ORTA ÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MEKÂNSAL DÜŞÜNME BECERİLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 1448 - 1468, 02.10.2022

Hüseyin Serinci , Nevin Özdemir

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1106697

Cited By: 1

Öz

ÖZET
Çalışmanın amacı, orta öğretim kurumlarının 9 ve 12. Sınıf düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin mekânsal düşünme becerilerinin incelenmesidir. Araştırma genel tarama modelinde nicel bir durum çalışmasıdır. Çalışma örneklemi, Çorum İli Merkez İlçesinde yer alan sosyal bilimler, fen, Anadolu ve meslek liseleri gibi farklı orta öğretim kurumlarında 2020-2021 eğitim öğretim yılında öğrenim gören, 400 kişilik öğrenci grubundan oluşmaktadır. Çalışma örneklemi tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Örneklem tabakalarını lise türleri oluşturmakta olup, bu tabakalardan örneklemin seçimi rastgele veya tesadüfü örnekleme ile yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak Google formlar aracılığı ile hazırlanmış bir anket formu kullanılmıştır. Anketin birinci bölümünde sınıf, lise türü, cinsiyet gibi demografik sorular; ikinci bölümünde ise Mekânsal Düşünme Beceri Testi (MDBT) yer almaktadır. Bu anket formu pandemi koşulları nedeniyle çevrimiçi olarak öğrencilere gönderilmiştir. MDBT’nin yapı geçerliliği açıklayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi ile de teyit edilmiştir ve MDBT’nin lise öğrencilerinin mekânsal düşünme becerilerini ölçmek için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğuna karar verilmiştir. Verilerin analizinde demografik değişkenlerin MDBT puanları üzerindeki etkisini incelemek için veri yapısına göre Mann-Whitney-Wilcoxon (MWW) veya Kruskal-Wallis testleri uygulanmıştır. Analiz sonuçları MDBT puanları üzerinde eğitim görülen orta öğretim türü, sınıf düzeyi, LGS puanı ile coğrafya sınav puanı değişkenlerde gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

coğrafya eğitimi, mekansal düşünme, mekansal düşünme beceri testi, ortaöğretim lise öğrencileri, Çorum örneklemi

EXAMINATION OF SECONDERY SCHOOL STUDENTS SPATIAL THINKING

Öz

Kaynakça

• Akbaş, Y., & Sönmez, F. (2019). Coğrafi bilgi sistemlerine (CBS) dayalı sosyal bilgiler öğretiminin 6. Sınıf öğrencilerinin mekânsal düşünme becerilerine etkisi. lnternational Journal of Geography and Geography Education(40), 40-58.
• Albert, W. S., & Golledge, R. G. (1999). The use of spatial cognitive abilities in geographical information systems: The map overlay operation. Transactions in GIS, 3(1), 7-21.
• Battersby, S. E., Golledge, R. G., & Marsh, M. J. (2006). Incidental learning of geospatial concepts across grade levels: Map overlay. Journal of Geography, 105(4), 139-146.
• Bednarz, R., & Lee, J. (2019). What improves spatial thinking? evidence from the spatial thinking abilities test. International Research in Geographical and Environmental Education, 28(4), 262-280.
• Bryant, S. (2020). Understanding space and its representation in mathematics. In N. S. Bryant & A. Watson (Eds.), Key understandings in mathematics learning. Nuffield Foundation.
• Charcharos, C., Kokla, M., & Tomai, E. (2015). Assessing spatial thinking ability in geospatial thinking: Educating the future spatial citizens. Proceedings of the GEOTHNK International Closing Conference Pallini, Greece.
• Collins, L. (2018). The impact of paper versus digital map technology on students' spatial thinking skill acquisition. Journal of Geography, 117(4), 137-152.
• Değirmenci, Y., Bulut, A., & Kuzey, M. (2021). Okul öncesi öğrencilerinin mekân algısı ve yön becerilerine yönelik öğretmen görüşlerinin İncelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(31), 21-38.
• Hegarty, M. (2018). Ability and sex differences in spatial thinking: What does the mental rotation test really measure? Psychonomic bulletin & review, 25(3), 1212-1219. Imaniar, N., Karyanto, S., & Yusup, Y. (2021). Spatial thinking profile for 2017 Surakarta senior high school. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science.
• Johnson, E. T., & McNeal, K. S. (2021). Student perspectives of the spatial thinking components embedded in a topographic map activity using an augmented-reality sandbox. Journal of Geoscience Education, 1-12.
• Keskin, Y. (2018). Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ile öğretimin öğretmen adaylarının akademik başarılarına ve mekânsal düşünme becerilerine etkisi Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü ]. Basılmamış.
• Kızıl, Ö. (2021). Kronolojik ve mekânsal düşünme becerileri bağlamında T.C. inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersi konularının senkronik yaklaşımla öğretimi Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. basılmamış
• Korkmaz, H. İ. (2017). Investigating kindergartners'geometric and spatial thinking skills: In context of gender and age. European Journal of Education Studies, 3(9), 55-69.
• Korkmaz, H. İ., & Tekin, B. (2020). Investigating preschool teacher candidates' spatial thinking skills. Journal of Theoretical Educational Science, 13(1), 191-204.