MEDIATING ROLE OF COMMUNICATION SATISFACTION IN THE EFFECT OF INTERACTIONAL JUSTICE ON ORGANIZATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIOR: THE CASE OF PUBLIC UNIVERSITY

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 760 - 775, 26.06.2021

Zehra Köksal , Meryem Derya Yeşiltaş

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.907261

Öz

In this study, it was aimed to examine the effect of interactional justice perceptions and communication satisfaction levels of employees on organizational citizenship behavior (OCB) and to determine whether communication satisfaction has a mediating role in the relationship between interactional justice and organizational citizenship behavior. For this purpose, data was collected from the academic and administrative staff of Osmaniye Korkut Ata University through a questionnaire. In the study, frequency analysis, normality test, exploratory and confirmatory factor analysis, reliability analysis, Pearson correlation analysis, path analysis with structural equation model (SEM) and Sobel test were used. As a result of the analyzes, it has been determined that interactional justice affects communication satisfaction and organizational citizenship behavior. It was found that communication satisfaction also affects organizational citizenship behavior. In addition, it has been revealed that communication satisfaction has a mediating role in the effect of interactional justice on organizational citizenship behavior.

Anahtar Kelimeler

Communication, Communication Satisfaction, Organizational Justice, Interactional Justice, Oganizational Citizenship Behavior

MEDIATING ROLE OF COMMUNICATION SATISFACTION IN THE EFFECT OF INTERACTIONAL JUSTICE ON ORGANIZATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIOR: THE CASE OF PUBLIC UNIVERSITY

Öz

Bu araştırmada çalışanların etkileşimsel adalet algıları ile iletişim memnuniyeti düzeylerinin örgütsel vatandaşlık davranışı (ÖVD) üzerindeki etkisinin incelenmesi ve iletişim memnuniyetinin etkileşimsel adalet ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkide aracı rolü olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi’nin akademik ve idari personelinden anket yolu ile veri toplanmıştır. Araştırmada, frekans analizi, normallik testi, keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizleri, güvenilirlik analizi, Pearson korelasyon analizi, yapısal eşitlik modeli (YEM) ile yol analizi ve Sobel testi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, etkileşimsel adaletin, iletişim memnuniyetini ve örgütsel vatandaşlık davranışını etkilediği tespit edilmiştir. İletişim memnuniyetinin de örgütsel vatandaşlık davranışını etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca etkileşimsel adaletin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde iletişim memnuniyetinin aracı rolü olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İletişim, İletişim Memnuniyeti, Örgütsel Adalet, Etkileşimsel Adalet, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı

Kaynakça

• Aquino, K. (1995). Relationships Among Pay Inequity, Perceptions of Procedural Justice, and Organizational Citizenship. Employee Responsibilities and Rights Journal, 8(1), 21-33.
• Ambrose, M. L., & Schminke, M. (2003). Organization structure as a moderator of the relationship between procedural justice, interactional justice, perceived organizational support, and supervisory trust. Journal of Applied Psychology, 88(2), 295.
• Angle, H. L., & Perry, J. L. (1981). An empirical assessment of organizational commitment and organizational effectiveness. Administrative Science Quarterly, 1-14.
• Arslantaş, C. (2005). Algılanan adaletin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik görgül bir çalışma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 3(4), 264-281.
• Ateş, Z. (2004). Organizasyonlarda algılanan örgütsel adaletin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkileri ve Kayseri’de bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Aydoğdu, T. (2016). Örgütsel iletişim algısının örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi: bir araştırma. Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Baird, J. E., & Bradley, P. H. (1978). Communication correlates of employee morale. The Journal of Business Communication, 15(3), 47-56.
• Bateman, T. S., & Organ, D. W. (1983). Job satisfaction and the good soldier: The relationship between affect and employee “citizenship”. Academy of Management Journal, 26(4), 587-595.
• Basım, H. N., & Şeşen, H. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeği uyarlama ve karşılaştırma çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi; 61 (4), 83-101.
• Baron, R.M. & Kenny, D.A. (1986). Sosyal psikolojik araştırmalarda moderatör-arabulucu değişken ayrımı: Kavramsal, stratejik ve istatistiksel değerlendirmeler. Kişilik ve Sosyal Psikoloji Dergisi, 51 (6), 1173.
• Beugre, C. D. (2002). Understanding organizational justice and its impact on managing employees:An African perspective. International Journal of Human Resource Management, 13(7), 1091-1104.
• Beugre, C. D., & Baron, R. A. (2001). Perceptions of systemic justice: The effects of distributive, procedural, and interactional justice. Journal of Applied Social Psychology, 31(2), 324-339.
• Bitmiş, M., Güney, S., & Demirel, H. (2014). İletişim doyumu verimlilik ilişkisinde örgütsel bağlılık ve iş tatmininin rolü: Çoklu aracılı bir model testi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2), 57-74.
• Blakely, G. L., Andrews, M. C., & Moorman, R. H. (2005). The moderating effects of equity sensitivity on the relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors. Journal of Business and Psychology, 20(2), 259-273.
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları Ve Yorum. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Chan, S. H. J., & Lai, H. Y. I. (2016). Understanding the link between communication satisfaction, perceived justice and organizational citizenship behavior. Journal of Business Research, 70, 214-223.
• Chang, J. C. (2006). Communication satisfaction in the privatization process: The experience of a Taiwan Agency Doctoral dissertation, Touro University International.
• Clampitt, P. G., & Downs, C. W. (1993). Employee perceptions of the relationship between communication and productivity: A field study. The Journal of Business Communication (1973), 30(1), 5-28.
• Cohen-Charash, Y., & Spector, P. E. (2001). The role of justice in organizations: A meta analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2), 278-321.
• Deluga, R. J. (1995). The relation between trust in the supervisor and subordinate organizational citizenship behavior. Military Psychology, 7(1), 1-16.
• Demirel, Y., Seçkin, Z., & Özçınar, M. F. (2011). Örgütsel iletişim ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Journal Of The Cukurova University Institute Of Social Sciences, 20(2).
• Demirtaş, M. (2010). Örgütsel iletişimin verimlilik ve etkinliğinde yararlanılan iletişim araçları ve halkla ilişkiler filmleri örneği. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 28(1), 411-444.
• Eroğlu, E., & Özkan, G. (2009). Örgüt kültürü ve iletişim doyumu ile bireysel özellikler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi: Bir uygulama örneği. Selçuk Üniversitesi İletişim Dergisi, 5(4), 50-61.
• Farh, J. L., Podsakoff, P. M., & Organ, D. W. (1990). Accounting for organizational citizenship behavior: Leader fairness and task scope versus satisfaction. Journal of Management, 16(4), 705-721.
• Fassina, N. E., Jones, D. A., & Uggerslev, K. L. (2008). Relationship clean-up time: Using meta-analysis and path analysis to clarify relationships among job satisfaction, perceived fairness, and citizenship behaviors. Journal of Management, 34(2), 161-188.
• Fournier, W. H. (2008). Communication satisfaction, interactional justice, and organizational citizenship behaviors: Staff perceptions in a university environment, Unpublished doctoral dissertation, Ohio University.
• Goris, J. R., Pettit Jr, J. D., & Vaught, B. C. (2002). Organizational communication: is it a moderator of the relationship between job congruence and job performance/satisfaction? International Journal of Management, 19(4), 664.
• Gunzler, D., Chen, T., Wu, P., & Zhang, H. (2013). Introduction to mediation analysis with structural equation modeling. Shanghai archives of psychiatry, 25(6), 390.
• Gürbüz, S. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile duygusal bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3(2), 48-75.
• Greenberg, J. (1990). Organizational justice: Yesterday, today, and tomorrow. Journal of Management, 16(2), 399-432.
• Güllüoğlu, Ö. (2011). Kurumsal bağlılık ile iletişim doyumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi ve bir uygulama örneği. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• İşbaşı, J. O. (2001). Çalışanların Yöneticilerine Duydukları Güvenin Ve Örgütsel Adalete İlişkin Algılamalarının Vatandaşlık Davranışının Oluşumundaki Rolü. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 51-73.
• Kandlousi, N. S. A. E., Ali, A. J., & Abdollahi, A. (2010). Organizational citizenship behavior in concern of communication satisfaction: The role of the formal and informal communication. International Journal of Business and Management, 5(10), 51.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Konovsky, M. A., & Folger, R. (1991). The effects of procedures, social accounts, and benefits level on victims' layoff reactions. Journal of Applied Social Psychology, 21(8), 630-650.
• Konovsky, M. A., & Organ, D. W. (1996). Dispositional and contextual determinants of organizational citizenship behavior. Journal of Organizational Behavior, 17(3), 253- 266.
• Little,T.D., Card,N.A., Bovaird,J.A, Preacher, K.J., & Crandall, C.S., (2007). Structural equation modeling of mediation and moderation with contextual factors. Modeling Contextual Effects in Longitudinal Studies, 1, 207-230.
• Meydan, C.H. & Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Moorman, R. H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Do fairness perceptions influence employee citizenship? Journal of Applied Psychology, 76(6), 845.
• Okay, A., & Okay, A. (2009). An analytic study of communication satisfaction in the Turkish Postal Service. Selçuk İletişim, 6, 51-66
• Organ, D. W. (1997). Organizational citizenship behavior: It's construct clean-up time. Human Performance, 10(2), 85-97.
• Organ, D. W., & Moorman, R. H. (1993). Fairness and organizational citizenship behavior: What are the connections? Social Justice Research, 6(1), 5-18.
• Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi (2020, Mart). 2019 yılı kurum iç değerlendirme raporu.http://sgdb.osmaniye.edu.tr/18474_kurum-%C4%B0c-de%C4%9Ferlendirme-raporu.html. Erişim tarihi: 20.03.2020.
• Özkılıçcı, G. (2011). Örgütsel adalet algısı ile örgütsel iletişim arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Podsakoff, P. M., Ahearne, M., & MacKenzie, S. B. (1997). Organizational citizenship behavior and the quantity and quality of work group performance. Journal of Applied Psychology, 82(2), 262.
• Rayner, J., Lawton, A., & Williams, H. M. (2012). Organizational citizenship behavior and the public service ethos: Whither the organization? Journal of Business Ethics, 106(2), 117-130.
• Sarı, Ç. (2011). Örgütsel adalet algısının örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi ve bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Skarlicki, D. P., & Latham, G. P. (1997). Leadership training in organizational justice to increase citizenship behavior within a labor union: A replication. Personnel Psychology, 50(3), 617-633.
• Smith, C. A., Organ, D. W., & Near, J. P. (1983). Organizational citizenship behavior: Its nature and antecedents. Journal of Applied Psychology, 68(4), 653.
• Şahal, S. (2015). Örgütsel adaletin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi: bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Şeşen, H., & Basım, H. N. (2010). Çalışanların adalet algısının örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi: İş tatmininin aracılık rolü. ODTÜ Gelişme Dergisi, 37(2), 171-191.
• Tanius, E., Pheng, L. S., Kasim, C. M. M., & Yulia, A. (2017). The relationship between communication satisfaction and procedural justice with employee retention. AGE, 29(2), 421-424.
• Thomas, G. F., Zolin, R., & Hartman, J. L. (2009). The central role of communication in developing trust and its effect on employee involvement. The Journal of Business Communication (1973), 46(3), 287-310.
• Tyler, T., Degoey, P., & Smith, H. (1996). Understanding why the justice of group procedures matters: A test of the psychological dynamics of the group-value model. Journal of Personality and Social Psychology, 70(5), 913.
• Yıldırım, F. (2002). Çalışma yaşamında örgüte bağlılık ve örgütsel adalet ilişkisi. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Zwijze-Koning, K., & De Jong, M. (2007). Evaluating the communication satisfaction questionnaire as a communication audit tool. Management Communication Quarterly, 20(3), 261-282.