COVID-19 salgını dönemindeki kısıtlamaların sera gazı salınımına etkisi

Yıl 2022, , 39 - 47, 14.01.2022

Hülya Aykaç Özen

https://doi.org/10.28948/ngumuh.1005439

Öz

COVID-19 salgını nedeniyle, 2020 yılının Mart ayından itibaren alınan önlemler, dünya çapında çevreyi doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen çıktıların görülmesine neden olmuştur. Bu bakış açısından yola çıkarak; Samsun’da, COVID-19 salgını döneminde ısınma amaçlı doğalgaz tüketiminden ve karayolu ulaşımından kaynaklı sera gazı emisyon değişimleri analiz edilmiştir. Sera gazları olan CO_2, CH_4 ve N_2O emisyon miktarları COVID-19 salgını öncesi (Mart 2019 - Şubat 2020) ve COVID-19 salgını dönemini (Mart 2020 - Şubat 2021) kapsayacak şekilde, Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından kabul edilen bir metodoloji olan Tier yaklaşımı kullanılarak hesaplanmıştır. Yapılan değerlendirmeye göre, salgın döneminde ısınma ve karayolu ulaşımı sonucu açığa çıkan toplam sera gazı emisyon miktarı bir önceki yıla göre 17.3 Gg azalmıştır. Bulgular, karbon ayak izi yükü açısından incelendiğinde, salgın döneminde doğalgaz kaynaklı tüketim sonucu 8.1552 Gg eşdeğer CO_2, karayolu ulaşımı kaynaklı ise 9.1412 Gg eşdeğer CO_2 emisyonunun atmosfere salınmadığını göstermektedir. Sonuç olarak, 2020 yılında COVID-19 salgınını kontrol altına almak için uygulanan önlemlerin, ısınmada ve karayolu ulaşımında kullanılan yakıt tüketimini etkilediği ve toplam yakıt miktarının azalmasına katkı sağlayarak sera gazı emisyon miktarını düşürdüğü görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Sera gazı, Karayolu ulaşımı, Doğalgaz, Karbon ayak izi

Teşekkür

Bu çalışmaya sağladıkları katkılarından dolayı Samsun Doğal Gaz Dağıtım A.Ş. ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na teşekkür ederim

Effect of the lockdown on greenhouse gas emissions during the COVID-19 pandemic

Öz

Due to the COVID-19 epidemic, the measures taken in since March 2020 have led to outcomes that directly or indirectly affect the environment worldwide. Based on this point of view, greenhouse gas emission changes due to natural gas consumption and road transportation during the COVID-19 pandemic were analyzed in Samsun province. Emissions of greenhouse gases for CO_2, CH_4 and N_2O were calculated using the Tier approach, a methodology adopted by the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) before and during the COVID-19 pandemic. According to results, the total amount of greenhouse gas emissions released due to natural gas and road transportation during the pandemic decreased by 17.3 Gg compared to the previous year. When the findings are examined in terms of carbon footprint, 8.1552 Gg equivalent CO_2 emissions from natural gas consumption and 9.1412 Gg equivalent CO_2 emissions from road transportation were not released into the atmosphere during the pandemic period. In conclusion, the restrictions on mobility due to the COVID-19 epidemic have reduced the amount of greenhouse gas emissions by causing a decrease in the total amount of fuel resulting from heating and road transport.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Greenhouse gas, Highway transport, Natural gas, Carbon footprint

Kaynakça

• WHO, General’s opening remarks at the media briefing on COVID-19 11 March 2020. https://www.who.int/ directorgeneral/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the media briefing-on-covid-19---11-march-2020, Accessed 26 May 2020.
• V. J. Munster, M. Koopmans, N. van Doremalen, D. van Riel and E. de Wit, A novel coronavirus emerging in China—key questions for impact assessment. New England Journal of Medicine, 82(8), 692-694, 2020. https://doi.org/10.1056/NEJMp2000929.
• Worldometers, COVID-19 Pandemic. https://www. worldometers.info/coronavirus/, Accessed 9 September 2021.
• M.F. Bashir, B. Jiang, B. Komal, M.A. Bashir, T.H. Farooq, N. Iqbaland M. Bashir, Correlation between environmental pollution indicators and COVID-19 pandemic: A brief study in Californian context. Environmental Research, 187, 109652, 2020. https://doi.org/10.1016/j.envres.2020.109652.
• M. Pasic, I. Bijelonja and M. Pasic, Air quality during SARS-CoV-2 (COVID-19) lockdown in Sarajevo. Periodicals of Engineering and Natural Sciences, 8 (2), 884-892, 2020. http://dx.doi.org/10.21533/pen.v8i2. 1327.
• P. Wang, K. Chen, S. Zhu, P. Wang, and H. Zhang, Severe air pollution events not avoided by reduced anthropogenic activities during COVID-19 outbreak. Resources, Conservation and Recycling, 158, 104814,2020. https://doi.org/10.1016/j.resconrec. 2020 .104814.
• M. Krartiand M. Aldubyan, Review analysis of COVID-19 impact on electricity demand for residential buildings. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 110888, 2021. https://doi.org/ 10.1016/j.rser. 2021.110888.
• C. Philippe, F.M. Bréon, S.N. Dellaert, Y. Wang, K. Tanaka, L. Gurriaran and Z. Liu, Impact of lockdowns and winter temperatures on natural gas consumption in Europe. Earth and Space Science Open Archive ESSOAr, 2021.
• D. Cvetković, A. Nešovićand I. Terzić, Impact of people's behavior on the energy sustainability of the residential sector in emergency situations caused by COVID-19. Energy and Buildings, 230, 110532, 2021. https://doi.org/ 10.1016/j.enbuild.2020.110532.
• H. Cüce ve O. Uğur, Nevşehir ilinde karayolu ulaşımından kaynaklanan sera gazı emisyonlarının Covid-19 salgını başlangıç döneminde değerlendirilmesi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 11(1), 118-134, 2021. https://doi.org/10.31466/ kfbd.885206.
• X. Cao, Y. Tian, Y. Shen, T. Wu, R. Li, X, Liuand A. Lian, Emission variations of primary air pollutants from highway vehicles and implications during the Covid-19 pandemic in Beijing, China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(8), 4019, 2021. https://doi.org/10.3390/ijerph 18084019.
• Y. Camargo-Caicedo, L.C. Mantilla-Romoand T.R. Bolaño-Ortiz, Emissions reduction of greenhouse gases, ozone precursors, aerosols and acidifying gases from road transportation duringthe COVID-19 lockdown in Colombia. Applied Sciences, 11(4), 1458, 2021. https://doi.org/10.3390/app11041458.
• T. Wiedmannand J. Minx, A definition of ‘Carbon Footprint’. Ecological economics research trends, Nova Science Publishers, 2008.
• IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change, Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories, Volume 2, Chapter 3, Mobil Combustion. https://www.ipcc-nggip.iges.or.jp/public/2006gl/index .html, Accessed 12 August 2021.
• Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (2019a), Petrol piyasası 2019 yılı sektör raporu. https://www.epdk. gov.tr/Detay/Icerik/3-0-107/yillik-sektor-raporu, Accessed 2 August 2021.
• Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (2020a), Petrol piyasası 2020 yılı sektör raporu. https://www. epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-107/yillik-sektor-raporu, Accessed 2 August 2021.
• Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (2021a), Petrol piyasası 2021 yılı Ocak ve Şubat ayı sektör raporu. https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-104-1008/ petrolaylik-sektor-raporu, Accessed 2 August 2021.
• Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (2019b), Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) piyasası 2019 yılı sektör raporu. https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-108-1002/lpgyillik-sektor-raporlari, Accessed 2 August 2021
• Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (2020b), Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) piyasası 2020 yılı sektör raporu. https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-108-1002/lpgyillik-sektor-raporlari, Accessed 2 August 2021.
• Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu. (2021b). Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) piyasası 2021 yılı Ocak ve Şubat ayı sektör raporları. https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-105-1002/ lpgaylik-sektor-raporlari, Accessed 2 August 2021.
• IPCC Fifth Assessment Report: Climate Change 2013. https://www.ipcc.ch/report/ar5/wg1/, Accessed 7 August 2021.
• IPCC guidelines for national greenhouse gas inventories: reference manual,1996, https://www.ipcc-nggip.iges.or.jp/public/gl/invs1.html, Accessed 7 August 2021.