Avrupa Birliği Sürecinde Gıda Sektöründe İzlenebilirlik ve Türkiye Uygulamaları

Yıl 2017, , 243 - 253, 21.12.2017

Serpil Yılmaz , İbrahim Yılmaz

https://doi.org/10.17100/nevbiltek.334540

Cited By: 1

Öz

İzlenebilirlik; gıda, gıdanın elde edildiği hayvan, yem veya
gıdaya karıştırılması tasarlanan ya da karıştırılan maddenin üretim, işleme,
dağıtım ile ilgili tüm aşamalarının izlenmesini kapsayan bir sistemdir. Bir
gıda ürününün geçmişini izleyebilme, tedarik zinciri boyunca el değiştirmesiyle
ilgili tüm bilgileri, kesin ve resmileştirilmiş bir biçimde toplayabilme, hem
modern şirketler, hem de gıda güvenliğinin sağlanması açısından kamu için bir
zorunluluktur. Bu zorunluluk, yasal düzenlemelere uyum, uluslararası
standartlar ve sertifikasyon gereksinimleri, pazarlama stratejileri ve
programlarının uygulanması, ürün kökeninin, kimliğinin ve kalitesinin
kanıtlanması ve en önemlisi ortaya çıkabilecek sıhhi salgınların yayılmasına
karşı etkin tepki yöntemlerinin gerekliliği gibi pek çok nedenden
kaynaklanmaktadır. Bilgi teknolojilerindeki hızlı gelişim, gıda izlenebilirlik
sistemlerinin gelişimini de olumlu yönde etkilemektedir. Buna rağmen, gıda
izlenebilirliğinin Türkiye şartlarında arz zincirin karmaşık yapısı ve tarım
sektöründe karşılaşılan bazı yapısal sorunlar nedeniyle hedeflenen konuma
gelmesi gecikmektedir. Bu nedenle bu çalışmada, mevcut sistem ortaya konularak
sistemin daha etkin bir yapı kazanması için yapılması gerekenler
tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Gıda güvenliği, İzlenebilirlik, İzlenebilirlik sistemleri, EAN-UCC

Traceability and Turkey’s Regulations in Agricultural Sector in EU Process

Öz

Traceability
is a system containing tracing food, the animal that food is obtained, feed and
the substance that is planned or expected to be mixed with food and all the
steps of production, procession, distribution of expected material. The ability
to monitor the past of a food product, to gather all the information about
handover during the supply chain, in a precise and formalized form is a must
for the public as well as for the provision of modern companies and food
safety. This obligation comes from many reasons such as compliance with legal
regulations, international standards and certification requirements, the
application of marketing strategies and programs, the provenance of the origin
of the product, its identity and quality, and the need for effective response
methods against the spread of sanitary outbreaks. The rapid development of
information technology also affects the development of food traceability
systems positively. Nevertheless, food traceability is delayed due to the
complex structure of the supply chain in Turkey and some structural problems in
the agricultural sector. Thus, by revealing current system, what to do in order
system to gain a more efficient structure is argued in this study.

Anahtar Kelimeler

Food safety, Traceability, Traceability systems, EAN-UCC

Kaynakça

• [1] Anonim, “Codex Alimentarius Commission Procedural Manual” Twenty-fourth edition, FAO Rome, ISBN 978-92-5-108928-6, 2015. (http://www.fao.org/3/a-i5079e.pdf.)
• [2] Saner, S., Ataman, P., “Gıda Zincirinde İzlenebilirlik” Gıda Güvenliği, Gıda Güvenliği Derneği Yayını: Yıl 5, Sayı 3, 48-50, 2011
• [3] Dabbene F., Gay P.,Tortia C.,” Traceability Issues in Food Supply Chain Management: A Review” Biosystems Engineering, 120: 65-80, 2014
• [4] Özbek F. Ş.,Fidan H., “Türkiye Ve Avrupa Birliği’nde Gıda Standartları” Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24 (1): 92-100, 2010.
• [5] Çay Ş, Paikray S. P., Palta Ç. ve Okur O., “Organik Tarımında İzlenebilirlik Sistemlerinin AB ve ABD Yönetmeliklerine Uygun Olarak Tatbik Edilmesi”, IV. Organik Tarım Sempozyumu 28 Haziran - 01 Temmuz, Erzurum, 2010.
• [6] Anonim, GTHB, 17.12.2011 Tarihli Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik, 2011.
• [7] Anonim, GTHB, 03.08.2012. Tarihli Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği, 2012.
• [8] Bechini A., Cimino M. , Marcelloni F., Tomasi A., “Patterns and technologies for enabling supply chain traceability through collaborative e-business” Information and Software Technology, 50 (4), 342-359, 2008
• [9] Bosona T., Gebresenbet G., “Traceability As an Integral Part of Logistics Management in Food and Agricultural Supply Chain”, Food Control, l 33: 32-48, 2013
• [10] Ciftcioglu, G., “Possibilities for Providing the Authenticity and the Traceability of Meat and Meat Products by Using RFID System” 2nd International Congress on Food and Nutrition (Food for Future), 24-26 October, Istanbul, Turkey, 2007
• [11] Çiftçioğlu, G., 2013, “Üretimden Tüketime Et ve Et Ürünlerinde İzlenebilirlik” http://www.gidateknolojisi.com.tr/haber/2013/01/ (Erişim Tarihi: 21 Nisan 2017)
• [12] Anonim, İstanbul Ticaret Odası, 2014, “EAN UCC Sistemi” https://www.ito.org.tr (Erişim Tarihi: 24 Şubat 2017)
• [13] Anonim, Tarım Sektöründe İzlenebilirlik, TOBB, 2004, https://www.gs1.tobb.org.tr/ (Erişim Tarihi: 21 Nisan 2017)
• [14] Anonim, “Türkiye Hayvancılık Kongresi Çalışma Sonuç Raporu” 2011, www.ktb.org.tr/dosyalar/rapor2.docx (Erişim Tarihi: 21 Nisan 2017).
• [15] Çakmak, H. ve Tavman Ş., “Radyo Frekans Sistemi ve Gıda Sanayiindeki Uygulamaları, Gıda, 36 (6): 365-372, 2011
• [16] Kavas, A. “Radyo Frekansı ile Tanımlama Sistemleri”, Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Fakültesi Elektrik Mühendisliği Dergisi, 430, 74-80, 2007
• [17] Özçandır, S. ve Yetim, H., Akıllı Ambalajlama Teknolojisi ve Gıdalarda İzlenebilirlik, Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 5(1): 1-11, 2010
• [18] Kokangül, G. ve Fenercioğlu, H., "Gıda Endüstrisinde Akıllı Ambalaj Kullanımı" Gıda teknolojileri Elektronik Dergisi, 2(7), 31-43, 2012
• [19] Cunningham E.P., Meghen C. “Biological identification systems: genetic markers” Rev. Sci. Tech. Office International Epizootica, 20(2): 491-499, 2001
• [20] Ciftcioglu, G., Fiore, G., Marchi, E., Marcacci, M., Camma, C., Azzini, I., Pagano, A., Ferri, N. “Improvement for EID and DNA Traceability of Food Animals and Animal Products” Congress Proceedings, Current Opinion in Biotechnology, 22(S1), 40-41, 2011
• [21] Yılmaz, S., Dölekoğlu, C., Yılmaz, İ., Gümüş, E., Akay, Ş.,A., Şen, B., E., “Food Security Conscience Level of Consumers and Its Factor Affecting Fish Consumption in Turkey: The Case of Antalya” 24 th International Scientific-Expert Conference of Agriculture and Food Industry, 25-28 Eylül Sarajevo, Bosna-Hersek, vol: 1, no:2, pp.101-103, 2013
• [22] Özbay-Doğu, S., Şireli U. T., “Gıdalarda İzlenebilirlik” Gıda, 40: 1-8, doi: 10.15237/gida.GD15013, 2015.