İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİ MUTLU VE MUTSUZ EDEN ÖĞRETMEN DAVRANIŞLARI VE BU DAVRANIŞLARIN ETKİLERİ

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 69 - 92, 30.06.2019

Eray Kara , Bahri Aydın , Melike Günbey

Öz

Bu
araştırmanın amacı, ilkokul öğrencilerini mutlu ve mutsuz eden öğretmen
davranışlarını ortaya çıkarmak ve bu davranışların öğrenciler üzerindeki etkilerini
incelemektir. Araştırma tarama modelinde olup, araştırmada nitel araştırma
modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini kolay ulaşılabilir durum
örneklemesi yöntemi ile bir devlet üniversitesi eğitim fakültesi yaz
öğretiminde sınıf yönetimi ve rehberlik dersini alan 137 öğrenci
oluşturmaktadır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış
bir form ile toplanan verilerin analizinde içerik ve betimsel analiz
kullanılmıştır. Ayrıca araştırmanın alt temaların frekansları belirtildiği için
nicel yönü de bulunmaktadır. Araştırmanın bulgularına göre katılımcılar,
kendilerini en fazla mutlu eden öğretmen davranışlarının ödül verme,  ilgi gösterme ve sorumluluk verme, en fazla
mutsuz davranışlar olarak ceza, dayak ve toplu ceza olduklarını
belirtmişlerdir. Öğrencilerin kendilerini mutlu eden öğretmen davranışlarının
dersi sevme, derse ilgi duyma, derse katılma, öğretmeni sevme, kendini önemli
hissetme, kendine güven kazanma, düşüncelerini rahat ifade edebilme,
öğretmenlik mesleğini seçme gibi etkilerinin olduğunu ifade etmişlerdir.
Öğrencilerin kendilerini mutsuz eden öğretmen davranışlarının derse katılmama,
ilgi duymama, dersten soğuma, dersi dinlememe, sevmeme,  öğretmenden nefret etme, uzak durma, korkma,
soğuma, öğretmenle konuşmama, okuldan soğuma arkadaşlarının önünde küçük düşme,
fiziksel bazı hastalıklara yakalanma, kendine güvenini kaybetme, başarısız
olmaktan korkma ve aşağılanmış hissetme gibi etkileri olduğunu belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

ilkokul öğrencisi, öğretmen davranışları

Kaynakça

• Akar, İ (2003). Sınıf Yönetimi. Ed., Zeki Kaya. Pegem A yayıncılık: Ankara.
• Arıcan, K. (2005). “İlköğretim Okullarında Sınıf içi İletişimde Rol Oynayan Öğretmen Davranışları”. (Doktora Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri ABD. Bolu.
• Celep, C. (2002). Orta öğretim öğrencilerinin psikolojik ve akademik gereksinimlerini karşılama ile sınıf içi öğrenci dönütleri. Eğitim Araştırmaları Dergisi. (9).
• Ceylan, G. (2007). Öğretmen- öğrenci etkileşiminin sınıf atmosferine etkisi ( Aksaray ili Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
• Dönmez, B. (2004). Sınıf yönetimi. Ed., Selahattin Turan ve Mehmet Şişman. Pegem A yayıncılık: Ankara.
• Emrem, S. (2008). Olumlu öğrenme ortamı yaratmada öğretmen-öğrenci etkileşiminin rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi: İstanbul.
• Ercan, L. (2005). Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar. Editör Leyla Küçükahmet. Nobel yayınları: Ankara
• Erden, M. (2007). Eğitim Bilimine Giriş. Arkadaş yayınevi: Ankara.
• Erden, M., ve Yasemin A. (1995). Eğitim psikolojisi. Ankara: Arkadaş Yayınları.Eskicumalı, A. (2002). Öğretmenlik mesleğine giriş. Editör: Yüksel Özden. Pegem A yayıncılık: Ankara.
• Gözütok, D (2008). Eğitim ve Şiddet. Ankara: Gazi Kitabevi.Gündüz, Y.,ve Balyer, A. (2011). Eğitimde ödül ile cezanın yeri ve buna ilişkin alternatif yaklaşımlar. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (40), 10-23.
• Erden, M. (2001). Sınıf Yönetimi, Alkım Yayınları: İstanbul. Kaban, A. L. (2014). Kişilerarası iletişimde duygusal bulaşmanın rolü: öğretmen öğrenci iletişimi üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Lewis, R., Romi, S., Qui, X., ve Katz, Y. J. (2005). Teachers’ classroom discipline and student misbehavior in Australia, China and Israel. Teaching and Teacher Education, (21), 729-741
• Özdemir, İ. E. (2004). Sınıf yönetimi. Ed. Şule Erçetin, Çağatay Özdemir. Asil yayın dağıtım: Ankara.
• Özdemir, S., ve H. İbrahim Yalın. (2000). Öğretmenlik mesleğine giriş. Nobel yayınları: Ankara.
• Sarıtaş, M. (2005). Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar. Editör Leyla Küçükahmet. Nobel yayınları: Ankara
• Türkçe Sözlük (2005). 4. basım. Türk Dil Kurumu.Külahoğlu, Ş. Ö. (2005). Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar. Editör Leyla Küçükahmet. Nobel yayınları: AnkaraUslu, F. (2012). İlköğretim okulu öğrencilerinin okula yönelik aidiyeti: öğretmen-öğrenci ilişkisi, akran ilişkisi ve aile katılımının rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Varış, F. (1998). Eğitim Bilimine Giriş. Alkım Yayınları: İstanbul.