DEVELOPING AN EVALUATION SCALE FOR THE LIFE SCIENCE CURRICULUM ACCORDING TO THE CIPP MODEL

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 4, 2039 - 2056, 25.12.2023

Ahmet Akkaya , Nihat Çalışkan

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1281323

Öz

The aim of this research is to develop a scale with proven validity and reliability that can evaluate the Life Science Curriculum according to the CIPP model. The data used in this study were collected from two different study groups. The data obtained from the first study group consisting of 214 classroom teachers were used for EFA, and the data obtained from the second study group consisting of 318 classroom teachers were used for CFA. Data analysis was performed using SPSS 23 program and LISREL 8.7 programs. Within the scope of reliability analysis, item total correlation values and Cronbach's Alpha coefficient were calculated, expert opinions were taken within the scope of validity analyzes and EFA and CFA were performed. The Cronbach's Alpha reliability coefficient of the developed 4-factor and 36-item scale was calculated as 0.969, and it was determined that the factor loads of the items in the scale ranged from 0.523 to 0.848. It was concluded that the four factors in the scale explained 69.356% of the total variance. According to the CFA results, it was determined that the RMSEA index of the scale was at an acceptable level, and the other indices were at the perfect fit level. When the results are evaluated in general, it can be said that this developed scale is a reliable and valid measurement tool.

Anahtar Kelimeler

Scale Development, life science, CIPP model, Program evaluation

HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINI CIPP MODELİNE GÖRE DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacı, Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programını CIPP modeline göre değerlendirebilecek geçerliği ve güvenirliği kanıtlanmış bir ölçek geliştirmektir. Bu araştırmada kullanılan veriler iki farklı çalışma grubundan toplanmıştır. 214 sınıf öğretmeninden oluşan ilk çalışma grubundan elde edilen veriler AFA için, 318 sınıf öğretmeninden oluşan ikinci çalışma grubundan elde edilen veriler ise DFA için kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 23 programı ile LISREL 8.7 programları kullanılarak yapılmıştır. Güvenirlik analizleri kapsamında madde toplam korelasyon değerleri ile Cronbach’s Alpha katsayısı hesaplanmış olup, geçerlik analizleri kapsamında uzman görüşleri alınmış ve AFA ile DFA yapılmıştır. Geliştirilen 4 faktörlü ve 36 maddelik ölçeğin Cronbach’s Alpha güvenirlik katsayısı 0,969 olarak hesaplanmış, ölçekteki maddelerin faktör yüklerinin 0,523 ile 0,848 arası değer aldığı belirlenmiştir. Ölçekteki dört faktörün toplam varyansın %69,356’sını açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır. DFA sonuçlarına göre ölçeğin RMSEA indeksinin kabul edilebilir düzeyde, diğer indekslerin ise mükemmel uyum düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde, geliştirilen bu ölçeğin güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Ölçek Geliştirme, Hayat Bilgisi, CIPP Modeli, Program Değerlendirme

Kaynakça

• Aladağ, S. (2016). Hayat Bilgisi: Tanımı, amacı ve doğası. S. Güven ve S. Kaymakçı (Ed.), Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (1-21). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Anderson L. W. (1988). Attitudes and their measurement. J. P. Keeves (Ed.), Educational Research, Methodology And Measurement: An İnternational Handbook içinde (885-895). Pergamon Press.
• Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. PegemA Yayıncılık.
• Başol, G. (2015). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Batdı, V. (2020). Bilimsel araştırmalarda geçerlik ve güvenirlik. B. Oral ve T. Yazar (Ed.), Eğitimde Program Geliştirme Ve Değerlendirme içinde (115-143). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cabrera-Nguyen, P. (2010). Author guidelines for reporting scale development and validation results in the journal of the society for social work and researh. Journal of the Society for Social Work and Research, 1 (2), 99-103. doi: 10.5243/jsswr.2010.8
• Cattell, R. (1978). The scientific use of factor analysis. Plenum.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Lewrence Erlbaum Associates.
• Çağlar, A. (2005). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi. M. Sevinç (Ed.). Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar. Morpa Kültür Yayınları.
• Çelik, Ö. (2020). Hayat Bilgisi dersinin amacı, kapsamı ve içeriği. V. Aktepe ve M. Gündüz (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (2-19). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Erkuş, A. (2019). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme – I. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Gorsuch, R. L. (1983). Factor analysis (2. edition). Erlbaum.
• Hair, J. F., Black, W. C., Tatham, R. L. & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis. Prentice Hall.
• Henson, R.K. & Roberts, J.K. (2006). Use of explatory factor analysis in published research. Educational and Psychologial Measurment, 66, 393-416.
• Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1998). Fit indices in covariance structure modeling: Sensitivity to underparameterized model misspecification. Psychological Methods, 3 (4), 424-453.
• Huck, S.W. (2008). Reading statistics and research (5. edition). Addison Wesley Longman.
• Jöroskog, K.G. & Sörbom, D. (1996). LISREL 8 reference guide. Lincolnwood. Scientific Software International.
• Kline, P. (1998). Principles and practice of structural equation modeling. Routledge Publisher.
• Kline, R. B. (2016). Principle and practice of structural equation modelling (4. edition). The Guilford Press.
• Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28 (4), 563-575.
• Marsh, H. W., Balla, J. R. & McDonald, R. P. (1988). Goodness-of-fit indexes in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychological Bulletin, 103, 391-410.
• McIver, J. P. & Carmines, E. G. (1982) Unidimensional scaling: Sage university paper series on quantitative application in the social sciences, series no. 07-024. Sage Publications.
• MEB. (2018). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı. Ankara. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=326 (17.09.2021)
• Meydan, C.H. & Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Detay Yayıncılık.
• Milli Eğitim Temel Kanunu. (1973, 14 Haziran). Resmi Gazete (Sayı: 14574). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf (02.11.2021).
• Oliva, P. F. (1997). Developing the curriculum. Longman.
• O’Rourke, N. & Hatcher, L. (2013). A step-by-step approach to using the SAS™ system for factor analysis and structural equation modeling (2. edition). SAS Institute Inc.
• Ornstein, A. C. & Hunkins, F. P. (2004). Curriculum foundations: Principles and theory. Allyn and Bacon.
• Peers, L. (1996). Statistical analysis for education and psychology researchers: Tools for researchers in education and psychology. Falmer Press.
• Preacher, K. J. & MacCallum, R. C. (2002). Exploratory factor analysis in behaviorgenetics research: Factor recovery with small sample size. Behavior Genetics, 32 (2), 153-161.
• Powell, M.F (1995). A program for life skills training through interdisciplinary group processes. Journal of Group Psychotherapy, Psychodrama, and Sociometry, 38, 23–34.
• Rennie, K. M. (1997). Exploratory and confirmatory rotation strategies in exploratory factor analysis. Paper Presented at the Annual Meeting of the Southwest Educational Research Association.
• Seçer, İ. (2015). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Anı Yayıncılık.
• Stapleton, C. D. (1997). Basic concepts and procedures of confirmatory factor analysis. Paper Presented at the Annual Meeting of The Southwest Educational Research.
• Stevens, J. (1996). Appied multivariate statistics for the social science (3. edition). Lawrence Erlbaum Associates.
• Stufflebeam D. L. (2003). The CIPP model for evaluation. annual conference of the oregon program evaluators network (open). Porland.
• Stufflebeam D. L., Madaus, G. F. & Kelleghan, T. (2002). Evaluation models: Viewpoints on educational and human services evaluation (2. edition). Kluwer Academic Publishers.
• Stufflebeam, D. L. & Shinkfield, A. J. (2007). Evaluation theory, models and applications. Jossey Bass.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı 6. basım (Çev. Ed. Mustafa Baloğlu). Nobel Yayıncılık.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayıncılık.
• Taylor, P. & Beniest, J. (2003). Training in agroforestry. United Nations Avenue: The World Agroforestry Centre. Erişim adresi: http://apps.worldagroforestry.org/downloads/Publications/PDFS/b12460.pdf (14.11.2021).
• Tezbaşaran, A. (2008). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu üçüncü sürüm e-kitap. Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Turgut, M.F. & Baykul, Y. (2015). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Uşun, S. (2012). Eğitimde program değerlendirme: Süreçler, yaklaşımlar ve modeller. Anı Yayıncılık.