Hibrid Mısır Çeşitlerinin Koçan Özellikleri ve Tane Kalite Kriterleri

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 142 - 153, 04.12.2020

Leyla İdikut , Mehmet Ekinci , Cafer Gençoğlan

https://doi.org/10.17100/nevbiltek.767997

Cited By: 7

Öz

Mısır bitkisinin yabancı tozlanan bir bitki olması, melez tohumluk üretiminde sürekliliği oluşturmaktadır. Sürekli yeni hibrid çeşitlerinin piyasaya arzı, bölge koşullarında denenmesini gerektirmektedir. Bu amaçla, Kahramanmaraş koşullarında 2016 yılı ikinci ürün sezonunda, Tavascan, Motri, Calgary, Sancia, P.573, P.32T83, Hydro, Performer, Capuzi, 72MAY80, Simon, Macha, PL 712, Torro, Bolsan, KB 5562, KB 3961 hibrid mısır çeşitleri kullanılarak koçan özellikleri ve tane kalite kriterleri araştırılmıştır. Araştırma 3 tekerrürlü olarak tesadüf blokları deneme desenine göre yürütülmüştür. Hibrid mısır çeşitlerinin koçan püskülü çıkış süresinin 52.0 - 59.0 gün, koçan yüksekliği 53.7 - 89.7 cm, uzunluğu 16.9 - 22.2 cm, koçan çapının 43.5-49.5 mm, koçanda sıra sayısının 14.5 - 16.9 adet, koçan sırasında tane sayısının 31.6 - 45.0 adet, koçan tane ağırlıkları 114.8 - 219.6 g, tane oranları % 84.1 -89.5, bin tane ağırlıkları 274.0 - 383.9 g, tanede protein oranı % 7.6-9.6, nişasta oranları % 65.5-69.6, yağ oranları % 2.4-3.5 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Çeşitler arasında tüm incelenen özellikler yönünden 0.01 düzeyin istatistiksel önemli farklılığın olduğu kaydedilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mısır, koçan, tane özellikleri

Destekleyen Kurum

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Birimi tarafından desteklenmiştir

Proje Numarası

2016/5-45 YLS

Teşekkür

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Birimi

Kaynakça

• Referans1 Anonim, Food Agriculture Organisation of the United Nations, Foastat, 2020.
• Referans2 Anonim, Türkiye İstatistik Kurumu, Tarım İstatistik. 2020.
• Referans3 Manoj K., Ghimire S. K., Ojha B. R., Shrestha J. “Genetıc Dıversıty for Heat Tolerant Related Traıts in Maıze Inbred Lınes”, Agricultura, 105(1-2), Journal ISSN: Print ISSN 1221-5317. 2018.
• Referans4 Becher D. “Effect of Population Density Changes and Ear Style on Kernel Sıze and Yıeld in Graın Corn” Iowa State University, Master of Science, Lowa, 25p, 2018.
• Referans5 Liangfa W., Jinhua Y., Jinkui Z., Sujuan Z., Ruiqian L. “Activity of Corn Silk at Different Days after Silk Emergence” Agricultural Science & Technology, Changsha, 18(12) 2212-2218. 2017.
• Referans6 Tiryaki N. Ö., Irmak S. Evaluation of Various Corn Variety Kernels for Hydrogen Gas Production by APR. Biomass and Bioenergy. 134. https://doi.org/10.1016/j.biombioe.2020.105480, 2020.
• Referans7 Lara S. G., Hernandez C. C., Saldivar S. O. S. “Development and Structure of the Corn Kernel” Chapter 6. Chemistry and Technology. P.147-163 Corn Book • 3rd Edition. Edited by: Sergio O. Serna-Saldivar. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-811971-6.00006-1. 2019.
• Referans8 Anonim, Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Toprak Loboratuarı. Kahramanmaraş. 2016.
• Referans9 Anonim, Kahramanmaraş Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü. Kahramanmaraş. 2016.
• Referans10 Idikut L., Tiryaki I., Tosun S., Celep H. “Nitrogen Rate and Previous Crop Effects on Some Agronomic Traits of Two Corn (Zea mays L.) Cultivars Maverik and Bora” African Journal of Biotechnology, 8(19): 4958-4963, 2009.
• Referans11 İdikut L., Yılmaz A., Yürürdurmaz C., Çölkesen M. “Yerel Cin Mısırı Genotiplerinin Morfolojik Ve Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi” Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 5 (2): 63-69, 2012.
• Referans12 İdikut L., Kara S. N., “Tane Ürünü İçin Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Çeşitlerinin Bazı Verim Öğeleri ile Tane Nişasta Oranlarının Belirlenmesi” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi,16(1), 8-15, 2013.
• Referans13 İdikut L., Zulkadir G., Yürürdurmaz C., Çölkesen M. “Yerel Cin Mısırı Genotiplerinin Kahramanmaraş Koşullarında Tarımsal Özelliklerinin Araştırılması” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 18(3):1-8. 2015.
• Referans14 Kahraman Ş. “Diyarbakır koşullarında ana ve ikinci ürün tane mısır tarımında bazı tarımsal ve teknolojik özellikler üzerine araştırmalar” Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Diyarbakır, 151s, 2016.
• Referans15 Han E. “Bazı mısır çeşitlerinin dane verimleri ile silaj ve kalite özellilklerinin belirlenmesi” Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ordu, 65s, 2016.
• Referans16 Saygı M., Toklu F. “Çukurova Bölgesinde Birinci Ürün Koşullarında Yetiştirilen Bazı Danelik Mısır (Zea mays indentata Sturt.) Çeşitlerinin Dane Verimi, Bazı Bitkisel Özellikler ve Karakterler Arası İlişkiler Yönünden Değerlendirilmesi” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 20 (Özel Sayı), 308-312. DOI : 10.18016/ksudobil.349269. 2017.
• Referans17 Çakar Ş. “Bazı atdişi hibrit mısır (Zea mays indentata L.) çeşitlerinin Tokat Kozova koşullarında performanlarının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitezi, Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.45s. 2015.
• Referans18 Cesurer, L. “Kahramanmaraş koşullarında ana ürün olarak yetiştirilebilecek yüksek verimli melez mısır çesitleri üzerinde araştırmalar” Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt: 1, s 267 - 270, İzmir, 1994.
• Referans19 Alıcı S., “Kahramanmaraş Koşullarında Farklı Azot Dozları İle Sıra üzeri Ekim Mesafelerinin II. Ürün Mısır Bitkisinde Verim, Verim Unsurları ve Bazı Tarımsal Karakterlere Etkisi Üzerine Bir Araştırma” Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı Doktora Tezi, Adana.137s. 2005.
• Referans20 Sarikurt B., Bengisu G. “Diyarbakır Sulu Koşullarında II. Ürün Olarak Yetiştirilen Bazı Mısır Çeşitlerinde Verim ve Bazı Tarımsal Karakterler ile Karakterler Arası İlişkilerin Belirlenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 18, 243-247. https://doi.org/10.31590/ejosat.681220. 2020.
• Referans21 Öktem A., Öktem A. G. “Bazı şeker mısır (Zea mays saccharata sturt.) Genotiplerinin Harran Ovası Kosullarında Verim Karakteristiklerinin Belirlenmesi” Uludag Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1) : 33-46, 2006.
• Referans22 Gözübenli H., Ülger A. C., Kılınç M., Şener O., Karadavut U. “Hatay koşullarında ikinci ürün tarımına uygun mısır çeşitlerinin belirlenmesi” Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22 - 25 Eylül 1997 Samsun, s: 153 - 157. 2007.
• Referans23 İdikut L., Kara S. N. “The Effects of Previous Plants and Nitrogen Rates on Second Crop Corn” Turkish Journal of Field Crops, 16(2): 239-244 doi: 10.4314/ajb.v8i19.65199. 2011.
• Referans24 Coşkun Y., Coşkun A., Koşar İ. “Bazı At Dişi Mısır Çeşitlerinin Harran Ovası İkinci Ürün Koşullarına Adaptasyonu” Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 1(4): 454–461. 2014.
• Referans25 Gürses M. A. “Mısır Yetiştiriciliğindedeğişik Yeşil Gübre Bitkileri ve Çiftlik Gübresi Uygulamalarının Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 89s, 2010.
• Referans26 Kuşvuran A., Nazlı R.İ. “Orta kızılırmak havzası ekolojik koşullarında bazı mısır (zea mays l.) çeşitlerinin tane mısır özelliklerinin belirlenmesi” Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 24(3),233-240. 2014.
• Referans27 Özata E., Öz A. “Atdişi Hibrit Mısır Adaylarının Ana Ürün Koşullarında Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi” Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 7 (1): 06-11. ISSN: 1308-3945, E-ISSN: 1308-027X, www.nobel.gen.tr. 2014.
• Referans28 Doğanlar C. “Farklı Lokasyonlarda Yetiştirilen Bazı Melez Mısır Çeşit Adaylarının Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi” Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, S 100, 2018.
• Referans29 Bueno D. S. Lima S. F., “Blanco M., Coradi P. C. Management of Nıtrogen Fertılızatıon On Agronomıc and Nutrıtıonal Characterıstıcs in Second Crop Corn” Bioscience Journal, 36 (2): 439-448. http://dx.doi.org/10.14393/BJ-v36n2a2020-45166. 2020.
• Referans30 Koça Y.O., Erekul O. “Bazı Melez Mısır Çeşitlerinin Performanslarının Belirlenmesi”. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Dergisi, 8(2) : 41 – 45. 2011.
• Referans31 Türkay M. A., Cerit İ., Sarıhan H., Şen H. M. Çınar S., Ülger A.C. “Farklı azot dozlarının at dişi melez mısır çeşitlerinde tane verimi ve bazı tarımsal özelliklere etkisi” VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 1, 84-87. Erzurum. 2007.
• Referans32 Kılınç S., Karademir Ç., Ekin Z. Bazı Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinde Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 21(6):809-816. DOI:10.18016/ksutarimdoga.vi.463813. 2018.
• Referans33 Karaşahin M., Sade B. “Farklı Sulama Yöntemlerinin Hibrit Mısırda Dane Verimi ve Verim Unsurları Üzerine Etkileri” Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı 2, 47-56s. 2011.
• Referans34 Budak B., Soya H., “Avcıoğlu R. İzmir İli Farklı Lokasyon Koşullarında Kimi Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinin II.Ürün Olarak Tane Verimi ve Bazı Verim Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma” Anadolu Journal of the Aegean Agricultural Research Institute , 24 (1), 21–28. 2014.
• Referans35 Öner F. “Karadeniz Bölgesindeki Yerel Mısır (Zea mays L.) Genotiplerinin Agronomik Ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Samsun.239s. 2011.
• Referans36 Kaya Ç., Kuşaksız T. “Farklı Ekim Zamanlarında Yetiştirilen Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinde Verim ve Verimle İlgili Bazı Özelliklerin Belirlenmesi” Anadolu Journal of the Aegean Agricultural Research Institute, 22 (2) 48–58. 2012.
• Referans37 Svecnjak Z., Varga B., Butorac J. “Yield Components of Apical and Subapical Ear Contributing to the Grain Yield Responses of Prolific Maize at High and Low Plant Populations” Journal of Agronomy and Crop Science. 192:37–42. 2006.
• Referans38 Abendroth L. J., Elmore R. W., Boyer M. J., Marlay S. K. 2011. “Corn Growth and Development” PMR 1009, Iowa State Univ. Ext., Ames, IA, USA. 2011.
• Referans39 Taş T. “Şanlıurfa koşullarında Bazı Atdişi Hibrit Mısır (Zea mays indentata Sturt) Çeşitlerinin Tane Özellikleri ile Tane Verimi Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi” ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4(2):222-233, https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol4iss2pp87-98 2020.
• Referans40 Çölkesen M., Öktem A., Akıncı C., Gül İ., İri R., Kaya Y. “Şanlıurfa ve Diyarbakır koşullarında bazı mısır çeşitlerinde farklı ekim zamanlarının verim ve verim komponentleri üzerine etkisi” Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül 1997, Samsun. S, 139-142, 1997.
• Referans41 Aygün İ., “Mısırda Aynı Genetik Tabandan Gelen Tek Melez, Üçlü Melez ve Çift Melezlerde Tane verim ve Bazı Agronomik Özelliklerin Karşılaştırılması” Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Konya.182s. 2012.
• Referans42 Kapar H. Öz A. “Bazı Mısır Çeşitlerinin Orta Karadeniz Bölgesinde Performanslarının Belirlenmesi” Ondokuz Mayıs Ünivesitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2):147-153, 2006.
• Referans43 Özata E., Geçit H. H., Öz A., Ünver İkinci Karakaya S. “Atdişi Hibrit Mısır Adaylarının Ana Ürün Koşullarında Performanslarının Belirlenmesi” Iğdır Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(1): 91-98. 2013.
• Referans44 Taş, T. “Harran Ovası Koşullarında Farklı Ekim Sıklıklarında Yetiştirilen Mısırda (Zea mays l. indentata) Değişik Büyüme Dönemlerinde Yapılan Hasadın Silaj ve Tane Verimine Etkisi” Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana.104s. 2010.
• Referans45 Sabancı S. “Ege Bölgesinde Yetiştirilen Bazı Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinin Verim, Kalite ve Antioksidan Aktivitelerinin Belirlenmesi”, Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Aydın. S.60. 2015.
• Referans46 Ali Q., Ashraf M., Anwar F. “Seed Composition and Seed Oil Antioxidant Activity of Maizeunder Water Stress” Journal of the American Oil Chemists' Society, 87.1179–1187, 2010.
• Referans47 Sumbo H. A., and Victor I. A. “Comparison of Chemical Composition, Functional Properties And Amino Acids Composition of Quality Protein Maize and Common Maize (Zea may L)” African Journal of Food Science and Technology ((ISSN: 2141-5455) Vol. 5(3) pp. 81-89, March, 2014 DOI: http:/dx.doi.org/10.14303/ajfst.2014.024. 2014.
• Referans48 Dumral Çağlayan N. H. “Farklı Çinko Dozlarının Mısır (Zea Mays L.) Çeşitlerinde Verim Ve Tane Kalitesi Üzerine Etkisi” Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Aydın.85s2015.
• Referans49 Irinkoyenikan O. A., Gbadamosi O. S., Ibironke S. I., Akanbi C.T. Taiwo K.A. “Comparative analysis of physico-chemical properties and amino acids profile of three tropical maize hybrid cultivars in Nigeria” Nutrition & Food Science, 46 (5): 695-705. https://doi.org/10.1108/NFS-10-2015-01202016.
• Referans50 Vaswani S., Kumar R., Kumar V., Roy D., Kumar M. “Nutritional and Mineral Composition of Different Varieties of Normal and High Quality Protein Maize Fodder at Post- Cob Stage” International Journal of Science, Environment and Technology, 5, (5): 2719 – 2727. ISSN 2278-3687, 2016.
• Referans51 Çağlar H., Erekul O., Yiğit A. “Farklı Lokasyonlarda Yetiştirilen Mısır Çeşitlerinin Tane Verimi ve Aminoasit İçeriklerinin Belirlenmesi” Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Dergisi, 14(1):65-70, doi: 10.25308/aduziraat.298235, 2017.
• Referans52 Yu X., Yu H., Zhang J., Shao S., Xiong F., Wang Z. “Endosperm Structure and Physicochemical Properties of Starches from Normal, Waxy, and Super-Sweet Maize. Endosperm Structure and Physicochemical Properties of Starches from Normal, Waxy, and Super-Sweet Maize” International Journal of Food Properties, 18:12, 2825-2839, https://doi.org/10.1080/10942912.2015.1015732, 2015.
• Referans53 Beckles D. M., “Thitisaksakul M. How Environmental Stress Affects Starch Composition and Functionality in Cereal Endosperm” Starch/Stärke, 66, 58–71. Doi: 10.1002/star.201300212. 2014.
• Referans54 Lu D., Cai X.; Shi Y., Zhao J., Lu W. “Effects of Waterlogging After Pollination on the Physicochemical Properties of Starch from Waxy Maize”, Food Chemistry 2015, 179, 232–238. http://dx.doi.org/10.1016/j.foodchem.2015.01.096, 2015.
• Referans55 Shi K., Gu X., Lu W., Lu D. “Effects of Weak-Light Stress During Grainfilling on the Physicochemicalproperties of Normal Maize Starch” Carbohydrate Polymers 202, 47–55. https://doi.org/10.1016/j.carbpol.2018.08.114. 2018.