanımın İleri Ergenlikte Yalnızlık Ve Depresyona Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yetim, Ü. (1991). Kişisel Projelerin Organizasyonu ve Örüntüsü Açısından Yaşam Doyumu. Ege üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.